? Ale od początku Tego wszytkiego, z dziwnego porządku, Z tej hatmonii tak wielkiej machiny, Niechybny dowód, że jednej godziny Większe i mniejsze nie uchybią sfery, Skąd i świat w rożne ubiera się cery. Gdyby ku ziemi słońce swymi koły Zbliżyć się miało, poszłaby w popioły; Gdyby się morskie przepaści ruszyły Wiadomą drogą, ziemięby okryły A kiedyby się niesforne żywioły Zmieszały, światby rozdarły na poły. Ale od tego, co władnie zastępy, Wszytko to w twarde ujęto jest krępy
Na czasy wieczne. Takie tedy czyny Widząc najpierwszej wszytkiego przyczyny, Z której te wszytkie wypłynęły rzeczy, Badać się rozum powinien człowieczy. Gdyż
? Ale od początku Tego wszytkiego, z dziwnego porządku, Z tej hatmonii tak wielkiej machiny, Niechybny dowod, że jednej godziny Większe i mniejsze nie uchybią sfery, Zkąd i świat w rożne ubiera się cery. Gdyby ku ziemi słońce swymi koły Zbliżyć się miało, poszłaby w popioły; Gdyby się morskie przepaści ruszyły Wiadomą drogą, ziemięby okryły A kiedyby się niesforne żywioły Zmieszały, światby rozdarły na poły. Ale od tego, co władnie zastępy, Wszytko to w twarde ujęto jest krępy
Na czasy wieczne. Takie tedy czyny Widząc najpierwszej wszytkiego przyczyny, Z ktorej te wszytkie wypłynęły rzeczy, Badać się rozum powinien człowieczy. Gdyż
Skrót tekstu: MorszZWierszeWir_I
Strona: 399
Tytuł:
Wiersze
Autor:
Zbigniew Morsztyn
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
pieśni
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1675
Data wydania (nie wcześniej niż):
1675
Data wydania (nie później niż):
1675
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Wirydarz poetycki
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Aleksander Brückner
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Lwów
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Towarzystwo dla Popierania Nauki Polskiej
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1910
4. równoodległą ścianie PO: która niech będzie GF. Na tej GF, gdy postawisz figurę wielościenną GFECBTK podobną danej PONMLBTS: każda ściana jej przeniesiona na skalę oznajmi jej długość, w takich miarach w jakiej jest wiadoma PO. Drugi Sposób. Dla tych co rachować umieją. NIech będzie Wielościenna figura BCDEFGHL z jedną ścianą wiadomą BC 600 łokci. Przemierzywszy wszytkie ściany miarą skali. Aby były, BC, 380: CD, 700: DE, 350: EF 720: FG, 410: GH, 650: HL, 480: LB, 800. Około Rozmierzania obwodu Figur Płaskich.
Uczyń jako ściana BC, w częściach skale 380:
4. rownoodległą śćiánie PO: ktora niech będźie GF. Ná tey GF, gdy postáwisz figurę wielośćienną GFECBTK podobną dáney PONMLBTS: káżda śćiáná iey przenieśiona ná skálę oznáymi iey długość, w tákich miárách w iákiey iest wiádoma PO. Drugi Sposob. Dla tych co ráchowáć vmieią. NIech będźie Wielośćienna figurá BCDEFGHL z iedną śćiáną wiádomą BC 600 łokći. Przemierzywszy wszytkie śćiány miárą skáli. Aby były, BC, 380: CD, 700: DE, 350: EF 720: FG, 410: GH, 650: HL, 480: LB, 800. Około Rozmierzánia obwodu Figur Płáskich.
