wszytkich, tytuły, Że ludzie, zawrzeć chcemy; że się rodzą muły, Żadnego nie masz dziwu, z konia i z oślice: Musi się i natura wywrócić na nice. Trudno się ma humoru wspaniałego serce Albo przy widłach począć, albo przy kwaterce; Stąd choć wielu szlachectwa odziewa pokrowiec, Rzadki, który nie szynkarz, rzadki nie wołowiec: Choćbyś szukał, upewniam, że inszej przyczyny Nie znajdziesz, oprócz takiej w stadłach mieszaniny. Daleko mam za mędrsze Tatary i Turki, Którzy drożej szlachcianki sprzedają niż gburki. Niechże też ci mieszańcy, co o jednym herbie, Wiedzą w swym urodzeniu o dziurze i szczerbie, Niechaj się
wszytkich, tytuły, Że ludzie, zawrzeć chcemy; że się rodzą muły, Żadnego nie masz dziwu, z konia i z oślice: Musi się i natura wywrócić na nice. Trudno się ma humoru wspaniałego serce Albo przy widłach począć, albo przy kwaterce; Stąd choć wielu szlachectwa odziewa pokrowiec, Rzadki, który nie szynkarz, rzadki nie wołowiec: Choćbyś szukał, upewniam, że inszej przyczyny Nie znajdziesz, oprócz takiej w stadłach mieszaniny. Daleko mam za mędrsze Tatary i Turki, Którzy drożej szlachcianki sprzedają niż gburki. Niechże też ci mieszańcy, co o jednym herbie, Wiedzą w swym urodzeniu o dziurze i szczerbie, Niechaj się
Skrót tekstu: PotFrasz4Kuk_I
Strona: 392
Tytuł:
Fraszki albo Sprawy, Powieści i Trefunki.
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1669
Data wydania (nie wcześniej niż):
1669
Data wydania (nie później niż):
1669
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
będący w zmowie; Czego kiedy się pewnie jej młodzieniec dowie, Oddawając marcypan: „Barzo się — rzecze — tem Konfunduję, i za złe nie mieć mi, sekretem. Co Waszmości po kredzie, różnie sobie wróżę, Bo jeżeli dla kresek, to nic nie pomoże. Dziś gotowizna płaci, darmo się na ścienie Szynkarz cieszy kreskami; zdjąwszy i odzienie
Z dłużnika, próżno, próżno, choćby chciał do zdechu, Kto nie może, a kreska nie idzie do miechu.” 481. WDOWA PIASEK JADŁA
Garścią piasek do gęby sypie jedna wdowa: „Gdzież go tam Waszmość — rzecze jeden golec — chowa?” Ta się namniej
będący w zmowie; Czego kiedy się pewnie jej młodzieniec dowie, Oddawając marcypan: „Barzo się — rzecze — tem Konfunduję, i za złe nie mieć mi, sekretem. Co Waszmości po kredzie, różnie sobie wróżę, Bo jeżeli dla kresek, to nic nie pomoże. Dziś gotowizna płaci, darmo się na ścienie Szynkarz cieszy kreskami; zdjąwszy i odzienie
Z dłużnika, próżno, próżno, choćby chciał do zdechu, Kto nie może, a kreska nie idzie do miechu.” 481. WDOWA PIASEK JADŁA
Garścią piasek do gęby sypie jedna wdowa: „Gdzież go tam Waszmość — rzecze jeden golec — chowa?” Ta się namniej
Skrót tekstu: PotFrasz4Kuk_I
Strona: 397
Tytuł:
Fraszki albo Sprawy, Powieści i Trefunki.
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1669
Data wydania (nie wcześniej niż):
1669
Data wydania (nie później niż):
1669
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
/3
46
Fac: 15 1/8 dni Część Trzecia ROZDZIAŁ VI. O Regule Alligationis, abo wiązaniu.
I. Ta reguła do czegoż jest potrzebna? A. Możesz to zrozumieć sam z tego słówka/ iż uczy wiązać/ abo mięszać dwojakiej Ceny numery/ na jednę własność. Naprzykład będzie miał Szynkarz Wino dwojakie/ jedne droższe/ drugie tańsze/ chcę mieć trzecie wino o pewnej Cenie: więc jak wiele ma którego zmięszać/ na trzeciego wina własność według woli czyjej/ ta Reguła uczy/ jednak trzeba pomnięć te punkta: Pierwszy, Iż tych Numerów które do wiązania należą/ ma ich być dwie/ (lubo ich
/3
46
Fac: 15 1/8 dni Część Trzećia ROZDZIAŁ VI. O Regule Alligationis, ábo wiązániu.
