ale na rzeczy. Skąd ś. Złotousty. Niepotrzeba/ mówi/ na słowach się zasadzać/ ale na intent tego/ który co pisze/ patrzać. Bo jeśli intencji piszącego niepojmiemy/ wiele niesworności popaść możemy/ i wszytko rozróżnimy: tam zadrżawszy od bojaźni/ gdzie niemasz strachu. To się właśnie teraz miedzy Wschodnią i Zachodnią Cerkwią dzieje/ że my w gołych słowach a nie w rzeczy samej/ wiary szukając/ gdy Rzymian i od Syna Ducha Z. pochodzić/ wyznawających słyszymy/ tam drzimy od strachu/ gdzie go niemasz: boimy się tam bluźnierstwa/ gdzie go nie najdujemy. Nie słuchamy ich/ jako oni swoje wyznanie
ále ná rzecży. Zkąd ś. Złotousty. Niepotrzeba/ mowi/ ná słowách sie zásádzáć/ ále ná intent tego/ ktory co pisze/ pátrzáć. Bo ieśli intentiey piszącego niepoymiemy/ wiele nieswornośći popáść możemy/ y wszytko rozrożnimy: tám zádrżawszy od boiáźni/ gdźie niemász stráchu. To sie właśnie teraz miedzy Wschodnią y Záchodnią Cerkwią dźieie/ że my w gołych słowách á nie w rzecży sámey/ wiáry szukáiąc/ gdy Rzymian y od Syná Duchá S. pochodźić/ wyznawáiących słyszymy/ tám drźymy od stráchu/ gdźie go nimász: boimy sie tám bluźnierstwá/ gdźie go nie náyduiemy. Nie słuchamy ich/ iáko oni swoie wyznánie
Skrót tekstu: SmotApol
Strona: 116
Tytuł:
Apologia peregrinacjej do Krajów Wschodnich
Autor:
Melecjusz Smotrycki
Miejsce wydania:
Dermań
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1628
Data wydania (nie wcześniej niż):
1628
Data wydania (nie później niż):
1628
imię Boga w Trójcy jedynego/ wszyscy jak jednymi ustami i jednym sercem chwalić i wielbić będziemy. Amen stań się. Daj to BOże. Zdrowasz to i zbawienna radaAutora Apologia do Narodu Ruskiego.
A to niechaj będzie Koniec mojej Apologiej. Do przełożenia obiecanych Konsideracij postępuję. KonsIDERATIE: Abo UWAZANIA SZEŚCIV Różnic, miedzy Cerkwią Wschodnią i Zachodnią strony Wiary zaszłych.
POwiedziałemci Przezacny Narodzie Ruski/ naprzedzie/ w Apologiej/ że jeśli Zachodnia Cerkiew jest bez Herezjej/ tedy Wschodnia koniecznie być musi abo w Herezjej/ abo i z prawym prawej wiary wyznawaniem/ w Schiśmie. Aby obie były w Herezjej/ rzecz jest niepodobna/ ponieważ bramy piekielne/ to
imię Bogá w Troycy iedynego/ wszyscy iák iednymi vstámi y iednym sercem chwalić y wielbić będźiemy. Amen stań sie. Day to BOże. Zdrowasz to y zbáwienna rádáAutorá Apologia do Národu Ruskiego.
A to niechay będźie Koniec moiey Apologiey. Do przełożenia obiecánych Consideráciy postępuię. CONSIDERATIAE: Abo VWAZANIA SZESCIV Roznic, miedzy Cerkwią Wschodnią y Zachodnią strony Wiáry zászłych.
