na dwóch stacjach D, i M, 25. naprzykład, do DM różnice stacyj D, i M, łokci 60. tak E, T, liczba większa części odciętych, na stacyj M, 75; do DB, 184 łokci. Nauka XXII. Niedostępną Odległość (DB) przemierzać Tablicą Mierniczą, z wiadomej wysokości DR. WIadomą wysoość DR obejmij w cyrkiel na boku skali zrysowanej na linii celowej, i postaw na ścianie RS, Tablice Mierniczej, od R ku S.(niech będzie RV.) Potym przez V, zrysuj nieznaczną Ub wbrid, równoodległą samej RP. o Rozmierzaniu Odległości poziomej.
A ustawiwszy Tablicę Mierniczą do
ná dwoch stácyách D, y M, 25. náprzykład, do DM roźnice stácyy D, y M, łokći 60. ták E, T, liczbá większa częśći odćiętych, ná stácyi M, 75; do DB, 184 łokći. NAVKA XXII. Niedostępną Odległość (DB) przemierzáć Tablicą Mierniczą, z wiádomey wysokośći DR. WIádomą wysoość DR obeymiy w cyrkiel ná boku skáli zrysowáney ná linii celowey, y postaw ná śćiánie RS, Tablice Mierniczey, od R ku S.(niech będźie RV.) Potym przez V, zrysuy nieznáczną Vb wbrid, rownoodległą sámey RP. o Rozmierzániu Odległośći poźiomney.
A vstáwiwszy Tablicę Mierniczą do
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 27
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
którym linia sCelami przecina Ub. Toż gdy Ub, przemierzysz na boku skali tejże, z którejeś wymierzał RV, będziesz miał jej wielkość w łokciach. Dla triangułów równokątnych RUb, i RDB. według Nauki 13. Drugi Sposób. Przez tęż Tablicę Mierniczą, wymierzania Odległości nieprzystępnej, (DB,) z wiadomej wysokości (DR.) ZWażywszy punkt B poziomnie z punktem D, zmierz po prostu wysokości DR. Potym. Ustaw Tablicę Mierniczą do perpendykułu na R, i przez linią z Celami przystawioną do igiełki G, w kącie instrumentu wbitej, upatrz odległość niedostępną B: a oraz naznacz punkt punkt b, na ścianie PN odcięty
ktorym liniia zCelámi przećina Vb. Toż gdy Vb, przemierzysz ná boku skáli teyże, z ktoreyeś wymierzał RV, będźiesz miał iey wielkość w łokćiách. Dla tryángułow rownokątnych RVb, y RDB. według Náuki 13. Drugi Sposob. Przez tęż Tablicę Mierniczą, wymierzánia Odległośći nieprzystępney, (DB,) z wiádomey wysokośći (DR.) ZWażywszy punkt B poźiomnie z punktem D, zmierz po prostu wysokosći DR. Potym. Vstaw Tablicę Mierniczą do perpendykułu ná R, y przez liniią z Celámi przystáwioną do igiełki G, w kąćie instrumentu wbitey, vpátrz odległość niedostępną B: á oraz náznácz punkt punkt b, ná śćiánie PN odćięty
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 28
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
położeniu Węgielnicę, i upatrz przez Cele linii z Celami, koniec szerokości wody pod brzegiem przeciwnym, a oraz obacz wiele cząstek odetnie linia z Celami z ściany mn Węgielnice. Gdyż tyle będzie miała łokci szerokość rzeki. Demonstracja i figura, taż która służy Nauce 14. Nauka XXXIV. Niedostępną Odległość DB, przemierzać z wiadomej wysokości, snadniej niż w Nauce 22. na karcie 27. STanąwszy na wysokości DR z tablicą, odlicz na brzegu mn, to jest GV Węgielnice cmn, to jest GUb, tyle cząstek, ile łokci ma wysokość DR: Potym ostatnią cząstkę odliczoną przystaw do Igiełki G, i utwierdź słusznie żeby reprezentowała w figurze trianguł
