Nauka XXVIII. Miara powszechna większego placu wfigurach Równoobwodnych. IM więcej ścian ma figura doskonała, tym więcej placu wsobie zawiera. Jako kwadrat, więcej niż trianguł: Pięciokąt, więcej niżeli trianguł, i niżeli kwadrat. Sześciokąt, więcej niż trianguł, niż kwadrat, i niż pięciokąt. Toż rozumij o inszych wielościennych figurach doskonałych, między którymi naprzedniejsze ma miejsce cyrkuł, który że jest figura z nieskończonych angułów złożona, wszystkie insze figury wielościenne, równe sobie wobwodzie, przechodży placem. Czytaj Demonstracją przydłuższą u Clawiusza Geometriae Practicae lib: 7. propos. 13. 2. Między figurami jednegoż rodzaju, która się bardziej zbliża
NAVKA XXVIII. Miárá powszechna większego plácu wfigurách Rownoobwodnych. IM więcey śćian ma figurá doskonáła, tym więcey plácu wsobie záwiera. Iáko kwádrat, więcey niż tryánguł: Piąćiokąt, więcey niżeli tryánguł, y niżeli kwádrat. Sześćiokąt, więcey niż tryánguł, niż kwádrat, y niż piąćiokąt. Toż rozumiy o inszych wielośćiennych figurách doskonáłych, między ktorymi naprzednieysze ma mieysce cyrkuł, ktory że iest figurá z nieskończonych ángułow złożona, wszystkie insze figury wielośćienne, rowne sobie wobwodżie, przechodżi plácem. Czytay Demonstrácyą przydłuszszą v Clawiuszá Geometriae Practicae lib: 7. propos. 13. 2. Między figurámi iednegoż rodzáiu, ktora się bárdżiey zbliża
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 92
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
. Więcej też zewnętrznych fortyfikacyj mieć mogą, a niżeli beluardy. Mosty do nich mają być przez fosę zwodzone, różnemi umocnione sposobami, i samołowkami opatrzone. Szerokość bramy dość dostateczna jest na stop 10. albo 12. Wysokość na 14. albo 15. Długość taka jaka jest i wału.
XXII. Szósta kwestia o wielościennych fortecach. O dziesiąciu, dwunastu albo i więcej ścianach regularna forteca zda się obronniejsza. Iż więcej beluardów, kortyn, obszerniejszych linii defenssyj liczy. Okażalsze miasta opasać może. Atoli pięć albo sześćgraniasta forteca mniej ludzi, Amunicyj, prochu, kul, inżynierów, prowiantów potrzebuje. Dłużej oblężenie wytrzymać może, nie tak z znaczną
. Więcey też zewnętrznych fortyfikácyi mieć mogą, á niżeli beluardy. Mosty do nich maią być przez fossę zwodzone, rożnemi umocnione sposobámi, y samołowkámi opatrzone. Szerokość bramy dość dostateczna iest ná stop 10. álbo 12. Wysokość ná 14. álbo 15. Długość táka iáka iest y wału.
XXII. Szosta kwestya o wielościennych fortecach. O dziesiąciu, dwunastu álbo y więcey ścianach regularna forteca zda się obronnieysza. Jż więcey beluardow, kortyn, obszernieyszych linii defenssyi liczy. Okażalsze miasta opasać może. Atoli pięć álbo sześćgraniasta forteca mniey ludzi, Ammunicyi, prochu, kul, indzinierow, prowiantow potrzebuie. Dłużey oblężenie wytrzymáć może, nie ták z znaczną
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: H4
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
anguł zwierającymi, danej linii równą postawić, któraby zjedną znich zawarła anguł równy angułowi danemu: byle ten anguł dany, i ów, który linie dwie zawierają, były mniejsze niż dwa anguły krzyżowe. 100. 13. Wwielościennej figurze liczbę krzyżowych angułów wewnętrznych przy obwodzie znaleźć. 101. 14. Wfigurach Wielościennych pociągnąwszy ścian za figurę w jednę stronę, policzyć wielom angułom krzyżowym są równe wszytkie anguły powierzchne, by ich nawięcej było. 101. 15. Anguł wszelkiej wielościennej figury Doskonałej, przy centrum, i przy obwodzie wyrachować. 101. 16. Znaleźć punkt ostatni angułu, na którym dwie linie nachylone ku sobie przeciąć się mają
