tam iść miał i sił i wzrostu będąc małego? Odpowiedział: Choć tym Ojczyźnie uczynię przysługę, że na mnie Nieprżyjaciel miecza prżytępi swego.
A co po Olbrzymie na Wojnie, chyba żeby cumma jory sonitu ruat; i większe trupem zasłonił Spatium? Golą Goliatów z życia maleńcy Dawidowie; Łatwiej trafić do Wołu, niż do Wołowego Oczka Ptaszka: Są tacy patentior meta ad ictum: Taż Gigasa, co i Pigmejczyka położy kula: nie więcej życia w większym Człeku, więcej chyba krwie, ale ta jednego tylko ucieszy Annibala. O! quam pulchrum spectaculum. Za naszej pamięci nie pożarł Królestw Prusak swemi Olbrzymami, lepszy Cel mieli Austriacy do wielkich
tam iść miał y sił y wzrostu będąc małego? Odpowiedział: Choć tym Oyczyznie uczynię przysługę, że na mnie Nieprżyiaciel miecza prżytępi swego.
A co po Olbrzymie na Woynie, chyba żeby cum'ma iori sonitu ruat; y więksże trupem zasłonił Spatium? Golą Goliatow z życia maleńcy Dawidowie; Łatwiey trafić do Wołu, niż do Wołowego Ocżka Ptaszka: Są tacy patentior meta ad ictum: Taż Gigasa, co y Pigmeyczyka położy kula: nie więcey życia w większym Człeku, więcey chyba krwie, ale ta iednego tylko ucieszy Annibala. O! quam pulchrum spectaculum. Za naszey pamięci nie pożarł Krolestw Prusak swemi Olbrzymami, lepszy Cel mieli Austryacy do wielkich
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 430
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Potrawa z Perłowemi krupkami.
Weźmij Kapłona/ albo Gęś/ ociągnij/ rozbierz w członki/ włóż w garnek/ wkraj drobno cebule i pietrużki/ zalej rosołem/ wsyp krup perłowych/ masła dobrego/ Pieprzu Szafranu/ przywarz/ a daj gorąco na Stół. LXXV. Potrawa Osobliwa.
Weźmij Kapłona/ albo Cielęciny/ albo Wołowego mięsa/ albo Jelenia/ albo Sarnę/ albo Daniela/ albo Zająca etc. porąb/ wymocz/ ociagnij/ odbierz pięknie/ wkraj Cebule w talerki/ i Pietruszki/ wzdłuż Jabłek wszatki/ masła dobrego/ soli/ Limonij/ Oliwek/ Pieprzu/ Octu winnego/ słodkości/ Rożenków obojga/ Cynamonu/ Gałki/
Potráwá z Perłowemi krupkámi.
Weźmiy Kapłoná/ álbo Gęś/ oćiągniy/ rozbierz w członki/ włoż w garnek/ wkray drobno cebule y pietrużki/ záley rosołem/ wsyp krup perłowych/ másłá dobrego/ Pieprzu Száfránu/ przywarz/ á dáy gorąco ná Stoł. LXXV. Potrawá Osobliwa.
Weźmiy Kápłoná/ álbo Cielęćiny/ álbo Wołowego miesá/ álbo Ielenia/ álbo Sárnę/ álbo Danielá/ albo Zaiącá etc. porąb/ wymocz/ oćiagniy/ odbierz pięknie/ wkray Cebule w tálerki/ y Pietruszki/ wzdłuż Iábłek wszátki/ másłá dobrego/ soli/ Limoniy/ Oliwek/ Pieprzu/ Octu winnego/ słodkośći/ Rożenkow oboyga/ Cynámonu/ Gałki/
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 31
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
abo też lekarstwo lekkie wyszedszy z wanny. Klisterę/ jeśli kto dostatni mając zsobą Aptekarczyka/ wedle opisania Doktora i rozkazania jego łatwie wziąć: a gdzieby też dostatku takiego nie było/ o taką nie trudno która się teraz opisuje dla uboższych. Weźmi polewki z cielęciny/ abo z kura; lub też z mięsa wołowego/ nie będzieli tego: weźmiże żuru półkwarty/ przymieszajże do tych polewek do którejkolwiek z nich: jeśli będziesz miał z flegmi chorobę/ miodu przaśnego łyżkę jednę abo dwie: a pierwej uwarz w tym żurze abo polewce/ kmin polny i kramny; abo też kopr włoski/ i kopr swojski: możesz też przydać
ábo też lekárstwo lekkie wyszedszy z wanny. Klisterę/ iesli kto dostátni máiąc zsobą Aptekárcżyká/ wedle opisánia Doktorá y roskazánia iego łatwie wźiąć: á gdźieby też dostátku tákiego nie było/ o taką nie trudno ktora się teraz opisuie dla vboższych. Weźmi polewki z ćielęćiny/ ábo z kurá; lub też z mięsá wołowego/ nie będźieli te^o^: weźmiże żuru pułkwarty/ przymieszayże do tych polewek do ktoreykolwiek z nich: iesli będźiesz miał z phlegmi chorobę/ miodu przasnego łyszkę iednę ábo dwie: á pierwey vwarz w tym żurze ábo polewce/ kmin polny y krámny; ábo też kopr włoski/ y kopr swoyski: możesz też przydáć
Skrót tekstu: SykstCiepl
Strona: 154.
