do Scytyiskich ostatnich granic i Indyjskich poczynających się, prawie tak długo, jak cała AZJA ciągną się i dzielą całą AZYĘ na części dwie, jednę Północą, która się zowie ASIA intra Taurum, drugą Południową, a ta się tytułuje ASIA extra Taurum. Kończy tandem od Indyj te GÓRY TAURUS, GÓRA CAUCASUS, od wszystkich wierzchołków Taurusowych najwyższa. Scytię od Indyj separująca, CAUCASUS bierze się często za całą Górę TAURUS, a tego Caucasum opisałem acrurátè sub litera C. tu między Górami.
VESUVIUS inaczej VESEVUS Góra w Włoszech w Prowincyj Kampanii, Królestwa Neapolitańskiego, blisko Miasta Noli, vulgo Montedi Somma I tę o Górnch znaczniejszych w Świecie
GORĘ
do Scytyiskich ostatnich granic y Indyiskich poczynaiących się, prawie tak długo, iak cała AZYA ciągną się y dzielą całą AZYĘ na części dwie, iednę Pułnocną, ktora się zowie ASIA intra Taurum, drugą Południową, a ta się tytułuie ASIA extra Taurum. Kończy tandem od Indyi te GORY TAURUS, GORA CAUCASUS, od wszystkich wierzchołkow Taurusowych naywyższa. Scytię od Indyi separuiąca, CAUCASUS bierze się często za całą Gorę TAURUS, a tego Caucasum opisałem acrurátè sub litera C. tu między Gorami.
VESUVIUS inaczey VESEVUS Gorá w Włoszech w Prowincyi Kampanii, Krolestwa Neapolitańskiego, blisko Miasta Noli, vulgo Montedi Somma Y tę o Gornch znacznieyszych w Swiecie
GORĘ
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 549
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
miejsca: Taurus Góra, Ostrys, Rodope. Scytijskie Kraje, Ryfejskie Góry, Tatry albo Karpackie Góry, Alpes Włoskie, Kaukazus Góra, Iślandia, Insuła Laponia.
DRZEW wszelakich jest dosyć na Fortunnych Insułach tak wysokich, że 144 stopami ledwobyś zmierzył; a w Indii, że ledwiebyś z łuku dostrzelił wierzchołków, teste Plinio.
DRZEWA osobliwe, jakoto Cedry, ma Liban Góra Feniceńska, z którego Kościół Salomonów adornowany, a Pałac wybudowany : Egipt i Syria, gdzie z świadectwa Pliniusza, ob de- Co który Kraj Ludziom przynosi osobliwego?
fectum Jedliny, Cedrowe robią Okręty: Wiele Cedrowego drzewa mają Chiny i Japonia, z
mieysca: Taurus Gora, Ostrys, Rhodope. Scytiyskie Kraie, Ryfeyskie Gory, Tatry albo Karpackie Gory, Alpes Włoskie, Kaukazus Gora, Iślandia, Insuła Laponia.
DRZEW wszelakich iest dosyć na Fortunnych Insułach tak wysokich, że 144 stopami ledwobyś zmierzył; á w Indii, że ledwiebyś z łuku dostrzelił wierzchołkow, teste Plinio.
DRZEWA osobliwe, iakoto Cedry, ma Lyban Gora Feniceńska, z ktorego Kościoł Salomonow adornowany, á Pałac wybudowany : Egypt y Syria, gdzie z świadectwa Pliniusza, ob de- Co ktory Kray Ludziom przynosi osobliwego?
