. Przenieś Tablicę naB, i postawiwszy ją na pachołku, weźmij Węgielnicę płaską nmcu, i odlicz na jej ścianie mc, podziałów 30. ile wymierzono łokci od M, do B.) (5. Przystaw ten trzydziesty podział do igiełki B, tak: żeby brzeg mc Węgielnice stanął na linii cm Tablice, a węgieł m, był bliższy stacyj M: i wtym położeniun węgielnice cmn, (jakie wyraża na figurze anguł Bmn,) onę utwierdz) (6. Przyłożywszy linią z celami do linii Bm Tablice, kręć ją póki nie oglądasz przez cele tarcze na M.) (7. Utwierdz w tym położeniu Tablicę,
. Przenieś Tablicę náB, y postáwiwszy ią ná páchołku, weźmiy Węgielnicę płáską nmcu, y odlicz ná iey śćiánie mc, podżiałow 30. ile wymierzono łokći od M, do B.) (5. Przystaw ten trzydźiesty podżiał do igiełki B, ták: żeby brzeg mc Węgielnice stánął ná linii cm Tablice, á węgieł m, był bliższy stácyi M: y wtym położęniun węgielnice cmn, (iákie wyraża ná figurze ánguł Bmn,) onę vtwierdz) (6. Przyłożywszy liniią z celámi do linii Bm Tablice, kręć ią poko nie oglądasz przez cele tarcze ná M.) (7. Vtwierdz w tym położęniu Tablicę,
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 33
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
, na ziemi, po prostu, łokci naprzykład 30: i wziąwszy Tablicę Mierniczą, przystaw do jej linii BMD, węgielnice płaskiej W, (jakiej masz opisanie w Nauce 28. tej Zabawy 7. i wizerunk W, w Tablicy 4. w figurze 2. przy karcie 9) ścianę mn: tak żeby węgieł m, był bliższy spodu C, wysokości VC: a podział trzydziesty b, na ścianie mn, (wiele łokci przemierzono od C, do T na ziemi) Węgielnice W, stanął przy samej igiełce M. Potym: Utwierdziwszy woskiem w takim postawieniu Węgielnicę W, na Tablicy Mierniczej, postaw Tablicę do perpendykułu na swoim
, ná źiemi, po prostu, łokći náprzykład 30: y wżiąwszy Tablicę Mierniczą, przystaw do iey linii BMD, węgielnice płáskiey W, (iákiey masz opisánie w Náuce 28. tey Zábáwy 7. y wizerunk W, w Tablicy 4. w figurze 2. przy kárćie 9) śćiánę mn: ták żeby węgieł m, był bliższy spodu C, wysokośći VC: á podźiał trzydżiesty b, ná śćiánie mn, (wiele łokći przemierzono od C, do T ná żiemi) Węgielnice W, stánął przy sámey igiełce M. Potym: Vtwierdźiwszy woskiem w tákim postáwieniu Węgielnicę W, ná Tablicy Mierniczey, postaw Tablicę do perpendykułu ná swoim
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 37
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
niech czteroczęściową prowadzą po linii wzrokowej EC, ku C, póki Geometra stojący przy q, i patrzący na C nie upatrzy końca p, laski Tp trzyczęściowej, wlinii wzrokowej qc. aby trzy laski wymierzone, stanęły jao wfigurze Tpc.) (4. Gdy Geometra upatrzy p, wlinii qC, pomocnik węgieł krzyżowy lasek prowadzący, za upomnieniem Geometry, niech zatknie prącik na T, w angule trzech lasek Tpc.) (5. Geometra przemierzy laską pięćczęściową odległość ET: a wziąwszy ją cztery razy, będzie miał wiadomą odległość C, niedostępną od E. Co tak demonstruję. Trianguły qEC, i pTC, są równokątne.
