i Azyj, w Ameryce niektóre insuły, resztę morza lodowatego, i jeżeli która za nim jest część ziemi. Kraj subpolarny południowy, jest ta część ziemi, która się zamyka między cyrkułem polarnym południowym i samym polum, dokoła szeroka na grdusów 23. i pół. Zawiera w sobie oprócz morza, samę ziemię nieznajomą. Własności pomienionych krajów są następujące.
XXIII. Krajów podsłonecznych, to jest, którym słońce południowe nad samą czasami świeci głową, własności są te. 1. Kto na cyrkule ekwinokcjalnym mieszka ma dzień zawsze równy nocy, godzin 12, Wszystkie które na Niebie są gwiazdy, tak północe jako i południowe konstelacje, zawsze widzieć może.
y Azyi, w Ameryce niektore insuły, resztę morza lodowatego, y ieżeli ktora zá nim iest część ziemi. Kráy subpolarny południowy, iest tá część ziemi, ktorá się zamyká między cyrkułem polarnym południowym y samym polum, dokoła szeroka ná grdusow 23. y puł. Záwiera w sobie oprocz morża, samę ziemię nieznaiomą. Włásności pomienionych kraiow są następuiące.
XXIII. Kraiow podsłonecznych, to iest, ktorym słońce południowe nad samą czasami świeci głową, własności są te. 1. Kto ná cyrkule ekwinokcyalnym mieszka má dzień zawsze rowny nocy, godzin 12, Wszystkie ktore ná Niebie są gwiazdy, ták pułnocne iáko y południowe konstellacye, zawsze widzieć może.
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: C2
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
południowy, jest ta część ziemi, która się zamyka między cyrkułem polarnym południowym i samym polum, dokoła szeroka na grdusów 23. i pół. Zawiera w sobie oprócz morza, samę ziemię nieznajomą. Własności pomienionych krajów są następujące.
XXIII. Krajów podsłonecznych, to jest, którym słońce południowe nad samą czasami świeci głową, własności są te. 1. Kto na cyrkule ekwinokcjalnym mieszka ma dzień zawsze równy nocy, godzin 12, Wszystkie które na Niebie są gwiazdy, tak północe jako i południowe konstelacje, zawsze widzieć może. Dwa razy w rok nad samą głową ma południowe słońce, 21. Marca, i 21. Września. Przez sześć miesięcy
południowy, iest tá część ziemi, ktorá się zamyká między cyrkułem polarnym południowym y samym polum, dokoła szeroka ná grdusow 23. y puł. Záwiera w sobie oprocz morża, samę ziemię nieznaiomą. Włásności pomienionych kraiow są następuiące.
XXIII. Kraiow podsłonecznych, to iest, ktorym słońce południowe nad samą czasami świeci głową, własności są te. 1. Kto ná cyrkule ekwinokcyalnym mieszka má dzień zawsze rowny nocy, godzin 12, Wszystkie ktore ná Niebie są gwiazdy, ták pułnocne iáko y południowe konstellacye, zawsze widzieć może. Dwa razy w rok nad samą głową má południowe słońce, 21. Márca, y 21. Września. Przez sześć miesięcy
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: C2
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
słońce, nie tak dogrzewa, lecz daleko bardziej w Lipcu i Sierpniu gdy się od nas oddala. I nie tak zima nam dokucza, gdy słońce w Listopadzie i Grudniu od nas się usuwa jako gdy w Styczniu i Lutym do nas się przymyka:
XXV. Krajów zasłonecznych, między solstycjonalnym, i polarnym północemi cyrkułami położonych własności są następujące. Iż w nich mięszkający nigdy południowego nad głową nie mają słońca, ledwie które Księżyc i insze planety, to jest te, które są bliższe cyrkułu solstycjonalnego. Wszystkie konstelacje północe widzieć mogą, a wiele południowych, według proporcyj bardziej północiejszych krajów, nie widzą. Jedno tylko mają lato około Czerwca, jednę zimę
słońce, nie ták dogrzewa, lecz daleko bárdziey w Lipcu y Sierpniu gdy się od nas oddala. Y nie ták zima nám dokucza, gdy słońce w Listopadzie y Grudniu od nas się usuwa iáko gdy w Styczniu y Lutym do nas się przymyka:
XXV. Kráiow zasłonecznych, między solstycyonalnym, y polarnym pułnocnemi cyrkułami położonych włásności są nastepuiące. Iż w nich mięszkaiący nigdy południowego nad głową nie maią słońcá, ledwie ktore Xiężyc y insze planety, to iest te, ktore są bliszsze cyrkułu solstycyonalnego. Wszystkie konstellacye pułnocne widzieć mogą, á wiele południowych, według proporcyi bardziey pułnocnieyszych kraiow, nie widzą. Iedno tylko maią lato około Czerwca, iednę zimę
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: C3
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
. Grudnia, noc co raz mniejsza. Od Grudnia zaś aż do Czerwca noc coraz większa, dzień mniejszy. Od 21. Września do 21. Marca dni dłuższe niż nocy: a od Marca do Września nocy dłuższe niżeli dni.