położęniu Węgielnicę, y vpátrz przez Cele linii z Celámi, koniec szerokośći wody pod brzegiem przećiwnym, á oraz obacz wiele cząstek odetnie liniia z Celámi z śćiany mn Węgielnicé. Gdyż tyle będźie miáłá łokći szerokosć rzeki. Demonstrácya y figurá, táż ktora służy Náuce 14. NAVKA XXXIV. Niedostępną Odległość DB, przemierzáć z wiádomey wysokośći, snádniey niż w Náuce 22. ná kárćie 27. STánąwszy ná wysokośći DR z tablicą, odlicz ná brzegu mn, to iest GV Węgielnice cmn, to iest GVb, tyle cząstek, ile łokći ma wysokość DR: Potym ostátnią cząstkę odliczoną przystaw do Igiełki G, y vtwierdź słusznie żeby reprezentowáłá w figurze tryánguł
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 34
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
z linii BD. Nauka XLI. Wysokość Dostępną u dołu, wymierzać przez jej Cień od Słońca, abo Księżyca rzucony, nie tylko wdzień, ale i wnocy. NIech Słońce, abo Księżyc Z. rzuci cień TC, od wysokości LT, której chcesz wiedzieć miarę. Tedy naprzód laskę DF prostą, pewnej wiadomej miary, dwułokciową naprzykład, postaw na D, niedaleko końca C, cienia TC; tak żeby cień końca F, laski DF, nie wychodzi za koniec C, cieniu TC: ale aby równo stanęły w punkcie C. Zabawa VII. Rozdżyał III.
Potym weźmij prącikiem jakim, abo laską miarę Cieniu DC,
z linii BD. NAVKA XLI. Wysokość Dostępną v dołu, wymierzáć przez iey Cień od Słońcá, ábo Kśiężycá rzucony, nie tylko wdźień, ále y wnocy. NIech Słońce, ábo Kśiężyc S. rzući ćień TC, od wysokośći LT, ktorey chcesz wiedźieć miárę. Tedy naprzod laskę DF prostą, pewney wiádomey miáry, dwułokćiową náprzykład, postaw ná D, niedáleko końcá C, ćienia TC; ták żeby ćień końcá F, laski DF, nie wychodźi zá koniec C, ćieniu TC: ále áby rowno stánęły w punkćie C. Zábáwá VII. Rozdżiał III.
Potym weźmiy prąćikięm iákim, ábo laską miárę Cieniu DC,
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 40
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
, wyjąwszy ostatek Wieży od C, do ziemie p: z całej BC. Nakoniec: Długość Horyzontalną BD, pokaże na skali objętą w cyrkiel linia bd na stacyj niższej. Drugi Sposób. Dla tych którzy umieją liczbę złotą abo Trzech. NIech będzie taż Góra BD, z Wieżą pT, i na niej wiadomej odległości dwie stacje T, i C, i pod górą obraną do mierzenia znak widomy B. Tedy według Drugiego Sposobu Nauki 23. znalazłszy Odległość DB: Uczyń: Jako CE, ściana cała Tablice, 1000 części, do Eo, części odciętych: Tak DB odległość, do wysokości DC. A wyjąwszy z wysokości DC
, wyiąwszy ostátek Wieży od C, do źiemie p: z cáłey BC. Nákoniec: Długość Horyzontálną BD, pokaże ná skáli obiętą w cyrkiel liniia bd ná stácyi niższey. Drugi Sposob. Dla tych ktorzy vmieią liczbę złotą ábo Trzech. NIech będźie táż Gorá BD, z Wieżą pT, y ná niey wiádomey odległośći dwie stácye T, y C, y pod gorą obráną do mierzęnia znák widomy B. Tedy według Drugiego Sposobu Náuki 23. ználaszszy Odległość DB: Vczyń: Iáko CE, śćiáná cáła Tablice, 1000 częśći, do Eo, częśći odćiętych: Ták DB odległość, do wysokośći DC. A wyiąwszy z wysokośći DC
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 48
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