fectum Iedliny, Cedrowe robią Okręty: Wiele Cedrowego drzewa maią Chiny y Iáponia, z
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 1003
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
nazwanego: które było Luzytańskim, ale od Anglików Roku 1661. demoliowane; jest tu abundancja fig, daktylów, cukru, cytryn, pomarańcz, oliwy, bawełny, wielbłądów, bydła, lwów zjadłych jednych, drugich bojaźliwych. Ma te Królestwo 7. Prowincyj. Tu jest Miasteczko CEUTA, olim SEPTA, od 7. wierzchołków skalistych, siedmią Braci zwanych, nad kanałem Gibraltar. Jest Jurys Hispanici, chcieli go Maurowie wydrzeć, lat 20. atakując irrito conatu. Ma swego Biskupa, Sufragana Lizibońskiego. Tuż w Fesańskim Królestwie, olim Tyngitańskiej Maurytanii było Miasto LIKsOS, na którego miejscu teraz LARACHA. Miasto z Portem i cytadellą, stoją nad rzeką
nazwánego: ktore było Luzytańskim, ale od Anglikow Roku 1661. demoliowane; iest tu abundancya fig, daktylów, cukru, cytryn, pomarańcz, oliwy, bawełny, wielbłądów, bydła, lwów ziadłych iednych, drugich boiaźliwych. Ma te Królestwo 7. Prowincyi. Tu iest Miasteczko CEUTA, olim SEPTA, od 7. wierzchołków skalistych, siedmią Braci zwanych, nad kanałem Gibraltar. Iest Iuris Hispanici, chcieli go Maurowie wydrzeć, lat 20. attakuiąc irrito conatu. Ma swego Biskupa, Suffrágana Lizibońskiego. Tuż w Fesańskim Królestwie, olim Tyngitańskiey Mauritanii było Miasto LIXOS, na którego mieyscu teraz LARACHA. Miasto z Portem y cyttadellą, stoią nad rzeką
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 546
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
lijek z tego wpuszczaj, wrząco od ognia odjąwszy; ropa ta pospolicie odchodzi z wrzodu wnętrznego, te wrzody często się dzieciom trafiają, lecz i podeszłym, które gdy się głęboko poczynają, że się materia wewnątrz obróci często zaduszają; gdy materia odchodzi gęsta zbyt smrodliwa, uczyn dekokcją z Santy, z Piołunu, z wierzchołków Centurii, korzenia Sielrowego, przecedziwszy przydaj trochę Vngv: Egyptiaci, wpuszczaj w ucho ciepło często Prżytrafia się też że w ucho co wpadnie, jako to kostka z jagody, albo co innego, gdy głęboko zapadnie trzeba ostróżnie dobywać, spoób najlepszy ten, koniec drota obwinąć dobrze chustką cienką, napuścić Terpetyną, albo czym bardzo
liiek z tego wpuszczay, wrząco od ogniá odiąwszy; ropá tá pospolicie odchodzi z wrzodu wnętrznego, te wrzody często się dziećiom trafiáią, lecz y podeszłym, ktore gdy się głęboko poczynáią, że się máterya wewnątrz obroći często záduszáią; gdy máterya odchodzi gęsta zbyt smrodliwa, uczyn dekokcyą z Sánty, z Piołunu, z wierzchołkow Centuryey, korzenia Sielrowego, przecedziwszy przyday trochę Vngv: Egyptiaci, wpusczay w ucho ćiepło często Prżytrafia się też że w ucho co wpádnie, iáko to kostká z iágody, álbo co innego, gdy głęboko zápádnie trzebá ostrożnie dobywác, spoob naylepszy ten, koniec drotá obwinąć dobrze chustką ćienką, nápuśćić Terpetyną, álbo czym bárdzo
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 56
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
.
NA Ozenę, wprzód ciało dobrze przepurgowawszy aplikacje czynić czyszczące, a potym gojące. Czyszczące są te, naprzód wodka Babczana, w który trochę rozpuścić Mercurij dulcis. Item. Weś miodku Pożanego pół łota. Siarki surowej która się nazywa sulphur vivum, Hałunu, Gryszpanu, wszystkiego po ćwierci Łota, psiego łajna, wierzchołków Sawiny, obojga po pół ćwierci łota. Kwiatu Z. Jana ziela, Rozmarynu, Ruty, Babki, Szałwiej, Poleju, wszystkiego po pułgarści, wszystko potłukszy, i pokrajawszy, warz w kwarcie wina, żeby na palec uwrzało, przecedź, wycisni, dopiero wsyp Gryszpan tarty, maczaj w tym chusteczkę dotykaj wrzoda często
.
NA Ozenę, wprzod ćiáło dobrze przepurgowawszy ápplikácye czynić czysczące, á potym goiące. Czysczące są te, naprzod wodká Babczána, w ktory trochę rospuścić Mercurij dulcis. Item. Weś miodku Pożánego puł łotá. Siárki surowey ktora się názywa sulphur vivum, Háłunu, Gryszpanu, wszystkiego po ćwierći Łotá, pśiego łayná, wierzchołkow Sáwiny, oboygá po puł ćwierći łotá. Kwiátu S. Ianá źiela, Rozmárynu, Ruty, Babki, Szałwiey, Poleiu, wszystkiego po pułgárśći, wszystko potłukszy, y pokráiáwszy, warz w kwarcie winá, żeby ná pálec uwrzáło, przecedź, wyćisni, dopiero wsyp Gryszpan tárty, maczay w tym chusteczkę dotykay wrzodá często
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 58
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
, jeżeli z inszej przyczyny, inaczej leczyć potrzeba, o czym będziesz miał na swoich miejscach. Traktat Pierwszy Narozdęcie Nosa w Katarze.
