: i co się miał Panu opierać, co miał go zarażać, albo nań obowiązek oczyszczenia w-prowadzać, uciekł precz, mówi Święta Ewangelia. Confestim lepra discessit ab illo. zarazem trąd od niego ustąpił, ba nie ustąpił, ale raczej pojachał, discessit3. PATRZĆIE JAKA SKUTECZNOŚĆ przytomności Pańskiej, że choroba na samo wyciągnienie ręki, nie czekając dotykania, forować się precz musiała. Wyraża to Orygenes: Jam tylko rękę podniósł, uciekł trąd, a zarazem, a nie mieszkanie, effugit illico lepra, tak, że mi nie przyszło trądu się dotknąć, ale tylko oczyszczonego już ciała. Wielka skuteczność obecności Chrystusowej, przy której i choroba
: i co się miał Pánu opieráć, co miał go zárażáć, álbo nąń obowiązek oczyśćienia w-prowadzáć, vćiekł precz, mowi Swięta Ewángelija. Confestim lepra discessit ab illo. zárázem trąd od niego vstąpił, bá nie vstąpił, ále ráczey poiáchał, discessit3. PATRZĆIE IAKA SKUTECZNOŚĆ przytomnośći Páńskiey, że chorobá ná sámo wyćiągnienie ręki, nie czekáiąc dotykánia, forowáć się precz muśiałá. Wyraża to Origenes: Iam tylko rękę podniosł, vćiekł trąd, á zárázem, á nie mieszkánie, effugit illico lepra, ták, że mi nie przyszło trądu się dotknąć, ále tylko oczyśćionego iuż ćiáłá. Wielka skuteczność obecnośći Chrystusowey, przy ktorey i chorobá
Skrót tekstu: MłodzKaz
Strona: 18
Tytuł:
Kazania i homilie
Autor:
Tomasz Młodzianowski
Drukarnia:
Collegium Poznańskiego Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
kazania
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1681
Data wydania (nie wcześniej niż):
1681
Data wydania (nie później niż):
1681
dnia tegoż nadszedł, toż samo zastał spectaculum: aż dnia trzeciego już zastał owę kupę rozlazłą i zabitą żabę ziemną wielką; tuż zaraz znalazł Kamień, otarszy i ochędożywszy, zaniósł do domu, który w domu Gretterów był konserwowany, i wielom pożyczany, ale wziąwszy zastaw 50 albo sto złotych valorys. Ma moc na wyciągnienie jadu, trucizny, na czary, na powietrze, puchlinę, jako piszą Crusius i Jonstonus. Coś podobnego czytam w Kardanie piszącym, że się Kamień jakiś znajdował na kształt klina, alias figury kliniasto-podługowatej z końcem utłuczonym, który węża wyrażał na sobie, jakby umyślnie był wymalowany zdołu bladawy, ale cale nie
dnia tegoż nadszedł, toż samo zastał spectaculum: aż dnia trzeciego iuż zastał owę kupę rozlazłą y zabitą żabę ziemną wielką; tuż zaraz znalasł Kamien, otarszy y ochędożywszy, zaniosł do domu, ktory w domu Gretterow był konserwowany, y wielom pożyczany, ale wziąwszy zastaw 50 álbo sto złotych valoris. Ma moc na wyciągnienie iadu, trucizny, na czary, na powietrze, puchlinę, iako piszą Crusius y Ionstonus. Coś podobnego czytam w Kardanie piszącym, że się Kamień iakiś znaydował na kształt kliná, alias figury kliniasto-podługowatey z końcem utłuczonym, ktory węża wyrażał na sobie, iakby umyślnie był wymalowany zdołu bladawy, ale cale nie
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 661
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
tak: Rozpuść żywicę w garku/ rozpuszczoną wlej w wodę i gnieć/ raz/ trzy/ tak uczynisz/ aż stężeje. Miej Aloesu hepatico albo succotrino uncyj dwie/ niech sam olej wre z godzinę/ (bezpieczniejby było w pateli nad piecykiem aptekarskim/ na dworze dla ognia) włóż weń kromkę chleba na wyciągnienie tłustości. Dość mieć będzie/ gdy się piórko włożone weń opali. Przecedź go. Olej potym w rynkę albo garnek wylej. Włóż weń żywicę i Aloes z gruba tłuczony. Ale zgładź oboje potrosze nie razem wszystko/ a mieszaj. Niech tak powre mieszając ustawnie godzin pięć albo sześć. Dosyć mieć będzie/
