, Luminarze, i człeka na swój Obraz kreować ex nihilo, a mizernych fruktów nie mógłby extra czasu swego? A potym w Azyj, osobliwie koło Palestyny, Syryj, w Afryce, cały Rok Drzewa wydają frukta, jedne odchodzące drugie nastające. Druga Sentencja jest, że Świat od BOGA Stworzony na WIOSNĘ podczas AEquinoctium Wiosnowego; i ta sentencja probabilior, dla większej liczby pewniejszych Autorów, bo Nowy Adam CHRYSTUS Świat restaurujący, począł się na Wiosnę 25. Marca w Żywocie Najświętszej MARYJ, toć i Stary Adam psujący świat, w takimże Wiosnowym czasie miał być stworzony. 2do W ten czas miał być Mundus creatus, kiedy recreatus. Trzymającyh
, Luminarze, y człeka na swoy Obraz kreować ex nihilo, a mizernych fruktow nie mogłby extra czasu swego? A potym w Azyi, osobliwie koło Palestyny, Syryi, w Afryce, cały Rok Drzewa wydaią frukta, iedne odchodzące drugie nastaiące. Druga Sentencya iest, że Swiat od BOGA Stworźony na WIOSNĘ podczas AEquinoctium Wiosnowego; y ta sentencya probabilior, dla większey liczby pewnieyszych Autorow, bo Nowy Adam CHRYSTUS Swiat restauruiący, począł się na Wiosnę 25. Marca w Zywocie Nayswiętszey MARYI, toc y Stary Adam psuiący swiát, w tákimże Wiosnowym czasie miał bydź stworzony. 2do W ten czas miał bydź Mundus creatus, kiedy recreátus. Trzymaiącyh
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 190
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
gdy Słońce wchodzi w Znak Koziorożca. Zgoła przypadają Solstycja te około Świąt Wierszem tym wyrażonych.
VITUS et LUCIA, sunt duo Solstitiá
Ciekawą rzecz i potrzebną respektem ZIMY i LATA przydaję Głęboko w Północych Krajach około Gór Rifaei nazwanych, i Hiperborejskiej Krainy, pół roka jest Dnia, a pół roku Nocy, to jest że od Wiosnowego AEquinoctium, aż do Jesiennego AEquinoctium, Słońce tam świeci prrez szećć Miesięcy, albo pół roku. A tak Rok cały może się za jeden Dzień i Noc naturalną brać i mówić, w ten sposób Przeżyłem dni tylko 20. ałias lat 20. Klacz nosiła tylko Noc i Dzień zrebie, i ozrzebiła się,
gdy Słońce wchodzi w Znak Koziorożca. Zgoła przypadaią Solstitia te około Swiąt Wierszem tym wyrażonych.
VITUS et LUCIA, sunt duo Solstitiá
Ciekawą rzecz y potrzebną respektem ZIMY y LATA przydaię Głęboko w Pułnocnych Kraiach około Gor Riphaei nazwanych, y Hyperboreyskiey Krainy, puł roka iest Dnia, a puł roku Nocy, to iest że od Wiosnowego AEquinoctium, aż do Iesiennego AEquinoctium, Słońce tam swieci prrez szećć Miesięcy, albo puł roku. A tak Rok cały może się za ieden Dzień y Noc naturalną brać y mowic, w ten sposob Przeżyłem dni tylko 20. ałias lat 20. Klacz nosiła tylko Noc y Dzień zrebie, y ozrzebiła się,
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 191
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
naturalną brać i mówić, w ten sposób Przeżyłem dni tylko 20. ałias lat 20. Klacz nosiła tylko Noc i Dzień zrebie, i ozrzebiła się, to jest tameczny Dzień pół roku trwający, i Noc drugie pół roku trwającą nosiła. Czas bowiem tam między wspomnianemi AEquinoctiami; to jest od Jesiennego, do Wiosnowego AEquinoctium, także pułroczny jest tam Nocą, że Słońca cale nie widać. Gdy jednak u nas Dzień, troszka tam u nich jaśniejsze są te Nocy pułroczne, w które przecięż robią; gdy u nas Noc, u nich całe wielkie ciemności, które oni spaniu destynują, i odpoczynkowi, według Solina i Pliniusza.
naturalną brać y mowic, w ten sposob Przeżyłem dni tylko 20. ałias lat 20. Klacz nosiła tylko Noc y Dzień zrebie, y ozrzebiła się, to iest tameczny Dzień puł roku trwaiący, y Noc drugie puł roku trwaiącą nosiła. Czas bowiem tam między wspomnianemi AEquinoctiami; to iest od Iesiennego, do Wiosnowego AEquinoctium, także pułroczny iest tam Nocą, że Słońca cale nie widać. Gdy iednak u nas Dzień, troszka tám u nich iasnieysze są te Nocy pułroczne, w ktore przecięż robią; gdy u nas Noc, u nich całe wielkie ciemności, ktore oni spaniu destynuią, y odpoczynkowi, według Solina y Pliniusza.