POwiedźiałemći Przezacny Narodźie Ruski/ náprzedźie/ w Apologiey/ że ieśli Zachodnia Cerkiew iest bez Hęrezyey/ tedy Wschodnia koniecżnie bydź muśi ábo w Hęrezyey/ ábo y z práwym práwey wiáry wyznáwániem/ w Schismie. Aby obie były w Hęrezyey/ rzecż iest niepodobna/ ponieważ bramy piekielne/ to
Skrót tekstu: SmotApol
Strona: 130
Tytuł:
Apologia peregrinacjej do Krajów Wschodnich
Autor:
Melecjusz Smotrycki
Miejsce wydania:
Dermań
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1628
Data wydania (nie wcześniej niż):
1628
Data wydania (nie później niż):
1628
gałek, pieprzu, imbieru, goździków, Mastyksu, kamfory, Aloesowego i Santalowego drzewa. Sumatra Java i inne przyległe pomniejsze obfitują w słonie osobliwej wielkości i dzielności do wojny: W złoto i inne kruszce. Na kilka prowincyj się dzielą, najwięcej pod władzą Maurów zostają. Cejlon insuła z innemi pomniejszemi na morzu Indyjskim między wschodnią i zachodnią Indyą położona. Niebo ma tak łaskawe, powietrze utemperowane i zdrowe, urodzaje tak obfite, frukta delikatne, iż wielu rozumie być miejscem Raju, z którego wygnani Adam i Ewa. Luzytańskich Królów była w posesji: teraz Holenderskiej. Dalej ku płudniowi i Afryce biorąc, są insuły drobne Maldive nazwane, blisko w
gáłek, pieprzu, imbieru, goździkow, Mástyxu, kámfory, Aloesowego y Sántálowego drzewá. Sumatra Java y inne przyległe pomnieysze obfituią w słonie osobliwey wielkości y dzielności do woyny: W złoto y inne kruszce. Na kilka prowincyi się dzielą, náywięcey pod włádzą Máurow zostáią. Ceylon insułá z innemi pomnieyszemi ná morzu Indyiskim między wschodnią y záchodnią Indyą położoná. Niebo má ták łáskáwe, powietrze utemperowane y zdrowe, urodzáie ták obfite, fruktá delikátne, iż wielu rozumie być mieyscem Ráiu, z ktorego wygnani Adam y Ewá. Luzytańskich Krolow byłá w possessyi: teraz Hollenderskiey. Dáley ku płudniowi y Afryce biorąc, są insuły drobne Maldivae názwáne, blisko w
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: E
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
samym jeziorze powiadara, iz można z niego mieć prognostyk następującej nazajutrz burzy lub nawalnicy, przez łoskot i huk straszny, który się w nim poprzedzając ów czas, słyszeć daje. Odnogi morza Bałtyckiego dwie są znaczniejsze; jedna l. Odnoga Botnii, tak się nazywa od Botnii którą oblewa, to jest Nordlandia nazywa się Botnią Wschodnią. Druga Odnoga wylewa ku Wschodowi na południe Finlandyj, nazywa się m. Odnoga Finlandzka. P. Które są znaczniejsze wyspy należące do Szwecyj, tudzież jakie są znakomitsze góry w tymże Krain ? O. Wyspy są te: ¤ Oeland, ¤¤ Gotland, ¤¤¤ Aland. Kraj ten lubo górami obsypany jest
samym ieziorze powiadara, iz można z niego mieć prognostyk następuiącey nazaiutrz burzy lub nawalnicy, przez łoskot y huk straszny, ktory się w nim poprzedzaiąc ow czas, słyszec daie. Odnogi morza Baltyckiego dwie są znacznieysze; iedna l. Odnoga Botnii, tak się nazywa od Botnii ktorą oblewa, to iest Nordlandia nazywa się Botnią Wschodnią. Druga Odnoga wylewa ku Wschodowi na południe Finlandyi, nazywa się m. Odnoga Finlandzka. P. Ktore są znacznieysze wyspy należące do Szwecyi, tudzież iakie są znakomitsze gory w tymże Krain ? O. Wyspy są te: ¤ Oeland, ¤¤ Gotland, ¤¤¤ Aland. Kray ten lubo gorami obsypany iest
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 100
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
. Odszczepieństwa calumnia. O Cekrwi Wschodniej krzyżowi podległej. o Cerkrwi Wschodniej Pirwszosc Cerwki Wschodn. krzyżowi podległej. In 6. Concil. Kartagin. o Cerkwi Wschodniej krzyżowi podległej. Odszczepieństwa 2.3.4. calumnia. o Cerkwi Wschodniej krzyżowi podległej.
