, iż te jaskinie są napełnione siarką, saletrą, klejem, koperwasem, żelazem, wodą, powietrzem etc. W takowej jaskini część skały oderwawszy się, gdy pada na drugą, skry wznieca. Te wpadłszy w materie ogień, jako proch zajmujące, pożar podziemny wzniecają.
Do slaszecki z długą szyją wlej trochę o olejku terpentynowego, i przywiązawszy do szyj pęcherz postaw ją na węglach rozżarzonych; Gdy pęcherz, napełni się waporami, przyłóż do dziury w pęcherzu uczynionej świecę zapaloną, w momencie, i po kilka kroć razy wapory, luboby były ostudzone, zapalą się. w prywetach przez długi czas zamknionych powietrze zajowszy ogień pali, i dusi tych
, iż te iaskinie są napełnione siarką, saletrą, kleiem, koperwasem, żelazem, wodą, powietrzem etc. W takowey iaskini część skały oderwawszy się, gdy pada na drugą, skry wznieca. Te wpadłszy w materye ogień, iako proch zaymuiące, pożar podziemny wzniecają.
Do slaszecki z długą szyią wley trochę o oleyku terpentynowego, y przywiązawszy do szyi pęchyrz postaw ią na węglach rozżarzonych; Gdy pęcherz, napełni się waporami, przyłoż do dziury w pęchyrzu uczynioney świecę zapaloną, w momencie, y po kilka kroć razy wapory, luboby były ostudzone, zapalą się. w prywetach przez długi czas zamknionych powietrze zaiowszy ogień pali, y dusi tych
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 257
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
tych, którzy do nich z świecą zapaloną nieostrożnie wchodzą. Co w tych doświadczeniach płomień świecy, to pod ziemią skry kamieni o siebie, uderzonych. Czynią.
Wiele też jest materyj, które przez samo zamieszanie jednej z drugą zapalają się, tak jako siano wilgotne w stodołach. Do szklanki od piwa zawierającej trzy drachmy oleiku terpentynowego (im świeższy tym skuteczniejszy) lej powoli i przerywając drachmę wodki saletrowej zmieszanej z drachmą jedną olejku koperwasowego, ze szklanki do kija na 3 stopy długiego przyprawionej, abyś ręku nieoparzył. W momencie z likworów burzących się dym gruby z płomieniem do wysokości 15, lub 18 calów podnoszącym się ujrzysz wypadający.
Miasto olejku
tych, ktorzy do nich z świecą zapaloną nieostrożnie wchodzą. Co w tych doświadczeniach płomień świecy, to pod ziemią skry kamieni o siebie, uderzonych. Czynią.
Wiele też iest materyi, ktore przez samo zamieszanie iedney z drugą zapalaią się, tak iako siano wilgotne w stodołach. Do szklanki od piwa zawieraiącey trzy drachmy oleiku terpentynowego (im świeższy tym skutecznieyszy) ley powoli y przerywaiąc drachmę wodki saletrowey zmieszaney z drachmą iedną oleyku koperwasowego, ze szklanki do kiia na 3 stopy długiego przyprawioney, abyś ręku nieoparzył. W momencie z likworow burzących się dym gruby z płomieniem do wysokości 15, lub 18 calow podnoszącym się uyrzysz wypadaiący.
Miasto oleyku
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 257
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
(im świeższy tym skuteczniejszy) lej powoli i przerywając drachmę wodki saletrowej zmieszanej z drachmą jedną olejku koperwasowego, ze szklanki do kija na 3 stopy długiego przyprawionej, abyś ręku nieoparzył. W momencie z likworów burzących się dym gruby z płomieniem do wysokości 15, lub 18 calów podnoszącym się ujrzysz wypadający.
Miasto olejku terpentynowego używając balsamu białego z Meki Tureckiej płomień z wystrzeleniem podobnym do ślinty dobrze nabitej wybuchnie.
Półuncij balsamu, z Kopaj zmieszanej z pewną miarą olejku koperwasowego, i wodki saletrowej wydaje płomień rzadki, czysty, i i złączony z wonnością przyjemną.
Kwiat siarki, opiłki żelaza zmieszane i wodą zimną polane, w kilka godzin same przez
(im świeższy tym skutecznieyszy) ley powoli y przerywaiąc drachmę wodki saletrowey zmieszaney z drachmą iedną oleyku koperwasowego, ze szklanki do kiia na 3 stopy długiego przyprawioney, abyś ręku nieoparzył. W momencie z likworow burzących się dym gruby z płomieniem do wysokości 15, lub 18 calow podnoszącym się uyrzysz wypadaiący.