wiadomą na linii (DB,) od niej idącej. UStaw Tablicę Mierniczą do perpendykułu na wierzchu E, przestawiwszy igiełkę na anguł L, kwadratu na Tablicy zrysowanego GFLH, wfigurze 2. Tablice 4. przeciwko karcie 9. Potym przez linią sCelami, przystawioną do Igiełki L, upatrz punkt D, dalszy koniec odległości wiadomej DM, i na Tablicy Mierniczej na linii średniej KN nanotuj punkt odcięty o, (części 250.) Wtenże sposób upatrzywszy punkt M, bliższy koniec Odległości wiadomej DM, namotuj punkt e, odcięty linią Celową na linii KN. (części 500.) Toż różnicę oe, części odciętych przenieś z pilnością na skalę,
wiádomą ná linii (DB,) od niey idącey. VStaw Tablicę Mierniczą do perpendykułu ná wierzchu E, przestáwiwszy igiełkę ná ánguł L, kwádratu ná Tablicy zrysowánego GFLH, wfigurze 2. Tablice 4. przećiwko karćie 9. Potym przez liniią zCelámi, przystáwioną do Igiełki L, vpátrz punkt D, dálszy koniec odległośći wiádomey DM, y ná Tablicy Mierniczey ná linii srzedniey KN nánotuy punkt odćięty o, (częśći 250.) Wtenże sposob vpátrzywszy punkt M, bliższy koniec Odległośći wiádomey DM, námotuy punkt e, odćięty liniią Celową ná linii KN. (częśći 500.) Toż rożnicę oe, częśći odćiętych przenieś z pilnośćią ná skálę,
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 48
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
GFLH, wfigurze 2. Tablice 4. przeciwko karcie 9. Potym przez linią sCelami, przystawioną do Igiełki L, upatrz punkt D, dalszy koniec odległości wiadomej DM, i na Tablicy Mierniczej na linii średniej KN nanotuj punkt odcięty o, (części 250.) Wtenże sposób upatrzywszy punkt M, bliższy koniec Odległości wiadomej DM, namotuj punkt e, odcięty linią Celową na linii KN. (części 500.) Toż różnicę oe, części odciętych przenieś z pilnością na skalę, i poznawszy wiele w sobie zamyka cząstek takowych, jakich cała skala, równa ścianie jednej kwadratu na Tablicy, zamyka 1000.
Uczyń: Jako oe, różnica w
GFLH, wfigurze 2. Tablice 4. przećiwko karćie 9. Potym przez liniią zCelámi, przystáwioną do Igiełki L, vpátrz punkt D, dálszy koniec odległośći wiádomey DM, y ná Tablicy Mierniczey ná linii srzedniey KN nánotuy punkt odćięty o, (częśći 250.) Wtenże sposob vpátrzywszy punkt M, bliższy koniec Odległośći wiádomey DM, námotuy punkt e, odćięty liniią Celową ná linii KN. (częśći 500.) Toż rożnicę oe, częśći odćiętych przenieś z pilnośćią ná skálę, y poznawszy wiele w sobie zámyka cząstek tákowych, iákich cáła skálá, rowna śćiánie iedney kwádratu ná Tablicy, zámyka 1000.
Vczyń: Iáko oe, roźnicá w
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 48
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
Nauka II. Miawszy miarę ścianej jednej triangułu nie zrysowanego, drugich dwóch ścian niewiadomych, miarę wynaleźć według proporcyj danego triangułu, bez umiejętności Reguły Trzech, abo Złoty. NIech będzie trianguł CDH, i ściana CN, w łokci 1000, inszego triangułu nie rysowanego: a niech będzie trzeba wyrachować dwie niewiadome ściany na ścianie CN wiadomej, tą proporcją którą mają ściany danego triangułu CGH. To jest żeby CN tak się miała do NL, abo do CL, jako ściana CD, do DH, abo do CH. Figura następująca. Około Rozmierzania obwodu Figur Płaskich.
