rzecz się wyda: gdy na szynę rozpaloną: złoto: srebroli/ ich sposobem robione włożysz/ kurzyć się pocznie/ a bieleć szyna. Nic tu tedy o robieniu ani złota/ ani srebra nie kładę. Przez tak bogate obietnice/ niechcęć być okazją do utraty. Prowadzę do rzeczy prostszych/ łatwiejszych/ a jednak dla uwiarowania pod czas próżnowania na zabawkę/ albo i na pożytek jaki przygodnych. Wprzód jednak poprzedzi. Sekret wyjawiony. Sekret wyjawiony. Sekret wyjawiony. SEKRET OSOBLIWSZY Za którym Człowiekowi rozsądnemu chyba chcącemu, żadne złe na świecie szkodzić nie będzie.
SEkret rzeczesz nader wielki/ nader pożądany. Jeżeliż tak prawdziwy jako pozorny; tedyć godny
rzecz się wydá: gdy ná szynę rospáloną: złoto: srebroli/ ich sposobem robione włożysz/ kurzyć się pocznie/ á bieleć szyná. Nic tu tedy o robieniu áni złotá/ áni srebrá nie kłádę. Przez ták bogáte obietnice/ niechcęć bydź okázyą do utráty. Prowádzę do rzeczy prostszych/ łátwieyszych/ á iednák dlá uwiárowániá pod czás prożnowánia ná zábawkę/ álbo i ná pozytek iáki przygodnych. Wprzod iednák poprzedźi. Sekret wyiáwiony. Sekret wyiáwiony. Sekret wyiáwiony. SEKRET OSOBLIWSZY Za ktorym Człowiekowi rozsądnemu chybá chcącemu, żadne złe ná świećie szkodźić nie będźie.
SEkret rzecżesz náder wielki/ nader pożądany. Ieżeliż ták prawdźiwy iáko pozorny; tedyć godny
Skrót tekstu: SekrWyj
Strona: 3
Tytuł:
Sekret wyjawiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Colegii Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1689
Data wydania (nie wcześniej niż):
1689
Data wydania (nie później niż):
1689
wziąć/ i drobno posiekawszy/ z inemi rzeczami miałko utłuczonemi pomieszać/ i w naczyniu drzewianym/ zwierzchu ośmolonym/ albo w skórzanych woreczkach pilnie chować. Tego prochu po ćwierci łota/ z Driakwią Wenecką przednią albo z Mitrydajum/ po ćwierci łota/ aż wodką kozłka warzonego/ abo z wodką jego dawać pic/ dla uwiarowania powietrza morowego. A gdzieby już kto zachwycił/ tedy wziąć tejże juchy z pięć łyżek/ a łyżkę octu z polnych gwoździków/ pod tąż wagą przerzeczoną prochu i Mitrydatum/ albo Driakwie wziąwszy/ dać ciepło wypić/ i pościelą go dobrze nakryć/ żeby się przynamniej ze trzy godziny pocił. Doświadczone lekarstwo ludziom
wźiąc/ y drobno pośiekawszy/ z inemi rzeczámi miáłko vtłuczonemi pomieszáć/ y w naczyniu drzewiánym/ zwierzchu osmolonym/ álbo w skorzánych woreczkách pilnie chowáć. Tego prochu po ćwierći łotá/ z Dryakwią Wenecką przednią álbo z Mitrydaium/ po ćwierći łotá/ áż wodką kozłká wárzone^o^/ ábo z wodką ie^o^ dawáć pic/ dla vwiárowánia powietrza morowe^o^. A gdźieby iuz kto záchwyćił/ tedy wźiąć teyże iuchy z pięć łyżek/ á łyszkę octu z polnych gwoźdźikow/ pod tąż wagą przerzeczoną prochu y Mitrydatum/ álbo Dryakwie wźiąwszy/ dáć ćiepło wypić/ y pośćielą go dobrze nákryć/ żeby sie przynamniey ze trzy godźiny poćił. Doświadczone lekárstwo ludźiom
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 52
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
i w otwór łona wprawić. (Plat:) Mocz wywodzi i Kamień.
Mocz nad przyrodzenie zatrzymany/ także Kamień z Pęcherza wywodzi/ skruszywszy go/ korzenie i z nacią posiekawszy utłuc/ i w trosze wina przysmażyć/ a tym próg łona/ co nacieplej może scierpieć/ okładać/ na kształt woreczka uczyniwszy. Do uwiarowania czasu morowego Powietrza.
Czasu morowego powietrza pod nosem go mieć ustawicznie/ i woniać dobrze/ albo w mocnym winnym occie moczyć/ a w drzewianej gałce/ albo w węzełku pod nosem trzymać. Abowiem swą pornością zaraźliwe jadem powietrze odpędza.
Szatom zapach wdzięczny daje. I Od molów zachowywa/ na Wiosnę kopany i suszony/
y w otwór łoná wpráwić. (Plat:) Mocz wywodźi y Kámień.
Mocz nád przyrodzenie zátrzymány/ tákże Kámień z Pęchyrzá wywodźi/ skruszywszy go/ korzenie y z naćią pośiekawszy vtłuc/ y w trosze winá przysmáżyć/ á tym próg łoná/ co naciepley może zćierpieć/ okłádáć/ ná kształt woreczká vczyniwszy. Do vwiárowánia czásu morowego Powietrza.
Czásu morowego powietrza pod nosem go mieć vstáwicznie/ y woniáć dobrze/ álbo w mocnym winnym ocćie moczyć/ á w drzewiáney gałce/ álbo w węzełku pod nosem trzymáć. Abowiem swą pornośćią záráźliwe iádem powietrze odpądza.
