nigdy Tureckiemu Księżycowi nie dadzą być in plenilunio. Alkoran im każe wygubić Chrześcijan, ale ze mocniejsze często Hasło nasze JEZUS, niżeli ich Hałła, dla tego ich ginie liczba nie mała. Robur militiae u nich Janczarowie, Szpahowie, aliàs konna Kawaleria, a ci są Mercenarii Milites. Drudzy Szpahowie są wyprawni od Zajmów i Tymarów, to jest, od Panów Dobra Cesarskie w dzierżawie mających. Dają dla pozyskania respektu Cesarskiego znaczną liczbę wojennych ludzi Beglerbejowie, Paszowie. Han Tatarski perpetuum z Cesarzem mający Faedus, tenetur samemu Cesarzowi idącemu na wojnę dać 100. tysięcy: jeżeli Wezyr tylko Wielki idzie, temu w 50. tysięcach powinien na wojnie assistere.
nigdy Tureckiemu Xiężycowi nie dadzą bydź in plenilunio. Alkoran im każe wygubić Chrześcian, ale ze mocnieysze często Hasło násze IEZUS, niżeli ich Hałła, dla tego ich ginie liczba nie máła. Robur militiae u nich Ianczarowie, Szpahowie, aliàs konná Kawálerya, á ci są Mercenarii Milites. Drudzy Szpáhowie są wypráwni od Záymow y Tymárow, to iest, od Panow Dobrá Cesarskie w dźierżawie máiących. Daią dla pozyskánia respektu Cesarskiego znáczną liczbę woiennych ludźi Beglerbeiowie, Paszowie. Han Tatarski perpetuum z Cesarzem maiący Faedus, tenetur samemu Cesarzowi idącemu ná woynę dać 100. tysięcy: ieżeli Wezyr tylko Wielki idźie, temu w 50. tysięcach powinien ná woynie assistere.
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 490
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
i to jest co Turcy zowią dziś Tymarani/ skąd powinni wyprawować pewną liczbę ludzi konnych na wojnę/ ile razy rozkazanie Cesarskie zajdzie. Pożytek stąd i ten urósł/ że wszytek kraj podzielony będąc między Żołnierzów/ Zamki dobrze są opatrzone/ i Pospólstwo nie ma sposobu głowy podnieść/ i jarzma z siebie zdjąć. Te Majętności Tymarów/ barzo są podobne do dóbr/ które trzymamy w Anglii/ z obowiązkiem służby wojennej przy Królu. które zowią się dobra Koronne/ z tą jednak różnicą/ że my je trzymamy pewnym i dziedzicznym Prawem/ i nie może nam ich nikt odjąć/ chyba za występkiem zdrady i rebelii przeciwko Panu. Prawda jest/ że
y to iest co Turcy zowią dźiś Tymáráni/ zkąd powinni wypráwowáć pewną liczbę ludźi konnych ná woynę/ ile rázy roskazanie Cesárskie zaydźie. Pożytek ztąd y ten vrosł/ że wszytek kray podźielony będąc między Zołnierzow/ Zamki dobrze są opátrzone/ y Pospolstwo nie ma sposobu głowy podnieść/ y iárzmá z śiebie zdiąć. Te Máiętnośći Tymárow/ bárzo są podobne do dobr/ ktore trzymamy w Angliey/ z obowiąskiem służby woienney przy Krolu. ktore zowią się dobrá Koronne/ z tą iednák rożnicą/ że my ie trzymamy pewnym y dźiedźicznym Práwem/ y nie może nam ich nikt odiąć/ chybá zá występkiem zdrády y rebelliey przećiwko Pánu. Prawdá iest/ że
Skrót tekstu: RicKłokMon
Strona: 5
Tytuł:
Monarchia turecka
Autor:
Paul Ricot
Tłumacz:
Hieronim Kłokocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1678
Data wydania (nie wcześniej niż):
1678
Data wydania (nie później niż):
1678
G[...] zy, Sifadu, Nabolu, który się przed tym zwał Neapolis w Siriej/ Aglanu, Bakury, i Damaszku/ kędy zwykł przemieszkiwać. Jest trzech innych odleglejszych z Salianą, z których miejsc dochodzi go płaca od Urzędników Cesarskich/ którzy podatki wybierają. Zowią się Kadmar, Seida Beru, Kiurk, i Szubek. Tymarów tam niemasz/ ale obywatele są cale wolnemi Panami dóbr swoich/ jako i Kurtowie/ o którychem nie dawno powiedział. O zamkach tam będących niemasz co mówić/ bo są cale spustoszone.
