Insułę Krymeą, która była przedtym Pen insułą. 2. Jest Wołoska Ziemia, Stołeczne miasto ma Jassy Hospodara Wołoskiego hołdownika Tureckiego. Na pograniczu zaś Polskim tuż Kamienica nad Niestrem rzeką, jest Chocim Zamek Turecki. 3. Jest Bezsarabia, w której są fortece Bender, i Oczaków. 4. Moldavia, która się od Wołoszczyzny ciągnie aż do Dunaju. 5. Bułgaria między Dunajem, morze czarnym, Romanią i Serwią położona. Po nad Dunajem ma forteczki, Nikopol, Widdyn, Semendrią etc. 6. Servia, której teraz pograniczna forteca jest Belgrad, od Turków z ostatkiem Serwii przez traktat z Karolem VI. Cesarzem Chrześcijańskim odebrany, w roku
Insułę Krymeą, ktora byłá przedtym Pen insułą. 2. Iest Wołoska Ziemia, Stołeczne miasto ma Jassy Hospodara Wołoskiego hołdownika Tureckiego. Ná pograniczu zaś Polskim tuż Kámienica nád Niestrem rzeką, iest Chocim Zamek Turecki. 3. Iest Bessarabia, w ktorey są fortece Bender, y Oczakow. 4. Moldavia, ktorá się od Wołoszczyzny ciągnie áż do Dunaiu. 5. Bulgariá między Dunaiem, morze czarnym, Romanią y Serwią położona. Po nád Dunaiem má forteczki, Nikopol, Widdin, Semendrią etc. 6. Servia, ktorey teraz pograniczna fortecá iest Belgrad, od Turkow z ostatkiem Serwii przez traktat z Károlem VI. Cesarzem Chrześciańskim odebrany, w roku
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: G3v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Królestwo Polskie temi teraz granicami się określa. Od pułnocy morzem Bałtyckiem, i Dźwiną albo Dumą rzeką, która Kurlandyą od Liwonii dzieli. Nadto początkami rzek D[...] yssa, Obola, Budowiesz, Uwiatczyca, Lowat, Wielisz, które Litwę od Moskwy odłączyą. Od wschodu rzeką Niepr. Od południa rzeką Niestr, któraód Turecczyzny i Wołoszczyzny odłącza Podole. Nadto górami Carpatus, które zasłaniają Pokucie i mało Polskę od Transylwanii i Węgier Od Zachodu zaś graniczy z Śląskiem i Pomeranią Brandenburską. Lubo od niewiadomych Cudzoziemców i niektórych Historyków Polska miana za dziki i pusty kraj kozackim i Tatarskim podobny, atoli z najpolityczniejszemi i osobliwszemi Europejskiemi Królestwy w komparacją że idzie, i owszem
KRolestwo Polskie temi teraz granicámi się określa. Od pułnocy morzem Baltyckiem, y Dzwiną álbo Dumą rzeką, ktora Kurlandyą od Liwonii dzieli. Nádto początkámi rzek D[...] yssa, Obola, Budowiesz, Uwiatczyca, Lowat, Wielisz, ktore Litwę od Moskwy odłączią. Od wschodu rzeką Niepr. Od południa rzeką Niestr, ktoráod Turecczyzny y Wołoszczyzny odłącza Podole. Nádto gorámi Carpatus, ktore zásłaniáią Pokucie y máło Polskę od Transylwanii y Węgier Od Záchodu zaś graniczy z Sląskiem y Pomeranią Brandenburską. Lubo od niewiadomych Cudzoziemcow y niektorych Historykow Polská miáná zá dziki y pusty kráy kozackim y Tatarskim podobny, átoli z naypolitycznieyszemi y osobliwszemi Europeyskiemi Krolestwy w komparacyą że idzie, y owszem
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: G4v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
w roku 1146. Ci Władykowie są oraz Episkopami Turowskiemi.
