podczaszego, co jest za przyczyna, Że tak siłę wychodzi na każdy dzień wina. Odpowie ten: „Gdzie wszytkich żup koronnych sole, Tam też i wina siła musi być na stole; Pewnie kędy się Bochnia i Wieliczka złączą, Że tarcalę i tokaj do szczętu wysączą.” „Póki na jednej, polska z węgierską, korony Głowie były, tam też stół i winny, i słony — Rzecze król — ale teraz, skoro się rozporą, Wino kupują, samę sól Polacy biorą. Niechajże to kuchmistrze wiedzą w tajemnicy, Tak solić w kuchni, żeby stawało w piwnicy, Wiedząc, że kwarty soli nie ugasi beczką. Kto
podczaszego, co jest za przyczyna, Że tak siłę wychodzi na każdy dzień wina. Odpowie ten: „Gdzie wszytkich żup koronnych sole, Tam też i wina siła musi być na stole; Pewnie kędy się Bochnia i Wieliczka złączą, Że tarcalę i tokaj do szczętu wysączą.” „Póki na jednej, polska z węgierską, korony Głowie były, tam też stół i winny, i słony — Rzecze król — ale teraz, skoro się rozporą, Wino kupują, samę sól Polacy biorą. Niechajże to kuchmistrze wiedzą w tajemnicy, Tak solić w kuchni, żeby stawało w piwnicy, Wiedząc, że kwarty soli nie ugasi beczką. Kto
Skrót tekstu: PotFrasz1Kuk_II
Strona: 205
Tytuł:
Ogród nie plewiony
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1677
Data wydania (nie wcześniej niż):
1677
Data wydania (nie później niż):
1677
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
Waszej staranie i życliwość, pod zazdrość nie podpadłą płacić wdzięcznością, i wszytkę na się na Uprzejmości Waszej wspierać fortunę, i złożyć poufałość. Damy tego w każdych okazjach na żądanie Uprzejmości Waszej dowody, i ustnie, w tym utwierdzamy w krótce Uprzejmość Waszę, ponieważ stąd już za pewne we dwóch dniach prosto na Spisz, Węgierską jednak Granicą ruszemy się. Obiecując sobie, że i tam na nowe a da Bóg fortunne Uprzejmości Waszej starania o dostojeństwo Nasze, i wolność Ojczyzny trafiemy skutki. W czym aby Pan Bóg posilał, dobrego od niego Uprzejmości Waszej życzemy zdrowia. Dan w Głogowku, Dnia XVI. Miesiąca Grudnia. M.DC.LV
Wászey stáránie y życliwość, pod zazdrość nie podpádłą płáćić wdźięcznośćią, y wszytkę ná się ná Vprzeymośći Wászey wspieráć fortunę, y złożyć poufáłość. Damy tego w káżdych okázyách ná żądánie Vprzeymośći Wászey dowody, y vstnie, w tym vtwierdzamy w krotce Vprzeymość Wászę, poniewasz ztąd iuż zá pewne we dwoch dniách prosto ná Spisz, Węgierską iednák Gránicą ruszemy się. Obiecuiąc sobie, że y tám ná nowe á da Bog fortunne Vprzeymośći Wászey stáránia o dostoieństwo Násze, y wolność Oyczyzny tráfiemy skutki. W czym áby Pan Bog pośilał, dobrego od niego Vprzeymośći Wászey życzemy zdrowia. Dan w Głogowku, Dńiá XVI. Miesiącá Grudniá. M.DC.LV
Skrót tekstu: LubJMan
Strona: 11
Tytuł:
Jawnej niewinności manifest
Autor:
Jerzy Sebastian Lubomirski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1666
Data wydania (nie wcześniej niż):
1666
Data wydania (nie później niż):
1666
li in toto, służy Najjaśniejszym Ausłriackim Domom, non disputo, po zejściu płci Męskiej.
CESARZE de Domo Austriaca, ile byli Królami Węgierskiemi, cokolwiek między Adriatyckim a Czarnym Morzem leży, wyjąwszy od Turków wydarte Dytiones, tego wszystkiego byli Panami: Ile byli Królami Czeskiemi, byli Elektorami Imperyj; które Czeskie Berło wraz z Węgierską Koroną, Albertus II z Elżbietą Jedynaczką Córką Zygmunta Króla Węgierskiego, wziąwszy Ligę Małżeńską, w Dom wniósł Austriacki Maciej, Ferdynand, i inni Cesarze Austriacy potwierdzili, resztę Armis, wygubiwszy Husytów i Taborytów, swemu podbili Państwu. Ze tandem Ce- o Imperium Rżymsko-Niemieckim i Elektorach,
sarz Rzymski oraz jest Królem Rzymskim, tedy Syna
li in toto, słuzy Nayiasnieyszym Ausłryackim Domom, non disputo, po ześciu płci Męskiey.
