posila: abo z trochą ciepłego wina pijąc. Toż też Przeciw morowemu powietrzu.
Od zarazy morowego powietrza zachowuje. Ranom tak wnętrznym jako zwierzchownym.
Rany wszelakie/ tak zwierzchnie jako wnętrzne leczy z gruntu/ wziąwszy go zliściem i z korzeniem ze dwie garści/ Wołowego języka ziela/ Zankłu/ Kozłku/ Przetarznice/ Złomignatu/ Podróżnikowego ziela po garści: To wszystko drobno posiekawszy/ w flaszy dobrze zasrubowanej/ abo w konwi cynowej zalutowanej/ wina abo piwa dobrego ze trzy kwarty nalawszy/ w kotle ukropu wrzącego/ przez pięć godzin warzyć. A gdy powoli przechłodnie/ przecedziwszy w chłodzie chować/ dając rannemu/ każde rano i na noc po
pośila: ábo z trochą ćiepłego winá piiąc. Toż też Przećiw morowemu powietrzu.
Od zarázy morowego powietrza záchowuie. Ránom ták wnętrznym iáko zwierzchownym.
Rány wszelákie/ ták zwierzchnie iáko wnętrzne leczy z gruntu/ wźiąwszy go zliśćiem y z korzeniem ze dwie gárśći/ Wołowego ięzyká źiela/ Zánkłu/ Kozłku/ Przetárznice/ Złomignatu/ Podrożnikowego ziela po gárśći: To wszystko drobno posiekawszy/ w flászy dobrze zásrubowáney/ ábo w konwi cynowey zálutowáney/ winá ábo piwá dobrego ze trzy kwarty nálawszy/ w kotle vkropu wrzącego/ przez pięć godźin wárzyć. A gdy powoli przechłodnie/ przecedźiwszy w chłodźie chowáć/ dáiąc ránnemu/ káżde ráno y ná noc po
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 269
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
. Rany i wrzody wnętrzne/ na które plastrów niemożemy przykladać. Korzenie Kuklikowe warząc/ a tę juchę naczczo i na noc po sześciu łotów/ abo łyżek/ ciepło pijąc/ goi. Zielnik D. Simona Syreniusa/ Trunek rannym. Trunek kosztowny rannym.
Item, Weźmi ziela z korzeniem Kukliku/ garści sześć/ Złomignatu trzy garści/ Trzaszczek sosnowego łuczywa i pąpia jego/ Przywrotu/ Driakwie polnej/ Trojanku/ abo Wilczej stopy/ Rożyńcowego liścia po dwu garści/ Lopowego drzewa kwiatu/ Kokornaku/ Paproci kwitnącej/ abo Strusiego pióra/ Ośmundam zowią Łacinnicy/ liścia Miarzowego/ liścia z drzewa Pigwowego/ Bazanowcu po pułtory garści/ Zwyciężyjadu/ abo
. Rány y wrzody wnętrzne/ ná ktore plástrow niemożemy przykládáć. Korzenie Kuklikowe wárząc/ á tę iuchę náczczo y ná noc po sześćiu łotow/ ábo łyżek/ ćiepło piiąc/ goi. Zielnik D. Simona Syreniusa/ Trunek ránnym. Trunek kosztowny ránnym.
Item, Weźmi źiela z korzeniem Kukliku/ gárśći sześć/ Złomignatu trzy gárśći/ Trzasczek sosnowego łuczywá y pąpia iego/ Przywrotu/ Dryakwie polney/ Troiánku/ ábo Wilczey stopy/ Rożyńcowego liśćia po dwu gárśći/ Lopowego drzewá kwiátu/ Kokornaku/ Páproći kwitnącey/ ábo Struśiego piorá/ Osmundam zowią Láćinnicy/ liśćia Miarzowego/ liśćia z drzewá Pigwowego/ Bázánowcu po pułtory gárśći/ Zwyćiężyiádu/ ábo
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 270
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
porządnie po sześci abo siedmi łyżkach używany. Dnia czwartego choremu dać zaciąć żyłą główną u pięści. Ale to tylko tym służy/ którzyby dopiero pierwszy raz to mieli: zastarzałemu i zawziętemu temuż złemu mało co pomoże. Tok zbytni z ran krwawy.
Tok krwie zbytni z ran zastanawia/ wziąwszy Zanklu/ Przywrotniku/ Złomignatu/ Glist ziemnych co nadłusszych/ i namięszejszych po garści. Posiekać wszystko/ w pułgarnca wody dżdżowej do połowice wywrzenia warzyć/ przecedzić/ a co namocniej wyżąć/ abo wyprasować. Wygniotki na rany ciepło przykładać. A to co się przecedziło choremu po sześci łyżek pić dawać/ krew zbytnią z ran płynącą zastanawia/ a onę
porządnie po sześći ábo śiedmi łyszkách vżywány. Dniá czwártego choremu dáć záćiąć żyłą głowną v pięśći. Ale to tylko tym służy/ ktorzyby dopiero pierwszy raz to mieli: zástárzáłemu y záwźiętemu temuż złemu máło co pomoże. Tok zbytni z ran krwáwy.
Tok krwie zbytni z ran zástánáwia/ wźiąwszy Zánklu/ Przywrotniku/ Złomignatu/ Glist źiemnych co nadłusszych/ y námięszeyszych po gárśći. Pośiekáć wszystko/ w pułgárncá wody dżdżowey do połowice wywrzenia wárzyć/ przecedźić/ á co namocniey wyżąć/ ábo wyprásowáć. Wygniotki ná rány ćiepło przykłádáć. A to co się przecedźiło choremu po sześći łyżek pić dáwáć/ kreẃ zbytnią z ran płynącą zástánawia/ á onę
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 327
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
dwu godzin/ abo ile zetrwać może siedząc/ białe upławy Paniam zastanawia. Macicy owrzedziałej.
Macicę owrzedziałą i zranioną leczy/ szprycując ją wodą tego ziela warzonego. Moczu nie zatrzymaniu po połogu.
Paniam które po połogu moczu zatrzymać nie mogą/ dla naruszenia pęcherza. Wziąć Przywrotu liścia dwie garści abo dwie części/ Wrotyczu/ Złomignatu/ Bylice/ Dziewanny po jednej części. Te zioła w garncu warzyć/ a parę z nich lejkiem przez otwór łona/ trzykroć przez dzień puszczać/ i tyle kroć/ tąż wodą z tych ziół warzonych/ otwór łona wymywać. końskiemu sadnu.
Sadna/ sadzele/ i rany końskie leczy/ juchą tegoż ziela
dwu godźin/ ábo ile zetrwáć może śiedząc/ białe vpławy Pániam zástánawia. Máćicy owrzedźiáłey.
Máćicę owrzedźiáłą y zránioną leczy/ szprycuiąc ią wodą tego źiela wárzonego. Moczu nie zátrzymániu po połogu.
Pániam ktore po połogu moczu zátrzymáć nie mogą/ dla náruszenia pęchyrzá. Wźiąć Przywrotu liścia dwie garsći ábo dwie częśći/ Wrotyczu/ Złomignatu/ Bylice/ Dźiewánny po iedney częśći. Te źiołá w gárncu wárzyć/ á párę z nich liykiem przez otwor łoná/ trzykroć przez dźień pusczáć/ y tyle kroć/ tąż wodą z tych źioł wárzonych/ otwor łoná wymywáć. końskiemu sádnu.
Sádná/ sadzele/ y rány końskie leczy/ iuchą tegoż źiela
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 328
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
