wiadomości służyć oprócz poprzedzających, mogą następujące Informacje. INFORMACJA KATOPTRYCZNA O zwierciadłach.
I. Cokolwiek oka ludzkiego, sposób widzenia, i instrumentów do tego służących się tycze, u Matematyków generalnym terminem nazywa się Optica. Której nauce X. Schot daje tytuł Cudotworna. X. Kircher Nauka wielka. A że trojaka jest radiacja rzeczy widomych, albo rzucanie obrazków każdej rzeczy materialnej ukoloryzowanej i oświeconej. Pierwsza w prost do oka: dla czego tej Uwaga zowie się pospolicie Optica. Druga na refleks: i tej nauka zowie się Catoptrica. Trzecia przez refrakcją: i zowie się Dioptrica. Czwarta przez ułożenie czyli rysowaniem czyli malowaniem tak linii na płaszczyżnie, aby rzecz
wiadomości służyć oprocz poprzedzaiących, mogą nástępuiące Jnformacye. JNFORMACYA KATOPTRYCZNA O zwierciadłach.
I. Cokolwiek oka ludzkiego, sposob widzenia, y instrumentow do tego służących się tycze, u Matematykow generalnym terminem nażywa się Optica. Ktorey náuce X. Schoth dáie tytuł Cudotworna. X. Kircher Náuka wielka. A że troiaka iest radyacya rzeczy widomych, álbo rzucanie obrazkow każdey rzeczy materyalney ukoloryzowaney y oswieconey. Pierwsza w prost do oka: dla czego tey Uwaga zowie się pospolicie Optica. Druga ná reflex: y tey náuka zowie się Catoptrica. Trzecia przez refrakcyą: y zowie się Dioptrica. Czwarta przez ułożenie czyli rysowaniem czyli malowaniem ták linii ná płaszczyżnie, áby rzecz
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: X4
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
nie do rzeczy reprezentowało rysowanie, z innego zaś miejsca, i punktu weirzenia rzecz jaką: Na przykład osobę, zwierza jakiego etc. i zowie się Anamorphosis. Co się tycze Optyki? odsyłam czytelnika do mojej Cośmografii. Masz pod tytułem Zmysł zwierzchni ludzki widzenia, zacząwszy od liczby LIII. opisane oko ludzkie, radiacją rzeczy widomych, i sposób widzenia. Co się zaś tycze katoptryki? tej niektóre łatwiejsze rezolwuję kwestie, pominąwszy Teorią, i suppozycje przytrudnych szpekulacyj, które bez figur trudne do pojęcia i eksplikacyj. Sposób robienia zwierciadeł.
II. Wyrobienie zwierciadła któryzkolwiek figury, czyli równo płaskatej, jakie są ordynaryjne. Czyli wydrożonej lub wypukłej, Cylindrowej
nie do rzeczy reprezentowało rysowanie, z innego zaś mieysca, y punktu weirzenia rzecz iáką: Ná przykład osobę, zwierza iákiego etc. y zowie się Anamorphosis. Co się tycze Optyki? odsyłam czytelnika do moiey Cosmografii. Masz pod tytułem Zmysł zwierzchni ludzki widzenia, zácząwszy od liczby LIII. opisane oko ludzkie, radyacyą rzeczy widomych, y sposob widzenia. Co się zaś tycze katoptryki? tey niektore łátwieysze rezolwuię kwestye, pominąwszy Teoryą, y suppozycye przytrudnych szpekulacyi, ktore bez figur trudne do poięcia y explikácyi. Sposob robienia zwierciadeł.