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 191
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
tej Ptaka natury,powiedział: Cor ne edito Pliniusz Jastrzębiów wylicza species 16.
JASKUŁKA, Hirundo, a według Poetów Progne, jakoby Pragne Białogłowa za zabójstwo Syna, na pokutę od Bożków skazana, aby w Jaskułkę się zamieniwszy, najczęściej po pod dymnemi dachami sobie gniazda wijąc, luat delictum. Wylatują na Wiosnę około AEquinoctium Wiosnowego, a zaś około Ekwinoctium Jesiennego poczepiawszy się za nóżki i skrzydełka, w kłębek się zwinąwszy, w wodzie zanurzają, i tam zamierają; do ciepła przyniesione i rozgrzane ruszają się i latają, jako X Rzączyński z czterma świadkami osobnemi probuje, In Historia Naturli Curiosa Regni Poloniae, a przed nim napisał Olaus Magnus. Z
tey Ptaka natury,powiedział: Cor ne edito Pliniusz Iastrzębiow wylicza species 16.
IASKUŁKA, Hirundo, á według Poetow Progne, iakoby Pragne Białogłowa za zaboystwo Syna, na pokutę od Bożkow skazana, aby w Iaskułkę się zamieniwszy, nayczęściey po pod dymnemi dachami sobie gniazda wiiąc, luat delictum. Wylatuią na Wiosnę około AEquinoctium Wiosnowego, a zaś około AEquinoctium Iesiennego pocżepiawszy się za nożki y skrzydełka, w kłębek się zwinąwszy, w wodzie zanurzaią, y tam zamieraią; do ciepła przyniesione y rozgrzane rusżaią się y lataią, iako X Rzączyński z czterma świadkami osobnemi probuie, In Historia Naturli Curiosa Regni Poloniae, á przed nim napisał Olaus Magnus. Z
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 609
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
wyjąwszy tylko lipieć Litewski nad wszystkie preferowany miody, koło Kowna osobliwie: gdzie go z Lipowych obszernych lasów tam pszczoły zbierają. Pszczoły od początku zimy, aż do zachodu gwiazdy arcturus, to jest poganiacza dni 60. całych, snem żyją, wtedy nie mają być tykane: a od wschodu tej gwiazdy, aż do aequinoctium wiosnowego, gdy trochę pociepleje, już czuwają, nie śpią. Jak zaczerwią, tedy in spatio dni 45. pszczołki młode wywodzą się. Matka (jakom sam dociekł) ma żądło,ale choć rozgniewana nie wypuszcza. Gdy wodę piją, żaby je w tedy łowią, a na powietrzu jaskułski, wielką w nich czynią
wyiąwszy tylko lipieć Litewski nad wszystkie preferowany miody, koło Kowna osobliwie: gdzie go z Lipowych obszernych lasow tam pszczoły zbieraią. Pszczoły od początku zimy, aż do zachodu gwiazdy arcturus, to iest poganiaczá dni 60. całych, snem żyią, wtedy nie maią być tykane: á od wschodu tey gwiazdy, aż do aequinoctium wiosnowego, gdy troche pociepleie, iuż czuwaią, nie spią. Iak zaczerwią, tedy in spatio dni 45. pszczołki młode wywodzą się. Matka (iakom sam dociekł) ma żądło,ale choć rozgniewana nie wypuszcza. Gdy wodę piią, żaby ie w tedy łowią, á na powietrzu iaskułski, wielką w nich czynią
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 317
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
lat dwóch, jako rozumieją niektórzy jest do chowania zrebiąt sposobna, ale od lat trzech do szesnastu, według nauki Diona Greka. A w ciepłych krajach, jako w Włoszech do lat 20. Młodsze klacze raniej odchować należy, tojest na początku wiosny, a stare na końcu Sierpnia, ale najlepszy do tego czas od aequinoctium wiosnowego, aż do solstitium letniego, alias od Z. Benedykta, aż do Z. Jana Baptisty. Noszą klacze 12 miesięcy; ale czas ich rodzenia właśnie jest jedenastego miesiąca, a dnia 10. A jeśliby z jakiej racyj pospieszyła cum partu, tedy rodzi w miesiącu dziewiątym, a dniu 10 jako się zgadzają na
