, stąd ma cnotę Medendy afekcje oczu: kwitnie gdy się Jaskulki pokazują, a gasnie aż odlatują. Teste Syrenio.
ROSICZKA ziele od Medyków Ros Solis zwane, to Rorydes to Rosella, nie znajome Dioskorydesowi, ani Galenowi starym Medykom, świeżym dopiero wiadome z dziwnych i dzielnych efektów. Większe niż na dwie dłoni na miejscach wilgotnych i piaszczystych rosnące; listeczki ma adynstar łyżeczek, kwiatki białe. Alchimistowie komparią go słońcu w niektórych skutkach, osobliwie: że rozgrzewa i suszy: gdyż nań słońce swoje promienie z osobliwą puszcza influencją Jest złożone ze czterech elementów: Co jest złoto między kruszcami, to Rosiczka między ziołami ex mente Syreniusza. Skutki ziela tego
, ztąd ma cnotę Medendi affekcye oczu: kwitnie gdy się Iaskulki pokazuią, a gasnie aż odlatuią. Teste Syrenio.
ROSICZKA ziele od Medykow Ros Solis zwane, to Rorides to Rosella, nie znaiome Dioskorydesowi, ani Galenowi starym Medykom, swieżym dopiero wiadome z dziwnych y dzielnych effektow. Większe niż na dwie dłoni na mieyscach wilgotnych y piaszczystych rosnące; listeczki ma adinstar łyżeczek, kwiatki białe. Alchimistowie komparią go słońcu w niektorych skutkach, osobliwie: że rozgrzewa y suszy: gdyż nań słońce swoie promienie z osobliwą puszcza influencyą Iest złożone ze czterech elementow: Co iest złoto między kruszcami, to Rosiczka między ziołami ex mente Syreniusza. Skutki ziela tego
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 645
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
rzeką) Imię wziela od kraju, alias od końca ostatniego wschodniego Korony Polskiej. Leży między Dnieprem i Bugiem rzekami. Pły- całego Świata, praecipue o PolscE
ną przez nie rzeki Tasmen, Ros, Deksna, i inne mniejsze rybne Pełna jest Stepów albo dzikich pustych pol dużemi zarostych trawami, a w wielu miejscach na wilgotnych trzcinami, łozami, w których się dzikie kozy mnożą; od których strzelania Kozacy wzięli imię; w których się i oni chronią od Polskich Podjazdów, albo z nich jak zwierze na łupy, widząc małe kupy, wypadają. Są wtych obszernych polach Ukraińskich wysokie i szerokie mogiły, a na wierzchu ich obszerne doły jak
rzeką) Imie wziela od kráiu, alias od końca ostatniego wschodniego Korony Polskiey. Leży między Dnieprem y Bugiem rzekami. Pły- całego Swiata, praecipuè o POLSZCZE
ną przez nie rzeki Tasmen, Ros, Dexna, y inne mnieysze rybne Pełna iest Stepow albo dzikich pustych pol dużemi zarostych trawami, a w wielu mieyscach na wilgotnych trzcinami, łozami, w ktorych się dzikie kozy mnożą; od ktorych strzelania Kozacy wzieli imie; w ktorych się y oni chronią od Polskich Podiazdow, albo z nich iak zwierze na łupy, widząc małe kupy, wypadaią. Są wtych obszernych polach Ukrainskich wysokie y szerokie mogiły, á na wierzchu ich obszerne doły iak
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 356
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
rzemiosła wszelakie nigdy tak nie kwitnęły w Grecji/ jako za Aleksandra wielkiego; ani w Rzymie/ jako za Augusta Cesarza. Urosły za możnością państw/ rzemiosła/ przemysły/ nauki i mądrości: jako bowiem zioła nie mogą się zielenić i kwitnąć/ ani drzewa zacniejsze czynić pożytku na miejscach górzystych i kamienistych; abo też barzo wilgotnych: i kto szczepi sad na suchym gruncie/ znać że nie ma rozumu: tak też zabawy uczciwe/ nie mogą się ani wprowadzić/ ani zatrzymać/ tylko pod cieniem i łaską panów wielkich i możnych. I stądci poszło ono dziwowanie Eneaszowe/ kiedy możność i dostatki Dydony odmieniała szopy w pałace/ i budy w pokoje
