płótno. Gdy podeschnie/ może toż uczynić i drugi raz. Po tym na suchym już/ narysuj sobie węglem kwiaty i łamania takie/ jakie bywa na Altembasie/ miejsca te gdzie kwiat i rzeczone łamania narysowane są/ pokostem malarskim (dobrze uczynisz gdy z nim trochę wosku pierwej rozpuścisz aby zgęstniał/ i trochę Glejty czerwonej terpentyny aby prędzej schnął przydasz) bogato napuść nie wszystkie razem/ ale po części. Potym zaraz przez sitko barwicą potrząsaj. Potrząsnąwszy spodem/ płótna ręką podbijaj/ aby pokost Barwicę lepiej przyjął. Trochę zaś ramy z płótnem nachyliwszy/ a podbijając ręką Barwicę z płótna spędzisz nie potrzebną. Ostatek i zdmuchniesz. A tak zostanie Barwica
płotno. Gdy podeschnie/ może toż uczynić i drugi ráz. Po tym ná suchym iuż/ nárysuy sobie węglem kwiáty i łámániá tákie/ iákie bywá ná Altembáśie/ mieyscá te gdzie kwiát i rzeczone łámániá nárysowáne są/ pokostem málárskim (dobrze uczynisz gdy z nim trochę wosku pierwey rospuśćisz aby zgęstniáł/ i trochę Gleyty czerwoney terpentyny aby prędzy schnął przydász) bogáto nápuść nie wszystkie rázem/ ále po częśći. Potym záraz przez śitko barwicą potrząsáy. Potrząsnąwszy spodem/ płotná ręką podbiiáy/ áby pokost Bárwicę lepiey przyiął. Trochę záś rámy z płotnem náchyliwszy/ a podbiiáiąc ręką Bárwicę z płotna zpędźisz nie potrzebną. Ostátek i zdmuchniesz. A ták zostánie Bárwicá
Skrót tekstu: SekrWyj
Strona: 67
Tytuł:
Sekret wyjawiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Colegii Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1689
Data wydania (nie wcześniej niż):
1689
Data wydania (nie później niż):
1689
formy/ wosku jarzęćego i srebra tartego Co do formy jeżeli masz sznycerską robotą trybowany/ na nim łatwo ulejesz formę sposobem n. XII. wyrażonym. Miawszy formę/ nasmaruj ją oliwą albo olejem. Rozpuść wosk jarzęcy powoli/ nie nagląc/ ale z daleka grzejąc/ żeby nie miał szumowin. Przyłóż trochę jasnej żywice albo terpentyny. Także tartego blejwasu mniej albo więcej według tego jako chćesz/ żebyć się perłowa macica bielej albo ciemniej wydawała. Wsyp troszynkę błękitnej farby/ i zmieszaj. Zagrzany w miarę (jako się mówiło blisko początku num XIII. ) wylej w formę ciepłą/ niech zastydnie/ potym wyjmi. Zrownaj pięknie gdzie nie gładko/
formy/ wosku iarzęćego i srebra tártego Co do formy ieżeli mász sznycerską robotą trybowány/ ná nim łátwo uleiesz formę sposobem n. XII. wyráżonym. Miawszy formę/ násmáruy ią oliwą álbo oleiem. Rospuść wosk iárzęcy powoli/ nie nágląc/ ále z dáleká grzeiąc/ żeby nie miáł szumowin. Przyłoż trochę iásney żywice álbo terpentyny. Tákże tártego bleywasu mniey álbo więcey według tego iáko chćesz/ zebyć się perłowá máćicá bieley álbo ćiemniey wydáwáłá. Wsyp troszynkę błękitney fárby/ i zmieszáy. Zágrzany w miárę (iáko się mowiło blisko początku num XIII. ) wyley w formę ćiepłą/ niech zastydnie/ potym wyimi. Zrownay pięknie gdźie nie głádko/
Skrót tekstu: SekrWyj
Strona: 156
Tytuł:
Sekret wyjawiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Colegii Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1689
Data wydania (nie wcześniej niż):
1689
Data wydania (nie później niż):
1689
mastyksu czystą na którą się tak zdobędziesz. Ziarna mastyksu trochę przygrzawszy/ na koniec noża wetknij i przy ogniu dobrze zagrzej. Od ognia gorącą odjąwszy weś palcami/ ściśnij/ i wynidzie jakoby łeska barzo czysta i przezroczysta. A tę tu ja pulpą nazywam. To wszytko miawszy. Tak sobie postąpisz. Wziąwszy trochę terpentyny tudzież farby tej/ której chcesz mieć kamyszczek przydawszy trochę pulpy mastyksowej/ wszytko to na szkle jakim/ nad węglem zagrzewając/ szpadlikiem jakim dobrze rozczyń. Znak dobrego rozprawienia gdy trochę ochłodziwszy stężeje/ i ledwo tykającego się palca chwyta. Rozprawioną materią nanieś na stronę jednego śkiełka zagrzanego/ drugie śkiełko przyłóż i ściśnij jednego z drugim