II. Wyrobienie zwierciadła ktoryzkolwiek figury, czyli rowno płaskatey, iákie są ordynaryine. Czyli wydrożoney lub wypukłey, Cylindrowey
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: X4v
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
się szkiełkach. Z których jedne i najdalsze obiecta o milę i drugą, nawet same luminarze Niebieskie, tuż przed oko stawiają. Drugie, najdrobniejsze atomiki, gołemu niewidome oku, odkrywają, i oneż przyczyniając wszystkie ich przypadki reprezentują. Trzecie jednę rzecz wielorako multyplikują. Inne, na podziw kolory, obrazki, cudne rzeczy widomych aparencje sprawują. Których wszystkich skutków całą przyczyną jest polerownego szkła różna figura, to płaska, to wydrożona, to wypukła, to sferyczna, to triangułowa, to węglasta, etc: przez którą przechodząc radiacja rzeczy widomych, z niejakim nadłomaniem promieni swoich, rożmaite oku wydaje pozory. Mijam sposoby wyrobienia tych szkieł. Ich własności
się szkiełkach. Z ktorych iedne y naydalsze obiecta o milę y drugą, náwet same luminarze Niebieskie, tuż przed oko stawiaią. Drugie, naydrobnieysze atomiki, gołemu niewidome oku, odkrywaią, y oneż przyczyniaiąc wszystkie ich przypadki reprezentuią. Trzecie iednę rzecz wielorako multyplikuią. Jnne, ná podziw kolory, obrazki, cudne rzeczy widomych apparencye sprawuią. Ktorych wszystkich skutkow cáłą przyczyną iest polerownego szkła rożna figura, to płaska, to wydrożona, to wypukła, to sferyczna, to tryangułowa, to węglasta, etc: przez ktorą przechodząc radyacya rzeczy widomych, z nieiakim nadłomaniem promieni swoich, rożmaite oku wydáie pozory. Miiam sposoby wyrobienia tych szkieł. Jch własności
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: Y3v
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
ich przypadki reprezentują. Trzecie jednę rzecz wielorako multyplikują. Inne, na podziw kolory, obrazki, cudne rzeczy widomych aparencje sprawują. Których wszystkich skutków całą przyczyną jest polerownego szkła różna figura, to płaska, to wydrożona, to wypukła, to sferyczna, to triangułowa, to węglasta, etc: przez którą przechodząc radiacja rzeczy widomych, z niejakim nadłomaniem promieni swoich, rożmaite oku wydaje pozory. Mijam sposoby wyrobienia tych szkieł. Ich własności, i kombinacją jednych z drugiemi. Gdyż nauka z siebie przytrudna, obszerna, bez figur niepojęta. Atoli nie co z praktycznej Dioptryki namienię.
XIX. Wiele instrumentów Dioptrycznych z inwentowali Matematycy, które oku ludzkiemu do
ich przypadki reprezentuią. Trzecie iednę rzecz wielorako multyplikuią. Jnne, ná podziw kolory, obrazki, cudne rzeczy widomych apparencye sprawuią. Ktorych wszystkich skutkow cáłą przyczyną iest polerownego szkła rożna figura, to płaska, to wydrożona, to wypukła, to sferyczna, to tryangułowa, to węglasta, etc: przez ktorą przechodząc radyacya rzeczy widomych, z nieiakim nadłomaniem promieni swoich, rożmaite oku wydáie pozory. Miiam sposoby wyrobienia tych szkieł. Jch własności, y kombinacyą iednych z drugiemi. Gdyż náuka z siebie przytrudna, obszerna, bez figur niepoięta. Atoli nie co z praktyczney Dyoptryki námienię.
XIX. Wiele instrumentow Dyoptrycznych z inwentowali Matematycy, ktore oku ludzkiemu do
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: Y3v
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Dei à creatura mundi, per ea quae facta sunt intellecta conspiciuntur. Nie może powiada człowiek lepiej pojąć rzeczy Boskich/ które na tym świecie nie są nam wystawione do uważania/ ale zakryte są w niebie/ nie może prawi lepiej pojąć/ jako uważając te rzeczy stworzone pod niebem/ które oczyma widzi. I tych abowiem widomych/ gdy pilno się przypatrzy/ pojmie poniekąd i niewidome rzeczy/ których teraz jeno wiara dosiąga. I stąd siła ludzi uczonych podawali ludziom prostym sposoby/ do pojęcia Trójce przenaświętszej/ różne barzo z tych rzeczy stworzonych podobieństwa ukazując. Jedni tedy malowali słońce z promieniami/ na trzy części rozgarnionemi/ z napisem takim: Trinus et
Dei à creatura mundi, per ea quae facta sunt intellecta conspiciuntur. Nie może powiáda człowiek lepiey poiąć rzeczy Boskich/ ktore ná tym świećie nie są nam wystáwione do vważánia/ ále zákryte są w niebie/ nie może práwi lepiey poiąć/ iáko vważáiąc te rzeczy stworzone pod niebem/ ktore oczymá widźi. I tych ábowiem widomych/ gdy pilno się przypátrzy/ poymie poniekąd y niewidome rzeczy/ ktorych teraz ieno wiára dośiąga. Y ztąd śiłá ludźi vczonych podawáli ludźiom prostym sposoby/ do poięćia Troyce przenaświętszey/ rożne bárzo z tych rzeczy stworzonych podobieństwá vkázuiąc. Jedni tedy malowáli słońce z promieniámi/ ná trzy częśći rozgárnionemi/ z napisem tákim: Trinus et