I. Tá regułá do czegoż iest potrzebna? A. Możesz to zrozumieć sam z tego słowká/ iż vczy wiązáć/ ábo mięszáć dwoiákiey Ceny numery/ ná iednę własność. Náprzykład będźie miał Szynkarz Wino dwoiákie/ iedne droższe/ drugie táńsze/ chcę mieć trzećie wino o pewney Cenie: więc iák wiele ma ktorego zmięszáć/ ná trzećiego winá własność według woli czyiey/ tá Regułá vczy/ iednák trzebá pomnięć te punktá: Pierwszy, Iż tych Numerow ktore do wiązánia należą/ ma ich bydź dwie/ (lubo ich
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 120
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
trafiło iż trzeba na ligaturze npisać wodę/ abo miedź która ceny nie ma/ abo jeśli ma to bardzo małą. Wtedy masz na miejscu tej rzeczy 0 abo nullę pisać tak: o Regule Alligationis. Część Trzecia
za krzyżem zaś/ ponieważ suntrachując nullą/ 7 zostaje/ to też napisać. Dla Praktyki Egzempla. Ma szynkarz wino po 9 gr. a chciałby je mieć po 7/ wiele tedy mięszać ma wody? Facit do 7 kwart wina/ 2 kwarcie wody. II. Item/ Dałem łamanego srebra 14 proby/ 9 grzywien/ chciałbym mieć łyżki żeby ważyły 12 grzywien/ a srebro w nich było 13 proby
tráfiło iż trzebá ná ligáturze npisáć wodę/ abo miedź ktora ceny nie ma/ ábo ieśli ma to bárdzo małą. Wtedy masz ná mieyscu tey rzeczy 0 ábo nullę pisać tak: o Regule Alligationis. Część Trzećia
zá krzyżem záś/ ponieważ suntráchuiąc nullą/ 7 zostáie/ to też napisać. Dla Práktyki Exemplá. Ma szynkarz wino po 9 gr. á chćiałby ie mieć po 7/ wiele tedy mięszáć ma wody? Facit do 7 kwart winá/ 2 kwarćie wody. II. Item/ Dałem łamánego srebrá 14 proby/ 9 grzywien/ chćiałbym mieć łyszki żeby ważyły 12 grzywien/ á srebro w nich było 13 proby
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 124
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
/ etc.) tak wiele jako go jedna beczka kosztowała/ sprzedawszy wina/ miał wszytkich pieniędzy tak z borgami jako i gotowizną zł 1660. Co tedy mógł zarobić przyłożywszy i unkosty do tego jako go wina kosztowały? Znajdziesz 160 zł. Egzempla kiedy się kto pyta o przedaż, abo o utargowaną summę. IV. Szynkarz kupił 4 wiadra wina/ wiadro po 80 zł. stracił potym na każdym wiedrze 12 zł. 24 gr. jak drogo tedy przedawał kwartę/ kiedy się wiadro będzie rachowało/ o 24 garcy bez lagru. F. po 16 gr. subtrahując potym utratę od kupna summy znajdziesz iż tak wiele utargował pieniędzy za 4 wiadra
/ etc.) ták wiele iáko go iedná beczká kosztowáłá/ zprzedawszy winá/ miał wszytkich pieniędzy ták z borgámi iáko y gotowizną zł 1660. Co tedy mogł zárobić przyłożywszy y vnkosty do tego iáko go winá kosztowáły? Znaydźiesz 160 zł. Exemplá kiedy się kto pyta o przedaż, ábo o vtárgowáną summę. IV. Szynkarz kupił 4 wiádrá winá/ wiádro po 80 zł. stráćił potym ná káżdym wiedrze 12 zł. 24 gr. iák drogo tedy przedawał kwartę/ kiedy się wiádro będźie ráchowáło/ o 24 gárcy bez lagru. F. po 16 gr. subtráhuiąc potym vtrátę od kupná summy znaydźiesz iż ták wiele vtárgował pieniędzy zá 4 wiádrá
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 144
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
zostawił połowę. Poszedł ze psy na barłóg. Nazajutrz kukiołki Zażywszy, każe znowu na swe nosić wołki. Pije po wczorajszemu; aż skoro dzień trzeci, Pyta: „Co za ten trunek przychodzi Waszeci?” Jakby chłopa koprową gomółką w pół przeszył, Tak się, słysząc, że wszytko zostawi, ucieszył. A szynkarz, kiedy, z niego drwiąc, pieniądze chowa: „Mędrszy pójdziesz do domu niźli do Krakowa. Napiwszy i potrzebnej nauczywszy sztuki, Jedeneś koszt za trunek dał i od nauki. Nie do smaku — do targu abo do szacunku; Nie do gęby — każ dawać do kalety trunku.” A chłop, idąc
