: kichając, trzeba ustaj nos ręką zatkać. Wychodzi też pod czas krew z ucha z uderzenia, z spadku, albo zmocowania się, to krwie płynienie, niema być zatrzymane aż samo ustanie. Jeżeliby zaś długo trwało, trzeba krew puścić. Bańki na łopatkach stawić. Niegdy też wodnisty humor dzieciom z uszek płynie, co im bywa na zdrowie, i gdy się zatrzyma, że doskonale nie odejdzie wprawia w ciężkie choroby. O Chorobach Nosa. O CHOROBACH NOSA.
PIerwsza choroba Nosa, zowie się Ozena, to jest wrzód zgniły, i smrodliwy w nosie. 2. Zapalenie nosa, które się zowie Zrysipelas. 3.
: kicháiąc, trzebá ustáy nos ręką zátkáć. Wychodźi też pod czás krew z uchá z uderzenia, z spadku, álbo zmocowánia się, to krwie płynienie, niema bydź zátrzymáne áż samo ustánie. Ieżeliby zás długo trwáło, trzebá krew puśćić. Báńki ná łopátkách stáwić. Niegdy też wodnisty humor dzieciom z uszek płynie, co im bywa ná zdrowie, y gdy się zátrzyma, że doskonále nie odeydźie wprawia w ćieszkie choroby. O Chorobách Nosa. O CHOROBACH NOSA.
PIerwsza chorobá Nosá, zowie się Ozena, to iest wrzod zgniły, y smrodliwy w nosie. 2. Zápalenie nosa, ktore się zowie Zrysipelas. 3.
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 57
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
sposobem ma być czyniony: Wziąć liścia Dzięgielu ogródnego albo sianego świeżo zielonego dwie garzci/ Dzięgielu płonnego/ liścia/ Włosków czerwonych P Mar. Bylice/ Koziej stopki/ Wirzchołków dzwonków Matki Bożej/ Czarłowego żebra/ Barwinku/ po garzci każdego/ liścia Jemioły brzozowej/ Ruty ogródnej po garzci/ Traku albo Prosianej włoci/ Zajęczych uszek/ Lebiotki po garzci/ a te wszytko świeżo zielone/ drobno posiekane i przetłuczone/ a do przetłucenia ich/ przydać masła świeżego bez soli trzydzieści i dwa łoty/ Oliwy prawie doźrzałej słodkiej dwa funty/ Wina białego przedniego funt. To wszytko wespół w garncu glinianym/ przez dwie Niedzieli na jarkim słońcu moczyć/ potym w
sposobem ma być czyniony: Wźiąć liśćia Dźięgielu ogrodnego álbo śianego świeżo źieloneg^o^ dwie garzći/ Dźięgielu płonnego/ liśćia/ Włoskow czerwonych P Már. Bylice/ Koźiey stopki/ Wirzchołkow dzwonkow Mátki Bożey/ Czárłowego źiebrá/ Bárwinku/ po garzći káżdego/ liśćia Iemioły brzozowey/ Ruty ogrodney po garzći/ Tráku álbo Prośiáney włoći/ Záięczych vszek/ Lebiotki po garzći/ á te wszytko świeżo źielone/ drobno pośiekáne y przetłuczone/ á do przetłucenia ich/ przydáć másłá świeżeg^o^ bez soli trzydźieśći y dwá łoty/ Oliwy práwie doźrzáłey słodkiey dwá funty/ Winá białe^o^ przednieg^o^ funt. To wszytko wespoł w gárncu gliniánym/ przez dwie Niedźieli ná iárkim słońcu moczyć/ potym w
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 92
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
mógł/ zły znak jego zdrowia: Zaś gdzie zatrzyma/ wynidzie z niebezpieczeństwa w krótkim czasie. Albo tak: Weźmi Zanklu/ z nacią i z korzeniem/ dwie garści/ Jemioły Brzozowej z liściem garść/ Bazanowcu ziela bez korzenia/ Barwinku/ wierzchołków P. Maryjej Zwonków/ wierzchołków młodych z Jeżyn/ Przekarzniku/ Zajęczych uszek/ Konradu/ albo ziemnego Bluszczu/ po pół garści/ Zwycięży jadu/ albo Trojeści korzenia/ półtora łota/ Lubczykowego Korzenia trzy Kwinty/ Cukru białego ćwierć od funta. To wszystko drobno posiekać/ i w Cynowej flaszy/ nalawszy na to pół garcna dobrego wina/ a kwartę wody/ i dobrze zaszrobowawszy/ przez godzin
mogł/ zły znák iego zdrowia: Záś gdźie zátrzyma/ wynidźie z niebespieczeństwá w krotkim czáśie. Albo ták: Weźmi Zánklu/ z naćią y z korzeniem/ dwie gárśći/ Iemioły Brzozowey z liśćiem garść/ Bázánowcu źiela bez korzeniá/ Bárwinku/ wierzchołkow P. Máryiey Zwonkow/ wierzchołkow młodych z Ieżyn/ Przekárzniku/ Záięczych vszek/ Konradu/ álbo źiemnego Blusczu/ po poł gárśći/ Zwyćięży iádu/ álbo Troieśći korzeniá/ połtorá łotá/ Lubczykowego Korzeniá trzy Kwinty/ Cukru biáłego czwierć od funtá. To wszystko drobno pośiekáć/ y w Cynowey flászy/ nálawszy ná to poł gárcná dobrego winá/ á kwartę wody/ y dobrze zászrobowawszy/ przez godźin
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 249
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
dwie garści/ Gruszczycki/ Zanklu/ Wołowego języka/ liścia Podróżnikowego po garści: posiekać i w pułgarcu wina/ abo piwa/ przez trzy godziny warzyć/ przecedzić/ a pomienionym sposobem używać. Fistułom.
