. Z których sławniejsze Andrus, Delus, Paros. Sporades także z wielu złożone. Z których sławna Patmus albo Palmossa wygnaniem Z. Jana Ewangelisty. Te wszystkie potencja Turecka opanowała. NIEMCE.
LXXIV. NIemieckie państwo teraz od zachodu graniczy z Burgundyą, Lotaryngią, Kampanią, i Pikardią Prowincjami Francuskiemi. Od południa z Włoską ziemią. Od wschodu z Kroacją, Słowińską ziemią, Węgrami i Polską. Od pułnocy ma morze. Całe państwo Niemieckie od Karola wielkiego podzielone na Niemce niższe albo Belgium, a od niektórych Geografów Flandria nazwane, które dziedziczyło Cesarstwo Rzymskie Ottona III. I na Niemce niższe, do posesji różnych Panów należące. Atoli teraz samo
. Z ktorych słáwnieysze Andrus, Delus, Páros. Sporades tákże z wielu złożone. Z ktorych słáwná Páthmus álbo Pálmossá wygnániem S. Jáná Ewángelisty. Te wszystkie potencyá Turecka opánowáłá. NIEMCE.
LXXIV. NIemieckie páństwo teraz od záchodu graniczy z Burgundyą, Lotáryngią, Kampánią, y Pikardią Prowincyami Francuskiemi. Od południa z Włoską ziemią. Od wschodu z Kroacyą, Słowińską ziemią, Węgrami y Polską. Od pułnocy má morze. Cáłe państwo Niemieckie od Karola wielkiego podzielone ná Niemce niższe álbo Belgium, á od niektorych Geografow Flándria nazwáne, ktore dziedziczyło Cesarstwo Rzymskie Ottoná III. Y ná Niemce niższe, do possessyi rożnych Panow náleżące. Atoli teraz samo
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: F3v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
ono Zachodnie Cesarstwo od Gottów/ Franków/ Alanów/ Burgundów/ i Wandalów targać się poczęło/ zawsze jednak we władzy Cesarzów Rzymskich było/ aż do Cesarza Augustula/ którego Otto Gotski Król miasta Rzyma dostawszy Roku 476. ze Włoch wygnał. A tego czasu Rzymskie Cesarstwo na Zachodzie ustało/ gdy Barbary i Rzymem/ i Włoską Ziemią rozkazowali. Abowiem Królów Rzymskich imię przy Odoakrowych potomkach i sukcesorach przez lat 325. trwało/ to jest pod Gottami przez lat 119. a pod Longobardami przez lat 206. Z kąd najdujemy wiele listów/ Teodoryka Króla/ u Cassidora/ częścią do Senatu Miasta Rzymu/ częścią do ludu Rzymskiego (Hic Theodorisuc Ioan.
ono Zachodnie Cesárstwo od Gottow/ Frankow/ Alanow/ Burgundow/ y Wándálow tárgáć się pocżęło/ záwsze iednák we władzy Cesárzow Rzymskich było/ áż do Cesárzá Augustulá/ ktorego Otto Gotski Krol miástá Rzymá dostawszy Roku 476. ze Włoch wygnał. A tego czásu Rzymskie Cesárstwo na Zachodźie vstáło/ gdy Bárbári y Rzymem/ y Włoską Ziemią roskázowáli. Abowiem Krolow Rzymskich imię przy Odoakrowych potomkach y successorach przez lat 325. trwáło/ to iest pod Gottámi przez lat 119. á pod Longobárdami przez lat 206. Z kąd náyduiemy wiele listow/ Theodoriká Krolá/ v Cassidorá/ cżęśćią do Senatu Miástá Rzymu/ cżęśćią do ludu Rzymskiego (Hic Theodorisuc Ioan.