Vczyń iáko śćiáná BC, w częśćiách skále 380:
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 69
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
zmierzać. JEżeli sztuka obwodu Cyrkułowego, jest która część cyrkułu wiadoma, naprzykład szósta, ośma, etc. Tedy według Nauki 14. wymierz obwód całego, cyrkułu, a część jego szóstą, ośmą, etc. będzie miara danej części obwodu cyrkułowego. Jeżeli zaś sztuka obwodu cyrkułowego, dana do pomierzenia, nie będzie wiadomą, którąby była częścią cyrkułu? Tak ją wymierzysz. Niech będzie Luneta CD, którą kilka razy dwój na części równe, póki jeden podział CN nie wynidzie mniejszy nisz szósta część cyrkułu, i nie zbliży się do dwunastej. Około Rozmierzania obwodu Figur Płaskich. Zabawa VIII. Figura Nauki 75 Zabawy 4. Około Rozmierzania
zmierzáć. IEżeli sztuká obwodu Cyrkułowego, iest ktora część cyrkułu wiádoma, náprzykład szosta, osma, etc. Tedy według Náuki 14. wymierz obwod cáłego, cyrkułu, á część iego szostą, osmą, etc. będżie miárá dáney częśći obwodu cyrkułowego. Ieżeli záś sztuká obwodu cyrkułowego, dána do pomierzenia, nie będźie wiádomą, ktorąby byłá częśćią cyrkułu? Ták ią wymierzysz. Niech będźie Lunetá CD, ktorą kilká rázy dwoy ná częśći rowne, poki ieden podźiał CN nie wynidźie mnieyszy nisz szosta część cyrkułu, y nie zbliży się do dwunastey. Około Rozmierzánia obwodu Figur Płáskich. Zábáwá VIII. Figurá Náuki 75 Zábáwy 4. Około Rozmierzánia
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 73
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
. Tak Ściana wiadoma 12, do czwartego: Wynidzie półdiameter piąciokątu 10. i 244 29[...] od 11 755 705. abo snadniejszy do wyrozumienia 10. i 10. od 70. Nauka XV. Mając pole figury wielościennej doskonałej, i jej ścianę jednę; inszych figur Wielościennych doskonałych znaleźć pole: byle ich Ściana jedna była wiadomą. UCzyń: jako kwadrat Ściany figury, której masz wiadome pole; do kwadratu ściany figury, której szukasz. Tak pole figury wiadome, do pola figury niewiadomego. Ponieważ jednaż jest proporcja kwadratu ściany wiadomej figury, do kwadratu ściany figury niewiadomej; która figury wiadomej, do figury niewiadomej. Gdyż (według Punktu 1.
. Ták Sćiáná wiádoma 12, do czwartego: Wynidżie połdyámeter piąćiokątu 10. y 244 29[...] od 11 755 705. ábo snádnieyszy do wyrozumienia 10. y 10. od 70. NAVKA XV. Máiąc pole figury wielośćienney doskonáłey, y iey śćiánę iednę; inszych figur Wielośćiennych doskonáłych ználeść pole: byle ich Sćiáná iedná byłá wiádomą. VCzyń: iáko kwádrat Sćiány figury, ktorey masz wiádome pole; do kwádratu śćiány figury, ktorey szukasz. Ták pole figury wiádome, do polá figury niewiádomego. Ponieważ iednáż iest proporcya kwádratu śćiány wiádomey figury, do kwádratu śćiány figury niewiádomey; ktora figury wiádomey, do figury niewiádomey. Gdyż (według Punktu 1.
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 86
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
aż Dziesiokątu, i w niej naleźć takowy wielokąt o IV, V, VI, VII, VIII. etc: angułach, na wierszu pierwszym I. a na wierzszu 5. wziąwszy miarę łokci 40. ramienia EP, (jeżeliś tego wziął miarę w fortecy:) Abo na wierzszu 12. jeżelić jest wiadomą HA.) (2. Tę liczbę łokci nanotowawszy, stejże Tablice w kolumnie V naprzykład, wyjmij miarę półdiametru łokci 297. opuściwszy cale: i uczyń. Jako ramię Piąciokątu na tablicy, łokci 40, daje półdiameter na tejże tablicy łokci 297: tak ramię HP wiadome łokci 25. Piąciokątu który masz rysować
áż Dźieśiokątu, y w niey náleść tákowy wielokąt o IV, V, VI, VII, VIII. etc: ángułách, ná wierszu pierwszym I. á na wierzszu 5. wźiąwszy miárę łokći 40. rámięnia EP, (ieżeliś tego wźiął miárę w fortecy:) Abo ná wierzszu 12. ieżelić iest wiádomą HA.) (2. Tę liczbę łokći nánotowawszy, zteyże Tablice w kolumnie V náprzykład, wyymiy miárę połdyámetru łokći 297. opuśćiwszy cale: y vczyń. Iáko rámię Piąćiokątu ná tablicy, łokći 40, dáie połdyámeter ná teyże tablicy łokći 297: ták rámię HP wiádome łokći 25. Piąćiokątu ktory masz rysowáć
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 107
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