WEś wody, w której jęczmień wrzał pół kwarty, przydaj miodku Rożanego trzy łoty, sarkaj w nos ciepło często. Item, na smród z Nosa. Weś Centurii mniejszej wierzchołków, i miętki kamiennej zarówno, warz w winie, sarkaj w nos często, zastarzała afekcja nie może być uleczona. O CHOROBACH OCZU.
PIerwsza jest Ophtalmia, lubo to jest posplita denominacja wszystkich Chorób Oczu, jednak właśnie znaczy zapalenie powierzchnych błonek Oczu, to jest, Adnatae y Coniunctivae, a czasem Corneae, 2.
, ieżeli z inszey przyczyny, ináczey leczyć potrzebá, o czym będźiesz miał ná swoich mieyscách. Tráktát Pierwszy Nározdęćie Nosa w Káthárze.
WEś wody, w ktorey ięczmień wrzał puł kwarty, przyday miodku Rożánego trzy łoty, sarkay w nos ciepło często. Item, na smrod z Nosa. Weś Centuryey mnieyszey wierzchołkow, y miętki kámienney zárowno, warz w winie, sarkay w nos często, zástárzáła áffekcya nie może bydź uleczona. O CHOROBACH OCZU.
PIerwsza iest Ophtalmia, lubo to iest posplita denominácya wszystkich Chorob Oczu, iednák właśnie znáczy zápalenie powierzchnych błonek Oczu, to iest, Adnatae y Coniunctivae, á czásem Corneae, 2.
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 60
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
Osobliwie śłuży spirit: vini, maczając w nim chusteczkę niekrochmalną i przykładając często na oczy, przez długi czas, biorąc przy tym pigułki główne. Item. Weś głowę kota czarnego, spal ją na popiół, przesiej przez chusteczkę cienką, zasypuj tym oczy, rzecz pewna. Na Makuły czerwone w Oku.
WEś wierzchołków Hyssopu, włóż w worek cienki, warz w wodzie ten worek, kłaść na oczy, często powtarzając. Item. Krew z skrzydła Gołebiego w oko puszczana, znacznie spędza je. Proszek pewny na bielmo. R. Ossis, Sepiae, Sacchari Candidi, Tutiae, pulv: aa Scrup: 1. Vitrioli Mart:
Osobliwie śłuży spirit: vini, maczáiąc w nim chusteczkę niekrochmalną y przykłádáiąc często ná oczy, przez długi czás, biorąc przy tym pigułki głowne. Item. Weś głowę kotá czarnego, spal ią ná popioł, prześiey przez chusteczkę ćienką, zásypuy tym oczy, rzecz pewna. Ná Mákuły czerwone w Oku.