anguł zwieráiącymi, dáney linii rowną postáwić, ktoraby ziedną znich záwárłá ánguł rowny ángułowi dánemu: byle ten ánguł dány, y ow, ktory liniie dwie záwieráią, były mnieysze niż dwá ánguły krzyżowe. 100. 13. Wwielośćienney figurze liczbę krzyżowych ángułow wewnętrznych przy obẃodźie ználeść. 101. 14. Wfigurách Wielośćiennych poćiągnąwszy śćian zá figurę w iednę stronę, policzyć wielom ángułom krzyżowym są rowne wszytkie ánguły powierzchne, by ich nawięcey było. 101. 15. Anguł wszelkiey wielośćienney figury Doskonáłey, przy centrum, y przy obwodźie wyráchowáć. 101. 16. Ználeść punkt ostátni ángułu, ná ktorym dwie liniie náchylone ku sobie przećiąć się máią
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 11
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
. Wtriangule Równościennym centrum znaleźć. 120. 26. Wtriangule dwuściennorownym centrum znaleźć, kiedy baza jego jest krótsza niż która ściana. 120. 27. Wkwadratach, w Rombach albo Czwartakach, i w Romboidach, alo Czwartaczkach centrum znaleźć. 121. 28. Wsześciokątach, w Ośmiokątach, i w inszych wielościennych figurach doskonałych o parzystych ścianach, centrum znaleźć. 1221. 29. W figurach doskonałych mających nieparzyste ściany, centrum znaleźć. 121. 30. Na danej linii półcyrkuł postawić. 122. 31. Na danej linii zrysować sztukę cyrkułu, w którąby się mógł zmieścić anguł równy danemu. 122. 32. Na danej
. Wtryángule Rownośćiennym centrum ználeść. 120. 26. Wtryángule dwuściennorownym centrum ználeśc, kiedy bázá iego iest krotsza niż ktora śćiáná. 120. 27. Wkwádratách, ẃ Rombách álbo Czwartakách, y w Romboidách, álo Czwartaczkách centrum ználeść. 121. 28. Wsześćiokątách, w Ośmiokątách, y w inszych wielośćiennych figurách doskonáłych o parzystych śćiánach, centrum ználeść. 1221. 29. W figurách doskonáłych máiących nieparzyste ściány, centrum znaleść. 121. 30. Ná dáney linii połcyrkuł postáwić. 122. 31. Ná dáney linii zrysowáć sztukę cyrkułu, w ktorąby się mogł zmieśćić ánguł rowny dánemu. 122. 32. Ná dáney
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 13
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
dwunastu piąciokątów złożona. Dwunastokąt. Dodecangolum. Figura o dwunastu kątach, albo angułach, i ścianach. Dwuściennorówny trianguł. Isosceles. Trianguł o dwóch ścianach równych, na trzeciej większej albo mniejszej. Diagonalna linia. Diagonalis. Węgielna. nadłuższa linia w kwa- D. E. F. G. dratach, i w inszych wielościennych figurach, między angułami przeciwnymi. Diameter. Diameter. Linia w cyrkule przez centrum nadłuższa. Diameter kwadratu: Toż co i nadłuższa. Dyferencja. Differentia. Różnica. Dymensja: Dimensio. Wymiar. Rozmierzanie. Pomierzenie. Dywizja: Divisio. Podział. Dziesięciokąt: Decangulus. Figura Dziesięciokątna; to jest o dziesiąci kątach,
dwunastu piąćiokątow złożona. Dwunastokąt. Dodecangolum. Figurá o dwunastu kątách, álbo ángułách, y śćiánách. Dwuśćiennorowny tryánguł. Isosceles. Tryánguł o dwuch śćiánách rownych, ná trzećiey większey álbo mnieyszey. Dyágonálna liniia. Diagonalis. Węgielna. nadłuższa liniia w kwá- D. E. F. G. dratách, y w inszych wielośćiennych figurách, między ángułámi przećiwnymi. Dyámeter. Diameter. Liniia w cyrkule przez centrum nadłuższa. Dyámeter kwádratu: Toż co y nadłuższa. Dyfferencya. Differentia. Rożnicá. Dymensya: Dimensio. Wymiar. Rozmierzánie. Pomierzenie. Dywizya: Divisio. Podźiał. Dźiesięćiokąt: Decangulus. Figurá Dźieśięćiokątna; to iest o dźieśiąći kątách,
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 3
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
na tyle triangułów dzielić się może. A że każdy trianguł zawiera angułów krzyżowych 2, (według własności 65 Zabawy 6.) cała figura wielościenna musi mieć dwa razy tyle krzyżowych, ile jest triangułów: wyjąwszy tedy zich liczby anguły 4. około centrum; ostatek będzie liczba angułów krzyżowych. Nauka XIV. W figurach Wielościennych, pociągnąwszy ścian za Figurę, w jednę stronę, policzyć wielom angułom Krzyżówym, są równe wszytkie anguły powierzchne, by ich nawięcej było. BEż wszelkiego rachowania wiedz że anguły wszytkie by ich tysiącami było, około figury wielościennej, tylko czterema angułom krzyżowym są równe. Rzecz dziwna, ale prawdżywa. Czytaj Demonstracją, we Własności