Szátom zapách wdźięczny dáie. Y Od molow záchowywa/ ná Wiosnę kopány y suszony/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 53
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
octem Gwoździkowym albo z winnym/ co nacieplej wypić/ i potym się pocić. Tym którzy jeszcze jadem powietrza morowego nie są zarażeni/ dla ustrzeżenia i zachowania od niego/ dobrze go każdy poranek/ póki się z domu nie ruszą/ w usta dać/ a żuchając go/ znienagła połykać. Księgi Pierwsze. Dla uwiarowania powietrza morowego.
Albo gdy z domu chce wyniść/ korzenia tego ziela miałko utłuczonego wziąć jako ziarno Bobowe/ z winem ciepłym co naprzedniejszym wypić. A to Zimie. Zaś Lecie z przednie dobrą wodką Rożaną/ abo Szczawikową: i kto takowego lekarstwa poranu naczczo używa/ ten za łaską i pomocą miłego Boga ustrzec się
octem Gwoźdźikowym álbo z winnym/ co naćiepley wypić/ y potym sie poćić. Tym ktorzy iescze iádem powietrza morowe^o^ nie są záráżeni/ dla vstrzeżenia y záchowánia od niego/ dobrze go káżdy poránek/ poki sie z domu nie ruszą/ w vstá dáć/ á żucháiąc go/ znienagłá połykáć. Kśięgi Pierwsze. Dla vwiárowánia powietrza morowego.
Albo gdy z domu chce wyniść/ korzenia tego źiela miáłko vtłuczonego wźiąć iáko źiárno Bobowe/ z winem ćiepłym co naprzednieyszym wypić. A to Zimie. Záś Lećie z przednie dobrą wodką Rożáną/ ábo Sczawikową: y kto tákowego lekárstwá poránu náczczo vżywa/ ten zá łáską y pomocą miłeg^o^ Bogá vstrzedz sie
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 89
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
leczy. Zatkania piersi.
Zatkania i zamulenia Piersi/ z spadków flegmistych/ swym rozgrzewaniem otwiera/ i wolne czyni. Ekstrakt albo wyciągnienie. Istności z Lubszczej. Ekstract:
Jako z innych ziół/ tak i z tego korzenia bywa Ekstrakt wyciągniony. Który Sercu i żyłom pulsowym od niego pochodzącym barzo służy. Sercu. Dla uwiarowania powietrza morowego.
Czasu powietrza morowego z octem Bzowym/ albo z Tinkturą z korali czerwonych każdego dnia trzykroć rano/ w południe/ i na noc po dziesiąci kropli dając/ usta pierwej sobie wychędożywszy/ wielkim jest ratunkiem i obroną/ od zarazy powietrzem morowym. Truciznie zimnej.
Zimna trucizna komuby była zadana/ jako z
leczy. Zátkánia pierśi.
Zátkánia y zámulenia Pierśi/ z spadkow flágmistych/ swym rozgrzewániem otwiera/ y wolne czyni. Extrákt álbo wyćiągnienie. Istnośći z Lubsczey. Extract:
Iáko z inych źioł/ ták y z tego korzeniá bywa Extrákt wyćiągniony. Ktory Sercu y żyłom pulsowym od niego pochodzącym bárzo służy. Sercu. Dla vwiárowánia powietrza morowego.
Czásu powietrza morowego z octem Bzowym/ álbo z Tinkturą z korali czerwonych káżdego dniá trzykroć ráno/ w południe/ y na noc po dźieśiąći kropli dáiąc/ vstá pierwey sobie wychędożywszy/ wielkim iest rátunkiem y obroną/ od zárázy powietrzem morowym. Trućiznie zimney.
Zimna trucizna komuby byłá zádána/ iáko z
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 105
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
Sok wielkim jest lekarstwem/ wywodząc je potem z moczem/ a to używany jakimkolwiek sposobem przez usta: też Sokiem ciało/ zwłaszcza żołądek i serce nacierać w takim przypadku dobrze. Skutki.
Mistrzownik tych jest skutków i mocy/ których Cytwar. Czasu morowego Powietrz.
Czasu morowego powietrza/ wielkim a doświadczonym jest lekarstwem/ do uwiarowania zarazy jadowitej. O czym niżej szerzej się będzie mówiło. Wilgotnościom flegmistym.
Wilgotności zbytnie w ciele/ a ile flegmiste swym używaniem trawi. Kaszlu.
Kaszlom z zimnej przyczyny służy. Płucom i piersiom.
Płuca/ piersi/ grubemi/ lipkiemi/ i klejowatymi wilgotnościami napełnione/ i zatkane rozgrzewając/ i rozprawując/ wychędaża.
Sok wielkim iest lekárstwem/ wywodząc ie potem z moczem/ á to vżywány iákimkolwiek sposobem przez vstá: też Sokiem ćiáło/ zwłasczá żołądek y serce náćieráć w tákim przypadku dobrze. Skutki.
Mistrzownik tych iest skutkow y mocy/ ktorych Cytwar. Czásu morowego Powietrz.
Czásu morowego powietrza/ wielkim á doświadczonym iest lekárstwem/ do vwiárowánia zárázy iádowitey. O czym niżey szerzey sie będźie mowiło. Wilgotnośćiom flegmistym.
Wilgotnośći zbytnie w ćiele/ á ile flegmiste swym vżywániem trawi. Kászlu.
Kászlom z źimney przyczyny służy. Płucom y pierśiom.
Płucá/ pierśi/ grubemi/ lipkiemi/ y kliiowátymi wilgotnośćiámi nápełnione/ y zátkáne rozgrzewáiąc/ y rospráwuiąc/ wychędaża.
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 116
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