ták: Rozpuść żywicę w gárku/ rozpuszczoną wley w wodę i gnieć/ ráz/ trzy/ ták uczynisz/ áż ztężeie. Miey Aloesu heppatico albo succotrino uncyi dwie/ niech sam oley wre z godźinę/ (bespiecznieyby było w páteli nád piecykiem áptekárskim/ ná dworze dla ognia) włoż weń kromkę chlebá ná wyćiągnienie tłustośći. Dość mieć będźie/ gdy się piorko włożone weń opáli. Przecedz go. Oley potym w rynkę álbo gárnek wyley. Włoż weń żywicę i Aloes z gruba tłuczony. Ale zgładź oboie potrosze nie rázem wszystko/ á mieszay. Niech ták powre mieszáiąc ustáwnie godźin pięć álbo sześć. Dosyć mieć będźie/
Skrót tekstu: SekrWyj
Strona: 219
Tytuł:
Sekret wyjawiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Colegii Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1689
Data wydania (nie wcześniej niż):
1689
Data wydania (nie później niż):
1689
/ albo od dymu/ barzo jest użyteczna wymywając je często/ albo chędogą chusteczkę w niej maczając/ na oczy przykładać/ albowiem przymiot ognisty/ z nich wyciąga/ i wzrok posila. Także Oczom ciekącym
Oczy z zbytniej wilgotności w głowie płynące wysusza/ każdego dnia kilka kroć po trzy albo cztery kropki w nie puszczając. Wyciągnienie istności z Kozłku. Extract.
Bywa z Kozłku/ od umiejętnych i pilnych Lekarzów istność/ jako z innych ziół wyciągniona w Maju/ z korzenia jego suchego i z naci/ tym sposobem/ jako i z Piołynu. Ta Ocznym chorobom wszelakim Item.
Nad wszystkie inne lekarstwa/ chorobom wszelakim ocznym/ jest użyteczna.
Oczom
/ álbo od dymu/ bárzo iest vżyteczna wymywáiąc ie często/ álbo chędogą chusteczkę w niey maczáiąc/ ná oczy przykłádáć/ álbowiem przymiot ognisty/ z nich wyćiąga/ y wzrok pośila. Tákże Oczom ćiekącym
Oczy z zbytniey wilgotnośći w głowie płynące wysusza/ káżdego dniá kilká kroć po trzy álbo cztery kropki w nie pusczáiąc. Wyciągnienie istnośći z Kozłku. Extract.
Bywa z Kozłku/ od vmieiętnych y pilnych Lekárzow istność/ iáko z inych źioł wyćiągniona w Máiu/ z korzenia iego suchego y z naći/ tym sposobem/ iáko y z Piołynu. Tá Ocznym chorobom wszelákim Item.
Nád wszystkie ine lekárstwá/ chorobom wszelákim ocznym/ iest vżyteczna.
Oczom
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 55
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
jako z miąsszych wilgotności kliowatych i lipkich z których jeden Anasarcam, drugą wodnistą/ Asslites Grekowie zowią/ barzo użyteczny. Wilgotności przyrodzonej Wilgotności grube. Mózg wychędaża.
Mózg także z flegmy kliowatej/ grubej i lipkiej wychędaża: Flegmę słoną wywodzi/ oddechy jego otwierając/ i sklepy wychędażając. Ekstractum. Ekstract.
Extract abo wyciągnienie istności z tego jako i z pierwszego uczynić może/ który/ Ślezienie/ Zołci/ Wątrobie chorej/ i w sprawach swych barzo osłabiałej jest ratunkiem wielkim. Ślezienie wątrobie Zołci. Zatwardziałość wątroby.
Zatwardzenie jej odmiękcza/ gdzieby przez dni sześćdziesiat/ ustawnie na każdy dzień trzykroć rano po południu i na noc po kwincie/
iáko z miąsszych wilgotnośći kliowátych y lipkich z ktorych ieden Anasarcam, drugą wodnistą/ Asslites Grekowie zowią/ bárzo vżyteczny. Wilgotnośći przjrodzoney Wilgotnośći grube. Mozg wychędaża.
Mozg także z flágmy kliowátey/ grubey y lipkiey wychędaża: Flágmę słoną wywodźi/ oddechy iego otwieráiąc/ y sklepy wychędażáiąc. Extractum. Extract.
Extract abo wyciągnienie istnośći z tego iáko y z pierwszego vczynić może/ ktory/ Sleźienie/ Zołći/ Wątrobie chorey/ y w spráwách swych bárzo osłabiáłey iest rátunkiem wielkim. Sleźienie wątrobie Zołci. Zátwardźiáłość wątroby.
