teraz nic pospolitszego i zwyczajniejszego na świecie/ jako ożralstwo i opiłstwo; a tych darów Bożych gorzałki/ wina/ piwa/ etc. Pijacy tak źle używają/ żeby podobno Diabli w piekle/ gdyby się pijaństwem bawili/ gorzej czynić nie mogli: bo stoły i domy szynkowne/ gdzie się tacy Diaboli incarnati schadzają/ pełne womitów/ plugastwa smrodu bywają/ według onych słów Prorockich: Wszystkie stoły ich napełnione są błwocinami (pełne są zwracania) i plugastwa tak aż miejsca nie zstawą. Joël. 2. v. 12. 2. Sam. 12. v. 16. Tob. 12. v. 8. Esaj. 28.
teraz nic pospolitszego y zwyczáynieyszego ná świećie/ jáko ożrálstwo y opiłstwo; á tych dárow Bożych gorzałki/ winá/ piwá/ etc. Pijacy ták źle używáją/ żeby podobno Dyjabli w piekle/ gdyby śię pijáństwem báwili/ gorzey czynić nie mogli: bo stoły y domy szynkowne/ gdźie śię tácy Diaboli incarnati schadzáją/ pełne womitow/ plugástwá smrodu bywáją/ według onych słow Prorockich: Wszystkie stoły ich nápełnione są błwoćinámi (pełne są zwracánia) y plugástwá ták aż mieyscá nie zstawą. Joël. 2. v. 12. 2. Sam. 12. v. 16. Tob. 12. v. 8. Esaj. 28.
Skrót tekstu: GdacKon
Strona: 34.
Tytuł:
Dyszkursu o pijaństwie kontynuacja
Autor:
Adam Gdacjusz
Drukarnia:
Jan Krzysztof Jakub
Miejsce wydania:
Brzeg
Region:
Śląsk
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1681
Data wydania (nie wcześniej niż):
1681
Data wydania (nie później niż):
1681
/ pełnia wszędzie ciała/ Bez trudności/ tymże krew wnątrze sztypowała. Język suchy/ pragnienie/ pełno czerwoności/ Ślina im słodka/ w słodkich potrawach gorzkości. Znak obfitującej Kolery. Kogo bolewa często prawa z trudu ręka/ Kogo trapi w języku upragnionym męka. Komu język zostrzały w uszach czuje brzmienie/ I z womitów humorów częste poruszenie/ Komu przerywa czujność spanie pożądane/ Stolec tłusty/ i w natrze bólem uwarzone/ Komu a petyt słaby/ i gęściejsze cknienie/ Subtelny/ mocny/ prędki puls/ serca gryzienie. Suchość w członkach/ i ślina gorzka/ a w płomieniu Sen przyczęstszy ten o gnia zrównał przyrodzeniu.
Znaki obfitującej flegmy
/ pełnia wszędźie ćiáłá/ Bez trudnośći/ tymże krew wnątrze sztypowáłá. Ięzyk suchy/ prágnienie/ pełno czerwonośći/ Sliná im słodka/ w słodkich potráwách gorzkośći. Znák obfituiącey Kolery. Kogo bolewa często práwa z trudu ręká/ Kogo trapi w ięzyku vprágnionym męká. Komu iężyk zostrzáły w vszách czuie brzmienie/ Y z womitow humorow częste poruszenie/ Komu przerywa czuyność spánie pożądáne/ Stolec tłusty/ y w nátrze bolem vwárzone/ Komu á petyt słáby/ y gęśćieysze cknienie/ Subtelny/ mocny/ prędki puls/ sercá gryźienie. Suchość w członkách/ y śliná gorzka/ á w płomieniu Sen przyczęstszy ten o gniá zrownał przyrodzeniu.
Znáki obfituiącey flegmy
Skrót tekstu: OlszSzkoła
Strona: E2
Tytuł:
Szkoła Salernitańska
Autor:
Hieronim Olszowski
Drukarnia:
Walerian Piątkowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1640
Data wydania (nie wcześniej niż):
1640
Data wydania (nie później niż):
1640
Najświętszej Panny trzymała mocno Hedvigis z Niemieckiego źnaczy ucieczkę Ojca.
JUTTY B. Konopackiej pamiątka 13. Kwietnia Żyła około Roku 1264. suchą nogą przez jezioro chodziła do Kościoła. Leży w Chełmińskiej Katedrze.