mástyxu czystą ná ktorą się ták zdobędziesz. Ziárná mástyxu trochę przygrzáwszy/ ná koniec nożá wetkniy i przy ogniu dobrze zágrzey. Od ogniá gorącą odiąwszy weś palcami/ śćiśniy/ i wynidzie iákoby łeská barzo czystá i przezroczysta. A tę tu ia pulpą nazywam. To wszytko miawszy. Tak sobie postąpisz. Wźiąwszy trochę terpentyny tudźiesz farby tey/ ktorey chcesz mieć kámyszczek przydáwszy trochę pulpy mastyxowey/ wszytko to na śkle iákim/ nád węglem zágrzewáiąc/ szpádlikiem iákim dobrze rozczyń. Znák dobrego rozpráwieniá gdy trochę ochłodźiwszy ztężeie/ i ledwo tykaiącego się pálcá chwyta. Rozpráwioną máteryą nánieś ná stronę iednego śkiełka zágrzanego/ drugie śkiełko przyłoż i śćiśniy iednego z drugim
Skrót tekstu: SekrWyj
Strona: 170
Tytuł:
Sekret wyjawiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Colegii Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1689
Data wydania (nie wcześniej niż):
1689
Data wydania (nie później niż):
1689
i pięknie złociste banie. Jasno błękitne, jasno czerwone jak laszerowane, ale te przytrudniej się robią/ bo potrzebują wernisów abo pokostów przydrozszych/ i roboty nie mało. Jeżeli się jednak kto odważy sprobować. Na złote Weś funt oleju warzonego z umbrą/ albo pokostu białego. Cztery łoty Aloesu lub heparycum/ cztery łoty terpentyny Weneckiej/ cztery łoty mastyksu/ dwa łoty sandaraki/ dwa łoty karkumy/ dwa łoty kolofoniej. Przerzeczone species miałko stłukszy/ wsypiesz w pokost gorący. Niech z sobą powrą ze dwie godziny. Po dwu godzinach drewienkiem dobrze mieszaj/ a to co się chwyci drewien ka jak szumowina albo piana/ odrzucisz. Ostatek czystego niech
i pięknie złoćiste bánie. Iásno błękitne, iásno czerwone iák lászerowáne, ále te przytrudniey się robią/ bo potrzebuią wernisow abo pokostow przydrozszych/ i roboty nie máło. Ieżeli się iednák kto odważy sprobowáć. Ná złote Weś funt oleiu wárzonego z umbrą/ álbo pokostu biáłego. Cztery łoty Aloesu lub heparicum/ cztery łoty terpentyny Weneckiey/ cztery łoty mástyksu/ dwá łoty sándaraki/ dwá łoty kárkumy/ dwá łoty kolophoniey. Przerzeczone species miałko ztłukszy/ wsypiesz w pokost gorący. Niech z sobą powrą ze dwie godziny. Po dwu godźinach drewienkiem dobrze mieszay/ á to co się chwyći drewien ká iák szumowiná álbo piáná/ odrzućisz. Ostátek czystego niech
Skrót tekstu: SekrWyj
Strona: 224
Tytuł:
Sekret wyjawiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Colegii Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1689
Data wydania (nie wcześniej niż):
1689
Data wydania (nie później niż):
1689
a jak jeden miedzi czystej/ twardszy będzie/ jeśli fejnu weźmiesz jak ośm: a miedzi jak jeden/ i z sobą rozpuścisz. Może się komu przydać wiadomość i o Ejnlasach. Olejek Ejnlasowy do różnych farb tak uczynisz. Weś łot jeden szpikanardowego olejku/ łot jeden sandaraki/ kwintę masticis distillati, ćwierć jednę Weneckiej terpentyny/ pięć kropel burztynowego olejku/ te wszystkie materie w szklance przy ogniu z daleka temperuj/ in balneo, albo w wodzie ciepłej/ jako więc Vernis zaszpuntowawszy dobrze macherzyną. Albo krodzej. Weś pół łota sandaraki/ pół łota mastyksu/ trzy łoty szpikanardowego olejku/ nad ogniem stemeruj. Gdy chcesz różnych na szkle rozpraw