zostawił połowę. Poszedł ze psy na barłóg. Nazajutrz kukiołki Zażywszy, każe znowu na swe nosić wołki. Pije po wczorajszemu; aż skoro dzień trzeci, Pyta: „Co za ten trunek przychodzi Waszeci?” Jakby chłopa koprową gomółką w pół przeszył, Tak się, słysząc, że wszytko zostawi, ucieszył. A szynkarz, kiedy, z niego drwiąc, pieniądze chowa: „Mędrszy pójdziesz do domu niźli do Krakowa. Napiwszy i potrzebnej nauczywszy sztuki, Jedeneś koszt za trunek dał i od nauki. Nie do smaku — do targu abo do szacunku; Nie do gęby — każ dawać do kalety trunku.” A chłop, idąc
Skrót tekstu: PotMorKuk_III
Strona: 65
Tytuł:
Moralia
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty, pieśni
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1688
Data wydania (nie wcześniej niż):
1688
Data wydania (nie później niż):
1688
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
przywileju, wójt go na ostatku Podaje wedle prawa poborcy w delacie. Przyszła egzekucja: „Płaćcie, panie bracie, Bo wezmą kamienicę, żeś prawu przeciwny. Szlachcic wolny; niech płaci kamienica grzywny.” Pisze gospody żołnierz, szlachcic swojej nie da: „Nie mieszka szlachta w miastach — żołnierz odpowieda Rzemieślnik, szynkarz darmo tym tytułem chlubi.” A gdy ów choć pod nosem rzecze mu coś grubiej, Sunie ten do kańczuka. „Tkni jedno szlachcica Kańczukiem! Urośnie mu na grzbiecie pszenica” — Rzecze skoźliwszy czoło. Tu żołnierz do broni, Chce pysk przejechać, ale garścią go zasłoni (Podobniej na szlachectwo niźli dla szlachectwa,
przywileju, wójt go na ostatku Podaje wedle prawa poborcy w delacie. Przyszła egzekucyja: „Płaćcie, panie bracie, Bo wezmą kamienicę, żeś prawu przeciwny. Szlachcic wolny; niech płaci kamienica grzywny.” Pisze gospody żołnierz, szlachcic swojej nie da: „Nie mieszka szlachta w miastach — żołnierz odpowieda Rzemieślnik, szynkarz darmo tym tytułem chlubi.” A gdy ów choć pod nosem rzecze mu coś grubiej, Sunie ten do kańczuka. „Tkni jedno szlachcica Kańczukiem! Urośnie mu na grzbiecie pszenica” — Rzecze skoźliwszy czoło. Tu żołnierz do broni, Chce pysk przejechać, ale garścią go zasłoni (Podobniej na szlachectwo niźli dla szlachectwa,
Skrót tekstu: PotMorKuk_III
Strona: 238
Tytuł:
Moralia
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty, pieśni
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1688
Data wydania (nie wcześniej niż):
1688
Data wydania (nie później niż):
1688
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
co z przodków swych abo krowy dajał, Abo na łokieć w sklepie materyje krajał, Czemuż ma bujać, czemu tak barzo się szerzyć, Jeśli został szlachcicem, swą piędzią nie mierzyć? Przynajmniej by poczekał, aż z niego natura Chłopska wyńdzie, która się długo trzyma gbura; A aptekarz oliwę, muszkatową gałkę, Szynkarz wywietrzy, którą wskroś prześmiardł, gorzałkę. Pieniądze w nim igrają. O, żałosna biera! Żołnierz je w wojsku traci, a ten doma zbiera. 532. OD KONI DO OSŁÓW
Takie leniwy szkapa przenosiny miewa: Od koni go do osłów, ze stajnie do chlewa Wyżeną; niech je słomę, niechaj, jako
co z przodków swych abo krowy dajał, Abo na łokieć w sklepie materyje krajał, Czemuż ma bujać, czemu tak barzo się szerzyć, Jeśli został szlachcicem, swą piędzią nie mierzyć? Przynajmniej by poczekał, aż z niego natura Chłopska wyńdzie, która się długo trzyma gbura; A aptekarz oliwę, muszkatową gałkę, Szynkarz wywietrzy, którą wskroś prześmiardł, gorzałkę. Pieniądze w nim igrają. O, żałosna biera! Żołnierz je w wojsku traci, a ten doma zbiera. 532. OD KONI DO OSŁÓW
Takie leniwy szkapa przenosiny miewa: Od koni go do osłów, ze stajnie do chlewa Wyżeną; niech je słomę, niechaj, jako
Skrót tekstu: PotMorKuk_III
Strona: 325
Tytuł:
Moralia
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty, pieśni
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1688
Data wydania (nie wcześniej niż):
1688
Data wydania (nie później niż):
1688
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
się odłączać, albo wrzaski wszczynać pod surową karą.
