a pierwszych i ostatnich dla czego niedopuszcza. Rozumiejąc iż śrzednich Księżyców związki płodowe mocniejsze są/ i dla tego może większe poruszenie lekarstw wytrzymać/ w inszych Mieściącach słabsze są/ i łacwie się obrywają/ w pierwszych dla wilgotności i cienkości/ w ostatnich dla suchości związków połodowych/ które będąc/ jakoby uschłe/ właśnie jakby szypułki/ na których owoce wiszą/ te gdy dojźrzewają/ tamte usychać powinny/ toż się z płodem dzieje dla ciężkości. Drugą przestrogę masz uważać/ że śrzód Miesiecy purgować/ ale z tym dokładem/ gdy materia w ciele krew zbytą porusza się/ czego dwoje jest wyrozumienie/ pierwsze niebezpieczeństwa srogość/ drugie materii poruszenie/ którą
á pierwszych y ostátnich dla czego niedopuszcza. Rozumieiąc iż śrzednich Kśiężycow zwiąski płodowe mocnieysze są/ y dla tego może większe poruszenie lekarstw wytrzymáć/ w inszych Mieśćiącách słábsze są/ y łácwie się obrywáią/ w pierwszych dla wilgotnośći y ćienkośći/ w ostátnich dla suchośći zwiąskow połodowych/ ktore będąc/ iákoby vschłe/ własnie iákby szypułki/ ná ktorych owoce wiszą/ te gdy doyźrzewáią/ támte vsycháć powinny/ toż się z płodem dźieie dla ćiężkośći. Drugą przestrogę masz vważáć/ że śrzod Mieśiecy purgowáć/ ále z tym dokłádem/ gdy máterya w ćiele krew zbytą porusza się/ czego dwoie iest wyrozumienie/ pierwsze niebespieczenstwá srogość/ drugie máteriey poruszenie/ ktorą
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: G4v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
Hertz wurtz Eber wurtz. Beeren Dill. Beeren Fenchel. Haus marck. Multter wurtz. Wilder dill. Beer mutter wurtz.
OLeśnik ma liście i pręt/ Koprowi swojskiemu albo Hanyżowi podobny/ tylko nać grubsza/ więtsza/ a więcej Gromowemu zielu podobna/ Pręt na dwa łokcia zwysz którego w wierzchu cienkie i drobne szypułki w krąk roztoczone/ na kształt Ciennika/ jako u Kopru Włoskiego i swojskiego: Na tych kwiatki białe drobne/ jako na Anyżu/ Czerwca i Lipca kwitnie: Nasienie ma węgliste/ jako Kopr albo kmin/ tylko więtsze i pachniące: Smaku ostrego i gorzkawego. Korzeń z wierzchu czarnawy/ we wnątrz biały /cienki
Hertz wurtz Eber wurtz. Beeren Dill. Beeren Fenchel. Haus marck. Multter wurtz. Wilder dill. Beer mutter wurtz.
OLeśnik ma liśćie y pręt/ Koprowi swoyskiemu álbo Hányżowi podobny/ tylko náć grubsza/ więtsza/ á więcey Gromowemu źielu podobna/ Pręt ná dwá łokćiá zwysz ktore^o^ w wierzchu ćienkie y drobne szypułki w krąk rostoczone/ ná kształt Cienniká/ iáko v Kopru Włoskiego y swoyskiego: Ná tych kwiatki białe drobne/ iáko ná Anyżu/ Czerwcá y Lipcá kwitnie: Naśienie ma węgliste/ iáko Kopr álbo kmin/ tylko więtsze y pachniące: Smáku ostrego y gorzkáwego. Korzeń z wierzchu czárnawy/ we wnątrz biały /ćienki
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 23
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
zowią Rozmarynem Czeskim. Naszy go zowią Bagnem Świnim/ Czechowie Rozmarynkiem. Krzewiście roście /na łokieć wzwyż/ mając rosczki cienkie. Chrostowate/ lstowato rumienne/ kruche/ i do przełamania nie trudne. Na nich listeczków podobnych Rozmarynowym pełno/ te zwierzchu zielone/ od spodku rdzanwe/ albo rumiennolistowate/ w liścia także szypułki rumienne/ a przez listeczki ziebro/ ile od spodku/ tejże barwy. Na wierzchu pręcia gronka okrągłe/ jako od spodku/ tejże barwy. Na wierzchu pręcia gronka okrągłe/ jako jagodki jakie/ rudawe albo rysawe/ z których kwiatki żółtawe pochodzą/ Korzeń długi/ nieużyteczny. To ziele w każdej swej części
zowią Rozmárynem Czeskim. Nászy go zowią Bágnem Swinim/ Czechowie Rozmárynkiem. Krzewiśćie rośćie /ná łokieć wzwysz/ máiąc roscżki ćienkie. Chrostowáte/ lstowáto rumienne/ kruche/ y do przełamánia nie trudne. Ná nich listecżkow podobnych Rozmárynowym pełno/ te zwierzchu źielone/ od spodku rdzánwe/ álbo rumiennolistowáte/ w liśćia tákże szypułki rumienne/ á przez listeczki ziebro/ ile od spodku/ teyże bárwy. Ná wierzchu pręćia gronká okrągłe/ iáko od spodku/ teyże bárwy. Ná wierzchu pręcia gronká okrągłe/ iáko iágodki iákie/ rudáwe álbo rysáwe/ z ktorych kwiatki żołtáwe pochodzą/ Korzeń długi/ nievżyteczny. To źiele w káżdey swey częśći
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 170
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
. 5. Dentaria Trifolia. Dentaria Enneaphyllon.
Piąty/ korzenia jest trzeciemu podobnego. Liścia od korzenia na stopkach swych szerokiego/ zaś ku wierzchowi obdłużnego i wąskiego/ a zaostrzronego abo spiczastego/ z gruba karbowany około krajów. Na każdej stopce po trzy listki. Klącza pułtory piędzi wzdłuż/ na którym pospolicie trzy stopki abo szypułki/ a na każdej po trzy listki/ tak że tylko dziewięć listeczków znajduje się na jednej rozdze/ ciemnozielone. Kwiat pierwszym podobny/ jeno blado zielony. Z niego także strączek z nasieniem/ inym podobne/ jeno strącze od pierwszych dłuższe/ i spiczastsze/ w Kwietniu i w Maju kwitnie. Miejsce.
KAżda z tych
. 5. Dentaria Trifolia. Dentaria Enneaphyllon.
Piąty/ korzenia iest trzećiemu podobnego. Liśćia od korzenia ná stopkách swych szerokiego/ záś ku wierzchowi obdłużnego y wąskiego/ á záostrzronego ábo spiczástego/ z grubá kárbowány około kráiow. Ná káżdey stopce po trzy listki. Klącza pułtory piędźi wzdłusz/ ná ktorym pospolićie trzy stopki ábo szypułki/ á ná káżdej po trzy listki/ ták że tylko dźiewięć listeczkow znáyduie się ná iedney rozdze/ ćiemnoźielone. Kwiát pierwszym podobny/ ieno bládo źielony. Z niego tákże strączek z naśieniem/ inym podobne/ ieno strącze od pierwszych dłuższe/ y spićzástsze/ w Kwietniu y w Máiu kwitnie. Mieysce.
KAżda z tych
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 265
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