XXVI. Krajów subpolarnych między polarnym północym cyrkułem i jegoż polum leżących, te są własności. Iż żadnego planety nad głową nigdy nie mają. Iż jedno lato i to bardzo krótkie około Czerwca, jednę zimę i to daleko dłuższą i cięższą około Grudnia mają. Mieszkańcy na samym cyrkule polarnym w Czerwcu mają dzień najdłuższy 24. godzin; w Grudniu noc godzin 24. Mięszkańcy zaś za cyrkułem polarnym tegoż czasu
. Grudnia, noc co raz mnieysza. Od Grudnia zaś aż do Czerwca noc coraz większa, dzień mnieyszy. Od 21. Września do 21. Marca dni dłuszsze niż nocy: á od Marcá do Września nocy dłuszsze niżeli dni.
XXVI. Kraiow subpolárnych między polarnym pułnocnym cyrkułem y iegoż polum leżących, te są włásności. Iż żadnego plánety nad głową nigdy nie máią. Iż iedno láto y to bardzo krotkie około Czerwca, iednę zimę y to daleko dłuszszą y cięższą około Grudnia maią. Mieszkańcy ná sámym cyrkule polarnym w Czerwcu maią dzien naydłuszszy 24. godzin; w Grudniu noc godzin 24. Mięszkańcy zaś za cyrkułem polarnym tegoż czasu
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: C3
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
promieni słońca lubo podziemnego, oświecających Niebo i Atmosferę. Konstelacje południowe niżej ekwatora położone ledwie które widzieć mogą, wszystkie zaś nad ekwatorowe. Pod polum zaś północym mięszkającym żadne gwiazdy niewschodzą ani zachodzą, ale tylko nad choryzontem dokoła krążą. Krajów zaś subpolarnych między polarnym południowym cyrkułem i jegoż polum leżących wspacznym sposobem też są własności. Iż jedno lato około Grudnia, jednę zimę około Czerwca mają. Mięszkańcy na cyrkule polarnym w Grudniu dzień godzin 24. w Czerwcu noc także 24. godzin liczą. I im bliższe kraje polum, tym dzień jednej części roku, a noc drugiej ustawiczniejszą. Konstelacje północe ledwie które widzieć mogą, wszystkie zaś widzą nadekwatorowe
promieni słońca lubo podziemnego, oświecaiących Niebo y Atmosferę. Konstellacye południowe niżey ekwatora położone ledwie ktore widzieć mogą, wszystkie zaś nad ekwatorowe. Pod polum zaś pułnocnym mięszkaiącym żadne gwiazdy niewschodzą ani zachodzą, ále tylko nad choryzontem dokoła krążą. Kraiow zaś subpolarnych między polarnym południowym cyrkułem y iegoż polum leżących wspacznym sposobem też są włásności. Iż iedno lato około Grudniá, iednę zimę około Czerwca maią. Mięszkańcy ná cyrkule polarnym w Grudniu dzień godzin 24. w Czerwcu noc także 24. godzin liczą. Y im bliszsze kraie polum, tym dzień iedney części roku, á noc drugiey ustawicznieyszą. Konstellacye pułnocne ledwie ktore widzieć mogą, wszystkie zaś widzą nadekwatorowe
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: C3v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
, rzekami Tanais, Wolga, Tobol, i Oby. Długość jej Geografowie liczą na mil 900. Niemieckich: szerokość na mil 550. Kraje Europy leżą między cyrkułem solstycjonalnym i subpolarnym północym, z niejakim wybiegiem za tenże cyrkuł niektórych krajów. Jako to Norwegii, Lapponii, Rossyj, i Tartaryj. Zaczym te mają własności, które są wwypisane pod liczbą XXV. Zamyka w sobie pryncypalne państwa poczynając od zachodniego Oceanu: Portugalią, Hiszpanią, Francją, Włochy, Insuły na morzu Medyterrańskim, Niemce, Anglią, Danią, Szwecją, i inne Insuły i Peninsuły, Moskwę, Turcją Europejską, Węgry i Polskę. PortugalIA