Zátwárdzenie iey odmiękcza/ gdźieby przez dni sześćdźieśiat/ vstáwnie ná káżdy dźień trzykroć ráno po południu y ná noc po kwinćie/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 77
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
Turn) Serce posila.
Serce mdłe znacznie posila/ samo ziele w jegoż wódce warząc/ a na serce ciepło kładąc. (Turn) Kaszlu.
Kaszel zimny/ z spadków na płuca leczy. Zatkania piersi.
Zatkania i zamulenia Piersi/ z spadków flegmistych/ swym rozgrzewaniem otwiera/ i wolne czyni. Ekstrakt albo wyciągnienie. Istności z Lubszczej. Ekstract:
Jako z innych ziół/ tak i z tego korzenia bywa Ekstrakt wyciągniony. Który Sercu i żyłom pulsowym od niego pochodzącym barzo służy. Sercu. Dla uwiarowania powietrza morowego.
Czasu powietrza morowego z octem Bzowym/ albo z Tinkturą z korali czerwonych każdego dnia trzykroć rano/ w południe/
Turn) Serce pośila.
Serce mdłe znácznie pośila/ sámo źiele w iegoż wodce wárząc/ á ná serce ćiepło kłádąc. (Turn) Kászlu.
Kászel źimny/ z spadkow ná płucá leczy. Zátkánia pierśi.
Zátkánia y zámulenia Pierśi/ z spadkow flágmistych/ swym rozgrzewániem otwiera/ y wolne czyni. Extrákt álbo wyćiągnienie. Istnośći z Lubsczey. Extract:
Iáko z inych źioł/ ták y z tego korzeniá bywa Extrákt wyćiągniony. Ktory Sercu y żyłom pulsowym od niego pochodzącym bárzo służy. Sercu. Dla vwiárowánia powietrza morowego.
Czásu powietrza morowego z octem Bzowym/ álbo z Tinkturą z korali czerwonych káżdego dniá trzykroć ráno/ w południe/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 105
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
niego dystylwana czyni/ wymywając je nią. Pawłocej zasłonie.
Z oczu Pawłoki i zasłony ściera. Wrzędzienniczkom na oczach.
Wrzedzienice i krosty/ które na źrenicy/ albo na bielmie bywają/ ściera i spądza Collyvium, albo wpuszczanie na nie czyniąc. Rozgrzewa.
Rozgrzewa wszystki części ciała oziębłe/ jakimkolwiek sposobem używany. Soku suchego wyciągnienie. Succus.
Tym sposobem Sok suchy z ziela i z korzenia Miarzowego bywa wyciągniony/ jako z Piołynu/ z Dzięgielu/ i z innych ziół: który do tych wszytkich chorób może być używany/ do których sam korzeń i z zielim. Strutym.
Ten jest wielkim lekarstwem strutym/ używany trunkiem. Przeciwko smrodliwemu powietrzu.
niego dystyllwána czyni/ wymywáiąc ie nią. Páwłocey zasłonie.
Z oczu Páwłoki y zasłony śćiera. Wrzędźienniczkom ná oczách.
Wrzedźienice y krosty/ ktore ná źrenicy/ álbo ná bielmie bywáią/ ściera y spądza Collyvium, álbo wpusczánie ná nie czyniąc. Rozgrzewá.
Rozgrzewa wszystki częśći ciáłá oźiębłe/ iákimkolwiek sposobem vżywány. Soku suchego wyćiągnienie. Succus.
Tym sposobem Sok suchy z źiela y z korzeniá Miarzowe^o^ bywa wyćiągniony/ iáko z Piołynu/ z Dźięgielu/ y z inych źioł: ktory do tych wszytkich chorob moze być vżywány/ do ktorych sam korzeń y z źielim. Strutym.
Ten iest wielkim lekárstwem strutym/ vżywány trunkiem. Przećiwko smrodliwemu powietrzu.
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 119
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
Potym Olej odlać/ i ogień mniejszy uczynić/ aż się korzenie pomarzczy/ i zwiędnieje/ które precz odrzuciwszy/ inego przerzeczonym sposobem nasiekawszy/ w tenże Olej nasypać/ tak/ żeby zagrąznęło dobrze/ i tak to do dziewiąci kroć czynić. Tak Eliksir będziesz miał kosztowny/ do wzbudzenia i wywiedzienia białogłowskiej Miesięcznej choroby. Wyciągnienie Istności. Extract.