Skrót tekstu: StarKaz
Strona: 8
Tytuł:
Arka testamentu zamykająca w sobie kazania niedzielne cz. 2 kazania
Autor:
Szymon Starowolski
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
kazania
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1649
Data wydania (nie wcześniej niż):
1649
Data wydania (nie później niż):
1649
niebie rozkoszy zgotował i insze wielkie, nieoszacowane, a mianowicie mnie nieznajome, dobrodziejstwa pokazał? Cóż Ci za to dam, o Boska dobroci? Jakoć to odwdzięczę? Dziękujęć, jako tylko mogę. A żeć słusznie podziękować nie mogę, tedy wzywam Chrystusa Jezusa i Matki Jego Naświętszej, także inszych kreatur, tak widomych, jako niewidomych, aby mi pomogły Tobie, dobrotliwy Boże, za te dobrodziejstwa dziękować i teraz Ci te dzięki, które miałeś, masz i mieć będziesz od ludzi na ziemi i w niebie od świętych, od Aniołów, od Przenajświętszej MARYJEJ Panny, od Chrystusa Syna Twojego, któryć jako człowiek za dobrodziejstwa światu pokazane
niebie rozkoszy zgotował i insze wielkie, nieoszacowane, a mianowicie mnie nieznajome, dobrodziejstwa pokazał? Cóż Ci za to dam, o Boska dobroci? Jakoć to odwdzięczę? Dziękujęć, jako tylko mogę. A żeć słusznie podziękować nie mogę, tedy wzywam Chrystusa Jezusa i Matki Jego Naświętszej, także inszych kreatur, tak widomych, jako niewidomych, aby mi pomogły Tobie, dobrotliwy Boże, za te dobrodziejstwa dziękować i teraz Ci te dzięki, które miałeś, masz i mieć będziesz od ludzi na ziemi i w niebie od świętych, od Aniołów, od Przenajświętszej MARYJEJ Panny, od Chrystusa Syna Twojego, któryć jako człowiek za dobrodziejstwa światu pokazane
Skrót tekstu: BolesEcho
Strona: 141
Tytuł:
Przeraźliwe echo trąby ostatecznej
Autor:
Klemens Bolesławiusz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Gatunek:
kazania
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1670
Data wydania (nie wcześniej niż):
1670
Data wydania (nie później niż):
1670
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Jacek Sokolski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Instytut Badań Literackich PAN, Stowarzyszenie "Pro Cultura Litteraria"
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
2004
, to jest ukazuje się 9 razy we 2000 lat, więc z tych 900 komet widzianych, niemasz w samej rzeczy więcej jak 100. z których trzecia część tylko okiem dojrzana być może. Gdyby tedy czyniono obserwacje przez 6oo lat, wiadomy byłby przeciąg czasu, którego koło swe obiegaję nawet komet tylko przez perspektywy widomych.
Co są Komety w samej rzeczy?
Znajomość istoty ich zawisła od poznania i postaci w której się ukazują, i drogi, którą biegają. Przeto nim odpowiem, w przód przełożę co względem tych dwóch rzeczy Astronomowie odkryli. ROZDZIAŁ II. Obserwacje głowy komet.
1 NIEKTÓRYCH komet głowa tak okrągła jak Płaneta Jowisz wydawała się
, to iest ukazuie się 9 razy we 2000 lat, więc z tych 900 komet widzianych, niemasz w samey rzeczy więcey iak 100. z ktorych trzecia część tylko okiem doyrzana być może. Gdyby tedy czyniono obserwacye przez 6oo lat, wiadomy byłby przeciąg czasu, którego koło swe obiegaię nawet komet tylko przez perspektywy widomych.
Co są Komety w samey rzeczy?
Znaiomość istoty ich zawisła od poznania y postaci w którey się ukazuią, y drogi, którą biegaią. Przeto nim odpowiem, w przod przełożę co względem tych dwuch rzeczy Astronomowie odkryli. ROZDZIAŁ II. Obserwacye głowy komet.
1 NIEKTÓRYCH komet głowa tak okrągła iak Płaneta Jowisz wydawała się
Skrót tekstu: BohJProg_I
Strona: 14
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
z odległych miejsc patrzącym widoma jest? bo, odpowiada, każdy inna część widzi obłoku, a nie tęż samę. Lecz i to tłumaczenie nie czyni zadosyć trudnościom. Naprzad. Nie czyni zadosyć zarzutowi drugiemu tu wyżej przywiedzionemu.
Powtóre. Tęczy, obłoków, trojakich słońców, i tym podobnych widoków powietrznych na jednym miejscu widomych, nie widzą obywatele miejsc odleglejszych. Gdy tęcza ukazuje się w Warszawie nie widzą jej w Krakowie, dalekoż bardziej we Francyj i Hiszpanii: komety zaś całej Europie widzieć się dają. Nadto, abo te kurzawy są gęste, i ciężkie jak wapory tęczy, i obłoków, albo nie? Jeśli nie są tak gęste
z odległych mieysc patrzącym widoma iest? bo, odpowiada, każdy inna część widzi obłoku, a nie tęż samę. Lecz y to tłumaczenie nie czyni zadosyć trudnościom. Naprzad. Nie czyni zadosyć zarzutowi drugiemu tu wyżey przywiedzionemu.
