naznaczyła pensyj po złotych 500. Przy tych Senatorach Król Senatus-Consilia konwokuje, których resultata Kanclerzowie Konotują i na Sejmie przyszłym donoszą z Podpisem Rezydentów. Jeżeli zaś co przeciwnego Prawom decydowane jest przez nich, Stan Rycerski instyguje o karę według Konstytucyj R. 1641. 1662. 1669. Ciż Senatorowie wolni są od impetycyj Prawnych w Trybunałach przed i po rezydencyj na 6. Niedziel. Toż samo się ma rozumieć i o wszystkich Senatorach i Posłach na Sejmie będących aż do Sejmików Relacjalnych. Toż samo i o Posłach do postronnych Monarchów, i o Komisarzach aż po skończonej funkcyj. Tym wszystkim żadne Sądy ani Kapturowe kondemnatami lub Dekretami ferowanemi szkodzić nie mogą
naznaczyła pensyi po złotych 500. Przy tych Senatorach Król Senatus-Consilia konwokuje, których resultata Kanclerzowie Konnotują i na Seymie przyszłym donoszą z Podpisem Rezydentów. Jeżeli zaś co przećiwnego Prawom decydowane jest przez nich, Stan Rycerski instyguje o karę według Konstytucyi R. 1641. 1662. 1669. Ciż Senatorowie wolni są od impetycyi Prawnych w Trybunałach przed i po rezydencyi na 6. Niedźiel. Toż samo śię ma rozumieć i o wszystkich Senatorach i Posłach na Seymie będących aż do Seymików Relacyalnych. Toż samo i o Posłach do postronnych Monarchôw, i o Kommisarzach aż po skończoney funkcyi. Tym wszystkim żadne Sądy ani Kapturowe kondemnatami lub Dekretami ferowanémi sżkodzić nie mogą
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 163
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
Głównego i postanowili nazwawszy go TRYBUNAŁEM GŁOWNYM Koronnym, i na tym Trybunale tak ważne Dekreta kazano mieć, jak Sejmowe. Pod ten Trybunał Główny Koronny podszyły się Województwa Wołyńskie, i Bracławickie Roku 1589. a Kijowskie Roku 1590. także Pruskie Województwa Roku 1589. i opisane były Ordynacje Trybunalskie wielą Konstytucjami. Ze zaś na tych Trybunałach zapatrzyła się była Rzeczp: na zagęszczone scysje i kłótnie w obieraniu Marszałków, i w nieobserwie Praw ani kursu Sprawiedliwości Z. tak Roku 1726. na Sejmie Grodzieńskim pod Dyrekcją Stefana Potockiego Referendarza na ten czas, a potym Marszałka N. Koronnego postanowiła Korekturę Trybunału tym sposobem kródzej jak w Konstytucjach zebranym. RZĄD POLSKI.
Reasumowana
Głównego i postanowili nazwawszy go TRYBUNAŁEM GŁOWNYM Koronnym, i na tym Trybunale tak ważne Dekreta kazano mieć, jak Seymowe. Pod ten Trybunał Główny Koronny podszyły śię Województwa Wołyńskie, i Bracławickie Roku 1589. á Kijowskie Roku 1590. także Pruskie Województwa Roku 1589. i opisane były Ordynacye Trybunalskie wielą Konstytucyami. Ze zaś na tych Trybunałach zapatrzyła śię była Rzeczp: na zagęszczone scyssye i kłótnie w obieraniu Marszałków, i w nieobserwie Praw ani kursu Sprawiedliwośći S. tak Roku 1726. na Seymie Grodźieńskim pod Dyrekcyą Stefana Potockiego Referendarza na ten czas, á potym Marszałka N. Koronnego postanowiła Korrekturę Trybunału tym sposobem kródzey jak w Konstytucyach zebranym. RZĄD POLSKI.
