. Jeżeli w skrzyneczce na przeciw sobie perpendykularnie ułożysz dwa zwierciadła, jedno płaskie, drugie wydrążone. Pod zwierciadłem płaskiem lokowane objectum we wnątrz, a zewnątrz przez okienko zeskrobanej terminacyj tegoż zwierciadła patrząc, obaczysz w wydrążonym zwierciedle dość z znaczną jego aukcją.
XXII. Z perspektywy mieć możesz oraz microscopium w ten sposób. Na tablicę choryzontalnie ku promieniom słonecznym wystawioną, posypawszy plewy, ziarka, ułomki słomy etc. nalej czystej wody. Weś perspektywę, i tak się z nią odsuń, aby się widzieć dała tablica. Obaczysz jak jeziora i morze, góry, i skały etc. Toż samo sięwyda na tablicy wysrebrzonej i zębem wypolerowanej, drobnych
. Jeżeli w skrzyneczce ná przeciw sobie perpendykularnie ułożysz dwa zwierciadła, iedno płáskie, drugie wydrążone. Pod zwierciadłem płaskiem lokowane objectum we wnątrz, á zewnątrz przez okienko zeskrobaney terminácyi tegoż zwierciadła pátrząc, obaczysz w wydrążonym zwierciedle dość z znaczną iego aukcyą.
XXII. Z perspektywy mieć możesz oraz microscopium w ten sposob. Ná tablicę choryzontalnie ku promieniom słonecznym wystáwioną, posypawszy plewy, ziarka, ułomki słomy etc. náley czystey wody. Weś perspektywę, y ták się z nią odsuń, áby się widzieć dałá tablica. Obaczysz iák ieziora y morze, gory, y skáły etc. Toż samo sięwyda ná tablicy wysrebrzoney y zębem wypolerowaney, drobnych
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: Y4v
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
póki jeszcze żywota co staje, Upalonemu, z hipokreńskiej wody Przywróćcie żywot, dodajcie ochłody! A ja, oczerstwion mocą waszej rosy, Nastroję lutnią w pismorymskie głosy I dowcip, zbytnią zawędzony suszą, Przyszedszy k sobie, przywita się z duszą; Skąd chwaląc i was, i waszę krynicę, Wdzięczen zawieszę z ślubu tę tablicę: Że mu się w wierszu trochę powodziło, Przyznawa Morsztyn, że to panien dzieło. DWOJA BIEDA
Dziś dokazuje psia gwiazda swej mocy I jako Zorza, kazawszy precz nocy, Dzień na świat wozem przywiezie różanym, Słońcu kompanem jest nieoderwanym Niebieskiej drogi, aż kiedy ją w morze Ósmy krąg nieba wpędzi po nieszporze; I
póki jeszcze żywota co staje, Upalonemu, z hipokreńskiej wody Przywróćcie żywot, dodajcie ochłody! A ja, oczerstwion mocą waszej rosy, Nastroję lutnią w pismorymskie głosy I dowcip, zbytnią zawędzony suszą, Przyszedszy k sobie, przywita się z duszą; Skąd chwaląc i was, i waszę krynicę, Wdzięczen zawieszę z ślubu tę tablicę: Że mu się w wierszu trochę powodziło, Przyznawa Morsztyn, że to panien dzieło. DWOJA BIEDA
Dziś dokazuje psia gwiazda swej mocy I jako Zorza, kazawszy precz nocy, Dzień na świat wozem przywiezie różanym, Słońcu kompanem jest nieoderwanym Niebieskiej drogi, aż kiedy ją w morze Ósmy krąg nieba wpędzi po nieszporze; I
Skrót tekstu: MorszAUtwKuk
Strona: 152
Tytuł:
Utwory zebrane
Autor:
Jan Andrzej Morsztyn
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1654
Data wydania (nie wcześniej niż):
1654
Data wydania (nie później niż):
1654
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Utwory zebrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1971
inkaust mógł się otrzymać.