niech czteroczęśćiową prowádzą po linii wzrokowey EC, ku C, poki Geometrá stoiący przy q, y pátrzący ná C nie vpátrzy końcá p, laski Tp trzyczęśćiowey, wlinii wzrokowey qc. áby trzy laski wymierzone, stánęły iáo wfigurze Tpc.) (4. Gdy Geometrá vpátrzy p, wlinii qC, pomocnik węgieł krzyżowy lasek prowádzący, zá vpomnieniem Geometry, niech zátknie prąćik ná T, w ángule trzech lasek Tpc.) (5. Geometrá przemierzy laską pięćczęśćiową odległość ET: á wżiąwszy ią cztery rázy, będżie miał wiádomą odległość C, niedostępną od E. Co ták demonstruię. Tryánguły qEC, y pTC, są rownokątne.
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 120
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
wcale; drzwi dwoje na biegunach. Chlewy z drzewa w węgieł budowane, drzwi troje na biegunach, pod dachem słomianym złym wcale. Szopa i stajnia z drzewa w węgieł budowana, drzwi na biegunach; pod dachem słomianym złym. Gumno, stodoły z drzewa w węgieł budowane, w trianguł 2, od drogi popodpierane i węgieł spróchniały. Są o 7 sąsiekach, pięciorgu wrotach podwójnych z klepiskami, które naprawy potrzebują, z kunami żelaznymi, z trzema zamkami i kłódkami dwiema; dach słomiany zły, cale nowego potrzeba. Podwórze od drogi w słupy, w dyle i bale, oparkanione, z bramą; wrota podwójne na biegunach, fortka bez drzwi
wcale; drzwi dwoje na biegunach. Chlewy z drzewa w węgieł budowane, drzwi troje na biegunach, pod dachem słomianym złym wcale. Szopa i stajnia z drzewa w węgieł budowana, drzwi na biegunach; pod dachem słomianym złym. Gumno, stodoły z drzewa w węgieł budowane, w trianguł 2, od drogi popodpierane i węgieł spróchniały. Są o 7 sąsiekach, pięciorgu wrotach podwójnych z klepiskami, które naprawy potrzebują, z kunami żelaznymi, z trzema zamkami i kłotkami dwiema; dach słomiany zły, cale nowego potrzeba. Podwórze od drogi w słupy, w dyle i bale, oparkanione, z bramą; wrota podwójne na biegunach, fortka bez drzwi
Skrót tekstu: InwChełm
Strona: 133
Tytuł:
Inwentarze dóbr biskupstwa chełmińskiego
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
inwentarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1723 a 1747
Data wydania (nie wcześniej niż):
1723
Data wydania (nie później niż):
1747
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Ryszard Mienicki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Toruń
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowe Wydawnictwo Naukowe
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1956
Figura o trzech ścianach. Tryplikować. Triplicare. Jednę miarę wziąć trzy razy. V. UMiejętnie: Geometrice. nie po Rzemieślniczu. Ustęp: Declinatio. W. WAga: Vectis: Drąg dźwigalny. Wbród: Infinitè: Interminatè. jako Linia wbród: to jest długa do upodobania: Linia bez miary. Węgieł: Angulus. Anguł. Wertykalny. Verticale: Rzecz stojąca prosto od ziemi, ku wierzchu Nieba. Wertykalny Zegar. Verticale. Zegar, albo Kompas zmalowany na ścianie, prosto patrzącej na południe Winkiel: Angulus internus. Kąt między ścianami. Zabawa I. Część I. Terminy Geometry. Zabawa I. Część I.
Figurá o trzech śćiánách. Tryplikowáć. Triplicare. Iednę miárę wźiąć trzy rázy. V. VMieiętnie: Geometrice. nie po Rzemieśniczu. Vstęp: Declinatio. W. WAgá: Vectis: Drąg dźwigálny. Wbrod: Infinitè: Interminatè. iáko Liniia wbrod: to iest długa do vpodobánia: Liniia bez miáry. Węgieł: Angulus. Anguł. Wertykálny. Verticale: Rzecz stoiąca prosto od źiemi, ku wierzchu Niebá. Wertykálny Zegar. Verticale. Zegar, álbo Kompás zmálowány ná śćiánie, prosto pátrzącey ná południe Winkiel: Angulus internus. Kąt między śćiánámi. Zábáwá I. Część I. Terminy Geometry. Zábáwá I. Część I.