Reassumowana
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 249
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
Upicki, X[...] ęstwo Żmudzkie, Województwo Smoleńskie, Powiat Starodubowski, Województwo P[...] łockie, i Brześciańskie. Do drugiej zaś Kadencyj według Alternaty w Nowogródku lub Mińsku, należą Województwo Nowogródzkie, Powiaty Słonimski, Wołkowyski, Województwo Witebskie, Powiat Orszański, Województwo Mścisławskie, Mińskie, i Powiaty Mozyrski, i Rzeczycki. Tych Województw w Trybunałach namienionych Spraw sądzić się powinne według opisanych Regestrów 1726. W Poniedziałek REMISSOWY, we Wtorek DUCHOWNY, że się zaś ten Regestr Nie sądzi w Nowogródku ani w Mińsku wzamiast jemu REMISSOWY naznaczony. We Srzodę z PRZECIWIEŃSTWA. We Czwartek POWIATOWY. W Piątek PRZYPADKOWY. W Sobotę OBLIGOWY, et INCARCERATORUM. TAKTOWY co dzień się sądzić
Upitski, X[...] ęstwo Zmudzkie, Województwo Smoleńskie, Powiat Starodubowski, Województwo P[...] łockie, i Brześćianskie. Do drugiey zaś Kadencyi według Alternaty w Nowogródku lub Mińsku, należą Województwo Nowogródzkie, Powiaty Słonimski, Wołkowyski, Województwo Witebskie, Powiat Orszański, Województwo Mśćisławskie, Mińskie, i Powiaty Mozyrski, i Rzeczycki. Tych Województw w Trybunałach namienionych Spraw sądźić śię powinne według opisanych Regestrów 1726. W Poniedźiałek REMISSOWY, we Wtorek DUCHOWNY, że się zaś ten Regestr Nie sądźi w Nowogródku ani w Mińsku wzamiast jemu REMISSOWY naznaczony. We Srzodę z PRZECIWIENSTWA. We Czwartek POWIATOWY. W Piątek PRZYPADKOWY. W Sobotę OBLIGOWY, et INCARCERATORUM. TAKTOWY co dźień śię sądźić
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 260
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
: chceszli pokoju, nie krzywdź, fac iustitiam et habebis pacem, vt osculentur se iustitia et pax. Mówi dalej Augustyn Z. przyjaźń nie-rozerwana, między sprawiedliwością i pokojem, a ty chciałbyś pokoju, a niechceć się sprawiedliwości. Mówi drugi; radbym memu pokojowi, radbym się też już nie-włóczył po tych Trybunałach; ale bracie sprawiedliwości nie czynisz, alteram non facis. Jeszcze Dyskuruje dalej Augustyn Z. iustitia et pax se osculantur, non litigant, tu quare litigas cum iustitia? Całują się z-sobą sprawiedliwość i pokoj, a ty się, wadzisz z-sprawiedliwością. Mówić sprawiedliwość: oddaj, a ty mówisz:
: chceszli pokoiu, nie krzywdź, fac iustitiam et habebis pacem, vt osculentur se iustitia et pax. Mowi dáley Augustyn S. przyiáźń nie-rozerwána, między spráwiedliwośćią i pokoiem, á ty chćiałbyś pokoiu, á niechceć się spráwiedliwośći. Mowi drugi; radbym męmu pokoiowi, radbym się też iuż nie-włoczył po tych Trybunałách; ále bráćie spráwiedliwośći nie czynisz, alteram non facis. Ieszcze diszkuruie dáley Augustyn S. iustitia et pax se osculantur, non litigant, tu quare litigas cum iustitia? Cáłuią się z-sobą spráwiedliwość i pokoy, á ty się, wádźisz z-spráwiedliwośćią. Mowić spráwiedliwość: odday, á ty mowisz:
Skrót tekstu: MłodzKaz
Strona: 13
Tytuł:
Kazania i homilie
Autor:
Tomasz Młodzianowski
Drukarnia:
Collegium Poznańskiego Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
kazania
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1681
Data wydania (nie wcześniej niż):
1681
Data wydania (nie później niż):
1681
należyty mieć mają, kiedy nowa coraz w swym powinnym czasie rada, to jest, kiedy każdy następujący sejm ich zachowania i coraz do lepszej egzekucji ich przyprowadzenia nie poprze. Sejm bowiem każdy przyszły być powinien utwierdzeniem przeszłych.