Miasto oleyku terpentynowego używaiąc balsamu białego z Meki Tureckiey płomień z wystrzeleniem podobnym do slinty dobrze nabitey wybuchnie.
Półunciy balsamu, z Kopay zmieszaney z pewną miarą oleyku koperwasowego, y wodki saletrowey wydaie płomień rzadki, czysty, y y złączony z wonnością przyiemną.
Kwiat siarki, opiłki żelaza zmieszane y wodą zimną polane, w kilka godzin same przez
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 257
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
posrebrzysz wewnątrz/ sposobem wyżej opisanym num. 1. Potym wziąwszy pędzlik wiewiorczy barzo miałki/ nim nanieś na owę banię posrebrzoną/ Vernis do wierzchu naniozszy. Zawieś na sznureczku w miejscu daleko od prochu/ żeby uschła. Vernis na błękitne i czerwone banie tak mieć będziesz. Weś terpentiny naprzykład cztery łoty/ olejku terpentynowego także cztery łoty. Wlej to oboje w flaszę szklaną kwadratową (bo takie mocniejsze) Ująwszy ją u szyj we dwa drewienka/ wpuść w kociełek wody zimnej. Wstaw na ogień lekki/ ze się i woda i szkło razem zagrzeje. Niech tak wre że trzy pacierze/ mieszaj drewienkiem. Powoli zaś niech ostydnie oraz z
posrebrzysz wewnątrz/ sposobem wyżey opisánym num. 1. Potym wziąwszy pędzlik wiewiorczy barzo miałki/ nim nanieś ná owę banię posrebrzoną/ Vernis do wierzchu naniozszy. Zawieś ná sznureczku w mieyscu dáleko od prochu/ żeby uschłá. Vernis ná błękitne i czerwone bánie ták mieć będziesz. Weś terpentiny náprzykłád cztery łoty/ oleyku terpentynowego także cztery łoty. Wley to oboie w flaszę śkláną kwádrátową (bo tákie mocnieysze) Viąwszy ią u szyi we dwá drewienká/ wpuść w koćiełek wody źimney. Wstáw na ogień lekki/ ze się i wodá i śkło rázem zágrzeie. Niech ták wre że trzy páćierze/ mieszay drewienkiem. Powoli zaś niech ostydnie oráz z
Skrót tekstu: SekrWyj
Strona: 226
Tytuł:
Sekret wyjawiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Colegii Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1689
Data wydania (nie wcześniej niż):
1689
Data wydania (nie później niż):
1689
gęsty rozpuści. Kiedy się jednak i tu barzo kurzyć pocznie/ to żdyim z węgla. Wylej potym wszystkę Massę na kamień albo talerz cynowy/ który zmoczysz/ albo na nim posypiesz umbry tartej/ kiedy ostydnie/ zbierz/ i włóż znowu w garnek choć tenże co i przed tym. Nalej więcej niż pierwej olejku terpentynowego/ smaz/ aż się jak woda roztopi/ przecedź przez chustkę. A tak masz bursztynowy Vernis, do robienie szmelców na żelazo. Tak z tym bursztynowym pokostem mieszaj farby: i na żelazo/ mosiądz etc. / nanoś/ potym przy ogniu albo węglach tak długo grzej/ aż stwardnieje jako szkło. Przydawszy smoły szewskiej
gęsty rozpuśći. Kiedy się iednak i tu barzo kurzyć pocznie/ to żdyim z węglá. Wyley potym wszystkę Massę ná kámień álbo tálerz cynowy/ ktory zmoczysz/ álbo ná nim posypiesz umbry tártey/ kiedy ostydnie/ zbierz/ i włoż znowu w gárnek choć tenże co i przed tym. Náley więcey niż pierwey oleyku terpentynowego/ smáz/ áż się iák wodá rostopi/ przecedz przez chustkę. A ták mász bursztynowy Vernis, do robienie szmelcow ná żelazo. Ták z tym bursztynowym pokostem mieszay farby: i ná żelázo/ mośiądz etc. / nánoś/ potym przy ogniu albo węglách ták długo grzey/ áż ztwárdnieie iáko śkło. Przydáwszy smoły szewskiey
Skrót tekstu: SekrWyj
Strona: 229
Tytuł:
Sekret wyjawiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Colegii Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1689
Data wydania (nie wcześniej niż):
1689
Data wydania (nie później niż):
1689
komety.