Skrót tekstu: SmotLam
Strona: 59
Tytuł:
Threnos, to iest lament [...] wschodniej Cerkwi
Autor:
Melecjusz Smotrycki
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1610
Data wydania (nie wcześniej niż):
1610
Data wydania (nie później niż):
1610
i wyrozumieć może/ że i Włoska ziemia i same miasto Rzym pod Gotskich Królów władzą/ a nie pod Papieskim panowaniem były/ aż do wygnania Gottów przez Cesarza Rzymskiego Justyniana ze Włoch sprawą Hetmana jego Belissariusza/ po których namiestnicy albo starostowie do onej krainy pod Tytułem eksarchów posyłać się poczęły/ którzy w Rawennie mieszkając/ wszystką Włoską ziemią przez niemało lat sprawowali/ aż do powstania Królestwa Longobardów/ które się zaczęło Roku Pańskiego 568. a trwało przez lat 206. aż do roku 774. krom zniewolenia jednak samego miasta Rzyma: co wszystko z Prokopiusza/ Jorwanda/ Marcellina/ Pawła Diakona/ i z inszych pism snadnie każdy zrozumie i na oko obaczy
y wyrozumieć może/ że y Włoska ziemiá y sáme miásto Rzym pod Gotskich Krolow władzą/ á nie pod Papieskim pánowániem były/ áż do wygnánia Gottow przez Cesárzá Rzymskiego Iustinianá ze Włoch spráwą Hetmáná iego Belissáriuszá/ po ktorych namiestnicy álbo stárostowie do oney kráiny pod Titułem exárchow posyłáć się pocżęły/ ktorzy w Ráwennie mieszkáiąc/ wszystką Włoską źiemią przez niemáło lat spráwowáli/ áż do powstánia Krolestwá Longobárdow/ ktore się zácżęło Roku Páńskiego 568. á trwáło przez lat 206. áż do roku 774. krom zniewolenia iednák sámego miástá Rzymá: co wszystko z Prokopiuszá/ Iorwándá/ Márcelliná/ Páwłá Diákoná/ y z inszych pism snádnie káżdy zrozumie y ná oko obacży
Skrót tekstu: SmotLam
Strona: 59v
Tytuł:
Threnos, to iest lament [...] wschodniej Cerkwi
Autor:
Melecjusz Smotrycki
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1610
Data wydania (nie wcześniej niż):
1610
Data wydania (nie później niż):
1610
Podobno zapomniał Przymierza Boskiego Nemród, że więcej tą plagą Świata karać nie miał Pan BÓG. Z. Hieronim tłumacząc Izajasza Proroka cap: 14 mówi: że Wieża Babilońska wtenczas, kiedy od kontynuacyj jej supersedowali AEdisicantes, miała już wysokości cztery tysiące kroków, to jest mil Włoskich cztery, gdyż mille pasus w milę w chodzą Włoską, stąd a mille passibus, milliare, albo mila zowie się. Cztery zaś takich mil, albo cztery tysiące kroków. Niemiecką i Polską jednę czynią milę Świadczy i to ten wielki Doktor i tłumacz Pisma Bożego, że za jego ezasu były znaczne Relikwie tejże Wiczy, a umarł Roku Pańskiego 420.
Niektórzy Autorowie,
Podobno zapomniał Przymierza Boskiego Nemrod, że więcey tą plagą Swiata karać nie miał Pan BOG. S. Hieronim tłumacząc Izaiasza Proroka cap: 14 mowi: że Wieża Babylońska wtenczas, kiedy od kontynuacyi iey supersedowali AEdisicantes, miała iuż wysokości cztery tysiące krokow, to iest mil Włoskich cztery, gdyż mille pasus w milę w chodzą Włoską, ztąd á mille passibus, milliare, albo mila zowie się. Cztery zaś takich mil, albo cztery tysiące krokow. Niemiecką y Polską iednę czynią milę Swiadczy y to ten wielki Doktor y tłumacz Pisma Bożego, że za iego ezasu były znaczne Relikwie teyże Wicży, a umarł Roku Pańskiego 420.