Na każdym następującym sejmie posłów jest pierwszy urząd ostrzegać i dopomnieć się o to, co by się w trybunałach, co w radzie, co w wojsku, co w ekonomii skarbowej, co w magistratach i ojczystych funkcjach, co w rządzie według praw czy ponowionych, czy świeżo postanowionych nie działo. Sejm w to wejrzeć każdy powinien. Sejm obostrzyć, gdzie nie dosyć obostrzone jest prawo, sejm skuteczniejszy coraz do egzekwowania jego opatrzeć i
należyty mieć mają, kiedy nowa coraz w swym powinnym czasie rada, to jest, kiedy każdy następujący sejm ich zachowania i coraz do lepszej egzekucyi ich przyprowadzenia nie poprze. Sejm bowiem każdy przyszły być powinien utwierdzeniem przeszłych.
Na każdym następującym sejmie posłów jest pierwszy urząd ostrzegać i dopomnieć się o to, co by się w trybunałach, co w radzie, co w wojsku, co w ekonomii skarbowej, co w magistratach i ojczystych funkcyjach, co w rządzie według praw czy ponowionych, czy świeżo postanowionych nie działo. Sejm w to wejrzeć każdy powinien. Sejm obostrzyć, gdzie nie dosyć obostrzone jest prawo, sejm skuteczniejszy coraz do egzekwowania jego opatrzeć i
Skrót tekstu: KonSSpos
Strona: 113
Tytuł:
O skutecznym rad sposobie
Autor:
Stanisław Konarski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1760 a 1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1760
Data wydania (nie później niż):
1763
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma wybrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Juliusz Nowak-Dłużewski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1955
publicznej i głównej przyczynie solenną protestacyją przeciw sejmowi przyłączam. Któż mówić może, że nie dałem publicznej i wielkiej racji protestacji mojej?
Przeciw korekturze trybunału dałbym publiczną i wielką racją, że się na nic nie zda, bo i przeszła na nic się nie zdała, tylko krzywoprzysięstw przymnożyła więcej: już nadto o trybunałach praw dobrych, tych się tylko trzymajmy. Prawo de vi legis et de noviter repertis sprawiedliwe i arcypotrzebne jest (choć
się wszystkim zdaje inaczej); odmieniać go i naruszać się nie godzi, boby to był nieuchybny fortun szlacheckich upadek i pewna raz na zawsze z możniejszymi przegrana.
Przeciw aukcji wojska dam wielkie status racje
publicznej i głównej przyczynie solenną protestacyją przeciw sejmowi przyłączam. Któż mówić może, że nie dałem publicznej i wielkiej racyi protestacyi mojej?
Przeciw korrekturze trybunału dałbym publiczną i wielką racyją, że się na nic nie zda, bo i przeszła na nic się nie zdała, tylko krzywoprzysięstw przymnożyła więcej: już nadto o trybunałach praw dobrych, tych się tylko trzymajmy. Prawo de vi legis et de noviter repertis sprawiedliwe i arcypotrzebne jest (choć
się wszystkim zdaje inaczej); odmieniać go i naruszać się nie godzi, boby to był nieuchybny fortun szlacheckich upadek i pewna raz na zawsze z możniejszymi przegrana.