LVI. Portugalia albo Luzytania
, rzekámi Tánáis, Wolgá, Tobol, y Oby. Długość iey Geografowie liczą ná mil 900. Niemieckich: szerokość ná mil 550. Kráie Europy leżą między cyrkułem solstycyonálnym y subpolárnym pułnocnym, z nieiákim wybiegiem zá tenże cyrkuł niektorych kraiow. Iáko to Norwegii, Lápponii, Rossyi, y Tártáryi. Záczym te máią włásności, ktore są wwypisáne pod liczbą XXV. Zámyká w sobie pryncypálne páństwa poczynáiąc od záchodniego Oceánu: Portugállią, Hiszpánią, Fráncyą, Włochy, Insuły ná morzu Medyterrańskim, Niemce, Anglią, Danią, Szwecyą, y inne Insuły y Peninsuły, Moskwę, Turcyą Europeyską, Węgry y Polskę. PORTUGALLIA
LVI. POrtugallia albo Luzytánia
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: E3
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
set mil wyciągnione, Polskę, dzielą, Alpes i góry prawie całej ziemi wielkością przechodzą. Ku Rusi ciągnąc Beszkiedzkich gór imię biorą. Złotych minerałów, Magnesu, Kryształu, nawet diamentów, i innych ledwie nie wszystkich Kruszców że są fodyny: świadczą Tylkowski Starowolski etc. Zamykają w sobie wody Mineralne: źrzodła medyczne, i własności rozmaitych. Są łożyskiem zwierza różnego. Są pastwiskiem całotelnim inwentarzów osobliwie licznych stad owiec. Znajdują się na samym ich wierzchołku dość obszerne jeziora, gdzie maszty i ułomki okrętów częstokroć się pokazują. II. W Krakowskim są znaczne góry Babia góra: Pasierbiec Wawel. III. W Sandomierskim Łysa góra: na której Emeryk Syn Z
set mil wyciągnione, Polskę, dzielą, Alpes y gory prawie całey ziemi wielkością przechodzą. Ku Rusi ciągnąc Beszkiedzkich gor imię biorą. Złotych mineráłow, Magnesu, Kryształu, nawet dyamentow, y innych ledwie nie wszystkich Kruszczow że są fodyny: świadczą Tylkowski Starowolski etc. Zamykáią w sobie wody Mineralne: źrzodłá medyczne, y włásności rozmáitych. Są łożyskiem zwierza rożnego. Są pastwiskiem całotelnim inwentarzow osobliwie licznych stad owiec. Znayduią się ná sámym ich wierzchołku dość obszerne ieziora, gdzie maszty y ułomki okrętow częstokroć się pokázuią. II. W Krakowskim są znaczne gory Babia gora: Pasierbiec Wawel. III. W Sandomirskim Łysa gora: ná ktorey Emeryk Syn S
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: K3v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
względem ziemi, służących.
I. Z map, jako i z sfery ziemnej łatwo dojść możesz które są kraje, Państwa i Prowincje podsłoneczne. Zaczym jakie mają własności i rewolucją corocznią opisaną w liczbie XXIII. Informacyj II. Które kraje zasłoneczne i co ich za własności wypisane w liczbie XXV. Które subpolarne i które ich własności wyrażone w liczbie XXVI. Które kraje wschodnie albo zachodnie, południowe albo północe, o których w liczbie XXIX II. W Mapach masz wyrażone pryncypalne góry, Rzeki, jak i przez które Państwa płyną. Z kąd początek biorą i gdzie w padają. III. W Partykularnych mapach masz granice Prowincyj kropkami wyznaczone: którymi jedna
względem ziemi, służących.