Piąty Liwazu. Jest to Miasto w Armenii, wielkiej. Intraty ma Dziewięćkroć Sto Tysięcy aspr. Sandziaków ma pod sobą sześć
G[...] zy, Sifadu, Nabolu, ktory się przed tym zwał Neápolis w Siriey/ Aglanu, Bakury, y Dámászku/ kędy zwykł przemieszkiwáć. Iest trzech innych odlegleyszych z Salianą, z ktorych mieysc dochodźi go płáca od Vrzędnikow Cesárskich/ ktorzy podátki wybieráią. Zowią się Kadmar, Seida Beru, Kiurk, y Szubek. Tymárow tám niemász/ ále obywátele są cále wolnemi Pánámi dobr swoich/ iáko y Kurtowie/ o ktorychem nie dáwno powiedźiał. O zamkách tám będących niemász co mowić/ bo są cále spustoszone.
Piąty Liwazu. Iest to Miásto w Armeniey, wielkiey. Intráty ma Dźiewięćkroć Sto Tyśięcy áspr. Sándźiakow ma pod sobą sześć
Skrót tekstu: RicKłokMon
Strona: 64
Tytuł:
Monarchia turecka
Autor:
Paul Ricot
Tłumacz:
Hieronim Kłokocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1678
Data wydania (nie wcześniej niż):
1678
Data wydania (nie później niż):
1678
cztery aspry intraty. Sandziaków pod sobą ma siedm z Hazem, a dwóch z Salianą. Pierwszy są/ Holawy, Ekradu, Kelisu, Berdziku, Meawy, Pazyru, i Balizu. Drudzy Matiki i Turkmanu, to jest od innych/ i nie zowią ich Sandziakami/ ale Agałikami, dla tego że tam niemasz Tymarów/ i każdy jest Panem swojej własności. Zamków jest pięć w tej Prowincji.
Jedenasty Maraszu nad Eufratem Rzeką/ leży miedzy Mesopotamią i Alepem/ zowią Turcy inaczej Zulkadrią. Intraty ma Sześćkroć Sto Tysięcy dwadzieścia ośm tysięcy czterysta pięćdziesiąt aspr. Sandziakom pod sobą czterech tylko ma. w Malacji, Azabie, Karsie, i
cztery áspry intráty. Sándźiakow pod sobą ma śiedm z Hazem, á dwoch z Salianą. Pierwszi są/ Holawy, Ekradu, Kelisu, Berdźiku, Meawy, Pazyru, y Balizu. Drudzy Matiki y Turkmanu, to iest od innych/ y nie zowią ich Sándźiakámi/ ále Agałikami, dla tego że tám niemász Tymárow/ y kożdy iest Pánem swoiey własnośći. Zamkow iest pięć w tey Prowinciey.
Iedenasty Maraszu nád Euphratem Rzeką/ leży miedzy Mesopotámią y Alepem/ zowią Turcy ináczey Zulkadrią. Intráty ma Sześćkroć Sto Tyśięcy dwádźieśćia ośm tyśięcy czterystá pięćdźieśiąt áspr. Sándźiakom pod sobą czterech tylko ma. w Malatiey, Azabie, Karsie, y
Skrót tekstu: RicKłokMon
Strona: 65
Tytuł:
Monarchia turecka
Autor:
Paul Ricot
Tłumacz:
Hieronim Kłokocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1678
Data wydania (nie wcześniej niż):
1678
Data wydania (nie później niż):
1678
i wszczuplejszym porządku od Zaimów. Powinien każdy mieć trzy albo cztery kosze/ na każdego człowieka co go stawia do wojny/ gdyż ci/ oprócz tego że się muszą bić/ jako Spahowie/ Zaimowie, i Tymarowie, zwykli nosić darnie/ i kamienie do wałów i okopów/ kiedy się tym czasem Janczarowie strzelają. Wyprawa Tymarów jest w pole po jednemu konnemu od trzech Tysięcy aspr Intraty/ jako u Zaimów od piąci.