JULIANY Z. de Falconeriis 19 Czerwca. Była Fundatorka Zakonnie Mantellatanek, ku Najświętszemu Sakramentowi dziwnie nabożna, przed śmiercią dla ciężkich womitów niemogąc komunikować, przynajmniej na Świętą patrzyła Hostią, która jeno w momencie znikneła, Juliana wesoło skonała, aliści nad sercem jej, jak wypieczentowana figura Hostyj znaleziona, z Figurą Chrystusa Ukrzyżowanego. Leży Ciało jej w Florencyj, Beatyfikowana od KLEMENSA XII. Umarła koło Roku 1346. O SS. Relikwiach
JOANNY Błogosławionej Walezii,
Nayświętszey Panny trzymała mocno Hedvigis z Niemieckiego źnaczy ucieczkę Oyca.
IUTTY B. Konopackiey pamiątka 13. Kwietnia Zyła około Roku 1264. suchą nogą przez ieźioro chodźiła do Kościoła. Leży w Chełmińskiey Katedrze.
IULIANY S. de Falconeriis 19 Czerwca. Była Fundatorka Zakonnie Mantellatanek, ku Nayświętszemu Sakramentowi dziwnie nabożna, przed śmiercią dlá cięszkich womitow niemogąc kommunikować, przynaymniey na Swiętą patrzyłá Hostyą, ktora ieno w momencie znikneła, Iuliana wesoło skonáła, aliści nad sercem iey, iák wypieczentowáná figurá Hostyi znaleźioná, z Figurą Chrystusá Ukrzyżowanego. Leży Ciáło iey w Florencyi, Beatyfikowana od KLEMENSA XII. Umarłá koło Roku 1346. O SS. Relikwiach
IOANNY Błogosławioney Walezii,
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 162
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
choroba będzie wyciągała/ abo napiwszy się miodu rożanego zaraz do śrzodków wycierających/ ale przecię nie do mocnych nich przystąpi/ wprzód womit sprawiwszy/ który dziwnie tu służy/ a jeśliby żołądek od ostrej/ kwaśnej/ abo słonej wilgotności był gryziony/ ciepłą wodą przynamniej mianowicie womit spraw/ a jeśliby trudna była białagłowa do womitów/ aboby też była wilgotność gruba/ przydać trochę miodu z octem warzonego/ abo syropu szczawiowego/ abo chrzanowego/ abo zwarzeniem z wodą kopru ogródnego prostego/ i z octem womit przywiedziesz. Przytym wiedząc że Rapociej i śpikonardy treść żołądek czyścią: strzeż jednak tego/ abyś niczego tu nie dał/ wcoby kopr
chorobá będźie wyćiągáłá/ ábo nápiwszy się miodu rożánego záraz do śrzodkow wyćieraiących/ ále przećię nie do mocnych nich przystąpi/ wprzod womit spráwiwszy/ ktory dźiwnie tu służy/ á ieśliby żołądek od ostrey/ kwáśney/ ábo słoney wilgotnośći był gryźiony/ ćiepłą wodą przynamniey miánowićie womit spraw/ á jeśliby trudna byłá białagłowá do womitow/ áboby też byłá wilgotność gruba/ przydáć trochę miodu z octem wárzonego/ ábo syropu szczawiowego/ ábo chrzanowego/ ábo zwárzeniem z wodą kopru ogrodnego prostego/ y z octem womit przywiedźiesz. Przytym wiedząc że Rhapociey y śpikonárdy treść żołądek czyśćią: strzeż iednák tego/ ábyś niczego tu nie dał/ wcoby kopr
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: B2
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
jednak była przykra/ i leków potrzebowała/ mało nie jednakimże sposobem wszytkim zabiegać/ tak odwrotowi pokarmów mężczyskiemu/ jako i inszej wszytkiej białej płci. Upomnienie jednak tu niezawadzi/ że w tym razie purgacje nie służą/ ale radniej womity arcy wolne/ jako w pierwszym Rozdzialepowiedziano/ ktemu i to jeśli biała płeć do womitów łatwa. Pokarmy zejdą się kwaśno cierpnące/ słone/ mięsa nie tłuste/ pieczyste/ ptaszki/ gruszki/ pigwy/ pinee/ oliwki/ naczczo się też zejdą kołaczki diarrhod: abo z ciepłą wodą. Jeśli ciepłego przyrodzenia: jeśli zaś zimny żołądek/ tedy kołaczki aromat: rosat: z winem dobrym. Zwierzchu żołądek