Przeciw aukcyi wojska dam wielkie status racyje
Skrót tekstu: KonSSpos
Strona: 136
Tytuł:
O skutecznym rad sposobie
Autor:
Stanisław Konarski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1760 a 1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1760
Data wydania (nie później niż):
1763
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma wybrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Juliusz Nowak-Dłużewski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1955
gwiazdami morze”. Bogu więc i ludziom nierząd i konfuzyja nieprzyjazne i obmierzłe samym będą miłe Polakom? Jestże to rzecz godna i zdobiąca rozum człowieka tak myśleć? Ordine seruatur mundus seruatur omisso ordine terra salo, pelagus miscebitur astris. Langius in. Poliantea.
Widziemy oczywiście, jak tym nierządem stojemy. Znać to na trybunałach, na wojsku, na bezpieczeństwie fortun, swobód i życia naszego, na praw naszych całości. Znać na wielkim bogactwie kraju, tak od Boga położonego dobrze, na handlach, na wojnach od kilkudziesiąt lat, na konsyderacji naszego u sąsiadów Królestwa, na granic i od Rzplitej dependujących prowincyj niniejszej sytuacji, na wsiach, miasteczkach
gwiazdami morze”. Bogu więc i ludziom nierząd i konfuzyja nieprzyjazne i obmierzłe samym będą miłe Polakom? Jestże to rzecz godna i zdobiąca rozum człowieka tak myśleć? Ordine seruatur mundus seruatur omisso ordine terra salo, pelagus miscebitur astris. Langius in. Polianthea.
Widziemy oczywiście, jak tym nierządem stojemy. Znać to na trybunałach, na wojsku, na bezpieczeństwie fortun, swobód i życia naszego, na praw naszych całości. Znać na wielkim bogactwie kraju, tak od Boga położonego dobrze, na handlach, na wojnach od kilkudziesiąt lat, na konsyderacyi naszego u sąsiadów Królestwa, na granic i od Rzplitej dependujących prowincyj niniejszej sytuacyi, na wsiach, miasteczkach
Skrót tekstu: KonSSpos
Strona: 159
Tytuł:
O skutecznym rad sposobie
Autor:
Stanisław Konarski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1760 a 1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1760
Data wydania (nie później niż):
1763
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma wybrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Juliusz Nowak-Dłużewski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1955
wolno zatamować i psować; każdy na lepiej rozumiejących wymusza, co mu do imaginacji przyjdzie; rozsądniejsi, przegadać i przewrzeszczeć nie mogąc, muszą na wszystko w tumulcie zezwolić, choć widzą, że mało warto. A my potym skarżemy się, że prawa pełne kontradykcji, ciemne, obojętne, niedolane, kłótni na sejmach i trybunałach zrzódło. Lecz cóż lepszego w takiej wrzawie, hałasie, zamieszaniu, stracie zbawiennego czasu, sentymentów i głosów konfuzji stać się kiedy może?
W takim tedy powierzchownym i wewnętrznym nieporządku sejmowania naszego jestże tu pozór rozumnej owej i przystojnej panów radnych wolności? Alboż to na tym, żeby wolno było, co chcieć,
wolno zatamować i psować; każdy na lepiej rozumiejących wymusza, co mu do imaginacyi przyjdzie; rozsądniejsi, przegadać i przewrzeszczeć nie mogąc, muszą na wszystko w tumulcie zezwolić, choć widzą, że mało warto. A my potym skarżemy się, że prawa pełne kontradykcyi, ciemne, obojętne, niedolane, kłótni na sejmach i trybunałach zrzódło. Lecz cóż lepszego w takiej wrzawie, hałasie, zamieszaniu, stracie zbawiennego czasu, sentymentów i głosów konfuzyi stać się kiedy może?