CESARZE de Domo Austriaca, ile byli Krolami Węgierskiemi, cokolwiek między Adryatyckim a Czarnym Morzem leży, wyiąwszy od Turkow wydarte Ditiones, tego wszystkiego byli Panami: Ile byli Krolami Czeskiemi, byli Elektorami Imperii; ktore Czeskie Berło wraz z Węgierską Koroną, Albertus II z Elżbietą Iedynaczką Corką Zygmunta Krola Węgierskiego, wziąwszy Ligę Małżeńską, w Dom wniosł Austryacki Maciey, Ferdynand, y inni Cesarze Austryacy potwierdzili, resztę Armis, wygubiwszy Husytow y Taborytow, swemu podbili Państwu. Ze tandem Ce- o Imperium Rżymsko-Niemieckim y Elektorach,
sarz Rzymski oraz iest Krolem Rzymskim, tedy Syna
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 500
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
sejm zaczęty pod laską Tadeusza Ogińskiego, naówczas pisarza wielkiego W. Ks. Lit., a teraźniejszego kasztelana trockiego. Był to sejm barzo liczny w posłów, bo koronne sejmiki wszystkie stanęły, w Litwie zaś tylko dwa były zerwane, lidzki i brzeski. Cyrkumstancja pryncypalna sejmu ta była, że naówczas była wojna między królową węgierską cesarzową z jednej a Prusakiem i Francuzem z drugiej strony. Król nasz jako elektor był do tejże implikowany wojny. Chciał tedy król, ażeby Polska aukcję wojska miała i do tejże wojny przeciwko Prusakowi implikowana była. Książęta Czartoryscy, naówczas będący w dworskich faworach, mocno się o to starali, gdy zaś familia Potockich
sejm zaczęty pod laską Tadeusza Ogińskiego, naówczas pisarza wielkiego W. Ks. Lit., a teraźniejszego kasztelana trockiego. Był to sejm barzo liczny w posłów, bo koronne sejmiki wszystkie stanęły, w Litwie zaś tylko dwa były zerwane, lidzki i brzeski. Cyrkumstancja pryncypalna sejmu ta była, że naówczas była wojna między królową węgierską cesarzową z jednej a Prusakiem i Francuzem z drugiej strony. Król nasz jako elektor był do tejże implikowany wojny. Chciał tedy król, ażeby Polska aukcję wojska miała i do tejże wojny przeciwko Prusakowi implikowana była. Książęta Czartoryscy, naówczas będący w dworskich faworach, mocno się o to starali, gdy zaś familia Potockich
Skrót tekstu: MatDiar
Strona: 235
Tytuł:
Diariusz życia mego, t. I
Autor:
Marcin Matuszewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1754 a 1765
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1765
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Bohdan Królikowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1986
niego często się bawiłem. Sosnowski zaś, pisarz lit., jakby naumyślnie nieprędko z Łęcznej powracał.
Gdy się tak bawię w Przybysławicach, przyszła wiadomość, że król pruski wszedł z wojskiem do Saksonii i że król na sejm nie przyjedzie z Saksonii do Warszawy. Król albowiem pruski z takich okoliczności zaczął wojnę z królową węgierską cesarzową, to jest z domem austriackim, z Francją i z Moskwą, a Saksonią obrał sobie za magazyn i plac wojny. Trzy największe w Europie poburzył na siebie potencje, do których ligi Saksonia i Szwecja tudzież Rzesza Niemiecka przyłączyła się. Jedną tylko tenże król pruski miał po sobie Anglią, od której też pierwsza
niego często się bawiłem. Sosnowski zaś, pisarz lit., jakby naumyślnie nieprędko z Łęcznej powracał.