Naprzód bowiem wiemy jak szkodliwe są kurzawy ziemi, Jest jaskinia we Włoszech z której kurzawy wypadające zwierzęta w krótkim czasie zabiją. Toż czyni loch Pyrmontański z którego kamienie kopią, i studnia na wyspie Vecti nazwanaej. Dymy miedzi rozpalonej, węglów tak z drzewa, jako i kopanych, wapory wodki winnej, olejku terpentynowego, drzewa dębowego zielonego, wina i piwa burzących się, duszą ludzi i zwierzęta. Jak wielu studzienników studnie stare czyszczących, kopaczów miner znagła wypadające kurzawy na miejscu położyły. Przydajmy do tego, iż z komet nierównie większy ogień, niż jest żelaza albo miedzi rozpalonej kurzawy wypędza. W Chartres we Francyj siedm osób nagle
komety.
Naprzod bowiem wiemy iak szkodliwe są kurzawy ziemi, Jest iaskinia we Włoszech z ktorey kurzawy wypadaiące zwierzęta w krotkim czasie zabiią. Toż czyni loch Pyrmontański z ktorego kamienie kopią, y studnia na wyspie Vecti nazwanaey. Dymy miedzi rozpaloney, węglow tak z drzewa, iako y kopanych, wapory wodki winney, oleyku terpentynowego, drzewa dębowego zielonego, wina y piwa burzących się, duszą ludzi y zwierzęta. Jak wielu studziennikow studnie stare czyszczących, kopaczow miner znagła wypadające kurzawy na mieyscu położyły. Przydaymy do tego, iż z komet nierownie wiekszy ogień, niż iest żelaza albo miedzi rozpaloney kurzawy wypędza. W Chartres we Francyi siedm osob nagle
Skrót tekstu: BohJProg_I
Strona: 282
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
cholery ze krwią, pić chory ma Tyzannę z jęczmienia warzoną, przydając ziela Cardut bened: i nasienia Kopru włoskiego, Hanyszku, Kminu, etc. Jeżeliby Paralisz z Kolek naruszył, najdziesz sposoby nato naswoim miejscu. Item. Na kolki weś wina kwartę, przydaj olejku Migdałowego 2. łoty, olejku Terpentynowego 30 kropli, daj ciepło wypić, potym ściśnij żywot ręcznikiem. Item. Spir. nitri, cum Spir vini, zmięszawszy daj Item. Enema doświadczona. Weś polewki grochowej, warz w niej garść Esulae, przecedź, przydaj oleiku lnianego kwaterkę, soli łyżkę, przywarz, daj ciepło. Item. Weś olejku
cholery ze krwią, pić chory ma Tyzánnę z ięczmieniá wárzoną, przydáiąc ziela Cardut bened: y nasienia Kopru włoskiego, Hányszku, Kminu, etc. Ieżeliby Párálisz z Kolek náruszył, naydźiesz sposoby náto náswoim mieyscu. Item. Ná kolki weś winá kwartę, przyday oleyku Migdałowego 2. łoty, oleyku Terpentynowego 30 kropli, day ćiepło wypić, potym śćiśniy żywot ręcznikiem. Item. Spir. nitri, cum Spir vini, zmięszawszy day Item. Enemá doświadczona. Weś polewki grochowey, warz w niey garść Esulae, przecedź, przyday oleiku lniánego kwáterkę, soli łyszkę, przywarz, day ćiepło. Item. Weś oleyku
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 209
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
, et Aqv Minthae: Na Materac. Weś jęczmienia przetłuczonego, Kminu kramnego, Kwiatu Dziewanny, No strzeku po pół garści, Kmminu polnego, Jałowcu po łocie, Soli pół garści, Salarmoniaku pułtora łota, Kamfory ćwierć łota, przeszyj; zlewaj winem rpzygrzewając, przykładaj na żywot; przy tym daj się napić olejku Terpentynowego z gorzałką, także kmin polny warzony z Ródzenkami i z jałowcem pijąc polewkę pomaga. Enema doświadczona. Weś wierzchołków Centuryj, Kopru włoskiego po garści, Rumienku, Ruty, Kopru swojskiego po garści, Czarnuszki pół garści, warz w pułgarcu wody do połowy, przecedź, przydaj olejku Ruzianego kwaterkę, Bened laxat. unc