rzemiosłá wszelákie nigdy ták nie kwitnęły w Graeciey/ iáko zá Alexándrá wielkiego; áni w Rzymie/ iáko zá Augustá Cesárzá. Vrosły zá możnośćią państw/ rzemiosłá/ przemysły/ náuki y mądrośći: iáko bowiem źiołá nie mogą się źielenić y kwitnąć/ áni drzewá zacnieysze czynić pożytku ná mieyscách gorzystych y kámienistych; ábo też bárzo wilgotnych: y kto sczepi sad ná suchym grunćie/ znáć że nie ma rozumu: ták też zabáwy vczćiwe/ nie mogą się áni wprowádźić/ áni zátrzymáć/ tylko pod ćieniem y łáską pánow wielkich y możnych. Y ztądći poszło ono dźiwowánie AEneaszowe/ kiedy możność y dostátki Didony odmieniáłá szopy w páłace/ y budy w pokoie
Skrót tekstu: BotŁęczRel_V
Strona: 19
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. V
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
/ równego rzędami wedle siebie położenia/ chrzestkowatego/ więtszego a niżli Szocowice ziarna. Korzenia niemałego/ długiego/ knodowatego/ naukoś w ziemię pochodzącego. albo poprzeć przy samym wierzchu ziemie zmarszczonego kosmatego a bez zapachu/ na wyskoczkach rozdzielone/ blado rumienne/ smaku cierpkiego i ściągającego albo stwierdzającego. Miejsce
Na miejscach bagnistych i łąkach wilgotnych pospolicie roście/ nie tylko w obcych krainach/ ale i w naszych obficie/ w Litwie/ w Rusi/ w Żmudzi/ na Podolu/ na Pokuciu/ etc. w Maju i w Czerwcu pospolicie kwitnie. Przyrodzenie.
Ten Kosaciec/ jako niektórzy twierdzą/ jest przyrodzenia suchego we wtórym stopniu/ a mało rozgrzewającego/
/ równego rzędámi wedle śiebie położenia/ chrzestkowátego/ więtszego á niżli Szocowice źiárná. Korzenia niemáłego/ długiego/ knodowatego/ naukoś w źiemię pochodzącego. álbo poprzec przy sámym wierzchu źiemie zmársczonego kosmatego á bez zapáchu/ ná wyskoczkach rozdźielone/ blado rumienne/ smaku ćierpkiego y śćiągáiącego álbo stwierdzaiącego. Mieysce
Ná mieyscach bagnistych y łąkach wilgotnych pospolićie rośćie/ nie tylko w obcych krainach/ ále y w naszych obficie/ w Litwie/ w Ruśi/ w Zmudźi/ na Podolu/ na Pokućiu/ etc. w Máiu y w Czerwcu pospolićie kwitnie. Przyrodzenie.
Ten Kosaćiec/ iako niektorzy twierdzą/ iest przyrodzenia suchego we wtorym stopniu/ á mało rozgrzewáiącego/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 16
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
/ plaskate/ rumienne/ i ostro gorzkie/ korzeń dosyć miąższy/ podługowaty/ a gęsto knodowaty/ jako koński korzeń/ barwy lisowatej/ wiele odnóżek od siebie nie barzo cienkich wydając. Zielnik D. Symona Syreniusza/ Miejsce.
Roście w wodzie/ w stawiech/ i przy groblach w bagniskach/ Jeziorach stojących na miejscach wilgotnych. Przyrodzenie.
Galenus w siódmych księgach o ziołach pisze/ że ma w sobie cząstki subtelne i przenikające/ przyciągając/ rozprawując/ a znacznie wysuszając i rozgrzewając/ a to w trzecim stopniu/ zwłaszcza korzeń/ a jeszcze więcej nasienie jego. Tak/ iż żuchane usta i język rozpala/ do tego rozsiekuje/ otwiera potężnie
/ pláskáte/ rumienne/ y ostro gorzkie/ korzeń dosyć miąższy/ podługowáty/ á gęsto knodowáty/ iáko koński korzeń/ bárwy lisowátey/ wiele odnóżek od śiebie nie bárzo ćienkich wydáiąc. Zielnik D. Symoná Syreniuszá/ Mieysce.
Rośćie w wodźie/ w stáwiech/ y przy groblách w bágniskách/ Ieźiorách stoiących ná mieyscách wilgotnych. Przyrodzenie.
Galenus w śiodmych kśiegách o źiołách pisze/ że ma w sobie cząstki subtelne y przenikaiące/ przyćiągáiąc/ rozpráwuiąc/ á znácznie wysuszáiąc y rozgrzewáiąc/ á to w trzećim stopniu/ zwłasczá korzeń/ á iescze więcey naśienie iego. Ták/ iż żucháne vstá y ięzyk rozpala/ do tego rozśiekuie/ otwiera potężnie
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 18
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
rósczki pochodzą/ na których kwiat rząse Leszczynowej albo Olszowej niejako podobnej wyrasta. I przeto Teofratus Tatarskie ziele kładzie miedzy te zioła/ które zaraz z nasieniem kwiat miewają. Miejsce/ Wybór/ i Czas.