Extract/ to jest wyciągnienie Istności/ tym sposobem/ jako Eliksir bywa: Wziąć korzenia drobno usiekanego funtów trzydzieci/ na to wody nalać/ z tegoż ziela wszystkiego wyciągnionej/ żeby na dwa palca w niej zagrąznęło. To nakrywszy dobrze/ przez trzy godziny warzyć. Potym nie odkrywając przez cały Miesiąc
Potym Oley odlać/ y ogień mnieyszy vczynić/ áż sie korzenie pomarzczy/ y zwiędnieie/ ktore precz odrzućiwszy/ inego przerzeczonym sposobem násiekawszy/ w tenże Oley nasypáć/ ták/ żeby zágrąznęło dobrze/ y ták to do dźiewiąći kroć czynić. Ták Elixir będźiesz miał kosztowny/ do wzbudzenia y wywiedźienia białogłowskiey Mieśięczney choroby. Wyćiągnienie Istnośći. Extract.
Extract/ to iest wyćiągnienie Istnośći/ tym sposobem/ iáko Elixir bywa: Wźiąć korzeniá drobno vśiekánego funtow trzydźieći/ ná to wody nálać/ z tegoż źiela wszystkiego wyćiągnioney/ żeby ná dwá pálcá w niey zágrąznęło. To nákrywszy dobrze/ przez trzy godźiny wárzyć. Potym nie odkrywáiąc przez cáły Mieśiąc
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 175
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
zawiesiwszy na wolnym powietrzu/ bądź w sieni/ albo pod dachem/ suszą.
Jeszcze daleko lepszy bywa ze wszystkiej substanciej tego ziela/ tojest/ z korzenia/ z liścia/ z kwiatu/ z nasienia/ tym sposobem/ jako się o Piołynowym soku suchym powiedziało. Ten do Konfektów/ Lektwarzów/ i Piguł wchodzi. Wyciągnienie Istności z Rzepiku. Eupatorij extractum.
Tym sposobem/ jako się o Ekstrakcie z Piołynu powiedziało/ może z tego ziela suchego i z korzenia i z kwiecia/ istność albo Dusza być wyciągniona/ Który ekstrakt/ wyższej opisanym niedostatkom i chorobom służy/ zwłaszcza wnętrznym. Dając go na raz po trzeciej części kwinty w winie/
záwieśiwszy ná wolnym powietrzu/ bądź w śieni/ álbo pod dáchem/ suszą.
Iescze dáleko lepszy bywa ze wszystkiey substánciey tego źiela/ toiest/ z korzenia/ z liśćia/ z kwiátu/ z naśienia/ tym sposobem/ iáko się o Piołynowym soku suchym powiedźiáło. Ten do Konfektow/ Lektwarzow/ y Piguł wchodźi. Wyćiągnienie Istnośći z Rzepiku. Eupatorij extractum.
Tym sposobem/ iáko się o Extrákćie z Piołynu powiedźiáło/ może z tego źiela suchego y z korzenia y z kwiećia/ istność álbo Duszá bydź wyćiągniona/ Ktory extrákt/ wysszey opisánym niedostátkom y chorobom służy/ zwłasczá wnętrznym. Dáiąc go ná raz po trzećiey częśći kwinty w winie/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 280
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
na raz po trzeciej części łota z winem białym/ abo z wodką tegoż ziela/ abo z którą inną przynałeżącą. Też do innych lekarstw/ jako do piguł/ konfektów/ lektwarzów: i do syropów może być przydana/ jako i z jajem miękim używana/ według zdania mądrych/ i uczonych praktykantów. Ekstrakt abo wyciągnienie istności z Sadcu.
Zwielkim użytkiem zdrowiu ludzkiemu z tego ziela istność może być wyciągniona tym sposobem jako z Bylice/ z Piołynu/ i z innych ziół osobliwych/ biorąc do tego suszone korzenie/ liście/ kłącze/ i kwiat.
To wszystkim pomienionym/ w tym Rozdziale/ chorobom osobliwie służy/ dajac go na raz
ná raz po trzećiey częśći łotá z winem białym/ ábo z wodką tegoż źiela/ ábo z ktorą iną przynałeżącą. Też do innych lekarstw/ iáko do piguł/ konfektow/ lektwarzow: y do syropow może bydź przydána/ iáko y z iáiem miękim vżywána/ według zdánia mądrych/ y vczonych práktykántow. Extrakt ábo wyćiągnienie istnośći z Sadcu.
Zwielkim vżytkiem zdrowiu ludzkiemu z tego źiela istność może bydź wyćiągniona tym sposobem iáko z Bylice/ z Piołynu/ y z innych źioł osobliwych/ biorąc do tego suszone korzenie/ liśćie/ kłącze/ y kwiát.
To wszystkim pomienionym/ w tym Rozdźiale/ chorobom osobliwie służy/ dáiac go ná ráz
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 285
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