ná tyle tryángułów dźielić się może. A że káżdy tryánguł záwiera ángułow krzyżowych 2, (według własnośći 65 Zábáwy 6.) cáła figurá wielośćienna muśi mieć dwá rázy tyle krzyżowych, ile iest tryángułoẃ: wyiąwszy tedy zich liczby ánguły 4. około centrum; ostátek będźie liczbá ángułow krzyżowych. NAVKA XIV. W figurách Wielośćiennych, poćiągnąwszy śćian zá Figurę, w iednę stronę, policzyć wielom ángułom Krzyżówym, są rowne wszytkie ánguły powierzchne, by ich nawięcey było. BEż wszelkiego ráchowánia wiedz że ánguły wszytkie by ich tyśiącámi było, około figury wielośćienney, tylko czteremá ángułom krzyżowym są rowne. Rzecz dźiwna, ále prawdżiwa. Czytay Demonstrácyą, we Własnośći
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 101
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
figury, są równe czterema krzyżowym; to jest mają gradusów 360. według Własności 39. Zabawy 6. Zaczym wiele ścian ma Wielościenna figura doskonała, na tyle angułów, dzieli cztery krzyżowe: to jest, na tyle gradusów, ile razy liczba ścian Wielościennej figury znajduje się w gradusach całego cyrkułu 360. Ze zaś w Wielościennych figurach doskonałych, dwie linie wyprowadzone z centrum: do ściany, są równe, (gdyż są półdiametry jednegoż cyrkułu) i anguły takowym liniom przyległe są równe, według Własności 44.Zabawy 6. Zaczym wyjąwszy trzeci anguł wiadomy z półcyrkułu, to jest zgradusów 180; i owe będą wiadome, według przydatku 4
figury, są rowne czteremá krzyżowym; to iest máią grádusow 360. według Własnośći 39. Zábáwy 6. Záczym wiele śćian ma Wielośćienna figurá doskonáła, ná tyle ángułow, dźieli cztery krzyżowe: to iest, ná tyle gradusow, ile rázy liczbá śćian Wielośćienney figury znáyduie się w gradusách całego cyrkułu 360. Ze záś w Wielośćiennych figurach doskonáłych, dẃie liniie wyprowádzone z centrum: do śćiány, są roẃne, (gdyż są połdyámetry iednegoż cyrkułu) y ánguły tákowym liniiom przyległe są rowne, według Własnośći 44.Zabáwy 6. Záczym wyiąwszy trzeći ánguł wiádomy z połcyrkułu, to iest zgradusow 180; y owe będą wiadome, według przydatku 4
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 102
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
potrzebnych. Nim poczniesz tę Zabawę traktować, przeczytaj dla odnowienia pamięci, Zabawy 2. Części 2. Rozdział 3. o Definicjach Figur płaskich, od liczby 43. aż do liczby 80. inclusivè. Nauki tym idą porządkiem. OTriangułach. Kwadratach, i wszelkich czworokątach. Piąciokątach. Cyrkułach. Sześciokątach, i inszych wielościennych. O Centrum w figurach. O Figurach prostościennych,w cyrkule. O Cyrkule, na figurach prostościennych. O Cyrkule, w figurach prostościennych. O Figurach prostościennych, na Cyrkule. O Kwadratach w Triangule. O Ośmgrani w Kwadracie. O latowych figurach. Elipsach. Parabolach. Hiperbolach. O Wężownicy,
O Rysowaniu Figur
potrzebnych. Nim poczniesz tę Zábáwę tráktowáć, przeczytay dla odnowienia pámięći, Zábáwy 2. Częśći 2. Rozdźiał 3. o Definicyách Figur płáskich, od liczby 43. áż do liczby 80. inclusivè. Náuki tym idą porządkiem. OTryángułách. Kwádratách, y wszelkich czworokątách. Piąćiokątách. Cyrkułách. Sześćiokątách, y inszych wielośćiennych. O Centrum w figurách. O Figurách prostośćiennych,w cyrkule. O Cyrkule, ná figurách prostośćiennych. O Cyrkule, w figurách prostośćiennych. O Figurách prostośćiennych, ná Cyrkule. O Kwádratách w Tryángule. O Ośmgráni w Kwádraćie. O látowych figurách. Ellipsách. Párabolách. Hyperbolách. O Wężownicy,
O Rysowániu Figur
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 106
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
) i w Romboidach, albo Czwartaczkach (D,) centrum znaleźć. Około Rysowania Figur.