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 8
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
razy przełamanej na krzyż, na TL, i na IH, wygotuj linie dwie krzyżowe IH, TL według Nauki 3. tej Zabawy 2.
Potym nożem wyrzni na tej karcie anguł jeden IML, po zagięciu IM. i ML. Toż przystaw ścianę ML, karty, na linią CA. daną, tak żeby M węgieł karty, stanął na C punkcie danym, i przy ścianie MI, karty ITL naznacz punkt O, nas danym punktem C. Na koniec: przez C, i O, zryssuj linią; znajdziesz CO, krzyżową danej CA, z punktu C, wyprowadzoną bez Cyrkla, i Węgielnice. Nauka VI. Sposób inszy wyprowadzenia
rázy przełamáney ná krzyż, ná TL, y ná IH, wygotuy liniie dwie krzyżowe IH, TL według Náuki 3. tey Zábáwy 2.
Potym nożem wyrzni ná tey kárćie ánguł ieden IML, po zágięćiu IM. y ML. Toż przystaw śćiánę ML, kárty, ná liniią CA. dáną, ták żeby M węgieł kárty, stánął ná C punkćie dánym, y przy śćiánie MI, kárty ITHL náznácz punkt O, nás dánym punktem C. Ná koniec: przez C, y O, zryssuy liniią; znaydżiesz CO, krzyżową dáney CA, z punktu C, wyprowádzoną bez Cyrklá, y Węgielnice. NAVKA VI. Sposob inszy wyprowádzenia
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 31
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
linią krzyżową LS. Weźmi prostą deskę szeroką, albo stolik słuszny KDNH, i na nim zrysowawszy anguł krzyżowy MTC, (z Nauki 6. albo 10, tej zabawy) powbijaj prosto, po parze igieł na M, T, i C, jako w figurze widzisz. Ten stolik gdy postawisz na czym, żeby węgieł T, stanął nad L, a Linia TO, przypadła na linią LP daną; utwierdzisz go gruntownie, żeby ani linia TO, nie ustąpiła z linii danej LP, ani węgieł T, z punktu L. Toż przez igły na T, i M, wbite pociągniona wzrokiem linia LS, będzie krzyżowa danej LP,
liniią krzyżową LS. Weźmi prostą deskę szeroką, álbo stolik słuszny KDNH, y ná nim zrysowawszy ánguł krzyżowy MTC, (z Náuki 6. álbo 10, tey zábáwy) powbiiay prosto, po parze igieł ná M, T, y C, iáko w figurze widźisz. Ten stolik gdy postáwisz ná czym, żeby węgieł T, stánął nád L, á Liniia TO, przypádłá ná liniią LP dáną; vtwierdźisz go gruntownie, żeby áni liniia TO, nie vstąpiła z linii dáney LP, áni węgieł T, z punktu L. Toż przez igły ná T, y M, wbite poćiągniona wzrokiem liniia LS, będźie krzyżowa dáney LP,
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 34
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
prosto, po parze igieł na M, T, i C, jako w figurze widzisz. Ten stolik gdy postawisz na czym, żeby węgieł T, stanął nad L, a Linia TO, przypadła na linią LP daną; utwierdzisz go gruntownie, żeby ani linia TO, nie ustąpiła z linii danej LP, ani węgieł T, z punktu L. Toż przez igły na T, i M, wbite pociągniona wzrokiem linia LS, będzie krzyżowa danej LP, z punktu L. Parzystych igieł miasto celów radzę zażyć dla przyczyny w przestrodze Zabawy 7. Geometry, w Nauce XI. § 5. PRZESTROGA. TE siedm sposobów łatwych stawiania linij