lat dwoch, iako rozumieią niektorzy iest do chowania zrebiąt sposobna, ale od lat trzech do szesnastu, według nauki Dyona Greka. A w ciepłych kraiach, iako w Włoszech do lat 20. Młodsze klacze raniey odchować należy, toiest na początku wiosny, á stare na końcu Sierpnia, ale naylepszy do tego czas od aequinoctium wiosnowego, aż do solstitium letniego, alias od S. Benedykta, aż do S. Iana Baptisty. Noszą klacze 12 miesięcy; ale czas ich rodzenia właśnie iest iedenastego miesiąca, á dnia 10. A ieśliby z iakiey racyi pospieszyła cum partu, tedy rodzi w miesiącu dziewiątym, a dniu 10 iako się zgadzaią na
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 477
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
opisania: łatwo zaiść niemi Autorowi in viam erroris dla częstej ich imion mutacyj. Od Pułnocy są 1. Flumentana, alias Rzeczna od Tybru bliskiego vulgò Porta Populi. od Kościoła S. MARIAE de Populo. 2. Collatina od Miasta olim Collatia, teraz PINCIANA, od Pałacu Pincjusza Se- natora. 3. od Wschodu Wiosnowego. Quirinalis, od Kościoła Kwiryna, inaczej nazwana Agonensis, Collina vulgò Salaria od drogi tegoż imienia. 4. Viminalis, od lasku Wici, inaczej Numentana, Figulensis, Ostiensis, albo Z. Pawła, actu zowie się S. Agnetis, albo też Porta Pia. 5. Porta Clausa, zatarasowana około Winnic
opisania: łatwo zaiść niemi Autorowi in viam erroris dla częstey ich imion mutacyi. Od Pułnocy są 1. Flumentana, alias Rzeczná od Tybru bliskiego vulgò Porta Populi. od Kościoła S. MARIAE de Populo. 2. Collatina od Miasta olim Collatia, teráz PINCIANA, od Pałácu Pincyusza Se- nátora. 3. od Wschodu Wiosnowego. Quirinalis, od Kościołá Kwiryna, inaczey názwaná Agonensis, Collina vulgò Salaria od drogi tegoż imienia. 4. Viminalis, od lasku Wici, inaczey Numentana, Figulensis, Ostiensis, albo S. Pawła, actu zowie się S. Agnetis, albo też Porta Pia. 5. Porta Clausa, zátarasowána około Winnic
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 100
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
przez sześć miesięcy, zacząwszy od Stycznia blisko, aż do Czerwca się posuwa na gradusów 47. J w spak przez drugie 6. miesięcy od pułnocy ku południowi wraca. Czwartą okoliczność: iż lubo dystancja od ekwatora ku Tropicum Cancri jest jednakowa, jako i od tegoż ekwatora ku Tropicum Capricorni, to jest od aequinoctium Wiosnowego ku solstitium letniemu odległość cyrkułu tak zabiera gradusów dwadzieścia i pułtrzecia, jako i od aequinoctium Jesiennego ku solstitium zimowemu, dwadzieścia gradusów i pułtrzecia. Przecież temi czasy od aeqinoctium wiosnowego do solstitium letniego dłużej się bawi słońce; bo bieg swój sprawuje przez dni 185. A niżeli od aequinoctium Jesiennego do solstitium zimowego: bo ten bieg
przez sześć miesięcy, zacząwszy od Stycznia blisko, aż do Czerwca się posuwa ná gradusow 47. J w spak przez drugie 6. miesięcy od pułnocy ku południowi wraca. Czwartą okoliczność: iż lubo dystancya od ekwatora ku Tropicum Cancri iest iednakowa, iáko y od tegoż ekwatora ku Tropicum Capricorni, to iest od aequinoctium Wiosnowego ku solstitium letniemu odległość cyrkułu ták zabiera gradusow dwadzieścia y pułtrzecia, iáko y od aequinoctium Jesiennego ku solstitium zimowemu, dwadzieścia gradusow y pułtrzecia. Przecież temi czasy od aeqinoctium wiosnowego do solstitium letniego dłużey się báwi słońce; bo bieg swoy sprawuie przez dni 185. A niżeli od aequinoctium Jesiennego do solstitium zimowego: bo ten bieg