Stawają Zaimowie i Tymarowie Pułkami/ mając osobnych Pułkowników/ nazwanych Ałai Belger. W ciągnieniu zażywają Chorągwi i Tołombasów coś na kształt cymbałów/ zowią je Turcy Dabył Hana. Baszowie/ i Sandziak Bejowie są starszy nad Pułkownikami/
y wszczupleyszym porządku od Zaimow. Powinien kożdy mieć trzy albo cztery kosze/ ná káżdego człowieká co go stáwiá do woyny/ gdyż ći/ oprocz tego że się muszą bić/ iáko Spáhowie/ Zaimowie, y Tymarowie, zwykli nośić dárnie/ y kámienie do wałow y okopow/ kiedy się tym czásem Iánczarowie strzeláią. Wypráwa Tymarow iest w pole po iednemu konnemu od trzech Tyśięcy áspr Intráty/ iáko v Zaimow od piąći.
Stáwáią Zaimowie y Tymarowie Pułkámi/ máiąc osobnych Pułkownikow/ názwánych Ałai Belger. W ćiągnieniu záżywáią Chorągwi y Tołombásow coś ná kształt cymbałow/ zowią ie Turcy Dabył Hana. Baszowie/ y Sándźiak Beiowie są stárszi nád Pułkownikámi/
Skrót tekstu: RicKłokMon
Strona: 207
Tytuł:
Monarchia turecka
Autor:
Paul Ricot
Tłumacz:
Hieronim Kłokocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1678
Data wydania (nie wcześniej niż):
1678
Data wydania (nie później niż):
1678
którego z nich mogła zasłonić. Jeśli który chory/ niosą go w lektyce/ albo na noszach/ jeśli dziecię/ wsadzą go w koszu na konia/ i zaraz się w kolebce przyzwyczaja do trudów/ do niebezpieczeństw/ i do karności wojennej.
Z tego co się powiedziało/ może każdy porozumieć/ jaka jest Zaimów i Tymarów kondycja/ którzy się wszyscy zamykają w generalnym nazwisku Spahów/ i którzy są niby drżeń i treść sama Wojska Tureckiego. Teraz się zabawiemy/ ile rachunek podobny znieść może/ popisem tej tak strasznej Kawalerii/ co potęgą swoją zagarnęła tak wielką część świata. ROZDZIAŁ III. Komput Pocztów Zaimów i Tymarów.
BYłby to daremny
ktorego z nich mogłá zásłonić. Ieśli ktory chory/ niosą go w lektyce/ álbo ná noszách/ ieśli dźiećię/ wsádzą go w koszu ná koniá/ y záraz się w kolebce przyzwyczáiá do trudow/ do niebespieczeństw/ y do karnośći woienney.
Z tego co się powiedźiało/ może kożdy porozumieć/ iáka iest Zaimow y Tymarow kondicia/ ktorzy się wszyscy zámykáią w generalnym názwisku Spáhow/ y ktorzy są niby drżeń y treść sámá Woyska Tureckiego. Teraz się zábáwiemy/ ile ráchunek podobny znieść może/ popisem tey ták strászney Kawáleryey/ co potęgą swoią zágárnęłá ták wielką część świátá. ROZDZIAŁ III. Komput Pocztow Zaimow y Tymarow.
BYłby to dáremny
Skrót tekstu: RicKłokMon
Strona: 208
Tytuł:
Monarchia turecka
Autor:
Paul Ricot
Tłumacz:
Hieronim Kłokocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1678
Data wydania (nie wcześniej niż):
1678
Data wydania (nie później niż):
1678
/ jaka jest Zaimów i Tymarów kondycja/ którzy się wszyscy zamykają w generalnym nazwisku Spahów/ i którzy są niby drżeń i treść sama Wojska Tureckiego. Teraz się zabawiemy/ ile rachunek podobny znieść może/ popisem tej tak strasznej Kawalerii/ co potęgą swoją zagarnęła tak wielką część świata. ROZDZIAŁ III. Komput Pocztów Zaimów i Tymarów.
