otruciu doznasz być w niej dosyć skuteczności.
O Fiołkach brunatnych. Na ściążałej pijaństwem głowy zabolenie/ Znajdiesz w niskim Fiołku prędkie uleczenie. I insze bole głowy leczy/ i ciężkości/ I kaducznej pomocny niemocy przykrości.
O Pokrzywie. Kto a długo chorobą złożony na łoże. Jeżeli spać nie możesz pokrzywa pomoże. Jeżeli cię womity częste napadają/ Pokrzywy je lekują/ skutecznie znaszają. Z miodem z pokrzyw zmieszane zażyte nasienie/ Koliczne zwykło znosić do szczętu bolenie: I zastarzałe kaszle szkodzić tam nie mogą/ Gdy je kaszlącym dane w napoju przemogą. Jeślić płuca zaziębną zażyjesz pokrzywy/ I na nabrzmienie wnątrza skutek w niej właściwy. W obec wszytkim
otrućiu doznasz bydź w niey dosyć skutecznośći.
O Fiołkách brunatnych. Ná śćiążáłey pijaństwem głowy zábolenie/ Znaydiesz w niskim Fiołku prędkie vleczenie. Y insze bole głowy leczy/ y ćiężkośći/ Y káduczney pomocny niemocy przykrośći.
O Pokrzywie. Kto á długo chorobą złożony ná łoże. Ieżeli spáć nie możesz pokrzywá pomoże. Ieżeli ćię womity częste nápadáią/ Pokrzywy ie lekuią/ skutecznie znaszáią. Z miodem z pokrzyw zmieszáne záżyte naśienie/ Koliczne zwykło znośić do sczętu bolenie: Y zástárzáłe kászle szkodzic tám nie mogą/ Gdy ie kászlącym dáne w napoiu przemogą. Ieslić płucá záźiębną záżyiesz pokrzywy/ Y ná nábrzmienie wnątrza skutek w niey właśćiwy. W obec wszytkim
Skrót tekstu: OlszSzkoła
Strona: Dv
Tytuł:
Szkoła Salernitańska
Autor:
Hieronim Olszowski
Drukarnia:
Walerian Piątkowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1640
Data wydania (nie wcześniej niż):
1640
Data wydania (nie później niż):
1640
5. Jeźli na czytanie nad niemi Egzorcyzmu strachają się kapłana, i ręki jego. 6. Od niektórych wychodzi zimny wiatr. 7. Niektórych głowa dziwnie cięży. 8. Innym mózg ściśniony bardzo zdaje się. 9. Innym coś się zdaje rzucać w żołądku jak gałka, albo wąż, jaszczurka, żaba, skąd womity ciężkie. 10. Innym brzuch się zdyma jako bęben. 11. Ito znak opętanego, serca ściskanie, rzucanie się jak ryba w której części ciała. 12. Przechodzenie od głowy do nóg, od nóg do głowy jakiegoś wiatru. 13. Znaki bywają czarne napuchłe gęby, gardła podnoszenie, nadymanie. 14. Na
5. Ieźli ná czytanie nad niemi Exorcyzmu strachaią się kapłana, y ręki iego. 6. Od niektorych wychodzi zimny wiatr. 7. Niektorych głowa dziwnie cięży. 8. Innym mozg ściśniony bardzo zdaie się. 9. Innym coś się zdaie rzucać w żołądku iák gałka, albo wąż, iasczurká, żábá, zkąd womity ciężkie. 10. Innym brzuch się zdyma iáko bęben. 11. Ito znak opętanego, sercá sciskanie, rzucanie się iak ryba w ktorey części ciáłá. 12. Przechodzenie od głowy do nog, od nog do głowy iákiegoś wiatru. 13. Znaki bywaią czarne napuchłe gęby, gardła podnoszenie, nadymanie. 14. Ná
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 217
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
: który za podrośnieniem płodu/ iż ten już więcej pokarmu potrzebuje i przyciąga/ część też tego przez womit odchodzi/ część zaś do płodu wpada/ i tak już za tymi mówię takie złe przypadki ustają i opuszczają. Biała płeć która to cierpi/ ustawnie pluje/ cierpi gryzienie żołądka/ nudność/ wszytkiego ciała wycieńczenie/ womity i cknienie. Co wszytko pochodzi z ust żołądkowych źle umiarkowanych/ i za wyższymi już mianowanymi wilgotnościami/ które nie będąc jeszcze spół wrodzonymi/ dla nich biała płeć przeciwnych pokarmów pożąda/ śrzodku szukając z rzeczy zjedzonych/ albowiem leki stioą śrzodki przećownymi/ tak gdy lipkimi i zimnemi wilgotnościami żołądek jest napojony/ pragnie rzeczy ostrych:
: ktory zá podrośnieniem płodu/ iż ten iuż więcey pokármu potrzebuie y przyćiąga/ część też tego przez womit odchodźi/ część záś do płodu wpada/ y ták iuż zá tymi mowię takie złe przypadki vstáią y opuszczáią. Biała płeć ktora to ćierpi/ vstáwnie pluie/ ćierpi gryźienie żołądká/ nudność/ wszytkiego ćiáłá wyćieńczenie/ womity y cknienie. Co wszytko pochodźi z vst żołądkowych źle vmiárkowánych/ y zá wyższymi iuż miánowánymi wilgotnośćiámi/ ktore nie będąc ieszcze społ wrodzonymi/ dla nich biała płeć przećiwnych pokármow pożąda/ śrzodku szukáiąc z rzeczy ziedzonych/ álbowiem leki stioą śrzodki przećownymi/ ták gdy lipkimi y źimnemi wilgotnośćiámi żołądek iest nápoiony/ prágnie rzeczy ostrych:
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: B
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
nie wiele lekarstw trzeba zażywać/ abowiem samaż ustaje za wzrostem płodu. Jeśliby jednak była przykra/ i leków potrzebowała/ mało nie jednakimże sposobem wszytkim zabiegać/ tak odwrotowi pokarmów mężczyskiemu/ jako i inszej wszytkiej białej płci. Upomnienie jednak tu niezawadzi/ że w tym razie purgacje nie służą/ ale radniej womity arcy wolne/ jako w pierwszym Rozdzialepowiedziano/ ktemu i to jeśli biała płeć do womitów łatwa. Pokarmy zejdą się kwaśno cierpnące/ słone/ mięsa nie tłuste/ pieczyste/ ptaszki/ gruszki/ pigwy/ pinee/ oliwki/ naczczo się też zejdą kołaczki diarrhod: abo z ciepłą wodą. Jeśli ciepłego przyrodzenia: jeśli zaś
nie wiele lekarstw trzebá záżywáć/ ábowiem sámáż vstáie zá wzrostem płodu. Ieśliby iednák byłá przykra/ y lekow potrzebowáłá/ máło nie iednákimże sposobem wszytkim zábiegáć/ ták odwrotowi pokármow mężczyskiemu/ iáko y inszey wszytkiey białey płći. Vpomnienie iednák tu niezawádźi/ że w tym ráźie purgácye nie służą/ ále rádniey womity árcy wolne/ iáko w pierwszym Rozdźialepowiedźiano/ ktemu y to ieśli biała płeć do womitow łátwa. Pokármy zeydą się kwáśno ćierpnące/ słone/ mięsá nie tłuste/ pieczyste/ ptaszki/ gruszki/ pigwy/ pineae/ oliwki/ náczczo się też zeydą kołaczki diarrhod: ábo z ćiepłą wodą. Ieśli ćiepłego przyrodzenia: ieśli záś
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: B3v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
sobą womity/ stolce/ i chorobę wielką przyniosła: a ta iż nam już uczęścia/ i tak że in Apoplexiam obraca się/ nie może inaczej/ jedno przez ogólny śrzodek/ a nie inszy/ jedno krwie puszczanie być odjęta/ rozum ten przytym/ że przyrodzenie dość samo przez się/ to stolce/ to womity (jakoż i to prawda żeśmy w jelitach mało co w żołądku nic a nic nie naleźli) wyproźniło: przeto ponieważ przez tę dość się wychędożeniu pierwszemu stało/ a jednak choroba prawie zaduszająca następuje; jedno krwie upuszczenie być rozumiem/ tej jako nagłej nic pewniejszego dla odetchu: Bo zbytek pierwszy jakośmy dopiero
sobą womity/ stolce/ y chorobę wielką przyniosła: á tá iż nąm iuż vczęśćia/ y ták że in Apoplexiam obraca się/ nie może ináczey/ iedno przez ogulny śrzodek/ á nie inszy/ iedno krwie puszczánie być odięta/ rozum ten przytym/ że przyrodzenie dość sámo przez się/ to stolce/ to womity (iákosz y to prawdá żesmy w ielitách máło co w żołądku nic á nic nie náleźli) wyproźniło: przeto ponieważ przez tę dość się wychędożeniu pierwszemu stáło/ á iednák chorobá práwie záduszáiąca nástępuie; iedno krwie vpuszczenie być rozumiem/ tey iáko nagłey nic pewnieyszego dla odetchu: Bo zbytek pierwszy iákosmy dopiero