Cyrkiel, który ma jednę nożkę na spreżynce stalowej z śróbką, jest rzecz nie przepłacona do rozdzielania linij na równe części. Gdyż śróbka nasubtelniejszy punkcik przyda, albo ujmie według potrzeby. Nauka II. O Węgielnicy. ACz się Geometra Polski w rozmierzaniu wszelkich długości, może obeść bez Węgielnice, mając Tablicę mierniczą, o której będzie niżej: Wszakże iż wroźnych okazjach tak Geometra jako i Architekt potrzebują Węgielnice, nie zdało mi się jej opuścić między Instrumentami.
Węgielnica tedy jest Instrument ze dwóch linij do węgła krzyżowego złożonych, jako w figurze HCF. Bywają Węgielnice drewniane, mosiężne, żelazne. Tak się robią jako anguł krzyżowy
inkaust mogł się otrzymáć.
Cyrkiel, ktory ma iednę nożkę ná spreżynce stálowey z szrobką, iest rzecz nie przepłácona do rozdżielánia liniy ná rowne częśći. Gdyż szrobka nasubtelnieyszy punktćik przyda, álbo vymie według potrzeby. NAVKA II. O Węgielnicy. ACz się Geometrá Polski w rozmierzániu wszelkich długośći, może obeść bez Węgielnice, máiąc Tablicę mierniczą, o ktorey będźie niżey: Wszákże iż wroźnych okázyách ták Geometrá iáko y Architekt potrzebuią Węgielnice, nie zdáło mi się iey opuśćić między Instrumentámi.
Węgielnicá tedy iest Instrument ze dwoch liniy do węgłá krzyżowego złożonych, iáko w figurze HCF. Bywáią Węgielnice drewniáne, mośiężne, żelázne. Ták się robią iáko ánguł krzyżowy
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 2
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
część CE 50. linią Celową odcieta, są wiadome. Zaczym czyni jako DC cząstek 100. do CE 50: Tak DB 100. łokci, do BG 50. wysokości przed tym niewiadomy. Ten tedy przemysł dobrze pojąwszy, żadnej trudności mieć nie możesz w następujących Naukach. Nauka XIV. Odległość Poziomną niedostępną przemierzać przez Tablicę Mierniczą, takiemu Mierniczemu który nie umie z Arytmetyki Auream Regulam: to jest Liczby Złoty abo Trzech: przez którą ze trzech liczb wiadomych, dochodzimy czwartej niewiadomej. NIech będzie Odległość MN niedostępna, dla rzeki, błot, abo strzelby: którą trzeba przemierzać Mierniczemu poczynającemu, który nie wie ci to Aurea regula: to jest
część CE 50. liniią Celową odćieta, są wiádome. Záczym czyni iáko DC cząstek 100. do CE 50: Ták DB 100. łokći, do BG 50. wysokośći przed tym niewiádomy. Ten tedy przemysł dobrze poiąwszy, żadney trudnośći mieć nie możesz w nástępuiących Náukách. NAVKA XIV. Odległość Poźiomną niedostępną przemierzáć przez Tablicę Mierniczą, tákiemu Mierniczemu ktory nie vmie z Arythmetyki Auream Regulam: to iest Liczby Złoty ábo Trzech: przez ktorą ze trzech liczb wiádomych, dochodźimy czwartey niewiádomey. NIech będźie Odległość MN niedostępna, dla rzeki, błot, ábo strzelby: ktorą trzebá przemierzáć Mierniczemu poczynáiącemu, ktory nie wie ci to Aurea regula: to iest
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 14
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
C, odległy na łokci kilkadziesiąt 20, 30, albo dalej, według większej Odległości MN: i niech przemierzy ku takiemu znakowi od M łokci 30, naprzykład do B; według Nauki 12. tej Zabawy.) (2. Na B niech postawi tarczą opisaną w Nauce 9.) (3. Na Tablicę Mierniczą FLHG, mającą igiełkę jako nasubtelniejszą we srzodku M, niech zatknie i przylepi woskiem na czterech rogach arkusz papieru tdeu.) (4. Niech na M, zatknie pachołka do perpendykułu, i na jego głowie niech osadzi Horyzontalnie Tablicę.) (5. Linią z Celami niech przystawi do igiełki M, i przez