W takim tedy powierzchownym i wewnętrznym nieporządku sejmowania naszego jestże tu pozór rozumnej owej i przystojnej panów radnych wolności? Alboż to na tym, żeby wolno było, co chcieć,
Skrót tekstu: KonSSpos
Strona: 227
Tytuł:
O skutecznym rad sposobie
Autor:
Stanisław Konarski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1760 a 1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1760
Data wydania (nie później niż):
1763
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma wybrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Juliusz Nowak-Dłużewski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1955
przeważa mniejszą, każdy będzie miał swój głos, jak go ma, i teraz na wszystkich kongresach wolny; będzie miał cale według naszych praw wolną na elekcjach królów i szlacheckich poselskich, deputackich, komisarskich kreskę czy o wojnie, czy o pokoju, czy o religii, czy o wojsku, czy o skarbie, czy o trybunałach i sądach, czy o podatkach, czy o stanowieniu jakiego prawa, czy o publicznych, czy o województwa interesach, czy o czymkolwiek. Na ostatek na sejmikach i sejmach rada we wszystkie wchodzić będzie, jak wchodzi, rady, we wszystkich swoje dawać zdania, we wszystkich domówić się mocno, wolność mieć będzie zupełną,
przeważa mniejszą, każdy będzie miał swój głos, jak go ma, i teraz na wszystkich kongressach wolny; będzie miał cale według naszych praw wolną na elekcyjach królów i szlacheckich poselskich, deputackich, kommissarskich kreskę czy o wojnie, czy o pokoju, czy o religii, czy o wojsku, czy o skarbie, czy o trybunałach i sądach, czy o podatkach, czy o stanowieniu jakiego prawa, czy o publicznych, czy o województwa interessach, czy o czymkolwiek. Na ostatek na sejmikach i sejmach rada we wszystkie wchodzić będzie, jak wchodzi, rady, we wszystkich swoje dawać zdania, we wszystkich domówić się mocno, wolność mieć będzie zupełną,
Skrót tekstu: KonSSpos
Strona: 235
Tytuł:
O skutecznym rad sposobie
Autor:
Stanisław Konarski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1760 a 1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1760
Data wydania (nie później niż):
1763
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma wybrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Juliusz Nowak-Dłużewski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1955
, tylko na przymnożenie krzywoprzysięstw i na zaciągnienie zemsty Boskiej coraz cięższej na Rzpltą. Gdyby Rzplta naznaczyła sędziów do karania takowych korupcyj, i to należytego nie przyniosłoby skutku, bo ubi multi peccant, nemo punitur. Te sądy tyle by zrobiły, żeby tylko ostrożniej i sekretniej i dawano, i brano, jak się w trybunałach dzieje. Tak tedy rzecz zdaje się zdesperowana móc znaleźć skuteczny przeciw przedajności sposób, więc dla niej samej do wakansów elekcyje nigdy by na dobre nie wyszły.
Odpowiedają republikanci. Prawda, że zdaje się rzecz zdesperowana znaleźć skuteczny przeciw przedajności sposób, przecież myśleć o nim koniecznie potrzeba. Znajdują się genijusze niektóre obfitujące w sposoby;
, tylko na przymnożenie krzywoprzysięstw i na zaciągnienie zemsty Boskiej coraz cięższej na Rzpltą. Gdyby Rzplta naznaczyła sędziów do karania takowych korrupcyj, i to należytego nie przyniosłoby skutku, bo ubi multi peccant, nemo punitur. Te sądy tyle by zrobiły, żeby tylko ostrożniej i sekretniej i dawano, i brano, jak się w trybunałach dzieje. Tak tedy rzecz zdaje się zdesperowana móc znaleźć skuteczny przeciw przedajności sposób, więc dla niej samej do wakansów elekcyje nigdy by na dobre nie wyszły.
Odpowiedają republikanci. Prawda, że zdaje się rzecz zdesperowana znaleźć skuteczny przeciw przedajności sposób, przecież myśleć o nim koniecznie potrzeba. Znajdują się genijusze niektóre obfitujące w sposoby;
Skrót tekstu: KonSSpos
Strona: 274
Tytuł:
O skutecznym rad sposobie
Autor:
Stanisław Konarski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1760 a 1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1760
Data wydania (nie później niż):
1763
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma wybrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Juliusz Nowak-Dłużewski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1955