CXXX. Oprócz Łacińskiej i Greckiej Religii jest w Polsce Arcybiskupstwo Ormiańskie, które początki swoje prowadzi od roku 1200. We Lwowie Katedrę swoję założyło. Liczy Kościołów na 16. GÓRY ZNACZNIEJSZE W PolscE.
I. KArpackie góry albo Tatry które od Śląska, Węgier, Wołoszczyzny i Transylwanii na kilka set mil wyciągnione, Polskę, dzielą, Alpes i góry prawie całej ziemi wielkością przechodzą. Ku Rusi ciągnąc Beszkiedzkich gór imię biorą. Złotych minerałów, Magnesu, Kryształu, nawet diamentów, i innych ledwie nie wszystkich Kruszców że są fodyny: świadczą Tylkowski Starowolski etc. Zamykają w sobie wody Mineralne:
w roku 1146. Ci Władykowie są oraz Episkopami Turowskiemi.
CXXX. Oprocz Łacińskiey y Greckiey Religii iest w Polszcze Arcybiskupstwo Ormiańskie, ktore początki swoie prowadzi od roku 1200. We Lwowie Katedrę swoię założyło. Liczy Kościołow ńá 16. GORY ZNACZNIEYSZE W POLSZCZE.
I. KArpackie gory álbo Tatry ktore od Sląská, Węgier, Wołoszczyzny y Transylwánii ná kilká set mil wyciągnione, Polskę, dzielą, Alpes y gory prawie całey ziemi wielkością przechodzą. Ku Rusi ciągnąc Beszkiedzkich gor imię biorą. Złotych mineráłow, Magnesu, Kryształu, nawet dyamentow, y innych ledwie nie wszystkich Kruszczow że są fodyny: świadczą Tylkowski Starowolski etc. Zamykáią w sobie wody Mineralne:
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: K3v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
, że z Torunia okręty kupieckie wisłą chodziły na Bałtyckie morze. Poławiają się w niej Jesiotry, Sumy, Karpie, poniekąd Łososie II. Rzeka Niepr: pod wsią Dnieperskim w Moskwie swoje bierze początki: wpada w morze czarne. Jest rybny: osobliwie wyzy poławia III. Niestr: zabiera początki na Pokuciu. Podole od Wołoszczyzny dzieląc w czarne morze wpada. IV. Dźwina: początki bierze w Moskwie. Płynie przez Województwa Witepskie Połockie Inflanty mimo Kurlandią. Wpada pod Rygą w morze Bałtyckie. Tą rzeką mają defluitacją statki z Litwy. V. Brda: która z jeziora Krampsko wypływa i wpada w Wisłę. Poławia Łososie Minogi. VI. Bóg
, że z Toruniá okręty kupieckie wisłą chodziły ná Baltyckie morze. Poławiaią się w niey Jesiotry, Sumy, Karpie, poniekąd Łososie II. Rzeka Niepr: pod wsią Dnieperskim w Moskwie swoie bierze początki: wpada w morze czarne. Jest rybny: osobliwie wyzy poławia III. Niestr: zábiera początki ná Pokuciu. Podole od Wołoszczyzny dzieląc w czarne morze wpada. IV. Dzwina: początki bierze w Moskwie. Płynie przez Woiewodztwa Witepskie Połockie Jnflanty mimo Kurlandią. Wpada pod Rygą w morze Baltyckie. Tą rzeką maią defluitacyą statki z Litwy. V. Brda: ktora z ieziora Krampsko wypływa y wpada w Wisłę. Poławia Łososie Minogi. VI. Boh
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: K4
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
sław, Polonne, Klewań, Aleksandria, Annopol, Olesko sławne urodzeniem Jana III. Sobieskiego. Lachowce pięknym na gorze wysokiej Zamkiem ozdobne, rezydencja Książąt Jabłonowskich. KARTA XVII. O Województwie Podolskim. 12. g.