Powtóre. Tęczy, obłoków, troiakich słońców, y tym podobnych widoków powietrznych na iednym mieyscu widomych, nie widzą obywatele mieysc odlegleyszych. Gdy tęcza ukazuie się w Warszawie nie widzą iey w Krakowie, dalekoż bardziey we Francyi y Hiszpanii: komety zaś całey Europie widzieć się daią. Nadto, abo te kurzawy są gęste, y cięszkie iak wapory tęczy, y obłoków, albo nie? Ieśli nie są tak gęste
Skrót tekstu: BohJProg_I
Strona: 37
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
Najświętszym Sakramencie, nie powinien posponowac swego, jako i bliźniego, patrząc na niego ze nikczemnie chodzi, A o to jurysdykcją Pasterską nie napominać; Ile ze sam Pan Chrystus jest Autorem Charakteru Duchownego. A żyjąc na świecie i Ewanelizując, wielkiego mnóstwa ludzi Ciała leczył, to jest, Niemych, Gluchych, Trędowatych, nie widomych, Pralizem zarazonych, kulawych, do tego i umarłych wskrzeszał. Jako Świadczą wszyscy Cztery Ewangelistowie. Te wszystkie choroby każdy pasterz w swojej leczył by Parochwyj, gdy by się za ludzkiemi interesował Ciałami, napominając swoich Parochwainów, aby dzieci swoje mieli w ichędoznej i Czystej konserwacyj, aby nago chodząc od zimna nie umarło, i
Nayswiętszym Sakramencie, nie powinien posponowac swego, iako y blizniego, patrząc na niego ze nikczemnie chodzi, A o to jurysdykcyą Pasterską nie napominać; Jle ze sam Pan Chrystus iest Autorem Charakteru Duchownego. A zyiąc na swiecie y Ewanelizuiąc, wielkiego mnostwa ludzi Ciała leczył, to iest, Niemych, Gluchych, Trędowatych, nie widomych, Pralizem zarazonych, kulawych, do tego y umarłych wskrzeszał. Jako Swiadczą wszyscy Czteri Ewangelistowie. Te wszystkie choroby kazdy pasterz w swoiey leczył by Parochwyi, gdy by się za ludzkiemi interessował Ciałami, napominaiąc swoich Parochwainow, aby dzieci swoie mieli w ichędozney y Czystey konserwacyi, aby nago chodząc od zimna nie umarło, y
Skrót tekstu: GarczAnat
Strona: 87
Tytuł:
Anatomia Rzeczypospolitej Polskiej
Autor:
Stefan Garczyński
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1753
Data wydania (nie wcześniej niż):
1753
Data wydania (nie później niż):
1753
Syna jedno jest/ dla tego iż jest nieskończone/ et exharit omnè vim communicandi alijs, jako uczą w Szkołach. V. Czemu w Ródzeniu tym przedwiecznym jest Ociec a nie Matka? M. Bo to rodzenie/ nie jest materialne/ abo cielesne/ bo niema żadnej niedoskonałości/ która się znajduje w rodzeniu rzeczy widomych. V. Gdzież też Bóg przemieszkiwa. M. Wszędy Gób jest przez istotę niezmierną/ przez obecność nieuchronną/ przez moc/ wszytkie rzeczy przenikającą: Osobliwie jednak mowiemy/ że jest w niebie: Bo w niem chwałę swoję niedostępną Świętym pokazuje. V: Jakoż to Bóg wszędy jest/ i na każdym miejscu
Syná iedno iest/ dla tego iż iest nieskończone/ et exharit omnè vim communicandi alijs, iáko vczą w Szkołách. V. Czemu w Rodzeniu tym przedwiecznym iest Oćiec á nie Mátká? M. Bo to rodzenie/ nie iest máteryálne/ ábo ćielesne/ bo niema żadney niedoskonáłośći/ ktora się znáyduie w rodzeniu rzeczy widomych. V. Gdźież też Bog przemieszkiwa. M. Wszędy Gob iest przez istotę niezmierną/ przez obeczność nieuchronną/ przez moc/ wszytkie rzeczy przenikáiącą: Osobliwie iednák mowiemy/ że iest w niebie: Bo w niem chwałę swoię niedostępną Swiętym pokázuie. V: Iákoż to Bog wszędy iest/ y ná káżdym mieyscu
Skrót tekstu: AnzObjWaś
Strona: 3
Tytuł:
Objaśnienie trudności teologicznych zebrane z doktorów św. od Anzelma świętego
Autor:
Wojciech Waśniowski
Drukarnia:
Łukasz Kupisz
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
dialogi
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1651
Data wydania (nie wcześniej niż):
1651
Data wydania (nie później niż):
1651