Skrót tekstu: BystrzInfAstron
Strona: L2
Tytuł:
Informacja Astronomiczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Czwartą okoliczność: iż lubo dystancja od ekwatora ku Tropicum Cancri jest jednakowa, jako i od tegoż ekwatora ku Tropicum Capricorni, to jest od aequinoctium Wiosnowego ku solstitium letniemu odległość cyrkułu tak zabiera gradusów dwadzieścia i pułtrzecia, jako i od aequinoctium Jesiennego ku solstitium zimowemu, dwadzieścia gradusów i pułtrzecia. Przecież temi czasy od aeqinoctium wiosnowego do solstitium letniego dłużej się bawi słońce; bo bieg swój sprawuje przez dni 185. A niżeli od aequinoctium Jesiennego do solstitium zimowego: bo ten bieg sprawuje tylko przez dni 178. A zatym na naszym północym pułsferzu 8. dniami dłużej się bawi, a niżeli na pułsferzu południowym. Której nierówności czasu w biegu słonecznym racja
Czwartą okoliczność: iż lubo dystancya od ekwatora ku Tropicum Cancri iest iednakowa, iáko y od tegoż ekwatora ku Tropicum Capricorni, to iest od aequinoctium Wiosnowego ku solstitium letniemu odległość cyrkułu ták zabiera gradusow dwadzieścia y pułtrzecia, iáko y od aequinoctium Jesiennego ku solstitium zimowemu, dwadzieścia gradusow y pułtrzecia. Przecież temi czasy od aeqinoctium wiosnowego do solstitium letniego dłużey się báwi słońce; bo bieg swoy sprawuie przez dni 185. A niżeli od aequinoctium Jesiennego do solstitium zimowego: bo ten bieg sprawuie tylko przez dni 178. A zátym ná nászym pułnocnym pułsferzu 8. dniami dłużey się bawi, á niżeli ná pułsferzu południowym. Ktorey nierowności czasu w biegu słonecznym racya
Skrót tekstu: BystrzInfAstron
Strona: L2
Tytuł:
Informacja Astronomiczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Niedzielę następiuącą to jest dnia 21. Miesiąca Księżycowego pierwszego żydowskiego święcono Wielkanoc. XVII. Ponieważ zaś wielka kontrowersja i trudność była między uczonemi pierwiastkowego Kościoła, kiedy w którym roku przypadało aequinoctium Wiosnowe? które determinować miało czas Wielkiejnocy. Zaczym Concilium Niceńskie powszechne, złożone w roku 325. postanowiło raz na zawsze, aby czas AEquinoctium wiosnowego był dzień 21. Miesiąca Marca: według tego: że roku 325. którego Concilium złożone było, AEquinoctium wiosnowe przypadło było na dzień 21. Marca. Nowiu zaś tegoż miesiąca Marca kazało Concilium dochodzić z złotej liczby kalendarza Juliuszowego, a zatym i pełni. Trzy tedy punkta względem kalendarza Kościelnego postanowiło Niceńskie Concilium. Pierwszy
Niedzielę nástępiuącą to iest dnia 21. Miesiąca Xiężycowego pierwszego zydowskiego swięcono Wielkanoc. XVII. Ponieważ záś wielka kontrowersya y trudność byłá między uczonemi pierwiástkowego Kościołá, kiedy w ktorym roku przypadáło aequinoctium Wiosnowe? ktore determinowáć miáło czas Wielkieynocy. Záczym Concilium Niceńskie powszechne, złożone w roku 325. postánowiło raz ná záwsze, aby czas AEquinoctium wiosnowego był dzień 21. Miesiąca Márca: według tego: że roku 325. ktorego Concilium złożone było, AEquinoctium wiosnowe przypádło było na dzień 21. Marca. Nowiu záś tegoż miesiąca Márca kázáło Concilium dochodzić z złotey liczby kálendarza Iuliuszowego, á zátym y pełni. Trzy tedy punkta względem kálendarza Kościelnego postánowiło Niceńskie Concilium. Pierwszy
Skrót tekstu: BystrzInfChron
Strona: 10
Tytuł:
Informacja chronograficzna o kalendarzu
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