Niektorzy Autorowie,
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 112
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
, dziesięć staj nie przechodzą, które staje ćwierci mili Niemieckiej niedochodzą. OLiMPUM Górę Ksenagóras zmierzył także perpendiculariter, tojest wprost biorąc, i nie wyższą znalazł nad dziesięć staj. Świeżsi Matematycy, jakoto Galilaeus twierdzi, że nie masz na Świecie nawet z najwyższych Gór tak wysokiej, któraby wprost mierzona na milę była Włoską wysoko. Drugi Hevelius trzyma, że Góry eciam primae magnitudinis w Świecie perpendiculariter zmierzone, nie przechodzą Niemieckiej mili, co jest rzecz pewna.
Wiele też jest GÓROgien wybuchających,które zowią VULCANOS ŁACINNICI?
ODpowiadam, że w całym Świecie jest ich dosyć. Szentywani Autor naliczył Gór Ognistych 53. Kircher zaś, Maffaeus, i
, dziesięć stay nie przechodzą, ktore staie cwierci mili Niemieckiey niedochodzą. OLYMPUM Gorę Xenagoras zmierzył także perpendiculariter, toiest wprost biorąc, y nie wyższą znalasł nad dziesięć stay. Swieżsi Matematycy, iakoto Galilaeus twierdzi, że nie masz na Swiecie nawet z naywyższych Gor tak wysokiey, ktoraby wprost mierzona na milę była Włoską wysoko. Drugi Hevelius trzyma, że Gory eciam primae magnitudinis w Swiecie perpendiculariter zmierzone, nie przechodzą Niemieckiey mili, co iest rzecz pewna.
Wiele też iest GOROgien wybuchaiących,ktore zowią VULCANOS ŁACINNICI?
ODpowiadam, że w całym Swiecie iest ich dosyć. Szentywani Autor naliczył Gor Ognistych 53. Kircher zaś, Maffaeus, y
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 551
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
siebie, straciwszy wojska swego Rzymskiego, według Liwiusza 40 tysięcy, a według Plutarcha na 50 tysięcy. Wtedy Pierścieni samych Rzymskiej Kawaleryj pół czwarta korca Annibal odesłał do Kartaginy. I gdyby był w tym czasie victoriîs insolescens Wódz ten udał się ku Rzymowi, ta Głowa świata suâ ruinâ adorasset Victorem. Lecz on opanowawszy szczęśliwie Kampanią Włoską Prowincją, i Miasto Kapuę równą olim Rzymowi deliciarum locum, tam jest trochę effaeminatus, od Marcella w siłach umniejszony, bo 6 tysięcy urwał mu wojska. Ale on rewanżując, zniąsł Centoniusza, potym Fulwiusza Flakka, potym trzykroć Marcella Romula atakował, zawsze victor, a jeszcze inną batalią tak fortunatus, że Marcellowi temu i
siebie, stráciwszy woyska swego Rzymskiego, według Liwiusza 40 tysięcy, à według Plutarcha na 50 tysięcy. Wtedy Pierścieni samych Rzymskiey Kawalerii puł czwarta korca Annibal odesłał do Kartaginy. Y gdyby był w tym czasie victoriîs insolescens Wodz ten udał się ku Rzymowi, ta Głowa świata suâ ruinâ adorasset Victorem. Lecz on opanowawszy szczęśliwie Kampanią Włoską Prowincyą, y Miasto Kapuę rowną olim Rzymowi deliciarum locum, tam iest trochę effaeminatus, od Marcella w siłach umnieyszony, bo 6 tysięcy urwał mu woyska. Ale on rewanżuiąc, zniąsł Centoniusza, potym Fulwiusza Flakka, potym trzykroć Marcella Romula attakował, zawsże victor, a ieszcze inną batalią tak fortunatus, że Marcellowi temu y
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 573
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
Panoj Loretańskiej. Królowa Szwedzka Krystyna dała tu dla Najss: Panny sukienkę taksowaną 100. tysięcy Talerów. Izabella Hiszpańska Infantka, przysłała tn sukienkę szacowaną 40. tysięcy Dukatów, Joannes Hybners.