1mo. Rzeki znaczniejsze są te: pod znaczkiem[...] .d. Dniester, który to Województwo oddziela od Wołoszczyzny, czyli od Multanów B. pod znaczkiem zaś e. Rzeka Bóg, zaczyna się w tym Województwie. Smotrycz oblewa Kamieniec, i wpada do Dniestru etc.
2do. Stołeczne miasto Kamieniec pod numer. 12 nad rzeką Smotryczem, mówi się Kamieniec Podolski, dla różnicy drugiego Kamieńca który jest w Województwie Brześciańskim. Ten Kamieniec
sław, Polonne, Klewań, Alexandrya, Annopol, Olesko sławne urodzeniem Jana III. Sobieskiego. Lachowce pięknym na gorze wysokiey Zamkiem ozdobne, rezydencya Xiążąt Jabłonowskich. KARTA XVII. O Woiewodztwie Podolskim. 12. g.
1mo. Rzeki znacznieysze są te: pod znaczkiem[...] .d. Dniester, ktory to Woiewodztwo oddziela od Wołoszczyzny, czyli od Multanow B. pod znaczkiem zaś e. Rzeka Bog, zaczyna się w tym Woiewodztwie. Smotrycz oblewa Kamieniec, y wpada do Dniestru etc.
2do. Stołeczne miasto Kamieniec pod numer. 12 nad rzeką Smotryczem, mowi się Kamieniec Podolski, dla rożnicy drugiego Kamieńca ktory iest w Woiewodztwie Brześciańskim. Ten Kamieniec
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 183
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
ba, i na ręce rękawiczki upiżmowane kwadrują. Co powiem o jurystach, instigatorach i ajentach, którzy także z rejestru crumenalium jeden nad drugiego silą się w naśladowaniu mód i krojów wymyślnych tak dalece, że w jednej sukni i ksiądz coś od rewerendy, i wdowa od kamizoli, i insza od spódnice, i żołnierz od Wołoszczyzny, i dworzanin od pętlicy własnego poznać muszą koniecznie do proporcji składnego w cenie języka pieniądza, lubo ten rejestr mixti fori mógłby często pójść pod areszt skromnościi potrzeby rozumnej.
Co powiem o studentach i inspektorach, którzy także extra limen szkoły i skromności wychodzą pod kroje pocieszne i zbyteczne tak dalece, że na jeden raz
ba, i na ręce rękawiczki upiżmowane kwadrują. Co powiem o jurystach, instigatorach i ajentach, którzy także z rejestru crumenalium jeden nad drugiego silą się w naśladowaniu mód i krojów wymyślnych tak dalece, że w jednej sukni i ksiądz coś od rewerendy, i wdowa od kamizoli, i insza od spódnice, i żołnierz od Wołoszczyzny, i dworzanin od pętlicy własnego poznać muszą koniecznie do proporcyi składnego w cenie języka pieniądza, lubo ten rejestr mixti fori mógłby często pójść pod areszt skromnościi potrzeby rozumnej.