a iák ieden miedźi czystey/ twárdszy będzie/ ieżli feynu weźmiesz iák ośm: á miedźi iák ieden/ i z sobą rozpuśćisz. Może się komu przydać wiadomość i o Eynlásách. Oleiek Eynlásowy do roznych fárb tak uczynisz. Weś łot ieden szpikanárdowego oleyku/ łot ieden sandaráki/ kwintę masticis distillati, ćwierć iednę Weneckiey terpentyny/ pięć kropel burztynowego oleyku/ te wszystkie materye w szklance przy ogniu z dáleká temperuy/ in balneo, álbo w wodźie ćiepłey/ iáko więc Vernis zászpuntowáwszy dobrze macherzyną. Albo krodzey. Weś puł łotá sándaraki/ puł łotá mastyxu/ trzy łoty szpikánárdowego oleyku/ nád ogniem ztemeruy. Gdy chcesz rożnych ná śkle rozpráw
Skrót tekstu: SekrWyj
Strona: 288
Tytuł:
Sekret wyjawiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Colegii Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1689
Data wydania (nie wcześniej niż):
1689
Data wydania (nie później niż):
1689
nasienia dzięglowego. Sanguin Dracon. boli armeni cum laudano et Cera. Fiat Emplastrum. Abo ten W. sierci postrzyżonej z szarłatu łt: 4. imbieru/ gałganu/ cynamon. cubeb: po pół łota. Sang. Dracon. drag: 1. mastix drag: sz. Mosci gra: VI. miodu abo terpentyny ile trzeba do plastru. Sercu też nie omieszkiwać/ zwłaszcza jeśli jego białagłowa skakanie czuje/ suchym przykładaniem woreczka z kwiatów serdecznych/ i prochu diambrae i diamosci. Mazać też możesz począwszy śrzód piersi/ aż do lewej brodawki ol. Naphtae, et Iasminorum, abo szarłat zmoczony w winie pomieszanym z wodką melissy/ rożej/
náśienia dźięglowego. Sanguin Dracon. boli armeni cum laudano et Cera. Fiat Emplastrum. Abo ten W. śierći postrzyżoney z szárłatu łt: 4. imbieru/ gałgánu/ cynámon. cubeb: po puł łotá. Sang. Dracon. drag: 1. mastix drag: sz. Mosci gra: VI. miodu ábo terpentyny ile trzebá do plastru. Sercu też nie omieszkiwáć/ zwłaszczá ieśli iego białagłowá skakánie czuie/ suchym przykłádániem woreczká z kwiátow serdecznych/ y prochu diambrae y diamosci. Mázáć też możesz począwszy śrzod pierśi/ áż do lewey brodawki ol. Naphtae, et Iasminorum, ábo szárłat zmoczony w winie pomieszánym z wodką melissy/ rożey/
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: I
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
, i Sasafras pomaga. Item. Wodka Egierska pijąc ją, czyści żołądek, jest rzecz pewan, aby lepszy skutek czyniła: tedy owedy moczyć w niej Rhabarbarum, także Succolada, Kawa, Herba Ibea, posilają żołądek, nad to lepiej dobre wino płuży słabemu żołądkowi pomiernie go pijąc za lekarstwo. Item. weś Terpentyny pół łota, przydaj do niej Mirry twardej, i Mastyksu, po pułskrupuła, Extr: Absinthij ile potrzeba, zmięszaj, daj. Item. Warz wodę z Kolendrem, przecedziwszy przylewaj Wina, pij miasto piwa. Item. Balsamus pervianus, z cukrem zażywany, posila żołądek, także Cytwar z Mastyksem, bardzo skuteczny jest
, y Sasafras pomaga. Item. Wodká Egierska piiąc ią, czyśći żołądek, iest rzecz pewan, áby lepszy skutek czyniłá: tedy owedy moczyć w niey Rhabarbarum, tákże Succolada, Káwá, Herba Ibea, pośiláią żołądek, nád to lepiey dobre wino płuży słábemu żołądkowi pomiernie go piiąc zá lekárstwo. Item. weś Terpentyny puł łotá, przyday do niey Mirrhy twárdey, y Mástyxu, po pułskrupułá, Extr: Absinthij ile potrzebá, zmięszay, day. Item. Warz wodę z Kolendrem, przecedziwszy przyleway Winá, piy miásto piwá. Item. Balsamus pervianus, z cukrem záżywány, pośila żołądek, tákże Cytwar z Mástyxem, bárdzo skuteczny iest
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 179
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