W Powiecię czyli Prowincyj do WŁOCH należącej także, AGER BONONIENSIS zwanej, jest Stolica BONONIA opisana odemnie, stoi nad Renem rzeką Włoską (nie Niemieckim Renem) Ma Pałaców wsobie 156. Piękne tu Kamienice, w których wszystkich Oranżerie, dlatego drzwi, okna po otwierane: a ztego Odor na całe Miasto. Kościołów tu 179. Zbior zacnej Familii. W Akademii bywa po 10 tysięcy Studentów: Tu leży Ciało Z. Dominika w Urnie
Panoy Loretáńskiey. Krolowa Szwedzka Krystyna dała tu dla Nayss: Panny sukienkę taxowaną 100. tysięcy Talerow. Izabella Hiszpańská Infantka, przysłała tn sukienkę szacowáną 40. tysięcy Dukatow, Ioannes Hybners.
W Powiecię czyli Prowincyi do WŁOCH należącey także, AGER BONONIENSIS zwáney, iest Stolica BONONIA opisana odemnie, stoi nad Renem rzeką Włoską (nie Niemieckim Rhenem) Ma Pałacow wsobie 156. Piękne tu Kamienice, w ktorych wszystkich Oranżerie, dlatego drzwi, okna po otwierane: a ztego Odor na całe Miasto. Kosciołow tu 179. Zbior zacney Familii. W Akademii bywa po 10 tysięcy Studentow: Tu leży Ciało S. Dominika w Urnie
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 215
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
spolnie wyglądamy: Tym Czasem już to jest cale nie wątpliwa/ że wszytkie umówione na stronę Cesarza I. M. Chrześcijańskiego Artykuły/ są bardzo pozorne i pożyteczne; Ponieważ przez rozszerzenie teraźniejsze granic/ nowo zawojowanych Krajów; już oraz mieć będzie Cesarz I. M. nigdziej nie przerwaną Komunicacją dziedzicznych Państw swoich/ z Ziemią Włoską/ mając zosobna swoje własne/ zawojowane/ Porty/ nad Adriatyckiem Morżem; którego teraz swobodnie będzie[...] mógł zawsze zażywać op wszelkiego by i najmniejszego sprżeczania się/ przeszkody/ lub protestatii Wenetskich/ zktóremi osobne wtemże teraźniejszem zawartem Pokoju/ są wtej mierze umówione i niecofnienie postanowione Artykuły. Już tak jedy/ jako przez Po
spolńie wyglądamy: Tym Czásem iusz to iest cále nie wątpliwa/ że wszytkie umowione ná stronę Cesárzá I. M. Chrzéśćiáńskiego Artykuły/ są bárdzo pozorne y pożytecżne; Pońiewasz przez rozszerzénie teráźńieysze gránic/ nowo záwoiowánych Kráiow; iusz oraz mieć będźie Cesárz I. M. nigdźiey nie przerwáną Commuńicátią dziedźicżnych Państw swoich/ z Zięmią Włoską/ máiąc zosobná swoie własne/ záwoiowáne/ Porty/ nád Adriátyckiem Morżem; ktorego teraz swobodńie będźie[...] mogł záwsze záżywáć op wszelkiego by y naymnieyszego sprżecżáńia śię/ przeszkody/ lub protestátii Wenetskich/ zktoremi osobne wtemże teráźńieyszem záwártem Pokoiu/ są wtey mierze umowione y ńiecofńieńie postánowione Artykuły. Iusz ták iedy/ iáko przez Po
Skrót tekstu: PoczKról
Strona: 18
Tytuł:
Poczta Królewiecka
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Królewiec
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
wiadomości prasowe i druki ulotne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1718
Data wydania (nie wcześniej niż):
1718
Data wydania (nie później niż):
1718
kwiatu/ a daj gorąco na Stół. KsI.VI. Potrawa z Bulwami także XLVII. Potrawa z Kauleropą także. Rozdział Pierwszy, XLVIII. Potrawa z Kardami także, XLIX. Potrawa z Kaulefiorami także. L. Potrawa z Szparagami także. LI. Potrawa z Popimi Jajkami także. LII. Potrawa z Kapustą Włoską także,
I ż inszemi wszytkiemi ogródnemi rzeczami tak masz gotować? z Ogórkami/ których nie odwarzać/ ale ochędożyć skórkę/ poprzekrawać na dwoje/ i siekaniną ponakładać/ tak jako Figatelle/ z Sałatą także/ którą tąż materią możesz nałożyć jeżeli chcesz. LIII. Potrawa z Szczawiem.