Co powiem o studentach i inspektorach, którzy także extra limen szkoły i skromności wychodzą pod kroje pocieszne i zbyteczne tak dalece, że na jeden raz
Skrót tekstu: MałpaCzłow
Strona: 296
Tytuł:
Małpa Człowiek
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Gatunek:
satyry, traktaty
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1715
Data wydania (nie wcześniej niż):
1715
Data wydania (nie później niż):
1715
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Archiwum Literackie
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Paulina Buchwaldówna
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wroclaw
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1962
Roku 1673. przedał się z Wojskiem swoim Wołoskim na Naszą stronę Polską, i tu w Polsce był godnie i wygodnie traktowany z ustąpieniem pewnych kluczów dla siebie w Ekonomii Samborskiej, obligował tegoż JANA SOBIESKIEGO Marszałka i Hetmana W K, potym Króla, aby Zonę jego, Dzieci i skarby, ordynowawszy Wojska partyę, z Wołoszczyzny windykował. Na tę afektację Hospodara Imści, komenderowana Partia Wojska Polskiego, nad którą dana Komenda HIERONIMOWI MIKOŁAJOWI SIENIAWSKIEMU, Chorążemu W. K, który do Wołoch odważnym wpadłszy sercem. Zonę Hospodara Imści. Familie i skarby wyprowadził szczęśliwie stamtąd, od Adzi Giereja Sołtana, w liczbie 80 tysięcy Tatarów aż pod Śniatyn z kleską ich
Roku 1673. przedał się z Woyskiem swoim Wołoskim na Naszą stronę Polską, y tu w Polszcze był godnie y wygodnie traktowany z ustąpieniem pewnych kluczow dla siebie w Ekonomii Samborskiey, obligował tegoż IANA SOBIESKIEGO Marszałka y Hetmana W K, potym Krola, aby Zonę iego, Dzieci y skarby, ordynowawszy Woyska partyę, z Wołoszczyzny windykował. Na tę affektacyę Hospodara Imści, kommenderowana Partya Woyska Polskiego, nad ktorą dana Kommenda HIERONIMOWI MIKOŁAIOWI SIENIAWSKIEMU, Chorążemu W. K, ktory do Wołoch odważnym wpadłszy sercem. Zonę Hospodara Imści. Familie y skarby wyprowadził szczęśliwie ztamtąd, od Adzi Giereia Sołtana, w liczbie 80 tysięcy Tatarow aż pod Sniatyn z kleską ich
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 152
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
lub krótko słowami. Słuzyć się ofiarując sam w swojej osobie, Gdy sił afekt dodaje wieku jego dobie. Wdzięczen Pan tej ochoty, za nią podziękował; I swój afekt na rewanż jejże deklarował. Potym Hetman przodem się ruszył, a Pan z konia Przesiadł się do karety, i w zarosłe błonia Już w jachał Wołoszczyzny; gdzie w boczniej ustroni Mineliśmy emulów kilkadziesiąt koni; Którzy tam, dosyć lichej przy płotach wioszczyny, Niewiem z jakiej zalegli szałasze przyczyny. W krótce, gdy do zachodu juzsłońce zmierzało, Staneliśmy nad Prutem; a jak się przydało, Teneśmy przebywali, ci brodem mniej znanym Inni promem nie lepszym, bo prawie chrościanym
lub krotko słowámi. Słuzyć się ofiáruiąc sam w swoiey osobie, Gdy sił affekt dodáie wieku iego dobie. Wdzięczen Pan tey ochoty, za nię podziękował; I swoy affekt ná rewanż ieyże deklárował. Potym Hetman przodem się ruszył, á Pan z konia Przesiadł się do kárety, y w zarosłe błonia Już w iachał Wołoszczyzny; gdźie w boczniey ustroni Mineliśmy emulow kilkadziesiąt koni; Ktorzy tam, dosyć lichey przy płotách wioszczyny, Niewiem z iákiey zalegli szałásze przyczyny. W krotce, gdy do záchodu iuzsłońce zmierzało, Stáneliśmy nád Prutem; á iak się przydało, Teneśmy przebywáli, ci brodem mniey znánym Inni promem nie lepszym, bo prawie chrościanym
Skrót tekstu: GośPos
Strona: 47
Tytuł:
Poselstwo wielkie [...] Stanisława Chomentowskiego [...] od Augusta II [...] do Achmeta IV
Autor:
Franciszek Gościecki
Drukarnia:
Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1732
Data wydania (nie wcześniej niż):
1732
Data wydania (nie później niż):
1732
gdy niemógł tą być na zawadzie. Dalsza podroża.