przyozdobiona. A wzdam tych nieoszacowanych dobrodziejstw niewdzięczna będąc/ odszczepieństwa nazwiskiem wschodnią Cerkiew/ łaskawą i Hojną dobrodziejkę swoję szkaluje/ sama hardości wichrem w nie statek zaniesiona/ i odstępstwa i bluźnierstwa hańbę na sobie nosząc/ stałą w miłości oblubienice syna Bożego/ tąż swoją zmazą szkaradzi. Piąte odszczepieństwo mówią/ stało się za Grzegorza I. Biskupa Rzymskiego dla tytułu/ Powszechny. O tym co mam
. Odszcżepienstwá calumnia. O Cekrwi Wschodniey krzyżowi podległey. o Cerkrwi Wschodniey Pirwszosc Cerwki Wschodn. krzyżowi podległey. In 6. Concil. Cartagin. o Cerkwi Wschodniey krzyżowi podległey. Odszcżepienstwá 2.3.4. calumnia. o Cerkwi Wschodniey krzyżowi podległey.
przyozdobiona. A wzdam tych nieoszácowánych dobrodźieystw niewdźięcżna będąc/ odszcżepieństwá nazwiskiem wschodnią Cerkiew/ łáskáwą y Hoyną dobrodźieykę swoię szkáluie/ sámá hárdośći wichrem w nie státek zánieśiona/ y odstępstwá y bluźnierstwá háńbę ná sobie nosząc/ stałą w miłośći oblubienice syná Bożego/ tąż swoią zmázą szkárádźi. Piąte odszcżepieństwo mowią/ stáło się zá Grzegorzá I. Biskupá Rzymskiego dla tytułu/ Powszechny. O tym co mam
Skrót tekstu: SmotLam
Strona: 88
Tytuł:
Threnos, to iest lament [...] wschodniej Cerkwi
Autor:
Melecjusz Smotrycki
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1610
Data wydania (nie wcześniej niż):
1610
Data wydania (nie później niż):
1610
Iuris illae sint, zawiera, od Francuzów, i Włochów zowie się FLANDRIA aliàs od jednej najznaczniejszej w sobie Prowincyj Flandryj. Kraj ten Belgski sprawnością pol, wielością Miast i Wsi, i onych ozdobą prym bierze całej Europie Krajom, ż handlów i nawigacyj bardzo bogaty. Leży między Morzem Niemieckim od pół nocy, między Fryzją Wschodnią i Westfalią od Zachodu, między Francją od Zachodu i południa. Belgium olim jedno było za Renem rzeką zwane Gallia Belgica, gdzie było Narodów różnego Imienia Ditiones suas dystyngwowane i ograniczone mających, na 30. których Juliusz Cesarz żwyciężył. EUROPA O Niemieckim Państwie, mianowicie o Belgium
Drugie Belgium było z tej strony Renu, i
Iuris illae sint, záwiera, od Fráncuzow, y Włochow zowie się FLANDRYA aliàs od iedney náyznácznieyszey w sobie Prowincyi Flandryi. Kray ten Belgski spráwnością pol, wielością Miast y Wsi, y onych ozdobą prym bierze całey Europie Kráiom, ż handlow y náwigacyi bardzo bogaty. Leży między Morzem Niemieckim od puł nocy, między Fryzyą Wschodnią y Westfalią od Zachodu, między Fráncyą od Záchodu y południa. Belgium olim iedno było zá Renem rzeką zwáne Gallia Belgica, gdźie było Národow rożnego Imienia Ditiones suas distingwowáne y ográniczone maiących, ná 30. ktorych Iuliusz Cesarz żwyćiężył. EUROPA O Niemieckim Państwie, mianowicie o Belgium
Drugie Belgium było z tey strony Renu, y
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 247
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