Weźmij Kapłona albo Cielęciny/ albo
kwiátu/ á day gorąco ná Stoł. XI.VI. Potráwá z Bulwámi tákże XLVII. Potráwá z Kauleropą tákże. Rozdźiał Pierwszy, XLVIII. Potráwá z Kárdámi tákże, XLIX. Potráwa z Kaulefiorámi tákże. L. Potráwá z Szpárágámi tákże. LI. Potráwá z Popimi Iaykámi tákże. LII. Potráwá z Kápustą Włoską tákże,
Y ż inszemi wszytkiemi ogrodnemi rzeczámi ták masz gotowáć? z Ogorkami/ ktorych nie odwarzáć/ ale ochędożyć skorkę/ poprzekrawać na dwoie/ y śiekániną ponákładáć/ tak iáko Figátelle/ z Sałatą także/ ktorą tąż materyą możesz nałożyć ieżeli chcesz. LIII. Potráwá z Szczawiem.
Weźmiy Kápłoná álbo Cielęćiny/ álbo
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 26
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
jeżeli chcesz. LVIII. Ryby z Selerami.
Ochędożone Selery wstaw/ zasol/ odwarz/ pokraj w talerki Rybę oczesaną pokraj we dzwona/ Cebule drobno/ nakraj i Pietruszki w kostkę/ włóż w kociełek wszytko. wlej trochę wody masła albo oliwy/ Pieprzu/ przywarz/ a daj na stół. LIX. Z Kapustą Włoską Ryby.
Odwarz Kapustę Włoską całkiem/ a odwarzywszy na czworo poprzekrawaj/ Rybę oczesaną pokraj we dzwona/ włóż w kociełek/ zasol/ odwarz/ włóż potym Kapustę/ masła albo oliwy/ Pieprzu/ Kwiatu/ przywarz/ a daj na Stół. Sta Potraw Rybnych LX. Z kaulefiorami Ryby,
Ochędożone Kaulefiory od
ieżeli chcesz. LVIII. Ryby z Selerámi.
Ochędożone Selery wstáw/ zásol/ odwarz/ pokráy w tálerki Rybę oczesáną pokray we dzwoná/ Cebule drobno/ nakray y Pietruszki w kostkę/ włoż w koćiełek wszytko. wley trochę wody masłá albo oliwy/ Pieprzu/ przywarz/ á day na stoł. LIX. Z Kápustą Włoską Ryby.
Odwarz Kápustę Włoską całkiem/ á odwárzywszy ná czworo poprzekraway/ Rybę oczesáną pokráy we dzwoná/ włoż w koćiełek/ zásol/ odwarz/ włoż potym Kápustę/ másłá álbo oliwy/ Pieprzu/ Kwiátu/ przywarz/ á day ná Stoł. Stá Potraw Rybnych LX. Z káulefiorámi Ryby,
Ochędożone Kaulefiory od
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 58
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682