Fistuły zawiera gojąc/ wziąć tego ziela i z korzeniem/ Wrotycze/ ziela Biedrzeńcowego/ Ziębych nożków/ Kozłku/ Myszych uszek/ abo Kosmaczku/ po garści/ posiekać/ nalać na to wina/ abo piwa pułgarca/ a przerzeczonym obyczajem zaszpontowawszy/ przez trzy godziny w kotle ukropu wrzącego warzyć/ rano i na noc po trunku tego używać. Item.
Item, Z winem często go pijąc/ a zwierzchu plastrując Fistuły zawiera i goi.
dwie gárśći/ Grusczycki/ Zánklu/ Wołowego ięzyká/ liśćia Podrożnikowego po gárśći: pośiekáć y w pułgárcu winá/ ábo piwá/ przez trzy godźiny wárzyć/ przecedźić/ á pomienionym sposobem vżywáć. Fistułom.
Fistuły záwiera goiąc/ wźiąć tego źiela y z korzeniem/ Wrotycze/ źiela Biedrzeńcowego/ Ziębych nożkow/ Kozłku/ Myszych vszek/ ábo Kosmaczku/ po gárśći/ posiekáć/ nálać ná to winá/ ábo piwá pułgárcá/ á przerzeczonym obyczáiem zászpontowawszy/ przez trzy godźiny w kotle vkropu wrzącego wárzyć/ ráno y ná noc po trunku tego vżywáć. Item.
Item, Z winem często go piiąc/ á zwierzchu plastruiąc Fistuły záwiera y goi.
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 269
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
stoją. Lecz w tym się przestrogę dać godzi/ aby tak obracając nie na vździenicach konie stawiano/ bo mając wolną gębę z trudnaby go zahamować: ale mają stać abo na munsztukach swych czasem/ abo na kantarzech ustawnie/ cuglami dużymi z obu stron do tych kołek słupowych przywiązane z jednego końca/ a drugiego do uszek munsztukowych abo kantarowych/ gdyż hamulec mając w gębie/ spokojniej i posłuszniej stać musi. Do tego masztalerskiego oka pilnującego trzeba ustawnego z pogróżeniem i okrzykiem/ gdyby się koń z drugim waśnił/ abo spokojnie stać niechciał: acz to pewna że nałoży się koń prędko tego/ i radniej tak a niż ku żłobowi obrócony stawa
stoią. Lecz w tym się przestrogę dáć godźi/ áby ták obrácáiąc nie ná vźdźienicách konie stáwiano/ bo máiąc wolną gębę z trudnáby go záhámowáć: ále máią stać ábo ná munsztukách swych czásem/ ábo ná kántarzech vstáwnie/ cuglámi dużymi z obu stron do tych kołek słupowych przywiązáne z iednego końcá/ á drugiego do vszek munsztukowych ábo kántárowych/ gdyż hámulec máiąc w gębie/ spokoyniey y posłuszniey stać muśi. Do tego másztálerskiego oká pilnuiącego trzebá vstáwnego z pogrożeniem y okrzykiem/ gdyby się koń z drugim waśnił/ ábo spokoynie stać niechćiał: ácz to pewna że náłoży się koń prędko tego/ y rádniey ták á niż ku żłobowi obrocony stawa
Skrót tekstu: DorHip_I
Strona: Fijv
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_I
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