Tytuł:
O cieplicach we Skle ksiąg troje
Autor:
Erazm Sykstus
Drukarnia:
Krzysztof Wolbramczyk
Miejsce wydania:
Zamość
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1617
Data wydania (nie wcześniej niż):
1617
Data wydania (nie później niż):
1617
Ol. citri gut. 5. f. pull. riro 50. dosis 7. na każdą noc. Item. Na kolki warz czosnek, przydaj Oliwy pij pomożeć, także proszek z skorek Pomorańczowych i z Tatarskim zielem dobry. Item. Enema z wina z gorzałką jest dobra. Item. Sok wycisniony z łajna wołowego, dany w piwie ciepłym pomaga, ale trzeba się po nim zapocić. Dla Białychgłów krowie należy; Co też jest sekret na wypędzenie zatrzymanego łożyska. Item. Na Kolki, bywają Konchy małe, nakształt roszków; które się nazywają Coracini, alebo conchae percellanae, nosząc przy sobie, bronią od kolek, jeżeli kto
Ol. citri gut. 5. f. pull. riro 50. dosis 7. ná káżdą noc. Item. Ná kolki warz czosnek, przyday Oliwy piy pomożeć, tákże proszek z skorek Pomoráńczowych y z Tátárskim zielem dobry. Item. Enemá z winá z gorzałką iest dobra. Item. Sok wyćisniony z łayná wołowego, dány w piwie ćiepłym pomaga, ále trzebá się po nim zápocić. Dla Białychgłow krowie należy; Co też iest sekret ná wypędzenie zátrzymánego łożyská. Item. Ná Kolki, bywáią Konchy máłe, nákształt roszkow; ktore się názywáią Coracini, álebo conchae percellanae, nosząc przy sobie, bronią od kolek, iezeli kto
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 212
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
im nadaje ten sekret, (wiem dobrze) ale zamilczę. Jeszcze sekret; Weś uryny kożłowej naprzykład pół kwarty namocz w niej tłuczonego jałowcu ileć się będzie zdało: przecedziwszy pij co chcesz. Plater prosty domowy sekretny, nie tylko na Puchlinę, ale i na Pedogrę, i Śledzionę służący; Weś łajna wołowego łotów 12. barszczu ogródnego łotów 8. jajec surowych trzy, Siarki pół funta; zmieszaj, warz, rozłożywszy na chuście, żywot obłóz. Item. Wodka wypalona z korzenia Hebdowego, i Bzowego wraz, znacznie puchline ściąga: pijąc ją. Item. Kataplasma na żywot wzdęty; Weś łajna wołowego, i koziego
im nádáie ten sekret, (wiem dobrze) ále zamilczę. Iescze sekret; Weś uryny kożłowey náprzykład puł kwarty námocz w niey tłuczonego iáłowcu ileć się będzie zdáło: przecedźiwszy piy co chcesz. Plater prosty domowy sekretny, nie tylko ná Puchlinę, ále y ná Pedogrę, y Sledzionę służący; Weś łayná wołowego łotow 12. barsczu ogrodnego łotow 8. iáiec surowych trzy, Siarki puł funtá; zmieszay, warz, rozłożywszy ná chuśćie, żywot obłoz. Item. Wodká wypalona z korzenia Hebdowego, y Bzowego wraz, znácznie puchline śćiąga: piiąc ią. Item. Káthaplásmá ná żywot wzdęty; Weś łayná wołowego, y koziego
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 306
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
Weś łajna wołowego łotów 12. barszczu ogródnego łotów 8. jajec surowych trzy, Siarki pół funta; zmieszaj, warz, rozłożywszy na chuście, żywot obłóz. Item. Wodka wypalona z korzenia Hebdowego, i Bzowego wraz, znacznie puchline ściąga: pijąc ją. Item. Kataplasma na żywot wzdęty; Weś łajna wołowego, i koziego, ususz, w piecu, przesiej, przydaj soku piołunkowego, olejku rucianego, wosku trochę, zmieszaj nad ogniem, rozloż na chuście, to co dzień. Item. Weś Oliwy, i Mydła Barstiego, równe części, rozpusć wołnym ogniem przydaj do tego proszku z lubczyku, z barszczu ogródnego,