w-obudwu, i godna pochwały Nieśmiertelnej odwaga. Ze gdy jeszcze stały Wojska w-polu, ani Mars ze swej tak gorącej Odtchnął Cery, tylkożby Ojczyźnie ginącej Zdrowie przynieść, i w-takim terminie ją zbawić, Sami się odważyli na ten Szaniec stawić, I bezpiecznie poufać powiewnej ze słomą Pogańskiej dyskrecjej. Była ich wiadomą Traktamentów Tauryka, i które się zdały Starym Wyspy pomykać, ciężko żałowały Bliskie tam Symplegady; że będąc w-tym pierzu I ochronach u Twojej, o Wielki Kanclerzu Pięknej Dziewki, ziemia mu i łoże darniowe I Ciorba, i bastramy, i chude chlebowe Z-wodą były Suchary, póki wyprawione, A długo rachowane
w-obudwu, i godna pochwały Nieśmiertelney odwagá. Ze gdy ieszcze stały Woyská w-polu, áni Márs ze swey tak gorącey Odtchnął Cery, tylkożby Oyczyźnie ginącey Zdrowie przynieść, i w-takim terminie ią zbawić, Sami się odważyli na ten Szaniec stawić, I bespiecznie poufać powiewney ze słomą Pogańskiey dyszkrecyey. Byłá ich wiadomą Tráktamentow Tauryka, i ktore się zdały Stárym Wyspy pomykáć, ćiężko záłowáły Bliskie tám Symplegady; że będąc w-tym pierzu I ochronach u Twoiey, o Wielki Kánclerzu Piękney Dźiewki, źiemia mu i łoże darniowe I Ciorba, i bastramy, i chude chlebowe Z-wodą były Suchary, poki wyprawione, A długo rachowáne
Skrót tekstu: TwarSWoj
Strona: 97
Tytuł:
Wojna domowa z Kozaki i z Tatary
Autor:
Samuel Twardowski
Drukarnia:
Collegium Calissiensis Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Kalisz
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
epika
Gatunek:
poematy epickie
Tematyka:
historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1681
Data wydania (nie wcześniej niż):
1681
Data wydania (nie później niż):
1681
zasłaniają. Nie jestem bynajmniej temu przeciwny, że węgle czasem mogły by nabyć własności osobliwej nawet arsenicznej, któraby nie jako żelazo kruchym czynić mogła. Ale się to trafia tylko w bardzo rzadkich okolicznościach; skąd przez to nie można podzielić w powszechności węgle na kruche i gipkie, a tym mniej jeszcze według gatunków drew.
Wiadomą jest rzeczą że są węgle mające w sobie więcej nad inne Koperwasowych partykuł, wiadomo jest i to, że siarka i wszystkie te rzeczy, którekolwiek ja mają w sobie przydają żelazu twardości: ci którzy pracowali około przemienienia żelaza w stal, wiedzą z doświadczenia, że żelazo ma w sobie nazbyt wiele tłustej materyj, a że
zasłaniaią. Nie iestem bynaymniey temu przeciwny, że węgle czasem mogły by nabyć własnosci osobliwey nawet arseniczney, ktoraby nie iako żelazo kruchym czynić mogła. Ale się to trafia tylko w bardzo rzadkich okolicznosciach; zkąd przez to nie można podzielić w powszechnosci węgle na kruche y gipkie, a tym mniey ieszcze według gatunkow drew.
Wiadomą iest rzeczą że są węgle maiące w sobie więcey nad inne Koperwasowych partykuł, wiadomo iest i to, że siarka i wszystkie te rzeczy, ktorekolwiek ia maią w sobie przydaią żelazu twardosci: ci ktorzy pracowali około przemienienia żelaza w stal, wiedzą z doswiadczenia, że żelazo ma w sobie nazbyt wiele tłustey materyi, a że
Skrót tekstu: DuhMałSpos
Strona: 36
Tytuł:
Sposób robienia węglów czyli sztuka węglarska
Autor:
Henri-Louis Duhamel Du Monceau
Tłumacz:
Jacek Małachowski
Drukarnia:
Michał Gröll
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1769
Data wydania (nie wcześniej niż):
1769
Data wydania (nie później niż):
1769
Bio Rezydent Holl. z Petersburku wolno nazad do Holl powrócił; Rezydent też Carski/ I. P. Brandes ma także do Petersburku powracać. Graf I. P. Kadogan/ posłał umyślnego do Londyna/ ztą Wiadomością/ że nakoniec/ i Ich M. M. P. P. Sztadowie Holenderscy/ podpisali wiadomą Czworaką Colligacją/ lubo spewnymi limitatiami. z Berlina/ 1. Octorbra.
Król I. M. Pan nasz/ Miłościwy/ jeszcze do tąd zabawia w Wusterhauzie/ lubo wkrótce/ ma stam tąd wolą ku Magdelenburkowi odjechac/ i być w Dessawie/ mniemają też/ ze stam tąd i Wezel nawiedził/ aby się
Bio Resident Holl. z Petersburku wolno nazad do Holl powrocił; Resident tesz Carski/ I. P. Brandes ma tákże do Petersburku powracáć. Graff I. P. Kadogan/ posłał umyslnego do Londyná/ ztą Wiádomośćią/ że nákońiec/ y Ich M. M. P. P. Sztádowie Hollenderscy/ podpisáli wiadomą Czworáką Colligátią/ lubo zpewnymi limitátiami. z Berliná/ 1. Octorbrá.