4to. Ktoby wóz z szeregu swego w obozie wytoczył, na gardle ma być karany.
5to. Tejże karze podlega nachodzący bramy obozowe.
6to. Ktoby szynkarza albo przekupnia pod swój znak śmiał przyj- mówić, surowo ma być karany, jako i sam szynkarz albo przekupień.
7mo. Szynkarze miejsca w obozie niemają, ale za obozem ma być im stanowisko dane.
8vo. Podeirzane niewiasty za obożem włóczyć się nie powinny, ani na bazarach się znajdować. Lecz wychłostane z wojska mają być wygnane.
9no. Zbroi, i żadnego oręża, albo sukni nikt w zastaw niech
się odłączáć, álbo wrzaski wszczynáć pod surową kárą.
4to. Ktoby woz z szeregu swego w obozie wytoczył, ná gardle ma być karany.
5to. Teyże kárze podlega náchodzący bramy obozowe.
6to. Ktoby szynkarza álbo przekupnia pod swoy znak śmiał przyi- mowić, surowo ma być karany, iáko y sąm szynkarz álbo przekupień.
7mo. Szynkarze mieysca w obozie niemaią, ále zá obozem ma być im stánowisko dáne.
8vo. Podeirzane niewiásty zá obożem włoczyć się nie powinny, áni ná bazarach się znaidowáć. Lecz wychłostáne z woyska maią być wygnane.
9no. Zbroi, y żadnego oręża, álbo sukni nikt w zastaw niech
Skrót tekstu: BystrzInfStat
Strona: N4v
Tytuł:
Informacja statystyczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Pan co każe, wymówka gotowa. Wizerunk sługi zdradliwego. SATYRA IV. Desinentia in ARZ.
Aleć tym personatom dawszy pokoj/ idę Do owych co się na ARZ, zwykli terminować/ A ci wszyscy są oraz generis furtiui. Vt pote, Szafarz/ Włodarz/ Pisarz/ Mielcarz/ Owczarz/ Karczmarz/ Szynkarz/ i inszy; Bo i ci w usłudze Choć gospodarzskiej chodząc/ są także sługami. O drobniejszych do powiem? że nic nieumieją. Tylko zepsować/ złąmać / stuc co/ albo zgubić. Mali gdzie z sobą czekan/ albo więc berdyszek Lub co takiego w ręku/ to zaraz utrąci Nos Statui z Marmuru
Pan co każe, wymowka gotowa. Wizerunk sługi zdradliwego. SATYRA IV. Desinentia in ARZ.
Aleć tym personatom dawszy pokoy/ idę Do owych co się ná ARZ, zwykli terminowáć/ A ći wszyscy są oraz generis furtiui. Vt pote, Szafarz/ Włodarz/ Pisarz/ Mielcárz/ Owczárz/ Karczmárz/ Szynkarz/ y inszy; Bo y ći w vsłudze Choć gospodárzskiey chodząc/ są tákże sługámi. O drobnieyszych do powiem? że nic nievmieią. Tylko zepsowáć/ złąmáć / stuc co/ álbo zgubić. Mali gdźie z sobą czekan/ albo więc berdyszek Lub co tákiego w ręku/ to záraz vtrąći Nos Statui z Marmuru
Skrót tekstu: OpalKSat1650
Strona: 49
Tytuł:
Satyry albo przestrogi do naprawy rządu i obyczajów w Polszcze
Autor:
Krzysztof Opaliński
Miejsce wydania:
Amsterdam
Region:
zagranica
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Gatunek:
satyry
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1650
Data wydania (nie wcześniej niż):
1650
Data wydania (nie później niż):
1650