Naprzedniejsze i nawyborniejsze miedzy inemi/ które w Poncie roście/ albo w Kolchis, przy Rzece Phasim rzeczonej/ na miejscach wilgotnych. Wtóre miejsce ma/ to co się w Galacjej znajduje. Trzecie co w Krecie/ w Polsce/ w Niemczech i na Podolu. Ktemu przodek ma/ gęste/ białe/ zupełne/ nie sprochniałe/ wonne/ od czerwiu nie wytoczone: Do trzech i do czterech lat w swej mocy może być chowany. Plin
rósczki pochodzą/ ná ktorych kwiát rząse Lesczynowey álbo Olszowey nieiáko podobney wyrasta. Y przeto Theophratus Tátárskie źiele kłádźie miedzy te źiołá/ ktore záraz z naśieniem kwiát miewáią. Mieysce/ Wybor/ y Czás.
Naprzednieysze y nawybornieysze miedzy inemi/ ktore w Ponćie rośćie/ álbo w Kolchis, przy Rzece Phasim rzeczoney/ ná mieyscách wilgotnych. Wtore mieysce ma/ to co śie w Gálácyey znáyduie. Trzećie co w Krećie/ w Polscze/ w Niemcech y ná Podolu. Ktemu przodek ma/ gęste/ białe/ zupełne/ nie sprochniáłe/ wonne/ od czerwiu nie wytoczone: Do trzech y do czterech lat w swey mocy może bydź chowány. Plin
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 19
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
podobni. Przeto Dioscorydes (który ma przed inymi w tej mierze przodek) obudwu tych Ostryżów tę różnicę spoiwszy/ nie nazwał go ani trzygranowitym/ ani czworogranistym/ ale zgoła Granowitym. Cyper Galanga Syl: Erisisceptrum I. wilder GalganLangen und Kunderwildergalgan. 2. Zielnik D. Symona Syrenniusa. Miejsce.
POspolicie roście na miejscach wilgotnych i wodnistych/ jezierzystych/ także w łęgach wyprawnych a wilgotnych w Suriej/ w Aleksandrii/ w Egipcie/ w Cylicjej. Roście też i w naszych stronach/ ale bez zapachu i woniej. Przeto też daleko podlejszy jest w skutkach. Czas zbierania.
PÓd Jesień ma być kopany/ a jako niektórzy chcą/ każdego czasu
podobni. Przeto Dioscorides (ktory ma przed inymi w tey mierze przodek) obudwu tych Ostryżow tę roznicę spoiwszy/ nie názwał go áni trzygránowitym/ áni czworogránistym/ ále zgołá Gránowitym. Cyper Galanga Syl: Erisisceptrum I. wilder GalganLangen vnd Kunderwildergalgan. 2. Zielnik D. Symoná Syrenniusá. Mieysce.
POspolićie rośćie ná mieyscách wilgotnych y wodnistych/ ieźierzystych/ tákże w łęgách wypráwnych á wilgotnych w Suryey/ w Alexándryey/ w Egiptćie/ w Cylicyey. Roście też y w nászych stronách/ ále bez zapáchu y woniey. Przeto też dáleko podleyszy iest w skutkách. Czás zbieránia.
POd Ieśień ma być kopány/ á iáko niektorzy chcą/ káżdego czásu
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 26
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
mierze przodek) obudwu tych Ostryżów tę różnicę spoiwszy/ nie nazwał go ani trzygranowitym/ ani czworogranistym/ ale zgoła Granowitym. Cyper Galanga Syl: Erisisceptrum I. wilder GalganLangen und Kunderwildergalgan. 2. Zielnik D. Symona Syrenniusa. Miejsce.
POspolicie roście na miejscach wilgotnych i wodnistych/ jezierzystych/ także w łęgach wyprawnych a wilgotnych w Suriej/ w Aleksandrii/ w Egipcie/ w Cylicjej. Roście też i w naszych stronach/ ale bez zapachu i woniej. Przeto też daleko podlejszy jest w skutkach. Czas zbierania.
PÓd Jesień ma być kopany/ a jako niektórzy chcą/ każdego czasu. Ale nalepiej przy końcu wiosny/ albo na początku lata
mierze przodek) obudwu tych Ostryżow tę roznicę spoiwszy/ nie názwał go áni trzygránowitym/ áni czworogránistym/ ále zgołá Gránowitym. Cyper Galanga Syl: Erisisceptrum I. wilder GalganLangen vnd Kunderwildergalgan. 2. Zielnik D. Symoná Syrenniusá. Mieysce.