I. Z mapp, iáko y z sfery ziemney łatwo doiść możesz ktore są kráie, Państwa y Prowincye podsłoneczne. Záczym iákie maią własności y rewolucyą corocznią opisaną w liczbie XXIII. Jnformacyi II. Ktore kraie zásłoneczne y co ich zá własności wypisane w liczbie XXV. Ktore subpolarne y ktore ich własności wyrażone w liczbie XXVI. Ktore kráie wschodnie álbo záchodnie, południowe álbo pułnocne, o ktorych w liczbie XXIX II. W Mappach masz wyrażone pryncypálne gory, Rzeki, iák y przez ktore Państwa płyną. Z kąd początek biorą y gdzie w padáią. III. W Partykulárnych mappach masz gránice Prowincyi kropkámi wyznaczone: ktorymi iedna
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: M3v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
jako to w kagańcach/ abo w lampach możesz dobrze obaczyć; ta zaś pośledniejsza sucha i rzadka/ prędko się też od ognia zapali: ale prędko gaśnię/ i nie długo trwa: jako to widać często kiedy zapa/ la kto zgrzebie/ abo słomę/ abo i papier. Przypatrz że się teraz jeśliż te własności hałunowi mogą służyć abo nie. Oczywiście to baczyć możesz/ że hałun ani tłusty jest/ ani też nic oliwnego to jest oliwie podobnego w sobie nie ma/ gdyż jest hałun suchy: toć podobno dla tej suchości łatwie się może zapalić: ale ta suchość jest siccitas terrestris: to jest suchość ziemna/ która nie
iáko to w kágańcách/ ábo w lampách możesz dobrze obacżyć; tá záś poślednieysza sucha y rzadka/ prędko się też od ogniá zápali: ále prędko gáśńię/ y nie długo trwa: iáko to widáć cżęsto kiedy zápa/ lá kto zgrzebie/ abo słomę/ ábo y pápier. Przypátrz że się teraz ieśliż te własnośći háłunowi mogą służyć ábo nie. Ocżywiśćie to bacżyć możesz/ że háłun áni tłusty iest/ áni też nic oliwnego to iest oliwie podobnego w sobie nie ma/ gdyż iest háłun suchy: toć podobno dla tey suchośći łatwie sie może zápalić: ále tá suchość iest siccitas terrestris: to iest suchość źiemna/ ktora nie
Skrót tekstu: SykstCiepl
Strona: 107.
Tytuł:
O cieplicach we Skle ksiąg troje
Autor:
Erazm Sykstus
Drukarnia:
Krzysztof Wolbramczyk
Miejsce wydania:
Zamość
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1617
Data wydania (nie wcześniej niż):
1617
Data wydania (nie później niż):
1617
jego, nam na przykład podanych.
1. WTórą część jako się w przeszłym rozdziale rzekło przykładu nam zosjawionego podaje do naśladowania Zbawiciel nasz/ w postępkach i dziełach swoich nam okazanych/ podczas znaczniejszego swego Zjawienia się światu/ gdy prawdę/ i Z. Ewangeliej naukę wszytkim przepowiadał. W których to jego przedziwnych sprawach trzy osobliwe własności nierozdzielne były/ i zawsze się wydawały. Uwaga/ dzielność/ i łagodność/ dawno przepowiedziane od Mędrca dzieł jego przymioty. Sap: 1. Atigit a fine usq; ad finem fortiter, et dysponit omnia suaviter. 2. Vwagi i z wielkim rozsądkiem w rzeczach swych postępowania nauczył nas Pan/ kiedy czekał aż lat
iego, nam ná przykład podánych.
1. WTorą część iáko się w przeszłym rozdziále rzekło przykłádu nám zosyáwionego podáie do náśládowániá Zbáwićiel nász/ w postępkách y dźiełach swoich nam okázanych/ podczás znácznieyszego swego ziáwieniá się świátu/ gdy prawdę/ y S. Ewangeliey náukę wszytkim przepowiádał. W ktorych to iego przedźiwnych spráwach trzy osobliwe włásnośći nierozdźielne były/ y záwsze się wydáwały. Vwágá/ dźielność/ y łagodność/ dawno przepowiedźiáne od Mędrcá dźieł iego przymioty. Sap: 1. Attigit à fine usq; ad finem fortiter, et disponit omnia suaviter. 2. Vwági y z wielkim rozsądkiem w rzeczach swych postępowaniá náuczył nás Pan/ kiedy czekał aż lát
Skrót tekstu: BujnDroga
Strona: 296
Tytuł:
Droga do domu
Autor:
Michał Bujnowski
Drukarnia:
Akademia Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1688
Data wydania (nie wcześniej niż):
1688
Data wydania (nie później niż):
1688