z korzeniem, albo piołonkowe dobre jest, gdy z zaziębienia żołądka choroba pochodzi. Item, Ryż gęsto warzony, także polewki Migdałowe. Item. Popiół warzyć w otcie aż zgęsnieje; obłożyć nim żywot i krzyże. Item. Wątrobę warzyć w otcie i jeść. Item. Plqcki z mąki pszennej pieczone (przydawszy do zaczyniania Terpentyny) są bardzo skuteczne jedząc je. Item. Proszek z Marmuru dobry jest do zażywania. Item. Nasienie Babczane, także sok z jagód Jarzębiny, jest doświadczony, może z niem i placki piec do jedzenia. Item. Migdały przypiekane, kąpiel z skorą dębową warzoną, Bolum Armeaena. Proszek z jarzębiny suszonej, Bób
z korzeniem, álbo piołonkowe dobre iest, gdy z záźiębienia żołądká chorobá pochodźi. Item, Ryż gęsto wárzony, tákże polewki Migdałowe. Item. Popioł wárzyć w otcie áż zgęsnieie; obłożyć nim zywot y krzyże. Item. Wątrobę wárzyć w otćie y ieść. Item. Plqcki z mąki pszenney pieczone (przydawszy do záczyniánia Terpentyny) są bárdzo skuteczne iedząc ie. Item. Proszek z Mármuru dobry iest do záżywánia. Item. Náśienie Babczáne, tákze sok z iágod Iárzębiny, iest doświadcżony, możę z niem y plácki piec do iedzenia. Item. Migdały przypiekáne, kąpiel z skorą dębową wárzoną, Bolum Armeaena. Proszek z iárzębiny suszoney, Bob
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 222
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
puścić, i z powtórzeniem jeżlieby tego była potrzeba. Item. Enema pewno. R.Lactis Challibenti Lib. s. Therebint. cum Vitell. opor. Sol uncy s Meilis Rosal dr. 5. f. En. Item. Warz głowę i nogi Skopowe: weś polewki co potrzeba na raz, przydaj Terpentyny (z żółtkami jajowemi umieszanej dwa łoty, Balsami perviani dr. 2. zmieszaj, daj ciepło. Item. R. Decoct Hordei. q. s. adde Vitell. ovi, Olei Cerae dr. 1. daj, jest bardzo dobra, Gdy wielkie bole dokuczają, może przydać do Enemy Laudanis Opiati gr.
puścić, y z powtorzeniem ieżlieby tego byłá potrzebá. Item. Enemá pewno. R.Lactis Challibenti Lib. s. Therebint. cum Vitell. opor. Sol uncy s Meilis Rosal dr. 5. f. En. Item. Warz głowę y nogy Skopowe: weś polewki co potrzebá ná raz, przyday Terpentyny (z żołtkámi iáiowemi umieszaney dwá łoty, Balsami perviani dr. 2. zmieszay, day ćiepło. Item. R. Decoct Hordei. q. s. adde Vitell. ovi, Olei Cerae dr. 1. day, iest bárdzo dobra, Gdy wielkie bole dokuczáią, może przydác do Enemy Laudanis Opiati gr.
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 234
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
, znak dobry jest. Traktat Trzeci O Chorobach Wątroby. Spusoby dr Leczenia.
ZApalenie wątroby zrażu zaraz rozrywa się krwie upuszczeniem, przytym dawać Julepy, albo wodki, albo dekokcje chłodzące: przestrzegając aby nie były bardzo słodkie. Pić ma chory za napój Tyzannę, cum Rad, Gramin, Luquir et scabisca Item. Terpentyny wypłokanej zażywanie częste z Różowym kofektem; jest pożyteczne. Iżeli się choroba zawiezmie; dawać Dekokcją tę; albo podobną: R. Rad Apii Petrossel aã unc. 2. POlipod: rec. unc. 1. S Fol. Agrim Pimpinell. Cetar. Capill. Ven. aã. dr. 1. Flor Chamomill
, znák dobry iest. Tráktat Trzeći O Chorobach Wątroby. Spusoby dr Leczenia.
ZApalenie wątroby zráżu záraz rozrywa się krwie upusczeniem, przytym dáwáć Iulepy, álbo wodki, álbo dekokcye chłodzące: przestrzegáiąc áby nie były bárdzo słodkie. Pić ma chory zá napoy Tyzánnę, cum Rad, Gramin, Luquir et scabisca Item. Terpęntyny wypłokáney záżywánie częste z Rożowym kofektem; iest pożyteczne. Iżeli się choroba záwiezmie; dáwać Dekokcyą tę; álbo podobną: R. Rad Apii Petrossel aã unc. 2. POlipod: rec. unc. 1. S Fol. Agrim Pimpinell. Cetar. Capill. Ven. aã. dr. 1. Flor Chamomill
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 278
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