C, odległy ná łokći kilkádźieśiąt 20, 30, álbo dáley, według większey Odległośći MN: y niech przemierzy ku tákiemu znákowi od M łokći 30, náprzykład do B; według Náuki 12. tey Zábáwy.) (2. Ná B niech postáwi tarczą opisáną w Náuce 9.) (3. Ná Tablicę Mierniczą FLHG, máiącą igiełkę iáko nasubtelnieyszą we srzodku M, niech zátknie y przylepi woskiem ná czterech rogách árkusz pápieru tdeu.) (4. Niech ná M, zátknie páchołká do perpendykułu, y ná iego głowie niech osádźi Horizontálnie Tablicę.) (5. Liniią z Celámi niech przystáwi do igiełki M, y przez
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 15
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
. Na B niech postawi tarczą opisaną w Nauce 9.) (3. Na Tablicę Mierniczą FLHG, mającą igiełkę jako nasubtelniejszą we srzodku M, niech zatknie i przylepi woskiem na czterech rogach arkusz papieru tdeu.) (4. Niech na M, zatknie pachołka do perpendykułu, i na jego głowie niech osadzi Horyzontalnie Tablicę.) (5. Linią z Celami niech przystawi do igiełki M, i przez nią niech upatrzy termin niedostępny N, a podle linii z Celami niech zrysuje na karcie linią mn,) (6. Przy teyże igielce trzymając linią z Celami, niech jeszcze przez nie upatrzy tarczą B: i podle linii z Celami
. Ná B niech postáwi tarczą opisáną w Náuce 9.) (3. Ná Tablicę Mierniczą FLHG, máiącą igiełkę iáko nasubtelnieyszą we srzodku M, niech zátknie y przylepi woskiem ná czterech rogách árkusz pápieru tdeu.) (4. Niech ná M, zátknie páchołká do perpendykułu, y ná iego głowie niech osádźi Horizontálnie Tablicę.) (5. Liniią z Celámi niech przystáwi do igiełki M, y przez nię niech vpátrzy termin niedostępny N, á podle linii z Celámi niech zrysuie ná kárćie liniią mn,) (6. Przy teyźe igielce trzymáiąc liniią z Celámi, niech ieszcze przez nie vpátrzy tarczą B: y podle linii z Celámi
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 15
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
, na jako długą karta ku c wystarczy.) (7. Na linią mc, od m ku c, niech przyniesie cyrklem z boku Skali wydzielonego na części 100. abo 50. tyle cząstek, ile wyrachował łokci od M do B. i niech będą mb, części 30.) (8. Zdjąwszy tablicę z pachołka stojącego na M, niech ją przeniesie na B a tarczą przestawi na M.) (9. Przystawiwszy linią z Celami do linii mb, niech kręci tablicę póki nie obaczy M. A zdjąwszy linią celową, i arkusz odlepiwszy, niech punkt b, na papierze naznaczony zatknie na igiełkę M. już go
, ná iáko długą kártá ku c wystárczy.) (7. Ná liniią mc, od m ku c, niech przynieśie cyrklem z boku Skáli wydźielonego ná częśći 100. ábo 50. tyle cząstek, ile wyráchował łokći od M do B. y niech będą mb, częśći 30.) (8. Zdiąwszy tablicę z páchołká stoiącego ná M, niech ią przenieśie ná B á tarczą przestáwi ná M.) (9. Przystáwiwszy liniią z Celámi do linii mb, niech kręći tablicę poki nie obaczy M. A zdiąwszy liniią celową, y árkusz odlepiwszy, niech punkt b, ná pápierze náznáczony zátknie ná igiełkę M. iuż go
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 15
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
. abo 50. tyle cząstek, ile wyrachował łokci od M do B. i niech będą mb, części 30.) (8. Zdjąwszy tablicę z pachołka stojącego na M, niech ją przeniesie na B a tarczą przestawi na M.) (9. Przystawiwszy linią z Celami do linii mb, niech kręci tablicę póki nie obaczy M. A zdjąwszy linią celową, i arkusz odlepiwszy, niech punkt b, na papierze naznaczony zatknie na igiełkę M. już go nie przylepiając.) (10. Przystawiwszy linią Celową do linii bm, niech ją poty kręci z tablicą póki nie goląda tarcze na pierwszym terminie M.) (KsI