Gdy się tak bawię w Przybysławicach, przyszła wiadomość, że król pruski wszedł z wojskiem do Saksonii i że król na sejm nie przyjedzie z Saksonii do Warszawy. Król albowiem pruski z takich okoliczności zaczął wojnę z królową węgierską cesarzową, to jest z domem austriackim, z Francją i z Moskwą, a Saksonią obrał sobie za magazyn i plac wojny. Trzy największe w Europie poburzył na siebie potencje, do których ligi Saksonia i Szwecja tudzież Rzesza Niemiecka przyłączyła się. Jedną tylko tenże król pruski miał po sobie Anglią, od której też pierwsza
Skrót tekstu: MatDiar
Strona: 716
Tytuł:
Diariusz życia mego, t. I
Autor:
Marcin Matuszewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1754 a 1765
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1765
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Bohdan Królikowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1986
mu Towarzysz w twarz się ciąwszy szablą, radząc aby krwie wylaniem, swojej w cudzych krajach szukać sławy. Potym Kleczkowskim Hetmanie, około Roku 1629. pod Horną zabitym; nastąpił Stanisław Rusinowski Herbu Godzięba, w Państwach Cesarskich zwycięstwy Celebris: pod Labą. 1500. zniósł nieprzyjaciół, teste Starowolski: pod Pragą w rozsypkę napędził Węgierską Hussarią, 22. Chorągwie im odebrał, i Cesarskiemu oddal Generałowi, samego nawet Fryderyka Chorągiew jemu się dostała. Drugi raz pod Strażnicą zbiwszy Węgrów, Chorągwi ich 28. Cesarzowi odesłał do Wiednia. Na ostatek pod Chocimem, za Polaków przeciw Turkom stawając, strenuè Roku 1621. od kuli poległ: teste Kobierzycki in Uladyslau
mu Towarzysz w twarz się ciąwszy szablą, radząc aby krwie wylaniem, swoiey w cudzych kraiach szukać sławy. Potym Klecżkowskim Hetmanie, około Roku 1629. pod Horną zabitym; nastąpił Stanisław Rusinowski Herbu Godzięba, w Państwach Cesarskich zwycięstwy Celebris: pod Labą. 1500. zniosł nieprzyiacioł, teste Starowolski: pod Pragą w rozsypkę napędził Węgierską Hussaryą, 22. Chorągwie im odebrał, y Cesarskiemu oddal Generałowi, samego nawet Fryderyka Chorągiew iemu się dostała. Drugi raz pod Strażnicą zbiwszy Węgrow, Chorągwi ich 28. Cesarzowi odesłał do Wiednia. Na ostatek pod Chocimem, za Polakow przeciw Turkom stawaiąc, strenuè Roku 1621. od kuli poległ: teste Kobierzycki in Vladislau
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 42
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
Korony Węgierskiej, jako to wspomina Kromer; ale żeby za to Król miał być sprowadzony do Polski pod Gliniany, i tam na Tronie na trupach potraconych Senatorów erygowanym, o złe rządy i niesprawiedliwe intenta straszony, cale nie namienia, żeby się tak wielki werydyk z prawdą nie minął. Nie nalczało Regnanta, oprócz Polskiej, Węgierską Koroną ukoronowanego tak traktować, bo to był nie Piast kołodziej; wiem że mu Wojska asystowałyby, do Polski wyjeżdzającemu: tanta Maiestas skonfundowałaby, Wojsko Marszałka Rokoszu. A nie tylko nasi Kronikarze, (którzy by mogli propter ignominiam Gentis, takiego szpetnego traktam entu Senatorów nie wspomnieć) tego, nigdzie nie piszą dawni
Korony Węgierskiey, iako to wspomina Kromer; ale żeby za to Kròl miał być sprowadzony do Polski pod Gliniany, y tam na Tronie na trupach potraconych Senatoròw erygowanym, o złe rządy y niesprawiedliwe intenta straszony, cale nie namienia, żeby się tak wielki werydyk z prawdą nie minął. Nie nalcżało Regnanta, oprocz Polskiey, Węgierską Koroną ukoronowanego tak traktować, bo to był nie Piast kołodzièy; wiem że mu Woyska assystowałyby, do Polski wyieżdzaiącemu: tanta Maiestas skonfundowałaby, Woysko Marszałka Rokoszu. A nie tylko nasi Kronikarze, (ktorzy by mogli propter ignominiam Gentis, takiego szpetnego traktam entu Senatoròw nie wspomnieć) tego, nigdzie nie piszą dawni
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 51
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
była koło Renu.
Pięć Kościołów Miasto Quinque Ecclesiae od 5. Kościołów nie Geografia Generalna i pastykularna
daleko Drawy nad rzeczką Noryz. Z: Stefan tu fundował Biskupstwo. BELGRAD klucz całego Królestwa Wegierskiego eessit Turkom Roku 1739. JUVARYN albo RAAB Miasto Biskupie nad weściem Raab alias Arabanu rzeki w Dunaj, z Forrecą najmocniejszą Węgierską. Tu Eugeniusz Generalissimus Wojsk Cesarskich Miecz święcony i Czapkę odebrał z Rzymu Roku 1716. wojując z Turkami.
Parkany alias Baracanum miejsce, gdzie Turcy zbici Roku 1683 Eisensiatt, albo Kismartonium Miasto cudny ma Dzwon ważący funtów 17500.
O TRANSYLWANII, albo Siedmiogrodzskiej ziemi tosię przydaje, iż przedtym sub nomine DACIE po zwyciężonym Decebali Królu
była koło Renu.