BYłby to daremny zawód/ i niesmaczna praca/ yvważywszy słabe stąd czytelnika ukontentowanie/ ktoby chciał dostatecznie wywieść komput wszytkich Pocztów/ co Zaimowie i Tymarowie powinni do obozu z sobą stawić. Dosyć tu[...] łem namienić/ że żaden Zaim nie może stawić mniej cz[...] ludzi/ a to jest zaś największy Poczet Tymarów
/ iáka iest Zaimow y Tymarow kondicia/ ktorzy się wszyscy zámykáią w generalnym názwisku Spáhow/ y ktorzy są niby drżeń y treść sámá Woyska Tureckiego. Teraz się zábáwiemy/ ile ráchunek podobny znieść może/ popisem tey ták strászney Kawáleryey/ co potęgą swoią zágárnęłá ták wielką część świátá. ROZDZIAŁ III. Komput Pocztow Zaimow y Tymarow.
BYłby to dáremny záwod/ y niesmáczna prácá/ yvważywszy słábe ztąd czytelniká vkontentowánie/ ktoby chćiał dostátecznie wywieść komput wszytkich Pocztow/ co Zaimowie y Tymarowie powinni do obozu z sobą stáwić. Dosyc tu[...] łem námienić/ że żaden Zaim nie może stáwić mniey cz[...] ludźi/ á to iest záś naywiększy Poczet Tymarow
Skrót tekstu: RicKłokMon
Strona: 208
Tytuł:
Monarchia turecka
Autor:
Paul Ricot
Tłumacz:
Hieronim Kłokocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1678
Data wydania (nie wcześniej niż):
1678
Data wydania (nie później niż):
1678
Tymarów.
BYłby to daremny zawód/ i niesmaczna praca/ yvważywszy słabe stąd czytelnika ukontentowanie/ ktoby chciał dostatecznie wywieść komput wszytkich Pocztów/ co Zaimowie i Tymarowie powinni do obozu z sobą stawić. Dosyć tu[...] łem namienić/ że żaden Zaim nie może stawić mniej cz[...] ludzi/ a to jest zaś największy Poczet Tymarów, z któr[...] najpodlejszy jednego stawia/ a najcelniejszy Zaim dziewięt[...] stu. kto tedy zechce komput wojska uczynić/ trzeba brać miarę miedzy największemi i najmniejszemi Pocztami. Trudni też ten rachunek szalbierstwo/ i niecnota Pisarzów Wojskowych/ których Cesarz do popisu i regestrowania naznacza. Umieją albowiem tak dobrze fałszywe Regestra podać/ jako i w
Tymarow.
BYłby to dáremny záwod/ y niesmáczna prácá/ yvważywszy słábe ztąd czytelniká vkontentowánie/ ktoby chćiał dostátecznie wywieść komput wszytkich Pocztow/ co Zaimowie y Tymarowie powinni do obozu z sobą stáwić. Dosyc tu[...] łem námienić/ że żaden Zaim nie może stáwić mniey cz[...] ludźi/ á to iest záś naywiększy Poczet Tymarow, z ktor[...] naypodleyszy iednego stáwiá/ á naycelnieyszy Zaim dźiewięt[...] stu. kto tedy zechce komput woyska vczynić/ trzebá bráć miárę miedzy naywiększemi y naymnieyszemi Pocztámi. Trudni też ten ráchunek szálbierstwo/ y niecnotá Pisárzow Woyskowych/ ktorych Cesarz do popisu y regestrowánia náznácza. Vmieią álbowiem ták dobrze fałszywe Regestrá podáć/ iáko y w
Skrót tekstu: RicKłokMon
Strona: 208
Tytuł:
Monarchia turecka
Autor:
Paul Ricot
Tłumacz:
Hieronim Kłokocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1678
Data wydania (nie wcześniej niż):
1678
Data wydania (nie później niż):
1678
Janowej w Siedmiogrodzkiej ziemi/ ale tego niemógł żadną miarą dokazać/ gdyż jeden człowiek/ we wszytkich stronach/ niemoże nierządu dojrzeć/ ani wszytkich sztuk postrzegać/ osobliwie tych/ co ich Turcy zowią Ain Ojun, to jest/ tajemnych wykrętów.