Dassarem, Prymem pod Ambilani, Massą i Astanem. Arabia dzieli się na Szczęśliwą, Pustą, i Skalistą. ARABIA SZCZĘŚLIWA mieszkana miała być przez Feniksa, jest większa i ludniejsza od innych dwóch, i dla tego nazwana szczęśliwą, lubo jest w niektórych miejscach nadpustoszona. Obfituje najwięcej w perfumy wszelakie, a nad Stroną Wschodnią Morską najwięcej zbogacona perłami najszacownejszemi, osobliwie koło Wysp Bacharem, jako i koralami, przytym wydaje z siebie słoniową kość, mirę, aloes, muszkatowy kwiat, i wszelkie najwyśmienitsze zapachy India mittit ebur, molles sua thura Sabaei. Obfituje także w drzewa pełne bawełny, a mające frukta podobne do jabłek, z których dostałych
Dassarem, Prymem pod Ambilani, Massą y Astanem. Arabia dzieli się ná Szczęsliwą, Pustą, y Skálistą. ARABIA SZCZĘSLIWA mieszkána miáłá bydź przez Fenixá, iest większa y ludnieysza od innych dwoch, y dla tego názwána szczęsliwą, lubo iest w niektorych mieyscách nádpustoszona. Obfituie naywięcey w perfumy wszelákie, á nád Stroną Wschodnią Morską naywięcey zbogácona perłámi náyszácowneyszemi, osobliwie koło Wysp Bacharem, iáko y korálami, przytym wydáie z siebie słoniową kość, mirę, aloes, muszkátowy kwiát, y wszelkie naywysmienitsze zápáchy India mittit ebur, molles sua thura Sabaei. Obfituie tákże w drzewá pełne báwełny, á máiące fruktá podobne do iábłek, z ktorych dostáłych
Skrót tekstu: ŁubŚwiat
Strona: 554
Tytuł:
Świat we wszystkich swoich częściach
Autor:
Władysław Aleksander Łubieński
Drukarnia:
Wrocławska Akademia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wrocław
Region:
Śląsk
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1740
Data wydania (nie wcześniej niż):
1740
Data wydania (nie później niż):
1740
i Rio grande, gdzie się poławia wiele pereł, złoto i srebro. Dzieli się na dwie części. Floryda Francuska która graniczy z Wirygnią, i Floryda Hiszpańska która ma w sobie cały Kraj, jednak tam tylko Hiszpani mają dwie Kolonie: 1. Z. Augustyna, 2. Z. Mateusza które są nad stroną Wschodnią Peninsuły Tegestan, która ma na Południe wyspę Cuba o pułtora gradusa odległą. Francuzi tam byli wystawili dwie Fortece R. 1562. i 1564. ale ją opuścili, a R. 1660. Anglowie im i Karolinę odebralinajpryncypalniejszą ich Fortecę. PAŃSTWA AMERYKI PUŁNOCNEJ. IX. NOWY MEKsYKO.
TO Państwo nazwane Nowe Królestwo Grenadzkie,
y Rio grande, gdzie się połáwia wiele pereł, złoto y srebro. Dzieli się ná dwie częśći. Floryda Francuska ktora graniczy z Wirignią, y Floryda Hiszpáńska ktora má w sobie cáły Kráy, iednák tám tylko Hiszpani máią dwie Kolonie: 1. S. Augustyna, 2. S. Mateusza ktore są nád stroną Wschodnią Peninsuły Tegestan, ktorá má ná Południe wyspę Cuba o pułtora grádusa odległą. Francuzi tám byli wystáwili dwie Fortece R. 1562. y 1564. ále ią opuscili, á R. 1660. Anglowie im y Karolinę odebrálinaypryncypalnieyszą ich Fortecę. PANSTWA AMERYKI PUŁNOCNEY. IX. NOWY MEXYKO.