prosto, po parze igieł ná M, T, y C, iáko w figurze widźisz. Ten stolik gdy postáwisz ná czym, żeby węgieł T, stánął nád L, á Liniia TO, przypádłá ná liniią LP dáną; vtwierdźisz go gruntownie, żeby áni liniia TO, nie vstąpiła z linii dáney LP, áni węgieł T, z punktu L. Toż przez igły ná T, y M, wbite poćiągniona wzrokiem liniia LS, będźie krzyżowa dáney LP, z punktu L. Parzystych igieł miásto celow rádzę záżyć dla przyczyny w przestrodze Zábáwy 7. Geometry, w Náuce XI. § 5. PRZESTROGA. TE śiedm sposobow łátwych stáwiánia liniy
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 34
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
,) w polu naznaczyć, z danego punktu (C,) na danej linii (CH)
KWadrans, Kwadrat, albo Planimetrum W, z linijką celową CB, (o których w Zabawie VII. w Naukach 4. 5. i 6.) tak postaw, żeby centrum linijki celowej C, (albo węgieł Instrumentu nie mającego linijki celowej C; ale same tylko ze dwóch boków cele VC, i CX,) stanął nad punktem danym C, z którego ma się wyprowadzić krzyżowa (CA,) linii CH. Potym bok ijeden CX, Instrumentu W, postaw po linii CH od C, ku H, patrząc przez Cele
,) w polu náznáczyć, z dánego punktu (C,) ná dáney linii (CH)
KWádráns, Kwádrat, álbo Plánimetrum W, z liniyką celową CB, (o ktorych w Zábáwie VII. w Náukách 4. 5. y 6.) ták postaw, żeby centrum liniyki celowey C, (álbo węgieł Instrumentu nie máiącego liniyki celowey C; ále sáme tylko ze dwuch bokow cele VC, y CX,) stánął nád punktem dánym C, z ktorego ma się wyprowádźić krzyżowa (CA,) linii CH. Potym bok iieden CX, Instrumentu W, postaw po linii CH od C, ku H, pátrząc przez Cele
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 36
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
. Gdyż węgielnica, by dobrze łokciowa, długiej krzyżowej bez znacznego błędu wydać niemoże, jako cię doświadzczenie nauczy. §. I. Sposób wyprowadzenia linii Krzyżowej, przy Węgielnicy. Patrz na Figurę poprzedzającą. MUlarze, i Cieśle, ten zachiwują. Przystawiwszy Węgielnice LCS, bok jeden CS, do ściany UN tak żeby węgieł jej C, stanął na danym punkcie C; podle boku drugiego Cl, wyciągają sznur, od C punktu naznaczonego, do T, i tym sznurem, znaczą krzyżową CT, by nadłuższą, nie bez znacznej omyłki, jako się rzekło.
§. II. DOskonałej krzyżową CT, tak znajdziesz, nie mając węgielnice,
. Gdyż węgielnicá, by dobrze łokćiowa, długiey krzyżowey bez znácznego błędu wydáć niemoże, iáko ćię doświádzczenie náuczy. §. I. Sposob wyprowádzęnia linii Krzyżowey, przy Węgielnicy. Pátrz ná Figurę poprzedzáiącą. MUlárze, y Cieśle, ten záchiwuią. Przystáwiwszy Węgielnice LCS, bok ieden CS, do śćiány VN ták żeby węgieł iey C, stánął ná dánym punkćie C; podle boku drugiego Cl, wyćiągáią sznur, od C punktu náznáczonego, do T, y tym sznurem, znáczą krzyżową CT, by nadłuższą, nie bez znáczney omyłki, iáko się rzekło.
§. II. DOskonáłey krzyżową CT, ták znaydźiesz, nie máiąc węgielnice,
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 37
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