Największa w tym Kompucie mieszaninę i odmianę czyni/ śmierć Zaimów i Tymarów, z których niektórzy trzymają dobra tylko dożywociem/ drudzy też niezostawują dzieci i Sukcesorów. Zaczym się wracają do dyspozciej Cesarskiej. A że pospolicie/ kiedy się dobrze rządzą/ odumierają majętności naprawionych/ i z większą Intratą niżeli odebrali/ tak dalece/ że czasem tylko drugie wynosi/ co się znajduje na Regestrze Cesarskim/
Ianowey w Siedmigrodzkiey źiemi/ ále tego niemogł żadną miárą dokázáć/ gdyż ieden człowiek/ we wszytkich stronách/ niemoże nierządu doyrzeć/ áni wszytkich sztuk postrzegáć/ osobliwie tych/ co ich Turcy zowią Ain Oiun, to iest/ táiemnych wykrętow.
Naywiększa w tym Kompućie mieszáninę y odmiánę czyni/ śmierć Zaimow y Tymarow, z ktorych niektorzy trzymáią dobra tylko dożywoćiem/ drudzy też niezostáwuią dźieći y sukcessorow. Záczym się wracáią do dispozciey Cesárskiey. A że pospolićie/ kiedy się dobrze rządzą/ odumieráią máiętnośći nápráwionych/ y z większą Intrátą niżeli odebráli/ ták dálece/ że czásem tylko drugie wynośi/ co się znayduie ná Regestrze Cesárskim/
Skrót tekstu: RicKłokMon
Strona: 209
Tytuł:
Monarchia turecka
Autor:
Paul Ricot
Tłumacz:
Hieronim Kłokocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1678
Data wydania (nie wcześniej niż):
1678
Data wydania (nie później niż):
1678
wielu rozdzielił/ kiedy to być może/ co przed tym jeden trzymał.
Ale żeby kiedykolwiek pokazać te szyki Zaimów i Tymarów w Państwie Cesarza Tureckiego osiadłych/ podam Komput ich z Regestrów i karabów wyjęty Cesarskich/ tym porządkiem/ jako Prowincje idą. Naprzód tedy w Anatoliej znajduje się: Księga Trzecia
Sandziaków.
Zaimów.
Tymarów.
Kutiuhajały.
39.
948.
Saruhanu.
41.
674.
Haidyn.
19.
572.
Kastamony.
24.
570.
Szawrendydziar.
42.
1005.
Boli.
14.
551.
Menteszu.
52.
381.
Angury.
10.
257.
Karabiraju.
10.
615.
Tekieili.
7.
wielu rozdźielił/ kiedy to bydź może/ co przed tym ieden trzymał.
Ale żeby kiedykolwiek pokázáć te szyki Zaimow y Tymarow w Páństwie Cesárzá Tureckiego ośiádłych/ podam Komput ich z Regestrow y karabow wyięty Cesárskich/ tym porządkiem/ iáko Prowincie idą. Naprzod tedy w Anátoliey znayduie się: Xięgá Trzećia
Sandźiakow.
Zaimow.
Tymarow.
Kutiuháiáły.
39.
948.
Saruhánu.
41.
674.
Haidin.
19.
572.
Kástamony.
24.
570.
Száwrendidźiar.
42.
1005.
Boli.
14.
551.
Menteszu.
52.
381.
Angury.
10.
257.
Kárábiráiu.
10.
615.
Tekieili.
7.
Skrót tekstu: RicKłokMon
Strona: 210
Tytuł:
Monarchia turecka
Autor:
Paul Ricot
Tłumacz:
Hieronim Kłokocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1678
Data wydania (nie wcześniej niż):
1678
Data wydania (nie później niż):
1678