Weś łayná wołowego łotow 12. barsczu ogrodnego łotow 8. iáiec surowych trzy, Siarki puł funtá; zmieszay, warz, rozłożywszy ná chuśćie, żywot obłoz. Item. Wodká wypalona z korzenia Hebdowego, y Bzowego wraz, znácznie puchline śćiąga: piiąc ią. Item. Káthaplásmá ná żywot wzdęty; Weś łayná wołowego, y koziego, ususz, w piecu, przesiey, przyday soku piołunkowego, oleyku rućiánego, wosku trochę, zmieszay nád ogniem, rozloż ná chuśćie, to co dzień. Item. Weś Oliwy, y Mydłá Barstiego, rowne częśći, rospusć wołnym ogniem przyday do tego proszku z lubczyku, z barsczu ogrodnego,
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 307
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
onym samym/ a niż Hiszpanom (bo przecię ci są przemyślniejszy/ i snadniej nędzę mogą wytrwać) częścią pomarli głodem/ częścią się sami wyjedli: a po niektórych miejscach samiż umyślnie chcieli zdychać od głodu/ i morzyć się nim. Drudzy kładą winę tego ubywania ludzi na odmianę potraw: abowiem tam wprowadzono używanie mięsa wołowego/ kozłowego/ wieprzowego/ także i picie wina: które pokarmy daleko więtszą mają substancją/ a niż potrawy ich zwyczajne. Drudzy zaś to przypisują/ pijaństwu/ obżarstwu/ i wszeteczeństwu: będąc bowiem Indiani barzo podlegli pomienionym występkom/ a nie mając już jako pierwej/ ktoby ich hamował od tego/ tak się topią
onym sámym/ á niż Hiszpanom (bo przećię ći są przemyślnieyszy/ y snádniey nędzę mogą wytrwáć) częśćią pomárli głodem/ częśćią się sámi wyiedli: á po niektorych mieyscách sámiż vmyślnie chćieli zdycháć od głodu/ y morzyć się nim. Drudzy kłádą winę tego vbywánia ludźi ná odmiánę potraw: ábowiem tám wprowádzono vżywánie mięsá wołowego/ kozłowego/ wieprzowego/ tákże y pićie winá: ktore pokarmy dáleko więtszą máią substántią/ á niż potráwy ich zwyczáyne. Drudzy záś to przypisuią/ piiáństwu/ obżárstwu/ y wszeteczeństwu: będąc bowiem Indiani bárzo podlegli pomienionym występkom/ á nie máiąc iuż iáko pierwey/ ktoby ich hámował od tego/ ták się topią
Skrót tekstu: BotŁęczRel_V
Strona: 82
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. V
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
ran świeżych.
Bywa też Maść kosztowna do wszelakich ran gojenia/ i z Lubczyku czyniona: Wziąć ziela świeżego łotów szesnaście/ Celidoniej/ albo ziela Jaskółczego/ Kozłku ziela/ Zwiesinoszku/ abo Szałwiej polnej białej/ po dwanaście łotów: Te wszystkie zioła świeżozielone w Moździerzu utłukszy/ przydać do nich Masła młodego nie słonego/ Loju wołowego/ po funcie Aptekarskim/ i znowu to wespół tłuc/ a potym w Patelli na wolnym ogniu przysmażyć/ ażby się wszystka wilgotność ziół strawiła. Potym przecedziwszy/ i mocno wyprasowawszy przydać wosku jarzęcego dwanaście łotów/ Terpentyny sześć: To nad ogniem obyczajnie rozpuścić/ a gdy przechłodnieje/ przydać niżej pomienionych prochów do tego.
ran świeżych.
Bywa też Máść kosztowna do wszelákich ran goienia/ y z Lubsczyku czyniona: Wźiąć źiela świeżego łotow szesnaśćie/ Celidoniey/ álbo źiela Iáskołczego/ Kozłku źiela/ Zwieśinoszku/ ábo Szałwiey polney białey/ po dwánaśćie łotow: Te wszystkie źiołá świeżoźielone w Możdżerzu vtłukszy/ przydáć do nich Másłá młodego nie słonego/ Loiu wołowego/ po funcie Aptekárskim/ y znowu to wespoł tłuc/ á potym w Pátelli ná wolnjm ogniu przysmáżyć/ áżby sie wszystká wilgotność źioł strawiłá. Potym przecedźiwszy/ y mocno wyprásowawszy przydać wosku iárzęceg^o^ dwanaśćie łotow/ Terpentyny sześć: To nád ogniem obyczáynie rospuśćić/ á gdy przechłodnieie/ przydáć niżey pomienionych prochow do tego.