DWa anguły przeciwne, złącz liniami, przecinającymi się na śrzodku. Punkta przecięcia, będą centra kwadratów B: Czwartaka, C; Czwartaczka, D. Clauius. Nauka XXVIII. W Sześciokątach, w Ośmiokątach, i w inszych Wielościennych Figurach doskonałych, o parzystych ścianach, Centrum znaleźć.
Przeprowadź dwie linie BF, i HC, od angułów przeciwnych B, i F: H, i C. A gdzie się przetną na G, tam będzie centrum Sześciokątu, Ośmiokątu, i wszelkiej inszej figury Wielościennej doskonałej, z parzystych ścian złożonej. z punktu 5
) y w Romboidách, álbo Czwártaczkách (D,) centrum ználeść. Około Rysowánia Figur.
DWá ánguły przećiwne, złącz liniiámi, przećináiącymi się ná śrzodku. Punktá przećięćia, będą centrá kwádratow B: Czwártaká, C; Czwártaczká, D. Clauius. NAVKA XXVIII. W Sześćiokątách, w Ośmiokątách, y w inszych Wielośćiennych Figurách doskonáłych, o parzystych ściánách, Centrum ználeść.
PRzeprowadż dwie liniie BF, y HC, od ángułow przećiwnych B, y F: H, y C. A gdźie się przetną ná G, tám będżie centrum Sześćiokątu, Ośmiokątu, y wszelkiey inszey figury Wielośćienney doskonáłey, z parzystych śćian złożoney. z punktu 5
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 121
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
T, przecinające się na O. Będzie punkt O, centrum cyrkułu CHLT, opasującego kwadrat. Nauka LVII. Wszelką figurę doskonałą cyrkułem otoczyć. WTriangułach Równościennych znajdź centrum według Nauki 25. tej Zabawy. We Dwuściennorownych według Nauki 26, w Kwadratach według Nauki 27. W Sześciokątach, w Ośmiokątach, i w inszych Wielościennych figurach, o parzystych ścianach, według Nauki 28. w Piąciokącie, i w inszych Wielościennych doskonałych, mających nieparzyste ściany, według Nauki 29. Z Centrum znalezionego gdy przez anguły zatoczysz cyrkuł: będzie otaczał figurę Doskonałą. Nauka LVIII. 4. kwarti Euclidys. Cyrkuł w triangule wszelkim postawić. Około Rysowania Figur.
POdzieliwszy
TH, przećináiące się ná O. Będźie punkt O, centrum cyrkułu CHLT, opásuiącego kwádrat. NAVKA LVII. Wszelką figurę doskonáłą cyrkułem otoczyć. WTryángułách Rownośćiennych znaidź centrum według Náuki 25. tey Zábáwy. We Dwuśćiennorownych według Náuki 26, w Kwádratách według Náuki 27. W Sześćiokątách, w Ośmiokątách, y w inszych Wielośćiennych figurách, o parzystych śćiánách, według Náuki 28. w Piąćiokąćie, y w inszych Wielośćiennych doskonáłych, máiących nieparzyste śćiány, według Náuki 29. Z Centrum ználeźionego gdy przez ánguły zátoczysz cyrkuł: będżie otaczał figurę Doskonáłą. NAVKA LVIII. 4. quarti Euclidis. Cyrkuł w tryángule wszelkim postáwić. Około Rysowánia Figur.
POdźieliwszy
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 134
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