iednák byłá przykra/ y lekow potrzebowáłá/ máło nie iednákimże sposobem wszytkim zábiegáć/ ták odwrotowi pokármow mężczyskiemu/ iáko y inszey wszytkiey białey płći. Vpomnienie iednák tu niezawádźi/ że w tym ráźie purgácye nie służą/ ále rádniey womity árcy wolne/ iáko w pierwszym Rozdźialepowiedźiano/ ktemu y to ieśli biała płeć do womitow łátwa. Pokármy zeydą się kwáśno ćierpnące/ słone/ mięsá nie tłuste/ pieczyste/ ptaszki/ gruszki/ pigwy/ pineae/ oliwki/ náczczo się też zeydą kołaczki diarrhod: ábo z ćiepłą wodą. Ieśli ćiepłego przyrodzenia: ieśli záś źimny żołądek/ tedy kołaczki aromat: rosat: z winem dobrym. Zwierzchu żołądek
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: B3v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
zielona, w prawia w suchoty, a czasem także sprawuje pleurę, dychawicę, krwią plucie, etc. Gdy spada do żołądka, tłumiąc w nim fermentacją, czyni niesposobność do trawienia albo też wznieca zbytnią fermetnacją, skąd bywa apetytu stracenie, pełność wielka w żołądku, jakby się najlepiej najadł, Zgaga, sposobność do womitów, etc. Gdy spada do nosa, zatyka go; skąd ciężki oddech. Gdy spływa do ust, dziąsła nabrzmiewają, a gdy zbytnie ostra materia będzie, trawi je i niszczy, Spływa i do zębów, subtelny ostry humor Limphaticus sprawuje bole w nich nieznośne, wkradnie się i do oczu, w których sprawuje zapalenia
zielona, w prawia w suchoty, á czásem tákże spráwuie pleurę, dycháwicę, krwią plućie, etc. Gdy spáda do żołądká, tłumiąc w nim fermentácyą, czyni niesposobność do trawienia álbo też wznieca zbytnią fermetnácyą, zkąd bywa ápetytu strácenie, pełność wielka w żołądku, iákby się naylepiey náiadł, Zgágá, sposobność do womitow, etc. Gdy spada do nosa, zátyka go; zkąd ćięszki oddech. Gdy spływa do ust, dźiąsłá nábrzmiewáią, á gdy zbytnie ostra máterya będzie, trawi ie y niszczy, Spływa y do zębow, subtelny ostry humor Limphaticus spráwuie bole w nich nieznośne, wkrádnie się y do oczu, w ktorych spráwuie zápalenia
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 46
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
. Item. Zbojaźni, z aprehensiej, z frasunku zbytniego. Item. Z trucizny zadanej. Item. Zbojaźni, z aprehensiej, z frasunku zbytniego. Item. Z zbytniego wypróżnienia, to jest, gdy krew albo z rany, albo z nosa, albo Miesięczna gwałtownie odchodzi, także z zbytnich purgansów, womitów, potów. Item. Z zatłumienia duchów ożywiających, także z defektu onychże, także przypada w gorączkach, które się nazywają syncopales malignae etc acutae, także z wątroby, z obstrukcyj dawnych , z żołądka pełności, albo z słabości. Item Przydaje się w nagłych ewakuacjach, jako gdy się wrzody jakie wielkie otwierają,
. Item. Zboiáźni, z áprehensiey, z frásunku zbytniego. Item. Z trucizny zádáney. Item. Zboiáźni, z áprehensiey, z frásunku zbytniego. Item. Z zbytniego wyproznienia, to iest, gdy krew álbo z rány, álbo z nosa, álbo Miesięczna gwałtownie odchodzi, tákże z zbytnich purgánsow, womitow, potow. Item. Z zátłumienia duchow ożywiáiących, tákże z defektu onychże, tákże przypada w gorączkách, ktore się názywáią syncopales malignae etc acutae, tákże z wątroby, z obstrukcyi dawnych , z żołądká pełnośći, álbo z słábośći. Item Przydáie się w nagłych ewákuácyách, iáko gdy się wrzody iákie wielkie otwieráią,
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 168
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
potrawami sytnemi, jako to polewką migdałową, etc. Jeżeli z przyczyny macice, dawać wąchać Bobrowy strój, i kurzyć niem, także przytykać pod nos Spir: Sal. Arm Jeżeli z trucizny zadanej, tę trzeba wywabić przez womitoria, także pić dawać mleko ciepłe, polewki tłuste, etc. Jeżeli zbytnich purgansów, albo womitów, dać Teriaki świerżej przydawszy do niej Laudani Opiati grano jedno. Żywot smarować olejkami Cydonior Methae, Myrt ll. etc. potym worki z ziołami zatrzymywającemi przykładać. Jeżeli zwomitów, o tym będzie na swym miejscu: Jeżeli zbytnich potów, te trzeba ustanowić, ciało ścierać octem, albo zimną wodą, na serce przykładać