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: F2
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
nikt o wywiedzeniu płodu nie myślił/ gdyż i czasu z to nie było/ a babki aż do skonania twierdziły/ że płód żyw: drudzy wszytko według zdania P. D. Żyda odprawowali/ nie upatrując jakoby tu ta wielka choroba czy była chorobą/ przez się w głowie czy z macice czego zaraz na początku womity same prawdę wydając ich mogły nauczyć: moja zaś rada/ aby tę zmarłą/ to jest krwie puszczanie mogło było katować/ rozum nie dopuszcza/ gdyż krwie w ośmym naniebezpieczniejszym Księżycu brzemiennych upuszczać jest niepewna/ a tu jej przydać było płód zmarły/ i wodą wygnać/ puścić jednak krew w brzemieniu może/ ale tym
nikt o wywiedzeniu płodu nie myślił/ gdyż y czásu z to nie było/ á bábki áż do skonánia twierdźiły/ że płod żyw: drudzy wszytko według zdánia P. D. Zydá odpráwowáli/ nie vpátruiąc iákoby tu tá wielká chorobá czy byłá chorobą/ przez się w głowie czy z máćice czego zaraz ná początku womity sáme prawdę wydáiąc ich mogły náuczyć: moiá záś rádá/ áby tę zmárłą/ to iest krwie puszczánie mogło było kátowáć/ rozum nie dopuszcza/ gdyż krwie w osmym naniebespiecznieyszym Kśiężycu brzemiennych vpuszczáć iest niepewna/ á tu iey przydáć było płod zmárły/ y wodą wygnáć/ puśćić iednák krew w brzemieniu może/ ále tym
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: F3
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
nodze. Na spadający humor Katarowy ostry, gorący, do różnych części ciała, służą fomentacje smarowania, frykacje, bańki suche; albo z pijawkami: pryszcze, plastry, etc. Item. Ekstrakt z Tabaki znacznie wyciąga humory Katarowe zrobiwszy z niego pigułkę, trzymać na języku, śliny połykać nie potrzeba, boby były womity; mają drudzy zwyczaj Tabakę, czyli Tutoń gryźć, wielom to pomaga, inszym bardziej szkodzi, osobliwie kto do niego niezwyczajny, insi kurzą, i wiele plują, przez co pozbywają wiele flegmy, i zbytniej gotności. O Chorobach Uszu. Item. Na ciężkość w piersiach.
Czosnek upiec w zarzewiu, roztarszy go
nodze. Ná spadáiący humor Káthárowy ostry, gorący, do rożnych części ćiáłá, służą fomentácye smárowánia, frykácye, báńki suche; álbo z piiawkámi: pryscze, plastry, etc. Item. Extrákt z Tábáki znácznie wyćiąga humory Káthárowe zrobiwszy z niego pigułkę, trzymáć ná ięzyku, śliny połykác nie potrzebá, boby były womity; máią drudzy zwyczay Tábákę, czyli Tutoń gryść, wielom to pomaga, inszym bárdźiey szkodźi, osobliwie kto do niego niezwyczáyny, inśi kurzą, y wiele pluią, przez co pozbywáią wiele flegmy, y zbytniey gotnośći. O Chorobách Uszu. Item. Ná cieszkość w pierśiách.
Czosnek upiec w zarzewiu, roztárszy go
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 50
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
kurzyć, albo Łosim kopytem; lubo w raz obojgiem, Chorego też za uszy, za włosy rwać żeby ocknął. Balsam tej Chorobie służący osobliwy.
Weś olejku Majeranowego, Bursztynowego Rucianego, Spir: Sal: Armon: Vin: spir: C C. zmięszaj, służy do smarowania pod nosem, pod czas Paroksismu Womity oprócz Paroksysmu, są bardzo skuteczne, a osobliwie w ten czas, kiedy z niesposobności żołądka ta choroba pochodzi, krwie puszczeni z żyły przez czoło idący, także z Medianny, albo z pod języka, jest pomocne. Item. Enemy mocne. Jeżeli ta Choroba przypadnie Białogłowie, z zaduszenia Macice, doszedszy tego kurzyć trzeba
kurzyć, álbo Łośim kopytem; lubo w raz oboygiem, Chorego też zá uszy, zá włosy rwáć żeby ocknął. Bálsam tey Chorobie służący osobliwy.