Krol I. M. Pan nász/ Miłosciwy/ ieszcże do tąd zábawia w Wusterháuzie/ lubo wkrotce/ ma ztám tąd wolą ku Magdelenburkowi odiechác/ y być w Dessawie/ mniemaią tesz/ ze ztam tąd y Wezel náwiedźił/ áby śię
Skrót tekstu: PoczKról
Strona: 80
Tytuł:
Poczta Królewiecka
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Królewiec
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
wiadomości prasowe i druki ulotne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1718
Data wydania (nie wcześniej niż):
1718
Data wydania (nie później niż):
1718
cale i ze mną wespół obmierzło Wci. Co o gładkość, wiesz to Wć bardzo dobrze i nie miałaś zapomnieć, żem tę sobie w Wci na ostatnim kładł miejscu: les kwalites de votre ame m'ont engage le plus, które żadnej nigdy nie miały podlegać odmianie. Twarz choćby największą podnieść miała, wiadomą była Wci moja rezolucja, że tym większy jeszcze mój miałaś Wć uznawać afekt. W ostatnich par M. Kobyłecki piszesz Wć, que vous apprehendez une autre occasion, comme celle du jour de SteMarguerite. Może pour 1'amour kogo inszego, ale pewnie nie dla mnie, ponieważ ta wiadomość miała w tym humorze zastać
cale i ze mną wespół obmierzło Wci. Co o gładkość, wiesz to Wć bardzo dobrze i nie miałaś zapomnieć, żem tę sobie w Wci na ostatnim kładł miejscu: les qualites de votre ame m'ont engage le plus, które żadnej nigdy nie miały podlegać odmianie. Twarz choćby największą podnieść miała, wiadomą była Wci moja rezolucja, że tym większy jeszcze mój miałaś Wć uznawać afekt. W ostatnich par M. Kobyłecki piszesz Wć, que vous apprehendez une autre occasion, comme celle du jour de SteMarguerite. Może pour 1'amour kogo inszego, ale pewnie nie dla mnie, ponieważ ta wiadomość miała w tym humorze zastać
Skrót tekstu: SobJListy
Strona: 142
Tytuł:
Listy do Marysieńki
Autor:
Jan Sobieski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
listy
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1665 a 1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1665
Data wydania (nie później niż):
1683
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
"Czytelnik"
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1962
utarczkę mieli/ strona oboja zatrzymała się w swoim obozie/ Francuzowie/ iż się jeszcze ich wojska nie ściągnęły były/ czekali/ Cezar zasię/ jeśliby jako nieprzyjaciela do siebie za dolinę wywabić/ bojaźń zmyślając mógł/ żeby przed swym obozem potrzebę z nimi miał/ a jeśliby tego sprawić nie mógł/ tedy aby wiadomą drogą z mniejszym niebezpieczeństwem dolinę i strugę przeszedł. Skoro się rozedniło/ konni Francuscy na obóz nasz przyszli/ i z konnymi się naszymi potkali. Cezar umyślnie swoim ustępować/ i do obozu vieżdżać rozkazał/ zaraz też ze wszech stron/ aby wału jeszcze podwyzszono/ brany zarzucano i pozatykano/ żeby bieganie częste a gęste było
vtarczkę mieli/ stroná oboiá zátrzymáłá sie w swoim oboźie/ Fráncuzowie/ iż sie iescze ich woyská nie śćiągnęły były/ czekáli/ Cezár záśię/ ieśliby iako nieprzyiaćielá do śiebie zá dolinę wywabić/ boiaźń zmyśláiąc mogł/ żeby przed swym obozem potrzebę z nimi miał/ á ieśliby tego spráwić nie mogł/ tedy áby wiádomą drogą z mnieyszym niebespieczeństwem dolinę y strugę przeszedł. Skoro sie rozedniło/ konni Fráncuzcy ná oboz nász przyszli/ y z konnymi sie naszymi potkali. Cezár vmyślnie swoim vstępowáć/ y do obozu vieżdżać roskazał/ záraz też ze wszech stron/ aby wału ieszcze podwyzszono/ brany zarzucano y pozatykano/ żeby biegánie częste á gęste było
Skrót tekstu: CezWargFranc
Strona: 120.
Tytuł:
O wojnie francuskiej ksiąg siedmioro
Autor:
Gajusz Juliusz Cezar
Tłumacz:
Andrzej Wargocki
Drukarnia:
Drukarnia wdowy Jakuba Sibeneychera
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Tematyka:
historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1608
Data wydania (nie wcześniej niż):
1608
Data wydania (nie później niż):
1608