potráwámi sytnemi, iáko to polewką migdałową, etc. Ieżeli z przyczyny mácice, dáwáć wącháć Bobrowy stroy, y kurzyć niem, tákże przytykáć pod nos Spir: Sal. Arm Ieżeli z trućizny zádáney, tę trzebá wywabić przez womitorya, tákże pić dáwáć mleko ciepłe, polewki tłuste, etc. Ieżeli zbytnich purgánsow, álbo womitow, dác Theryáki świerżey przydawszy do niey Laudani Opiati gráno iedno. Zywot smárowáć oleykámi Cydonior Methae, Myrt ll. etc. potym worki z źiołámi zátrzymywáiącemi przykładáć. Ieżeli zwomitow, o tym będzie ná swym mieyscu: Ieżeli zbytnich potow, te trzebá ustánowić, ćiáło śćieráć octem, álbo źimną wodą, ná serce przykłádáć
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 170
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
Jeżeli z trucizny zadanej, tę trzeba wywabić przez womitoria, także pić dawać mleko ciepłe, polewki tłuste, etc. Jeżeli zbytnich purgansów, albo womitów, dać Teriaki świerżej przydawszy do niej Laudani Opiati grano jedno. Żywot smarować olejkami Cydonior Methae, Myrt ll. etc. potym worki z ziołami zatrzymywającemi przykładać. Jeżeli zwomitów, o tym będzie na swym miejscu: Jeżeli zbytnich potów, te trzeba ustanowić, ciało ścierać octem, albo zimną wodą, na serce przykładać rzeczy chłodzące, jako Rutę z octem roztartą, przydawszy kamfory, Julepy też dawać chłodzące, jako Cytrynowy, Limoniowy, Fiałkowy, Konfekty też różne posilające, jako Gwoździkowy, Melissowy
Ieżeli z trućizny zádáney, tę trzebá wywabić przez womitorya, tákże pić dáwáć mleko ciepłe, polewki tłuste, etc. Ieżeli zbytnich purgánsow, álbo womitow, dác Theryáki świerżey przydawszy do niey Laudani Opiati gráno iedno. Zywot smárowáć oleykámi Cydonior Methae, Myrt ll. etc. potym worki z źiołámi zátrzymywáiącemi przykładáć. Ieżeli zwomitow, o tym będzie ná swym mieyscu: Ieżeli zbytnich potow, te trzebá ustánowić, ćiáło śćieráć octem, álbo źimną wodą, ná serce przykłádáć rzeczy chłodzące, iáko Rutę z octem roztártą, przydawszy kámfory, Iulepy też dáwáć chłodzące, iáko Cytrynowy, Limoniowy, Fiałkowy, Konfekty też rożne pośiláiące, iáko Gwozdźikowy, Melissowy
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 170
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
vomitu singultus, et oculorum rubor malum. znak albowiem jest zapalenia mózgu, albo żołądka, A iecoris in flammatione singultus malum. Jeżeli sczkawka ochodzi z wypróżnienia, znak teóg jest, jeżeli poprzedksiła gwałtowna biegunka, albo krwie płynienie. Jeżeli z pełności, znak jest, jeżeli chory miewa Nársam: to jest, sposobność do womitów, czuje przytym pełność w żołądku. Item. Przydaje się też sczkawka z zaziębienia żołądka, z wiatrów, także z suchości wielkiej, Or sicij ventricul, taka eist trudna do leczneja, trafia się i w Dystenteryj, albo w szaleństwie, co złym jest bardzo znakiem. Niektórzy osobliwie z Neoteryków, kładą przyczynę sczkawki
vomitu singultus, et oculorum rubor malum. znák álbowiem iest zápalenia mozgu, álbo żołądká, A iecoris in flammatione singultus malum. Ieżeli sczkawká ochodźi z wyproznienia, znák teog iest, ieżeli poprzedxiłá gwałtowna biegunká, álbo krwie płynienie. Ieżeli z pełnośći, znák iest, ieżeli chory miewa Nársam: to iest, sposobność do womitow, czuie przytym pełność w żołądku. Item. Przydáie się też sczkawká z záźiębienia żołądka, z wiátrow, tákże z suchośći wielkiey, Or sicij ventricul, táka eist trudna do leczneia, trafia się y w Dystenteryi, álbo w szaleńśtwie, co złym iest bárdzo znákiem. Niektorzy osobliwie z Neoterykow, kłádą przyczynę sczkawki
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 183
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719