Tedy obejmij tyle części na skali, ile ma łokci ściana wiadoma CN, 500 abo
NAVKA II. Miawszy miárę śćiáney iedney tryángułu nie zrysowánego, drugich dwoch śćian niewiádomych, miárę wynáleść według proporcyi dánego tryángułu, bez vmieiętnośći Reguły Trzech, ábo Złoty. NIech będźie tryánguł CDH, y śćiáná CN, w łokći 1000, inszego tryángułu nie rysowánego: á niech będźie trzebá wyráchowáć dwie niewiádome śćiány ná śćiánie CN wiádomey, tą proporcyą ktorą máią śćiány dánego tryángułu CGH. To iest żeby CN ták się miáłá do NL, ábo do CL, iáko śćiáná CD, do DH, ábo do CH. Figurá nástępuiąca. Około Rozmierzánia obwodu Figur Płáskich.
Tedy obeymiy tyle częśći ná skáli, ile ma łokći śćiáná wiádoma CN, 500 ábo
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 65
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
gradusów 20; ścianę trzecią, tak znajdziesz. Zrysowawszy jakąkolwiek linią CD; i przenioższy na nią z skale cząstek 1000, miarę jednej danej ściany: przez C przeciągnij drugą linią CH, zawierającą anguł DCH, w gradusów 20 danych: i postaw na niej cząstek 1310. wziętych cyrklem z skali, liczbę łokci drugiej ściany wiadomej. A gdy przez D i H, przeciągniesz linią DH; będziesz miał ścianę triangułu niewiadomą zrysowaną, która przeniesiona na skale, oznajmi jej łokcie 639. Nauka VI. Anguły triangułu znaleźć, miawszy wiadome ściany. PRzystaw kwadrans na rogu, abo na kamieniu Moskiewskim zrysowany, między ściany dane triangułu; Ten pokaże liczbę gradusów
gradusow 20; śćiánę trzećią, ták znaydżiesz. Zrysowawszy iákąkolwiek liniią CD; y przenioszszy ná nię z skále cząstek 1000, miárę iedney dáney śćiány: przez C przećiągniy drugą liniią CH, záwieráiącą ánguł DCH, w gradusow 20 dánych: y postaw ná niey cząstek 1310. wźiętych cyrklem z skáli, liczbę łokći drugiey śćiány wiádomey. A gdy przez D y H, przećiągniesz liniią DH; będźiesz miał śćiánę tryángułu niewiádomą zrysowáną, ktora przeniesioná ná skále, oznáymi iey łokćie 639. NAVKA VI. Anguły tryángułu ználeść, miawszy wiádome śćiány. PRzystaw kwádráns ná rogu, ábo ná kámięniu Moskiewskim zrysowány, między śćiány dáne tryángułu; Ten pokaże liczbę gradusow
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 66
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
,) spuszczonej do ściany przeciwnej (CB,) od angułu któregokolwiek (D.) Także opowiedzieć miarę rościnków (FB, FC,) tej ściany, na którą krzyżowa (DF) przypadająca, te rościnki (FB, FC,) czyni. Wynalazek prawie natrudniejszy u Mierniczych, tak łatwiusińko odprawisz z jednej ściany wiadomej. Niech będzie linia krzyżowa DF którą trzeba zmierzać, wtriangule CDB, i ściana DB, tego triangułu wiadoma łokci 100 abo 1000.
Tedy obejmij cyrklem na skali liczbę łokci 100 abo 1000, i przenieś na ścianę wiadomą DB, które objęcie, jeżeli niezrowna samej DB, niech przypanie na E, przed B
,) spuszczoney do śćiány przeciwney (CB,) od ángułu ktoregokolwiek (D.) Tákże opowiedźieć miárę rośćinkow (FB, FC,) tey ściány, ná ktorą krzyżowa (DF) przypadáiąca, te rośćinki (FB, FC,) czyni. Wynalazek práwie natrudnieyszy v Mierniczych, ták łátwiuśińko odpráwisz z iedney śćiány wiádomey. Niech będźie liniia krzyżowa DF ktorą trzebá zmierzáć, wtryángule CDB, y śćiáná DB, tego tryángułu wiádoma łokći 100 ábo 1000.
Tedy obeymiy cyrklem ná skáli liczbę łokći 100 ábo 1000, y przenieś ná śćiánę wiádomą DB, ktore obięćie, ieżeli niezrowna sámey DB, niech przypánie ná E, przed B
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 97
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