, et Aqv Minthae: Ná Máterac. Weś ięczmieniá przetłuczonego, Kminu kramnego, Kwiátu Dziewánny, No strzeku po puł gárśći, Kmminu polnego, Iáłowcu po łoćie, Soli puł gárśći, Sálármoniáku pułtorá łotá, Kámfory ćwierć łotá, przeszyi; zleway winem rpzygrzewáiąc, przykładay ná żywot; przy tym day się nápić oleyku Terpentynowego z gorzałką, tákże kmin polny wárzony z Rodzenkámi y z iáłowcem piiąc polewkę pomaga. Enemá doświadczona. Weś wierzchołkow Centuryi, Kopru włoskiego po gárści, Rumienku, Ruty, Kopru swoyskiego po gárści, Czárnuszki puł gárści, warz w pułgárcu wody do połowy, przecedz, przyday oleyku Ruźiánego kwáterkę, Bened laxat. unc
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 211
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
, Kopru włoskiego po garści, Rumienku, Ruty, Kopru swojskiego po garści, Czarnuszki pół garści, warz w pułgarcu wody do połowy, przecedź, przydaj olejku Ruzianego kwaterkę, Bened laxat. unc. 1. Soli oczkowatej pół łyżki, daj ciepło. Item. Enema z samego wina przydawszy do niej olejku Bobkowego, Terpentynowego, znacznie pomaga, także Bańkami na żywocie postawiona. O Kolce. Na wyprowadzenie flegmy gęstej Pigułki pewne.
R. Gum. Galban. per acet. Scyllit. de pur. et cocti scrup. 2. vitriol. Mayt. ad albet. calc. Masticis, aã scrup. 1. Castorei Mirrhae aã.
, Kopru włoskiego po gárści, Rumienku, Ruty, Kopru swoyskiego po gárści, Czárnuszki puł gárści, warz w pułgárcu wody do połowy, przecedz, przyday oleyku Ruźiánego kwáterkę, Bened laxat. unc. 1. Soli oczkowátey puł łyszki, day ćiepło. Item. Enemá z samego winá przydawszy do niey oleyku Bobkowego, Terpentynowego, znácznie pomaga, tákże Báńkámi ná żywoćie postáwiona. O Kolce. Ná wyprowadzenie flegmy gęstey Pigułki pewne.
R. Gum. Galban. per acet. Scyllit. de pur. et cocti scrup. 2. vitriol. Mayt. ad albet. calc. Masticis, aã scrup. 1. Castorei Mirrhae aã.
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 211
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
takie parzenie: Weźmi wina/ włóż w nią ślazu całkiem narwawszy/ także lnianego nasienia natłuczonego i Altei zielonej/ warz aż rozewra i ośliźnie/ w tym płachtę jaką hrubą sowitąmaczając jako najcieplej kłaść na krzyże siła razów/ a osuszywszy namaż ciepło maścią Wielogłowską/ a w niedostatku tej Bobkową. Księgi Insza maść.
Weźmi olejku Terpentynowego łotów 6. oleju Lelijowego łotów 4. olejku Rumienkowego/ Dialcji/ każdego po łocie 1. olejku z łyżkę warzonego łotów. 4. olejku pokrzywnego łotów 8. zmieszaj/ a tym namazuj. Insze.
Jeśli z zimnej przyczyny właśnie to złe napadnie: weźmi z parę snopków owsa/ warz je dobrze w wodzie dżdżowej
tákie párzenie: Weźmi winá/ włoż w nię ślazu całkiem nárwawszy/ tákże lniánego naśienia nátłuczonego y Altei źieloney/ warz áż rozewra y ośliźnie/ w tym płáchtę iáką hrubą sowitąmaczáiąc iáko nayćiepley kłáść ná krzyże śiłá rázow/ á osuszywszy námaż ćiepło máśćią Wielogłowską/ á w niedostátku tey Bobkową. Kśięgi Insza máść.
Weźmi oleyku Terpentynowego łotow 6. oleiu Leliiowego łotow 4. oleyku Rumienkowego/ Dyáltiey/ kożdego po łoćie 1. oleyku z łyszkę wárzonego łotow. 4. oleyku pokrzywnego łotow 8. zmieszay/ á tym námázuy. Insze.
Iesli z źimney przyczyny własnie to złe nápádnie: weźmi z parę snopkow owsá/ warz ie dobrze w wodźie dzdżowey
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Ov
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