Weś oleyku Máieranowego, Bursztynowego Rućiánego, Spir: Sal: Armon: Vin: spir: C C. zmięszay, służy do smárowánia pod nosem, pod czás Pároxismu Womity oprocz Pároxysmu, są bárdzo skuteczne, á osobliwie w ten czás, kiedy z niesposobnośći żołądká tá chorobá pochodźi, krwie pusczeni z żyły przez czoło idący, tákże z Medyánny, álbo z pod ięzyká, iest pomocne. Item. Enemy mocne. Ieżeli tá Chorobá przypádnie Białogłowie, z záduszenia Máćice, doszedszy tego kurzyć trzebá
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 110
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
włóż do worka, przeszyj, skrop octem, przyłóż na żołądek. Item. Róg Jeleni palony, z winem dany, stanowi Sczkawkę. Item. Ręce i nogi mocząc w ciepłej wodzie niektórym pomaga, także Bańki suche, jendna nad żołądkiem, druga na krzyżu, ku sobie stawione, stanowią Sczkawkę. Piąta Choroba Żołądka Womity, i Nausea, to jest: sposobność do womitów.
TRojako przydają się womity, to jest: Periodice, Crytice, symptomatice. Periodice. Na ten czasm kiedy niektórzy pewnych czasów womnity dobrowolnie miewają, przez które wiele chorób pozbywają, są albowiem tacy, którzy raz w Miesiąc, insi częściej, drudzy prawie co dzień
włoż do worká, przeszyi, skrop octem, przyłoż ná żołądek. Item. Rog Ieleni palony, z winem dány, stánowi Sczkawkę. Item. Ręce y nogi mocząc w ćiepłey wodzie niektorym pomaga, tákże Báńki suche, iendná nád żołądkiem, druga ná krzyżu, ku sobie stáwione, stánowią Sczkawkę. Piąta Chorobá Zołądká Womity, y Náusea, to iest: sposobnośc do womitow.
TRoiáko przydáią się womity, to iest: Periodice, Crytice, symptomatice. Periodice. Ná ten czásm kiedy niektorzy pewnych czásow womnity dobrowolnie miewáią, przez ktore wiele chorob pozbywáią, są álbowiem tácy, ktorzy raz w Miesiąc, inśi częściey, drudzy práwie co dźień
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 186
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
, skąd się dobywa przez womit. Item. Słabość żołądka, gorączki, wątroby zapalenie, śledziony, albo Venarum Mesara carum. Obstrukcje, Miesięcznej choroby, albo Haemorhoidów zatrzymanie, Katarowa mar często spadająca do żołądka. Cholidochi prava conformatio, że nie do kiszek, ale do żołądka zlewa się złość, skąd tacy ustawicznie womity cierpią, bywają także w kolicznych afekcjach, w iliace kamień cierpiącym. Item. W glistach, także gdy się wrzód jaki wewnątrz rozpuknie, etc. Womity w gwałtownej gorączce niezwyczajne, złym bywają znakiem. Item Womit z flegmą i cholerą zmieszany, rzadki, dobry jest w długiej biegunce, gdy womit dobrowolnie przypqdnie, uwalnia
, zkąd się dobywa przez womit. Item. Słábość żołądka, gorączki, wątroby zápalenie, śledziony, álbo Venarum Mesara carum. Obstrukcye, Miesięczney choroby, álbo Haemorhoidow zátrzymánie, Káthárowa már często spadáiąca do żołądká. Cholidochi prava conformatio, że nie do kiszek, ále do żołądká zlewa się złość, zkąd tácy ustáwicznie womity ćierpią, bywáią tákże w kolicznych áffekcyách, w iliáce kámień cierpiącym. Item. W glistách, tákże gdy się wrzod iáki wewnątrz rozpuknie, etc. Womity w gwałtowney gorączce niezwyczayne, złym bywáią znákiem. Item Womit z flegmą y cholerą zmieszány, rzadki, dobry iest w długiey biegunce, gdy womit dobrowolnie przypqdnie, uwalnia
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 188
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