My gdy się tego, kształtnie, importuna zbyli; W dalsząśmy nie mieszkanie się drogę ruszyli; Prosty trakt przed się wziąwszy, przez pustego kraju Z większej części ostatek, a że do Dunaju. Dni kilka droga wzięła, niżeśmy Galacu Dociągli, granicznego Wołoszczyzny placu. Gdzie tameczny Perkułap, według swej możności, Dosyć ludzko przywitał z bliżających gości. Wyjachawszy przed miasto, w przystojnym sekwicie Z chorągwiami, z muzyką, i wszleką obficie Wygodą, opatrzywyszy gospody dla Pana Katolicki zapisał dworzec Kapitana, Wcześnie dosyć budowny, lub nie tak wspaniale, W pieknym bardzo prospekcie, na Dunajskie
gdy niemogł tą bydź ná záwadzie. Dalsza podroża.
My gdy się tego, kształtnie, importuna zbyli; W dálsząśmy nie mieszkánie się drogę ruszyli; Prosty trakt przed się wziąwszy, przez pustego kráiu Z większey części ostátek, á że do Dunáiu. Dni kilka droga wzięła, niżeśmy Gálácu Dociągli, gránicznego Wołoszczyzny placu. Gdzie tameczny Perkułap, według swey możności, Dosyć ludzko przywitał z bliżaiących gości. Wyiachawszy przed miásto, w przystoynym sekwicie Z chorągwiámi, z muzyką, y wszleką obficie Wygodą, opátrzywyszy gospody dla Páná Kátolicki zapisał dworzec Kápitána, Wcześnie dosyć budowny, lub nie ták wspaniále, W pieknym bárdzo prospekcie, ná Dunayskie
Skrót tekstu: GośPos
Strona: 58
Tytuł:
Poselstwo wielkie [...] Stanisława Chomentowskiego [...] od Augusta II [...] do Achmeta IV
Autor:
Franciszek Gościecki
Drukarnia:
Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1732
Data wydania (nie wcześniej niż):
1732
Data wydania (nie później niż):
1732
Piekła i skarbów Bożkowi:) Terrae Matri, detectis Daciae thesauris, Divus Nerva Traianus votũ exsolvit. Druga część Dacji potym nazw ała się Walachią, albo WOŁOSKĄ ZIEMIĄ od Włochów tam mieszkających, i językiem Włoskim, lub bardzo zepsowanym obdarzona; gdyż tam według jednych Flaccus Rzymski ofiedliska zaprowadził Flacciam nazwawszy, broniąc Mezii i teraźniejszej Wołoszczyzny od impetycyj nie przyjaciół; drugich zdanie że Traianus Cesarz 40. tysięcy osadził tam Włochow,strzegąc granic Imperii Romani od Scytow,y Sarmatów stąd tam Łacińskiego i Włoskiego Vestigia języka. Ziemia ta Chrześcijańską, ale Schismate zarażoną trzyma Religią: Wojowała radą i siłą swego Wojewody z Turczynem, ale od niego jako potężniejszego po konana
Piekła y skarbow Bożkowi:) Terrae Matri, detectis Daciae thesauris, Divus Nerva Traianus votũ exsolvit. Druga część Dacii potym názw ałá się Wálachią, albo WOŁOSKĄ ZIEMIĄ od Włochow tam mieszkaiących, y ięzykiem Włoskim, lub bardzo zepsowánym obdarzoná; gdyż tam według iednych Flaccus Rzymski ofiedliska záprowadźił Flacciam názwawszy, broniąc Mezii y teráźnieyszey Wołoszczyzny od impetycyi nie przyiacioł; drugich zdanie że Traianus Cesarz 40. tysięcy osadźił tam Włochow,strzegąc granic Imperii Romani od Scytow,y Sarmatow ztąd tam Łacinskiego y Włoskiego Vestigia ięzyká. Ziemia tá Chrześciańską, ale Schismate zaráżoną trzymá Religią: Woiowáła rádą y siłą swego Woiewody z Turczynem, ale od niego iáko potężnieyszego po konáná
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 446
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