. ábo 50. tyle cząstek, ile wyráchował łokći od M do B. y niech będą mb, częśći 30.) (8. Zdiąwszy tablicę z páchołká stoiącego ná M, niech ią przenieśie ná B á tarczą przestáwi ná M.) (9. Przystáwiwszy liniią z Celámi do linii mb, niech kręći tablicę poki nie obaczy M. A zdiąwszy liniią celową, y árkusz odlepiwszy, niech punkt b, ná pápierze náznáczony zátknie ná igiełkę M. iuż go nie przylepiáiąc.) (10. Przystáwiwszy liniią Celową do linii bm, niech ią poty kręći z tablicą poki nie goląda tarcze ná pierwszym terminie M.) (XI
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 15
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
Drugi Sposób. Wymierzenia Odległości poziomej niedostępnej przez Tablice Mierniczą, dla tych co umieją Regułę Złotą, abo Trzech. NIech będzie Odległość MN, niedostępna, Fortece N, od Obozu M, którą potrzeba wynaleźć doskonale w łokciach: a godzi się od M, ustąpić wbok prawej abo lewej, linią krzyżową MZ. Wziąwszy Tablicę Mierniczą DHBC, opisaną w Nauce 5. tej Zabawy, postaw ją pożyomnie płaskością ku niebu na M, na swoim Pachołku opisanym w Nauce 8. Zabawa VII. Rozdział II. Figura poprzedzająca.
Do linii CD, tablice, przystaw linią z Celami opisana w Nauce 6. i kręć poty Tablice, póki nie obaczysz
Drugi Sposob. Wymierzenia Odległośći poźiomney niedostępney przez Tablice Mierniczą, dla tych co vmieią Regułę Złotą, ábo Trzech. NIech będźie Odległość MN, niedostępna, Fortece N, od Obozu M, ktorą potrzebá wynáleść doskonále w łokćiách: á godźi się od M, vstąpić wbok práwey ábo lewey, liniią krzyżową MZ. Wźiąwszy Tablicę Mierniczą DHBC, opisáną w Náuce 5. tey Zábáwy, postaw ią pożiomnie płáskośćią ku niebu ná M, ná swoim Páchołku opisánym w Náuce 8. Zábáwá VII. Rozdźiał II. Figurá poprzedzáiąca.
Do linii CD, tablice, przystaw liniią z Celámi opisána w Náuce 6. y kręć poty Tablice, poki nie obaczysz
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 16
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
50. naprzykład łokci, abo i dalej, od M, z pilnością wymierzonych miarą prostą pięćłokciową abo dziesięćłokciową; każ postawić na Z, wterminie tych łokci odmierzonych, znak jaki, abo Tarczą z swoim Pachołkiem opisaną w Nauce 9. tej Zabawy 7. tak żeby linia MZ była krzyżowa samej MN. Przeniozszy Tablicę DHBC z punktu M na Z, żeby punkt C Tablice, stanął nad Z: i przeniozszy tarczą na M pierwszą stacją, przez Linią z Celami postawioną na linii BC ustaw tę Tablicę tak, żeby linia BC, czyniła prostą linią z linią ZM, jako w figurze widzisz. Nie ruchając Tablice. Linią z Celami
50. náprzykład łokći, ábo y dáley, od M, z pilnośćią wymierzonych miárą prostą pięćłokćiową ábo dźieśięćłokćiową; każ postáwić ná Z, wterminie tych łokći odmierzonych, znák iáki, ábo Tarczą z swoim Páchołkiem opisáną w Náuce 9. tey Zábáwy 7. ták żeby liniia MZ byłá krzyżowa sámey MN. Przeniozszy Tablicę DHBC z punktu M ná Z, żeby punkt C Tablice, stánął nád Z: y przeniozszy tarczą ná M pierwszą stácyą, przez Liniią z Celámi postáwioną ná linii BC vstaw tę Tablicę ták, żeby liniia BC, czyniłá prostą liniią z liniią ZM, iáko w figurze widźisz. Nie rucháiąc Tablice. Liniią z Celámi
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 17
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