TO Páństwo nazwáne Nowe Krolestwo Grenádzkie,
Skrót tekstu: ŁubŚwiat
Strona: 639
Tytuł:
Świat we wszystkich swoich częściach
Autor:
Władysław Aleksander Łubieński
Drukarnia:
Wrocławska Akademia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wrocław
Region:
Śląsk
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1740
Data wydania (nie wcześniej niż):
1740
Data wydania (nie później niż):
1740
jest wielki dostatek) przejeżdżają się przespiecznie po Oceanie/ niemniej zimie/ jako i lecie. Handlują aże do Moskwy i do Katajo: aż do Aleksandrii Egipskiej/ i do Konstantynopola/ do Liwlant/ do Barbarii/ do Ghineej. Kusili się przebyć do Indii/ już drogą zachodnią jadąc brzegami nowego świata/ już też i wschodnią brzegami Moskiewskimi/ i Katajskimi. Lecz iż natura abo P. Bóg sam/ wie wszystkim sprzeciwił się ich zamysłom/ zamknął im też te drogi/ aby byli nie zarazili sprosnością swych herezyj i odstępstwa/ tamtych krajów/ kędy się poczyna krzewić z wielkim pożytkiem Ewangelia ś. i wiara P. Chrystusowa. Najachali też byli
iest wielki dostátek) przeieżdżáią się przespiecznie po Oceanie/ niemniey źimie/ iáko y lećie. Hándluią áże do Moskwy y do Cátáio: áż do Alexándriey AEgyptskiey/ y do Constántinopolá/ do Liwlant/ do Bárbáriey/ do Ghineey. Kuśili się przebyć do Indiey/ iuż drogą zachodnią iádąc brzegámi nowego świátá/ iuż też y wschodnią brzegámi Moskiewskimi/ y Kátáyskimi. Lecz iż náturá ábo P. Bog sam/ wie wszystkim sprzećiwił się ich zamysłom/ zámknął im też te drogi/ áby byli nie záráźili sprosnośćią swych haeresiy y odstępstwá/ támtych kráiow/ kędy się poczyna krzewić z wielkim pożytkiem Ewángelia ś. y wiárá P. Chrystusowá. Náiácháli też byli
Skrót tekstu: BotŁęczRel_III
Strona: 25
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. III
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
dzieli. Zachodni, Wschodowy, Gdy nań słońce wstępuje, jest czas południowy. Szerokość też miejsc ziemi, na nim się poznawa, Te jemu od Gwiazdarzy przepisane prawa. Cóż jest Południk?
JEst jedna z większych obręcz, która tak na dwie równe części kulę dzieli Świat wyrażającą, iż jedna jej połowa staje się wschodnią, druga zachodnią. Co jest Południk; ten wieloraki i skąd jego imię? Ta obręcz czemuż się nazywa Południkiem?
Bo gdy na nią słońce wznijdzie, w krajach pod całą tej obręczy zwierzchnią połowę przypadających, jest południe, w krajach zaś pod spodnią połową leżących, jest pułnoc. Ziemiopismo. Południk jedenże jest
dzieli. Zachodni, Wschodowy, Gdy nań słońce wstępuie, iest czas południowy. Szerokość też mieyść ziemi, na nim się poznawa, Te iemu od Gwiázdarzy przepisane prawa. Cóż iest Południk?
IEst iedna z większych obręcz, która tak na dwie równe części kulę dzieli Swiat wyrażaiącą, iż iedna iey połowa staie się wschodnią, druga zachodnią. Co iest Południk; ten wieloraki i zkąd iego imie? Ta obręcz czemuż się nazywa Południkiem?
Bo gdy na nię słońce wzniydzie, w kraiach pod całą tey obręczy zwierzchnią połowę przypadaiących, iest południe, w kraiach zaś pod spodnią połową leżących, iest pułnoc. Ziemiopismo. Południk iedenże iest
Skrót tekstu: GiecyZiem
Strona: 15
Tytuł:
Ziemiopismo powszechne czasów naszych
Autor:
Ignacy Giecy
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Kalisz
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772