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 242
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
1732 do lat 30 nadanym trzyma chałupę, z której czynszu na ś. Marcin powinien płacić fl. 2, póki zaś będzie zakrystianem u OO. Bernardynów od dawania czynszu wolny. Sławetna Elżbieta Kopycińska za prawem wiecznym Ill. Kucborski die 19 martii 1621 Michałowi Melcerowi nadanym trzyma grunt pewny, powinna na każde wielkanocne święta mięsa wołowego kupić za gr. 20 i ubogim do szpitala ś. Jerzego oddać, czego prowizorowie szpitala dojrzeć mają. Utciwy Walenty Szymański mielcarz zamkowy za prawem Ill. Kretkowski die 2 maii anno 1729 do lat 40 nadanym trzyma gruntu morgów 2½; według prawa płacił gr. 10, według aukcji Ill. Czapski circa approbationem do lat
1732 do lat 30 nadanym trzyma chałupę, z której czynszu na ś. Marcin powinien płacić fl. 2, póki zaś będzie zakrystianem u OO. Bernardynów od dawania czynszu wolny. Sławetna Elżbieta Kopycińska za prawem wiecznym Ill. Kucborski die 19 martii 1621 Michałowi Melcerowi nadanym trzyma grunt pewny, powinna na każde wielkanocne święta mięsa wołowego kupić za gr. 20 i ubogim do szpitala ś. Jerzego oddać, czego prowizorowie szpitala dojrzeć mają. Utciwy Walenty Szymański mielcarz zamkowy za prawem Ill. Kretkowski die 2 maii anno 1729 do lat 40 nadanym trzyma gruntu morgów 2½; według prawa płacił gr. 10, według aukcji Ill. Czapski circa approbationem do lat
Skrót tekstu: InwChełm
Strona: 138
Tytuł:
Inwentarze dóbr biskupstwa chełmińskiego
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
inwentarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1723 a 1747
Data wydania (nie wcześniej niż):
1723
Data wydania (nie później niż):
1747
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Ryszard Mienicki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Toruń
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowe Wydawnictwo Naukowe
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1956
Utciwa Goltbachowna za prawem wiecznym Ill. Działyński Andrzejowi Goltbachowi farbarzowi die 29 iunii anno 1643 nadanym trzyma plac, z którego płaci na ś. Marcin; aprobacji żadnej do tego prawa nie masz Taż za prawem wiecznym Ill. Kucborski die 1 aprilis 1621 Jerzemu Ewertowi nadanym trzyma grunt pusty nad stawem; powinna na Świątki mięsa wołowego za 10 gr. kupić do szpitala ś. Jerzego, ubogim oddać, czego prowizorowie szpitala dojrzeć powinni. Sławetny Szymon Neuman za prawem wiecznym Ill. Kostka Maciejowi kucharzowi die 17 februarii 1594 nadanym trzyma plac z ogródkiem, co wszystko 8 prętów in se continet; według prawa dawał gr. 8, teraz według aukcji Ill
Utciwa Goltbachowna za prawem wiecznym Ill. Działyński Andrzejowi Goltbachowi farbarzowi die 29 iunii anno 1643 nadanym trzyma plac, z którego płaci na ś. Marcin; aprobacji żadnej do tego prawa nie masz Taż za prawem wiecznym Ill. Kucborski die 1 aprilis 1621 Jerzemu Ewertowi nadanym trzyma grunt pusty nad stawem; powinna na Świątki mięsa wołowego za 10 gr. kupić do szpitala ś. Jerzego, ubogim oddać, czego prowizorowie szpitala dojrzeć powinni. Sławetny Szymon Neuman za prawem wiecznym Ill. Kostka Maciejowi kucharzowi die 17 februarii 1594 nadanym trzyma plac z ogródkiem, co wszystko 8 prętów in se continet; według prawa dawał gr. 8, teraz według aukcji Ill
Skrót tekstu: InwChełm
Strona: 138
Tytuł:
Inwentarze dóbr biskupstwa chełmińskiego
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
inwentarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1723 a 1747
Data wydania (nie wcześniej niż):
1723
Data wydania (nie później niż):
1747
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Ryszard Mienicki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Toruń
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowe Wydawnictwo Naukowe
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1956