POspolićie rośćie ná mieyscách wilgotnych y wodnistych/ ieźierzystych/ tákże w łęgách wypráwnych á wilgotnych w Suryey/ w Alexándryey/ w Egiptćie/ w Cylicyey. Roście też y w nászych stronách/ ále bez zapáchu y woniey. Przeto też dáleko podleyszy iest w skutkách. Czás zbieránia.
POd Ieśień ma być kopány/ á iáko niektorzy chcą/ káżdego czásu. Ale nalepiey przy końcu wiosny/ álbo ná pocżątku látá
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 26
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
Kozłku/ albo radniej drugiego/ korzeń bywa fałszowany/ korzeniem ziela Iglice Włoskiej/ która Myszą wiechą/ a Łacinnicy Ruscum zowią. Ale to snadnie poznać: bo korzenie tej Iglice jest twarde: ku przełomieniu trudne/ zapachu żadnego niemające. Miejsce.
ROście na górach i na pagórkach: poście też w równinach/ na miejscach wilgotnych/ a zwłaszcza w Poncie: Z kąd nalepszy pochodzi. Przyrodzenie.
ROzgrzewa w pierwszym stopniu/ jako Galenus pisze: wysusza na końcu wtórego/ albo na początku trzeciego. Kozłek naprzedniejszy/ i Nawiętszy Driawnik.
JEst jeszcze pierwszy i naprzeddniejszy Kozłek wielki/ który Driawnikiem/ dla osobliwych skutków jego/ zowią/ przeciwko wszelakiemu jadu
Kozłku/ álbo rádniey drugiego/ korzeń bywa fałszowány/ korzeniem źiela Iglice Włoskiey/ ktora Myszą wiechą/ á Lácinnicy Ruscum zowią. Ale to snádnie poznáć: bo korzenie tey Iglice iest twárde: ku przełomieniu trudne/ zapáchu żadnego niemáiące. Mieysce.
ROśćie ná gorách y ná págorkách: pośćie też w rowninách/ ná mieyscách wilgotnych/ á zwłasczá w Ponćie: Z kąd nalepszy pochodźi. Przyrodzenie.
ROzgrzewa w pierwszym stopniu/ iáko Galenus pisze: wysusza ná końcu wtorego/ álbo ná początku trzećiego. Kozłek naprzednieyszy/ y Nawiętszy Dryáwnik.
IEst iescze pierwszy y naprzeddnieyszy Kozłek wielki/ ktory Dryáwnikiem/ dla osobliwych skutkow iego/ zowią/ przećiwko wszelákiemu iádu
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 49
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
okołek równy/ korzonków ma wielkość białawych cienkich: zapachu mocnego/ z niejaką przyjemnością. We wszystkiej postaci swej/ to jest/ korzeniem/ rozgą/ liściem/ i kwieciem/ od przedniejszych dwu/ mniejszy/ Kwiecie barwy cielistej/ pachniące/ jako i Korzeń jego. Pręt. Korzeń. Miejsce.
TEn roście na miejscach wilgotnych/ na łąkach mokrych/ przy wodach/ i nad przykopami. Roście też w lesiech i nagórach/ na porębach i wysieczonych lesiech. Przyrodzenie.
ROzgrzewa i wysusza potężniej/ niżli pierwszy Kozłek wielki. Koźłek namniejszy/ albo Czwarty. 4. Liście.
Kozłek namnieiszy ma liście podobne więtszego/ jeno drobnieisze: Prętu na
okołek rowny/ korzonkow ma wielkość białáwych ćienkich: zapáchu mocnego/ z nieiáką przyiemnośćią. We wszystkiey postáći swey/ to iest/ korzeniem/ rozgą/ liśćiem/ y kwiećiem/ od przednieyszych dwu/ mnieyszy/ Kwiećie bárwy ćielistey/ pachniące/ iáko y Korzeń iego. Pręt. Korzeń. Mieysce.
TEn rośćie ná mieyscách wilgotnych/ ná łąkách mokrych/ przy wodách/ y nád przykopámi. Rośćie też w leśiech y nágorách/ ná porębách y wyśieczonych leśiech. Przyrodzenie.
ROzgrzewa y wysusza potężniey/ niżli pierwszy Kozłek wielki. Koźłek namnieyszy/ álbo Czwarty. 4. Lisćie.
Kozłek namnieiszy ma liśćie podobne więtsze^o^/ ieno drobnieisze: Prętu ná
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 50
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613