WEś wierzchołkow Hyssopu, włoż w worek ćienki, warz w wodzie ten worek, kłáść ná oczy, często powtarzáiąc. Item. Krew z skrzydłá Gołebiego w oko pusczána, znácznie spędza ie. Proszek pewny ná bielmo. R. Ossis, Sepiae, Sacchari Candidi, Tutiae, pulv: aa Scrup: 1. Vitrioli Mart:
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 66
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
pół garści, Kmminu polnego, Jałowcu po łocie, Soli pół garści, Salarmoniaku pułtora łota, Kamfory ćwierć łota, przeszyj; zlewaj winem rpzygrzewając, przykładaj na żywot; przy tym daj się napić olejku Terpentynowego z gorzałką, także kmin polny warzony z Ródzenkami i z jałowcem pijąc polewkę pomaga. Enema doświadczona. Weś wierzchołków Centuryj, Kopru włoskiego po garści, Rumienku, Ruty, Kopru swojskiego po garści, Czarnuszki pół garści, warz w pułgarcu wody do połowy, przecedź, przydaj olejku Ruzianego kwaterkę, Bened laxat. unc. 1. Soli oczkowatej pół łyżki, daj ciepło. Item. Enema z samego wina przydawszy do niej olejku Bobkowego
puł gárśći, Kmminu polnego, Iáłowcu po łoćie, Soli puł gárśći, Sálármoniáku pułtorá łotá, Kámfory ćwierć łotá, przeszyi; zleway winem rpzygrzewáiąc, przykładay ná żywot; przy tym day się nápić oleyku Terpentynowego z gorzałką, tákże kmin polny wárzony z Rodzenkámi y z iáłowcem piiąc polewkę pomaga. Enemá doświadczona. Weś wierzchołkow Centuryi, Kopru włoskiego po gárści, Rumienku, Ruty, Kopru swoyskiego po gárści, Czárnuszki puł gárści, warz w pułgárcu wody do połowy, przecedz, przyday oleyku Ruźiánego kwáterkę, Bened laxat. unc. 1. Soli oczkowátey puł łyszki, day ćiepło. Item. Enemá z samego winá przydawszy do niey oleyku Bobkowego
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 211
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
, jest bardzo dobra, Gdy wielkie bole dokuczają, może przydać do Enemy Laudanis Opiati gr. 1. albo 2. a nie więcej. Item. Enema ze krwi świeżej bydlęcej jest bardzo dobra. Item. Warz głowę Skopową aż mięso od kości odpadnie, przecedż, weś polewki co potżeba, przydaj do niej wierzchołków ziela Z. Jana, korzenia Tormetnil. warz: w nim zgasiwszy kilkakroć: przydaj łoju kożłowego, miodu Rożanego, jest bardzo dobra. Item. Sok z raków żywych wycisnioni, (lejąc go do Enemy) jest bardzo dobry, choćby i Gangrena była, tenże Sok może pić z rosołem; Są i insze
, iest bárdzo dobra, Gdy wielkie bole dokuczáią, może przydác do Enemy Laudanis Opiati gr. 1. álbo 2. á nie więcey. Item. Enemá ze krwi świeżey bydlęcey iest bárdzo dobrá. Item. Warz głowę Skopową áż mięso od kośći odpádnie, przecedż, weś polewki co potżeba, przyday do niey wierzchołkow ziela S. Ianá, korzenia Tormetnil. warz: w nim zgáśiwszy kilkakroć: przydáy łoiu kożłowego, miodu Rożánego, iest bárdzo dobra. Item. Sok z rákow żywych wyćisnioni, (leiąc go do Enemy) iest bárdzo dobry, choćby y Gángrená była, tenże Sok może pić z rosołem; Są y insze
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 235
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
Bobkowego, soku Rucianego Piołunowego, Driakwie, wraz zmieszawszy, nakryj szpuncikiem, przysmasz w góracym popiele, potym rozkroj, tym co wewnątrz jest pośmaruj skronie, nozdrze, piersi, pępek pulsy, jest rzecz doświadzona. Item. Weś Rhabar. dr 1. Senesu i Agaryku po dwa skrupuły Cytwarowego nasienia, Koraliny, wierzchołków Wrotyczu, po skrupule. Czarnuszki szcyptę dobrą, skrop winem, potym nalej wody czystej z pół kwaterki niech tak moknie przez noc, nazajutrz przywarz trochę, przecedź, wyciśni, przydaj Manny Kalabr. łot, albo dwa, (według wieku) wyklaryfikuj białkiem jajowym, daj ciepło wipić. Item. Weś Aloesu,
Bobkowego, soku Rućiánego Piołunowego, Dryákwie, wraz zmieszawszy, nákryi szpuncikiem, przysmasz w goracym popiele, potym rozkroy, tym co wewnątrz iest posmáruy skronie, nozdrze, pierśi, pępek pulsy, iest rzecz doświadzona. Item. Weś Rhabar. dr 1. Senesu y Agaryku po dwá skrupuły Cytwarowego nasienia, Koraliny, wierzchołkow Wrotyczu, po skrupule. Czárnuszki szcyptę dobrą, skrop winem, potym náley wody czystey z puł kwáterki niech tak moknie przez noc, názáiutrz przywarz troche, przecedz, wyćiśni, przyday Mánny Kálábr. łot, álbo dwá, (według wieku) wyklaryfikuy białkiem iáiowym, day ćiepło wipić. Item. Weś Aloesu,
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 255
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