Pięć Kościołow Miasto Quinque Ecclesiae od 5. Kościołow nie Geografia Generalna y pastykularna
daleko Drawy nad rzeczką Noryz. S: Stefan tu fundował Biskupstwo. BELGRAD klucz całego Krolestwa Wegierskiego eessit Turkom Roku 1739. IUVARIN albo RAAB Miasto Biskupie nad weściem Raab alias Arrabanu rzeki w Dunay, z Forrecą naymocnieyszą Węgierską. Tu Eugeniusz Generalissimus Woysk Cesarskich Miecz święcony y Czapkę odebrał z Rzymu Roku 1716. woiuiąc z Turkami.
Parkany alias Baracanum mieysce, gdzie Turcy zbici Roku 1683 Eisensiatt, albo Kismartonium Miasto cudny ma Dzwon ważący funtow 17500.
O TRANSYLWANII, albo Siedmigrodzskiey ziemi tosię przydaie, iż przedtym sub nomine DACIAE po zwyciężonym Decebali Krolu
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 285
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
, dowodzą ad oculum pokazując. Całego świata praecipue o PolscE
że od Węgierskiej granicy, na mil 30, a w niektórych miejscach na mil 60, idąc ku Pułnocy, mogłyby być sadzone wina przy należytej aplikacyj i nie żałowaniu pracy i kosztu. Ludzi też do tego sposobnych jest dosyć naszych Polskich, po nad granicą Węgierską mieszkających, którzy tysiącami do Wegier idą na robotę koło wina dla swego zarobku, w czym są dobrze wyćwiczeni, a w Polsce byliby Magistri in hac arte. Heirat w Księdze 6 Theatri Urbium świadczy, że na Rusi koło Lwowa dawnych czasów WINNICE się wielkie i wyśmienite znajdowały. Archivum też Lwowa Miasta wspomina, że
, dowodzą ad oculum pokazuiąc. Całego świata praecipuè o POLSZCZE
że od Węgierskiey granicy, na mil 30, a w niektorych mieyscach na mil 60, idąc ku Pułnocy, mogłyby być sadzone wina przy należytey applikacyi y nie żałowaniu pracy y kosztu. Ludzi też do tego sposobnych iest dosyć naszych Polskich, po nad granicą Węgierską mieszkaiących, ktorzy tysiącami do Wegier idą na robotę koło winá dla swego zárobku, w czym są dobrze wyćwiczeni, a w Polszcze byliby Magistri in hac arte. Heirat w Księdze 6 Theatri Urbium świadczy, że na Rusi koło Lwowa dawnych czasow WINNICE się wielkie y wyśmienite znaydowały. Archivum też Lwowa Miasta wspomina, że
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 296
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
w której Roku 1251 za modlitwą Z. Kunegundy solne żupy otworzone. Tu WiśniCZ z pięknym Pałacem: Sebastian Lubomirski Kasztelan Wojnicki kupiwszy tę Włość, od Cesarza Kreowany Comes S. R. J. in Wiśnicz. Gdzie Stanisław Wojewoda Krakowski po zakończonej Chocimskiej, Kościół wspaniały Servatori Christo wymurował sub cura Karmelitów Bosych NOWYTARG pod granicą Węgierską, ma złote weny. Tu SPISKA ZIEMIA już odemnie tu wspomniana, przy opisaniu Węgier. Gdzie Lubowla Starostwo bez jurysdykcyj, olim osobno, teraz z Spiskim Starostwem chodzące, mając wsobie 5 Miast. W PODOLENCU Stal wyśmienita. W Drużbaku Miasteczku wody zdrowe na choroby: a w lasach zabijające ptaków przelatających. Na
w ktorey Roku 1251 za modlitwą S. Kunegundy solne żupy otworzone. Tu WISNICZ z pięknym Pałacem: Sebastyan Lubomirski Kasztelan Woynicki kupiwszy tę Włość, od Cesarza Kreowany Comes S. R. J. in Wisnicz. Gdzie Stanisław Woiewoda Krakowski po zakończoney Chocimskiey, Kościoł wspaniały Servatori Christo wymurował sub cura Karmelitow Bosych NOWYTARG pod granicą Węgierską, ma złote weny. Tu SPISKA ZIEMIA iuż odemnie tu wspomniana, przy opisaniu Węgier. Gdzie Lubowla Starostwo bez iurisdikcyi, olim osobno, teraz z Spiskim Starostwem chodzące, maiąc wsobie 5 Miast. W PODOLENCU Stal wysmienita. W Drużbaku Miasteczku wody zdrowe na choroby: a w lasach zabiiaiące ptakow przelataiących. Na
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 332
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756